Prof.dr. Robbert Huijsman MBA, Hoogleraar integraal zorgmanagement

1. De motiverende kracht van het kennisnetwerk CVA Prof.dr. Robbert Huijsman MBA, Hoogleraar integraal zorgmanagement

2. Ketens voor CVA-zorg (NRV, 1995) regionale keten van zorgverleners die gezamenlijk als netwerk een integrale, deskundige en samenhangende zorg en behandeling voor CVA-patiënten waarborgt in de regio, in alle fasen van de aandoening. De netwerkleden dragen gezamenlijk zorg voor: • adequate transfer vanpatiëntentussen voorzieningen • kwaliteit van de keten in z’n totaliteit.

3. Ontwikkelingen in CVA-zorg • Ontwikkeling professionele richtlijnen door CBO en NHSvoor acute fase (1999) en revalidatie fase (2001) • Handleiding NHS voor stroke service (1997, 1999) en units (2001) • Vele regionale initiatieven (ZonMW kreeg in 1997 51 voorstellen) • Congres vernieuwing CVA-zorg (N=500) • Drie officiële ZonMW-experimenten plus Edisse studie (1998-2001) • Doorbraak projecten CBO (23 regio's, 2002-2004: 25-3-2004, N=600) • Haalbaarheidstudie benchmark model met 9 pilot regio’s (2003-2005) • NICTIZ-systeem voor CVA-ketenzorg (Tramiz; 2003-2005) • Doorbraakproject in trombolyse met 11 ziekenhuizen (2005-2007) • Nationaal Netwerk van Stroke Services i.o. (26 april 2006)

4. Concrete uitkomsten in CVA-ketenzorg • kosteneffectiviteit van ketenzorg is voor CVA bewezen (Edisse) • ligduur en verkeerde beddagen gigantisch gereduceerd (Doorbraak) • kwaliteit van leven en satisfactie goed te verbeteren • ‘accepted evidence’: je moet ‘t uitleggen als je ‘t niet doet! • ‘accepted evidence’: ketenregie op structuur+proces+uitkomst • ondersteunend instrumentarium beschikbaar (protocollen, communicatie, EPD, benchmark, transmurale DBC), met nationaal netwerk i.o. • hernieuwde focus op specifieke onderdelen (trombolyse, na/thuiszorg) • borging en regionale ketenbesturing blijven tamelijk moeizaam (instellingselastiek vaak sterker dan bindingskracht van keten) • ons stelsel adapteert (te) langzaam (transmuraal DBC?)

5. Ketenbesturing: de kern waarover het gaat • een strak georganiseerd zorgproces dat • binnen de gestelde normen en richtlijnen • als samenhangende keten in staat is • effectieve en efficiënte • output en patiëntuitkomsten te genereren kortom: bij hoeveel % bereiken we afgesproken doelen?

6. Benchmarkmodel CVA-ketenzorg structuur-kenmerken • Uitkomsten • Procesuitkomsten • Doelmatigheid • Tevredenheid • patiënt • mantelzorger • medewerker proces-kenmerken omgevings-kenmerken

7. Doel benchmark • Vergelijken van gegevens; signaalfunctie • Identificeren van ‘best practices’ en integreren in eigen werkprocessen • Uitwisselen van ideeën en zien dat het elders werkt • Initiëren van verbeteracties, mede op basis van plezier professionals in de uitwisseling en analyse van resultaten

8. Pilot (2003-2004) Metingen: • structuur (aangepaste Edisselijst) • omgevingskenmerken (o.a. LMR) • proces (acute, revalidatie fase) - 4 maanden instroom,±900 patiënten- follow-up na 6 maanden • tevredenheid patiënt, mantelzorger • medewerkersraadpleging Negen regio’s (12 ziekenhuizen, 18 verpleeghuizen, 6 rev.centra): • Oosterschelderegio • Maastricht • Arnhem • Sittard • Land van Cuijk • Almere • Amsterdam OLVG • Tiel • Rotterdam

9. Enkele kengetallen uit de benchmark

10. Patiënten door de CVA-keten heen vóór opname ontslagbestemming na 6 maanden 41% thuis 3% verzorgingshuis 8% revalidatiecentrum 33% verpleeghuis 3%ziekenhuis 2% onbekend 10% overleden 43% thuis 4% verzorgingshuis 1% revalidatiecentrum 8% verpleeghuis 0%ziekenhuis 27% onbekend 16% overleden 90% thuis 6% verzorgingshuis 1% verpleeghuis 3% onbekend ziekenhuis (N=915)

11. Resultaat: indicatorenset en ‘best practices’

12. Enkele randvoorwaarden • Heldere definitie van de (kern)indicatoren • Administratieve routine inbouwen in primaire proces • Commitment van management: werkelijk iets mee doen! • Geld en tijd, bij verzameling, analyse, feedback, verbeteracties • Alle partijen uit de hele keten moeten echt meedoen • Aandacht nodig voor de thuiszorg; rol en inpassing onderbelicht

13. Kennisnetwerk is een must! • Het eigenaarschap en contactpunt organiseren! • Snelle verspreiding en implementatie van nieuwe kennis • Onderlinge vraagbaak, expertiseknooppunt en uithuilcentrum • Kwaliteitsimpuls (stap-voor-stap naar nationale benchmark) • Vliegwiel voor best practices (open kijken in elkaars keuken!) • Structuur en continuïteit, want het slipt anders steeds weer • Voorbij overheid: zelfregulering van zelfbewuste stroke services! • Gun het u zelf!! (en bevraag elkaar als niet….)

14. Dank voor uw aandacht! Prof.dr. Robbert Huijsman MBA Instituut Beleid & Management Gezondheidszorg Erasmus Universiteit Rotterdam/Erasmus MC Postbus 1738 3000 DR Rotterdam email: r.huijsman@erasmusmc.nl