Integracja gospodarcza ze światem

1. Maciej Błaszczyk IIID Integracja gospodarcza ze światem

2. Gospodarka Polski, podobnie jak innych krajów, powiązana jest z gospodarkami różnych państw na świecie. Nasilenie tych związków nastąpiło po 1989, roku kiedy Polska gospodarka po prawie pięćdziesięcioletnim okresie izolacji otworzyła się na zachód. Świadczy o tym aktywne uczestnictwo naszego kraju w międzynarodowym podziale pracy oraz działaniach międzynarodowych organizacji gospodarczych, a także działania zmierzające do integracji Polski z Unią Europejską. Współpraca POLSKI Z ZAGRANICĄ

3. Podstawą powiązań gospodarczych jest specjalizacja produkcji. Niewiele jest na świecie państw, które wyłącznie krajową produkcją są w stanie zapewnić swoim mieszkańcom zaspokojenie wszystkich potrzeb. Jednakże każde państwo może na rynkach międzynarodowych wymieniać swoje towary i usługi. W ostatnich latach udział Polski w międzynarodowym podziale pracy systematycznie wzrasta. Wiąże się to z reformą walutową przeprowadzoną w latach ’90. Dodatkowo w wyniku prywatyzacji powstało wiele nowych podmiotów gospodarczych biorących udział w międzynarodowym podziale pracy. Międzynarodowy podział pracy

4. Do najważniejszych międzynarodowych form powiązań gospodarczych należą: eksport i import towarów i usług, przepływ kapitału, transfer technologii, przepływ pracowników oraz międzynarodowe umowy gospodarcze. Formy międzynarodowych powiązań gospodarczych

5. Wymiana towarowa obejmuje głównie wyroby przemysłowe. Wartość światowego eksportu osiągnęła w 2008 roku prawie 15 bilionów dolarów(ok. 2200 $ na 1 mieszkańca Ziemi). Udział Polski w światowym eksporcie w 2008 roku wynosił 1,1%. Eksport i import usług obejmuje głównie usługi transportowe, budowlane, turystyczne, finansowe i telekomunikacyjne. Eksport i import towarów i usług

6. Przepływ kapitału obejmuje m.in. Zagraniczne inwestycje bezpośrednie np. założenie filii lub przejęcie przedsiębiorstwa w innym kraju, inwestycje pośrednie(portfelowe), np. zakup obligacji państwowych lub akcji zagranicznych firm bez uzyskania kontroli nad nimi oraz długoterminowe i krótko terminowe kredyty. Przepływ kapitału

7. Transfer technologii polega na współpracy naukowo-technicznej(wspólne programy badawcze), szkoleniach za granicą, doradztwie i zakupie licencji, czyli praw do produkcji określonych towarów. Transfer technologii

8. Przepływ pracowników w postaci emigracji zarobkowej dotyczy głownie przepływu nisko wykwalifikowanych pracowników z krajów azjatyckich i afrykańskich do USA i do Europy. W obszarze UE przepisy umożliwiają swobodny przepływ pracowników. Przepływ pracowników

9. Międzynarodowe umowy gospodarcze określają zasady i formy współpracy gospodarczej między dwoma lub więcej partnerami. Szczególnie ważną rolę odgrywają umowy, których efektem jest powstanie organizacji gospodarczych o zasięgu globalnym np. UE lub WTO. Międzynarodowe umowy gospodarcze

10. Polska współpracuje z innymi krajami w ramach różnych organizacji międzynarodowych: • Światowa Organizacja Handlu • Międzynarodowy Fundusz Walutowy • Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju • Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju • Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju • Środkowoeuropejskie Stowarzyszenie Wolnego handlu Polska w miedzynarodowych organizacjach gospodarczych

11. Proces integracji Polski ze Wspólnotami Europejskimi rozpoczął się od nawiązania w ‘89 roku oficjalnych stosunków dyplomatycznych z Europejską Wspólnotą Gospodarczą. Ważnym wydarzeniem było podpisanie w 1991 roku Układu Europejskiego. Dzięki temu utworzona została strefa wolnego handlu. Polska otrzymała dostęp do unijnej pomocy finansowej. W roku 1994 Polska złożyła wniosek dotyczący pełnej integracji z Unią. Negocjacje rozpoczęły się w 1998 roku a zakończyły w 2002 roku. Integracja Polski z unią europejską

12. Integracja ekonomiczna może polegać na utworzeniu strefy wolnego handlu, unii celnej, wspólnego rynku i unii gospodarczej. UE łączy ww. formy i jest jedynym przykładem pełnej integracji gospodarczej. Powołanie wspólnych organów ponadnarodowych, a także wspólna polityka w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, bezpieczeństwa i polityki zagranicznej zbliżają unii do formy organizmu państwowego.

13. Do najważniejszych organów Unii Europejskiej należy zaliczyć: • Radę Europejską • Radę Unii Europejskiej • Komisję Europejską • Parlament Europejski • Trybunał Sprawiedliwości • Trybunał Obrachunkowy Najważniejsze organy ue

14. Rada Europejska-tzw. Szczyt Europejski, jest odbywającym się co 6 miesięcy spotkaniem szefów państw lub rządów państw członkowskich UE. Traktat z Lizbony wprowadził instytucję stałego przewodniczącego Rady Europejskiej. Od 1 stycznia 2010 roku funkcję tę pełni były premier belgijskiego rządu Herman Van Rompuy.

15. Rada Unii Europejskiej-tzw. Rada Ministrów UE, jest głównym ośrodkiem decyzyjnym Unii. Wraz z Parlamentem tworzy prawo wspólnotowe. W skład Rady UE wchodzą ministrowie rządów państw członkowskich. Każde z 27 państw dysponuje w Radzie liczbą głosów w zależności od wielkości(PL ma 27 głosów). System głosowania w Radzie zostanie zreformowany na korzyść największych państw po wprowadzeniu w życie postanowień Traktatu lizbońskiego.

16. Komisja Europejska-tzw. Strażniczka Traktatów, jest organem inicjującym tworzenie prawa w Unii. W jej skład wchodzi 27 komisarzy(po jednym z danego kraju) desygnowanych przez rządy państw członkowskich. Ponieważ komisarze są niezależni od polityki własnych rządów, Komisja pełni rolę rozjemcy w wypadku konfliktów między państwami członkowskimi. Siedzibą Komisji jest Bruksela

17. Parlament Europejski-jest organem Unii pochodzącym z demokratycznego wyboru. W jej skład wchodzi 736 deputowanych, wybieranych w krajach członkowskich na pięcioletnią kadencję. Poszczególnym krajom przysługuje liczba miejsc zależna od ich wielkości. Obecnie najliczniejsza grupa deputowanych pochodzi z Niemiec(99), natomiast Polska ma 50 miejsc. Parlament pełni funkcję legislacyjne, opisuje propozycje Komisji, uczestniczy również w przygotowaniu budżetu Unii. Obrady plenarne odbywają się w Strasburgu, grupy polityczne pracują w Brukseli, a Sekretariat Generalny mieści się w Luksemburgu.

18. Europejski Trybunał Sprawiedliwości-powołany do rozstrzygania w kwestiach łamania prawa wspólnotowego składa się z trzech organów: • Trybunału Sprawiedliwości • Sądu • Sądu do spraw Służby Publicznej Siedzibą instytucji rządowych jest Luksemburg.

19. Trybunał Obrachunkowy-kontroluje finanse Unii. Liczy 27 członków desygnowanych na sześcioletnią kadencję przez państwa członkowskie. Siedzibą Trybunału jest Luksemburg.

20. Pojęcie wspólnego rynku dotyczy obszaru kilku państw, na którym obowiązuje prawo znoszące wszelkie bariery obrotu gospodarczego. W UE termin ten stosowany jest dla określenia głównego celu integracji europejskiej. Wspólny rynek uważa się też za środek pobudzający rozwój gospodarczy państw członkowskich UE. Wspólny rynek

21. Unia Europejska umożliwia: • Swobodny przepływ towarów, • Swobodny przepływ kapitału, • Swobodny przepływ usług, • Swobodny przepływ pracowników, • Swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, • Polityka konkurencji

22. Rozwój radia, telewizji, zwłaszcza przekazu satelitarnego, a także transportu lotniczego, znacznie ułatwia wzajemne komunikowanie się, a w konsekwencji powstania bliskich powiązań między państwami. Obecnie globalizacja stała się pojęciem, za pomocą którego próbuje się przedstawić i wyjaśnić najważniejsze problemy współczesnego świata, na przykład dysproporcje w rozwoju ekonomicznym między bogatą Północą a ubogim Południem. Powszechnie uważa się, że początki idei globalizacji sięgają końca XIX wieku i są związane z postępem naukowo-technicznym. Proces globalizacji gospodarki i jego konsekwencje dla Polski

23. Globalizacja gospodarki światowej polega na wzroście międzynarodowej wymiany gospodarczej i umiędzynarodowieniu produkcji, ale też prowadzi do wzrostu współzależności między państwami. Globalizacja gospodarki powszechnie utożsamiana jest z działalnością międzynarodowych instytucji finansowych, jak Bank Światowy oraz blisko z nim współpracujący Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Instytucje te udzielają pomocy finansowej państwom. Pojęcie i przejawy globalizacji gospodarki

24. Proces globalizacji oznacza aktywizację rynków kapitałowych i pieniężnych. W połowie lat ‘80 dziennych obrót na rynkach walutowych wynosił około 200 milionów $, a w 1996 roku osiągnął już kwotę 1,2 miliarda $. Liberalizację międzynarodowego obrotu kapitałowego gwarantuję również umowy dwustronne, między innymi dotyczące unikania podwójnego opodatkowania. Do 2003 roku Polska podpisała około osiemdziesięciu umów tego typu.

25. Proces globalizacji dotyczy nie tylko kwestii ekonomicznych. W ostatnich latach można o nim mówić również w odniesieniu do szeroko rozumianego porządku międzynarodowego. Globalizacja wiąże się bowiem z podejmowaniem ważnych dla społeczności międzynarodowej decyzji, na przykład w sprawie bezpieczeństwa międzynarodowego, przez nieliczne ponadnarodowe instytucje, takie jak ONZ, WTO i organizacje regionalne. Globalizacja a polityka

26. Globalizacja ma na świecie liczną i bardo grupę przeciwników. Niemal wszystkim spotkaniom instytucji i organizacji powszechnie utożsamianych z tym procesem towarzyszą gwałtowne protesty. Do największych akcji sprzeciwu wobec działalności międzynarodowych instytucji doszło m.in. W Seattle w 1999 roku oraz w Pradze w 2000 roku. Ruch antyglobalistyczny

27. Przeciwnicy globalizacji gospodarki światowej wskazują na szereg zagrożeń. Ich zdaniem postęp naukowo techniczny pogłębia i tak duże dysproporcje rozwojowe między Północą i Południem. Efektem jest marginalizacja pewnych regionów, na przykład krajów afrykańskich oraz: • Otwarcie gospodarek naraża je na niestabilność • Ułatwienia w przepływie kapitału • Macdonalizacja i coca-kolonizacja społeczeństwa Zagrożenia wynikające z globalizacji

28. Dysproporcje w rozwoju ekonomicznym • Problemy demograficzne • Problemy nędzy • Zacofanie cywilizacyjne i analfabetyczne • Ruchy migracyjne Problemy ekonomiczne współczesnego świata

29. Przejawami globalizacji są: działalność międzynarodowych organizacji(Bank Światowy, MFW, WTO, OECD), aktywizacja rynków kapitałowych i rozwój ponadnarodowych korporacji, możliwy dzięki megafuzjom i przejęciom mniejszych firm przez większe. Podsumowanie

30. Globalizacja dotyczy nie tylko działań gospodarczych, ale ma również aspekt polityczny i kulturowy. Do największych problemów współczesnego świata należą dysproporcje w rozwoju ekonomicznym oraz związane z nimi problemy demograficzne, ubóstwo, głód i niedożywienie, brak wody, zacofanie cywilizacyjne i analfabetyzm, ruchy migracyjne, choroby cywilizacyjne i patologie społeczne.