Çocukluk Çağında Diyabet Bakım ve Tedavisinin Geliştirilmesi

1. Çocukluk ÇağındaDiyabet Bakım ve Tedavisinin Geliştirilmesi 10. Çalışma Grubu

2. Moderatör: Prof. Dr.Şükrü Hatun Katılımcılar: • Prof. Dr.İlknur Arslanoğlu • Prof. Dr.Murat Aydın • Hemş. Hatice Bilgili • Prof. Dr.Şükran Darcan • Dyt Muazzez Garipağaoğlu • Doç. Dr. Ayla Güven • Uzm. Dr. Mehmet Nuri Özbek • Sn. Halil Polat (MEB Sağlık Daire Başkanlığı) • Doç. Dr. Damla Gökşen Şimşek • Psik. Derya Toparlak • Doç. Dr. Serap Turan (Raportör) • Hemş. Nurdan Yıldırım

3. Gruplar • Epidemiyoloji • Diyabet Bakımı • Eğitim ve Farkındalık • Tip 2 Diyabet ve Obezite

4. Epidemiyoloji • Mevcut prevalans verileri toplayıp bir rapor haline getirilmesi (2009 İstanbul 0,66/1.000). • SGK verilerinin kullanılabilirliğinin araştırılması (ICD kodları)-Kısa dönem plan • Epidemiyolojik olarak uzun dönemli çalışmalar için hazırlık aşamasında olan web tabanlı kayıt sisteminin hayata geçirilmesi (İnsidans verisi)

6. Epidemiyoloji-Kaynak Kurum: • Sağlık Bakanlığı (Aile Hekimliği sistemi) • Sosyal Güvenlik Kurumu (Kayıt sistemleri) • İlgili Dernekler Finansman: • İlgili Dernek bütçesi • TUBİTAK projesi • Sponsor desteği

7. Pediatrik tip 1 diyabet vakalarının uygun merkezlerde/uzmanlar tarafından ve uygunsıklıkta takibi için ne gibi çözüm yolları devreye sokulabilir? • Bu soru cevaplanırkenuzman sayı ve niteliği, uzman ve merkezlerin ülkemizdeki coğrafi dağılımı gibi konularda göz önünde bulundurulmalıdır.

8. Bakım Eldeki prevalans verilerine göre 14.000 T1DM çocuk hasta olup 200 çocuğa bir diyabet ekibi: • 70 diyabet merkezi gerekli • Şu anda 52 pediyatrik endokrinoloji merkezi mevcut • 18 Yeni merkeze ihtiyaç bulunmakta • 140 Diyabet hemşiresi İhtiyaç olup 33 adet diyabet hemşiresi mevcut • Sınırlı sayıda diyetisyen ve psikolog bulunmakta

9. Bakım-Çözüm • Sağlık Bakanlığından diyabet merkezi norm kadrolarının tanımlanması ve eksiklerin giderilmesine yönelik kadroların belirlenmesi • Kadrolara alınan elemanların eğitimlerinin gerçekleştirilmesi • Mevcut durumda her pediyatrik diyabet hastasının yılda en az bir kez pediyatrik endokrinolog tarafından görülmesi • Heyet raporlarının pediyatrik endokrinolog tarafından yazılması ve yılda bir yenilenmesi için Sağlık Bakanlığı ile görüşülmesi

10. Tip 1 diyabetiklerin ülke çapında standart bir şekilde takibi, bir vakanın farklımerkezlere başvurması durumunda takiplerinin devam edebilmesi için ne gibi araçlar ve yöntemler kullanılabilir?

11. Bakım-Takip • Mevcut durumun saptanmasına yönelik anket verilerinden yararlanılması • Tüm merkezlerde IDF takip kriterlerinin kullanılması • Her hastanın ulusal web tabanına girişleri yapılarak takip için gittiği farklı merkezlerden görülebilmesi

12. Diyabetli çocuk, adolesan ve ailelerin eğitiminin ülke çapında standardizasyonu vegerekli materyallerin sağlanması için hangi çözüm yolları devreye girebilir?

13. Eğitim • Standart eğitim materyallerinin oluşturulması (ilk kitap, ileri eğitim kitabı) • Farklı yaşta çocuklar için farklı eğitim kitapları hazırlanması • Eğitim için farklı materyallerden yararlanılması (Oyun, puzzle,vb) • Çocuk çağı diyabeti ile ilgili mevcut 3 internet sitesinin devamı ve arkadaşım diyabet sitesinin geliştirilerek yeniden yapılandırılması • Eğitim filmleri hazırlanması • Periyodik yayınlanan derginin devamı

14. Toplumda diyabet farkındalığının arttırılması.Hekimlerin ilk basamakta diyabet tanısını koyma konusundaki farkındalıklarının arttırılması.

15. Erken Tanıya Yönelik Farkındalık • Topluma yönelik farkındalık afişlerinin otobüs durakları alışveriş merkezleri gibi herkesin görebileceği yerlere asılması • Farkındalık filmi hazırlanarak televizyon kanallarında yayınlanması • Aile hekimlerine yönelik farkındalık eğitimi programı (sağlık bakanlığı ile işbirliği) • Bu amaçla bölgesel olarak çocuk ve acil hekimlerin eğitim çalışmaları • Bu eğitimler için standart materyal hazırlanması.

17. Ülkemizde diyabet kamplarının sayılarının ve kapasitelerinin artırılması veyaygınlaştırılması için neler yapılmalıdır?

18. Eğitim-Diyabet Kampları • Kamp yapan merkezlerin sayısının arttırılması. • Halen kamp yapan merkezlerin bir kardeş ekip seçerek bu ekibi yetiştirmesi • Kamp yeri olarak MEB imkanlarından yararlanılması (Yatılı bölge okulları, izci kampları) • Yaz okullarına benzer sekilde gündüz kampları yapılması • Bu sistem yaygın olarak ve kolay uygulanabilir

19. Tip 1 diyabet hastası çocuk ve adolesanların okullardaki şartlarının iyileştirilmesi, şeker takibi, ara öğün ve insülin enjeksiyonu ihtiyaçlarının uygun şartlarda karşılanabilmesi için neler yapılmalıdır? Özellikle öğretmenlerin eğitimi için hangi çözüm yolları devreye girmelidir?

20. Okulda Diyabet Bakımı • Hazırlanan okulda diyabet yönetimi genelgesinin hayata geçirilmesi • Öğretmen eğitim kitapçığının, slayt setinin eğitimler için kullanılması ve MEB internet sitesinden yayınlanması • Diyabetli çocuğun öğretmenine çocuğun durumunu anlatan ve önemli noktaları vurgulayan hazırlanmış olan standart mektubun verilmesi • İlköğretim ve ortaöğretimde kullanılan ders kitaplarında diyabet hakkında genel bilgi içeren bölümlerin incelenmesi ve gerekli değişikliklerin yapılması

21. Milli Eğitim Bakanlığı Çocuk Endokrinoloji ve Diyabet Derneği • Okul çocuklarında Diyabet ve • Okulda Diyabet BakımıGenelgesi* • Bu yönerge “Okul çocuklarında Diyabet ve Okulda Diyabet Bakımı programı” çerçevesinde Çocuk Endokrinoloji ve Diyabet Derneği • Diyabet Çalışma Grubu tarafından hazırlanmış ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kabul edilerek bütün okullara gönderilmiştir. • İlgili programın ayrıntılarına ve bu yönergeye http://www.cocukendokrindiyabet.org/ ile www. meb.gov.tr sitelerinden ulaşılabilir.

22. Milli Eğitim Bakanlığı Çocuk Endokrinoloji ve Diyabet Derneği ÖĞRENCİM VE ŞEKER HASTALIĞI ÇOCUK ENDOKRİNOLOJİSİ VE DİYABET DERNEĞİ DİYABET ÇALIŞMA GRUBU

23. ÇOCUKLUK ÇAĞINDA DİYABET ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİLER İÇİN EĞİTİM SUNUSU

24. Okulda Diyabet Bakımı • 14 Kasım diyabet gününde okullarda etkinlik yapılması • Tüm okullarda revir ve hemşire sağlanarak eğitimlerinin sağlanması-uzun dönemli plan • Hemşire temin edilemediği durumda sağlık meslek lisesi mezunlarının (Acil tıp teknisyeni, vb) okullarda görevlendirilmesi • Kısa dönemde eğitim bölgelerinde sağlık kuruluşuna yakın olan okullara diyabetli çocukların yönlendirilmesi

25. Artan çocukluk çağı obezitesi ve metabolik sendrom sıklığı konusunda alınması gereken önlemler ve çözüm yolları nelerdir? • Sağlık Bakanlığı çerçevesinde yürütülen obezite eylem planı içerisinde dernek tarafından görevlendirilen kişilerin yer alması

26. Her Diyabetli Çocuğun Diyabet Kamplarına katılabilmesi dileği ile....