130 likes | 307 Views
Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti. Fakultə: Aqronomluq Kafedra: Torpaqşünaslıq,aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı Fənn: Aqrokimya Mövzu MİKROELEMENTLƏRİN BİTKİLƏRİN HƏYATINDA FİZİOLOJİ ROLU. MİKROGÜBRƏLƏR VƏ ONLARIN
E N D
Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı NazirliyiAzərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti Fakultə: Aqronomluq Kafedra: Torpaqşünaslıq,aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı Fənn: Aqrokimya Mövzu MİKROELEMENTLƏRİN BİTKİLƏRİN HƏYATINDA FİZİOLOJİ ROLU. MİKROGÜBRƏLƏR VƏ ONLARIN SƏMƏRƏLİ TƏTBİQİ 2009-2010
Plan 1. Bitkilərin həyatında mikroelementlərin (Cu, Mn, Mo, Co, J, B, Zn) fizioloji rolu və müxtəlif bitkilərdə miqdarı. 2. Bitkilərdə mikroelementlərin çatışmamazlığının xarici əlamətləri. 3. Azərbaycanda bu sahədə Ə.H.Güləhmədovun xidmətləri. 4. Azərbaycanın əsas torpaq zonalarının mikroelementlərin ümumi və mütəhərrik formaları ilə təmin olunma dərəcələri. 5. Əsas mikrogübrələr, onların müxtəlif torpaq-iqlim zonalarından və bitkilərdən asılı olaraq səmərəli tətbiqi üsulları. 6. Polimikrogübrələr haqqında ümumi məlumatlar, onların mikrogübrələrlə müqayisəsində üstünlükləri və çatışmazlığı.
BİTKİLƏRİN HƏYATINDA MİKROELEMENTLƏR Bitkilərin normal böyüməsi və inkişafı üçün C, O, H, N, P, K, Ca, Mg, S kimi B, Mo, Cu, Zn, Co, J və s. elementlərin də lazım olması haqda XX əsrdən başlayaraq geniş tədqiqat işləri aparılmışdır. Bu işlər içərisində akademik Vernadski və onun tələbəsi Vioqradovun tədqiqatları diqqətə layiqdir.
Borlu gübrələr: 1. Borat turşusu - H2BO3 - 17,5%; 2. Buraks - Na2B4O7 - 10 H2O - 11,3% bor var; 3. Bor maqneziumlu tüllantı 0,9-5,3% bor var; • Bordotalit unu 1,5-2,3% bor var. Borlu gübrələr mineral gübrələrlə qarışdırılıb əsas şum altına toxumu islatmaqla, çiləmə şəkilində və toxuma tozlamaqla verilir (şum altına 1,5-2,0 kq-a qədər). Tozlama 0,25-0,5 kq verilir. Çiləmədə bitkidən asılı olaraq 700-1200 litr məhlul çilənir.
Misli gübrələr: 1. CuSO4·5H2O - 25,4% mis var; • Pirit yanığında 0,3-1,5% mis var. Misli gübrələr də əsas şum altına CuSO4 - 2,0-3,0 kq pirit yanığından 4-5 sent/ha verilir. Misin təsirindən dənli bitkilərin məhsuldarlığı 15 sent-ə qədər arta bilər.
Molibdenli gübrələr 1. Mo gübrəsi olaraq ammonium natrium molibdenat (NH4Na)2NOOH - 35% Mo vardır. • Ammonium molibdenat (NH4)2MoOH - 50% Mo var. Bu gübrələr dənli və paxlalı bitkilər üçün ən vacib hesab olunur. Əsas şum altına, toxumları müxtəlif %-li məhsulla islatmaq, çiləmə üsulu ilə tətbiq olunur.
Manqanlı gübrələr 1. Manqan sulfat MnSO4*4H2O - tərkibində 24,6% Mn vardır; • Manqan şlamı 9-15% Mn var. Sənaye tullantısıdır, hektara 10-15 kq səpinlə, 500-700 ml müxtəlif %-lə məhlulunu çələməyə, vegetasiya dövründə və toxum müxtəlif %-li məhsullarda saxlanılır.
Sinkli gübrələr • ZnSO4*7H2O - 25% Zn vardır, hektara 5-10 kq verilir. Müxtəlif %-li məhlulları çilənir.
Kobaltlı gübrələr 1. CoSO4*H2O 2. CoCl2*6H2O