Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl

1. Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2. MSZAKI

3. Mszaki są roślinami lądowymi, występują jednak w środowiskach wilgotnych. Odznaczają się najprymitywniejsza budową wśród organowców. Nie maja korzeni, tylko chwytniki (ryzoidy), pobierają wodę cała powierzchnią ciała, brak u nich typowej tkanki przewodzącej. MSZAKI

4. ŚRODOWISKO WYSTEPOWANIA MSZAKÓW Występują gromadnie i są rozpowszechnione na całej kuli ziemskiej, pod wszystkimi szerokościami geograficznymi (brak jedynie w morzach i środowiskach o ekstremalnych warunkach). Mszaki są roślinami lądowymi, żyją na ziemi, skałach, korze drzew, niektóre żyją w wodzie.

5. BUDOWA MSZAKÓW Przytwierdzają roślinę do podłoża. CHWYTNIKI Utrzymuje części nadziemne w pozycji pionowej, wznosi do góry listki, utrzymuje puszkę z zarodnikami. ŁODYŻKA Odpowiadają za proces fotosyntezy oraz pobieranie i magazynowanie wody. LISTKI

6. BUDOWA MCHU ZARODNIA Pokolenie bezpłciowe sporofit (2n) ŁODYŻKA BEZLISTNA ŁODYŻKA ULISTNIONA Pokolenie płciowe gametofit (1n) CHWYTNIKI (RYZOIDY)

7. skórka BUDOWA ANATOMICZNA ŁODYGI MCHÓW kora część żywa wiązki przewodzącej * przekrój poprzeczny warstwa skrobionośna martwe elementy tkanki przewodzącej

8. W cyklu rozwojowym mszaków występuje przemiana pokoleń. Występują dwa stadia:- gametofit- sporofit

9. Mszaki to rośliny zarodnikowe, które do zapłodnienia potrzebująobecności wody.Zarodnik jest tworem jednokomórkowym o niewielkiej ilości materiału zapasowego.

10. Zielona część rośliny, pokolenie płciowe. Na szczycie tworzą się organy płciowe : rodnie i plemnie, Które produkują gamety żeńskie i męskie. GAMETOFIT Jest to długa, bezlistna łodyżka, zakończona zarodnią. W zarodni powstają zarodniki służące do rozmnażania bezpłciowego. SPOROFIT

11. 1 – ZARODNIK 2 – SPLĄTEK 3 – MŁODY GAMETOFIT 4 – GAMETOFIT 5 – PLEMNIK 6 – RODNIA 7 – KOMÓRKA JAJOWA 8 – PLEMNIA 9 – ZYGOTA 10 – ZARODEK SPOROFITU 11 - SPOROFIT CKL ROZWOJOWY MCHU POKOLENIE PŁCIOWE 1 3 2 11 4 5 8 6 9 10 7 POKOLENIE BEZPŁCIOWE

12. CKL ROZWOJOWY MCHU • Cykl rozwojowy mchu rozpoczyna zarodnik wypadający z zarodni. • W sprzyjających warunkach zarodnik kiełkuje w nitkowaty splątek.

13. CKL ROZWOJOWY MCHU 3) Ze splątka wyrastają ulistnione łodyżki gametofitu. 4) Na szczycie niektórych łodyżek powstają organy rozmnażania płciowego. Rodnie wytwarzają komórki jajowe, a plemnie – plemniki.

14. CKL ROZWOJOWY MCHU 5) Plemnik w kropli wody przepływa do rodni, gdzie łączy się z komórka jajowa. Na skutek zapłodnienia powstaje zygota. 6) Z zygoty rozwija się roślina wytwarzająca zarodniki, nazywane sporofitem. Jego istnienie jest całkowicie uzależnione od gametofitu.

15. PUSZKA ZARODNIONOŚNA MCHU

16. W liściach torfowca znajdują się dwa rodzaje komórek. Drobne zielone, żywe zielone przeprowadzają fotosyntezę , a duże i martwe gromadzą w swym wnętrzu wodę. BUDOWA TORFOWCA

17. TORFOWCE • Odgrywają największą role w przyrodzie oraz gospodarce człowieka; • Są głównym składnikiem zbiorowisk roślinnych zwanych torfowiskami; • Rozwijają się w dolinach wolno płynących rzek.

18. TORFOWISKO Obszar o dużej wilgotności porośnięty przez charakterystyczne zbiorowiska roślinne – bagienne i łąkowo-bagienne, wytwarzające torf. Powstaje w obniżeniach terenu na podłożu nieprzepuszczalnym lub w zarastających zbiornikach wodnych.

19. TORFOWISKA

20. ZNACZENIE MSZAKÓW W PRZYRODZIE I ŻYCIU CZŁOWIEKA. • Magazynują duże ilości wody; • Ochraniają glebę przed wysuszeniem i wypłukiwaniem; • Są roślinami pionierskimi na nowych terenach; • Powstały z mchu torfowca torf wykorzystuje się w ogrodnictwie, do produkcji tektury, płyt izolacyjnych, jako materiał izolacyjny, jako materiał opałowy oraz do kąpieli leczniczych (borowina).

21. MECH TORFOWIEC MECH PŁONNIK PRZEDSTAWICIELE MSZAKÓW

22. PRĄTNIKI TORFOWIEC BŁOTNY PRZEDSTAWICIELE MSZAKÓW

23. WIDŁOZĄB WIELOSZCZECINOWY PŁASKOMERZYK KĘDZIERZAWY PRZEDSTAWICIELE MSZAKÓW

24. LITERATURA: • Podręcznik do biologii dla gimnazjum,, Puls życia,, Jefimow Małgorzata, Sęktas Marian, wyd. Nowa Era; • Zeszyt ćwiczeń do biologii dla gimnazjum ,, Puls życia,, Jefimow Małgorzata, Sęktas Marian, wyd. Nowa Era; • Poradnik dla nauczycieli dla gimnazjum,, Puls życia,, Jefimow Małgorzata, Sęktas Marian, wyd. Nowa Era; • Podręcznik do gimnazjum ,, Biologia XXI,, praca zbiorowa pod redakcją Andrzeja Jarzmowskiego; • ,,Biologia,, Krystyna Stypińska , wyd. GREG • Encyklopedia multimedialna • wikipedia