Zastosowanie zasady równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL

1. Zastosowanie zasady równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL Kielce, grudzień 2009 r.

2. Zasada równości szans kobiet i mężczyzn • Kryterium horyzontalne wynikające z zapisów Traktatu Amsterdamskiego • Obowiązek prawny dla wszystkich instytucji zaangażowanych w realizację PO KL i korzystających ze środków EFS

3. Standard minimum wymagane uzyskanie dwóch pozytywnych odpowiedzi 1. Czy uzasadnienie potrzeby realizacji projektu zawiera analizę sytuacji kobiet i mężczyzn, która wskazuje na nierówności ze względu na płeć? 2. Czy analiza sytuacji kobiet i mężczyzn zawarta w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu, zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze problemowym projektu?

4. Standard minimum 3. Dane w podziale na płeć użyte w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu dotyczą zasięgu i obszaru interwencji projektu 4. Działania podejmowane w projekcie odpowiadają na nierówności lub bariery ze względu na płeć, istniejące w obszarze problemowym projektu lub różnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn przyczyniając się do zmniejszenia istniejących nierówności w obszarze projektu

5. Standard minimum 5. Rezultaty są podane w podziale na płeć i wynikają z uzasadnienia potrzeby realizacji projektu. Rezultaty wskazują jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze projektu 6. Projekt przewiduje równościowy sposób zarządzania projektem

6. Standard minimum Wyjątki co do których nie stosuje się standardu minimum Wyjątki stanowią projekty o ograniczonej rekrutacji, która wynika z: - profilu działalności projektodawcy (ograniczenia statutowe), - realizacji działań pozytywnych (działania te pozwalają na wpłynięcie na niekorzystną sytuację danej płci w konkretnym obszarze, a tym samym wyrównanie jej szans społecznych i zawodowych), - zakresu realizacji projektu (na terenie np. zakładu karnego).

7. Jak przygotować projekt równościowy? 1. Właściwie określone cele projektu i grupa docelowa • należy zdiagnozować problemy, które mają być rozwiązane przez pryzmat sytuacji kobiet i mężczyzn (np. aktywizacja kobiet powracających do pracy po przerwie, bezrobocie na terenie danej gminy, aktywizacja osób 45+, itp.) – opis powinien być zwięzły, dotyczący konkretnych problemów i spójny z całym wnioskiem – • Błąd gdy: np. zamieszczono opis problemu jakim jest bezrobocie na terenie powiatu a działania kierowane są do osób pracujących z obszaru niewielkiej gminy

8. Jak przygotować projekt równościowy? • wymagane dane ilościowe lub jakościowe w podziale na płeć powinny dotyczyć zasięgu realizacji projektu (region gminy, powiatu, instytucji itp.), • jeżeli brak danych z danego obszaru, zamieszczamy dane możliwie najbliższe z właściwym wyjaśnieniem

9. Jak przygotować projekt równościowy? • Rzetelna diagnoza problemu wymaga analizy sytuacji kobiet i mężczyzn, która powinna wykazać w jakim położeniu znajdują się kobiety i mężczyźni wchodzący w skład grupy docelowej, • która grupa jest w gorszym położeniu, • jakie różnice występują w sytuacji kobiet i mężczyzn, • jakie są tego przyczyny

10. Jak przygotować projekt równościowy? - Wykazane dane liczbowe powinny odnosić się do występujących barier równości płci, np.: -jeżeli powołujemy się na segregację to należy wykazać właściwe dane potwierdzające podane informacje, czyli jaki udział w poszczególnych zawodach stanowią kobiety/mężczyźni lub ile osób z podziałem na K/M zajmuje stanowiska kierownicze - jeżeli mówimy o przemocy to załączmy liczby wskazujące ile osób K/M dotknęła przemoc, z jakich przyczyn - jeżeli powołujemy się na różnice w płacach to powołajmy się na płace wg wskaźników GUS

11. Jak przygotować projekt równościowy? • Odniesienia we wnioskach do barier, które są tylko pustymi lub bardzo ogólnymi zapisami, nie popartymi danymi ilościowymi lub jakościowym – jest błędne i nie punktowane • Prawidłowy cel równościowy-przykład: Uzyskanie zatrudnienia wśród 60 kobiet i 40 mężczyzn w wieku 45+ długotrwale bezrobotnych z terenu powiatu X

12. Jak przygotować projekt równościowy? • Grupa docelowa: zasady doboru i rekrutacji • dobór grupy wynika z diagnozy problemu – jeżeli np. problemem są niskie wyniki w nauce to wskażmy jakie wyniki uzyskuje jaka grupa dzieci z podziałem na dziewczynki/chłopców – ten wynik powinien skutkować na określenie liczby osób do których kierujemy wsparcie • dobór grupy powinien być adekwatny liczbowo do liczb wykazanych w diagnozie problemu, • zapis „projekt jest równościowy bo zapewnia równy dostęp 50/50” jest niewłaściwy, - dobór grupy powinien być równościowy czyli wspierający grupę będącą w gorszym położeniu , tzn. jeżeli diagnoza wskazuje, że problem dotyczy procentowo 60%K / 40%M to udział procentowy grupy powinien poprawić ten wskaźnik czy do projektu powinno się zrekrutować więcej niż 60%K a mniej niż 40%M

13. Jak przygotować projekt równościowy? • Rekrutacja to czytelna informacja – projekt kierowany zarówno do K i M • lub w przypadku szczególnym – zaproszenie do projektu np. Dziewczyny na politechniki, czy zaproszenia na badania tylko dla mężczyzn lub kobiet lub zaproszenie skierowane np. do kobiet mimo że, działania mogą się wydawać „męskie” • gdy zajęcia będą kierowane do całej grupy np. z przedszkola należy podać liczby z podziałem na płeć, • gdy zajęcia kierowane do części grupy – należy założyć udział proporcjonalny; np. grupa liczy 24 dzieci(14D+ 10Ch) a zajęcia będą tylko dla 10 dzieci to podział powinien być 6D + 4Ch

14. Jak przygotować projekt równościowy? 2. Działania i rezultaty • wynikają z diagnozy problemów i potrzeb grupy docelowej • powinny być zróżnicowane i równościowe, powinny przełamywać stereotypy płci • często niewłaściwie zaplanowano działania wg mechanicznego stereotypowego szablonu przypisującego kobiety i mężczyzn do „kobiecych” i „męskich” zawodów • szkolenia dla florystek/tów – nie są równościowe gdyż pogłębiają stereotyp zawodów, poza tym należy zastanowić ile osób wykształconych w tym kierunku będzie mogło podjąć pracę na danym terenie • szkolenia dla spawaczy też mogą uwzględniać udział kobiet

15. Jak przygotować projekt równościowy? - Należy wprowadzać zajęcia równościowe czyli uczące postawy szacunku wobec siebie i budujące świadomość o możliwości dokonywania wyborów (np. warsztaty pokazujące, że dziewczynki mogą być dobre z matematyki czy zarządzać zakładem pracy a chłopcy mogą być dobrymi nauczycielami czy opiekunami) • Działania aktywizujące rodziców obu płci w życie szkoły/przedszkola – ze szczególną rolą dla ojców/opiekunów • Zorganizowanie czasu realizacji działań w sposób odpowiadający na potrzeby grupy interesariuszy z uwzględnieniem życia zawodowego i prywatnego

16. Jak przygotować projekt równościowy? • Błędne jest, gdy brak wykazania rezultatów (w tym obowiązujących wskaźników) w podziale na K i M • Niewłaściwy sumaryczny zapis, czyli liczba uczniów 120 (K+M) • Brak opisu, jak osiągnięte rezultaty wpłyną na zmianę sytuacji wybranej grupy docelowej, co ulegnie zmianie, jak poprawi się sytuacja grupy dyskryminowanej, czy zostaną przełamane bariery równości płci

17. Jak przygotować projekt równościowy? 3. Zarządzanie - Zapis „ W projekcie przewiduje się równościowy sposób zarządzania” jest pustą niepunktowaną deklaracją - Założenie dotyczące płci osoby, którą planujemy zatrudnić przy realizacji projektu jest niezgodne z prawem pracy i zasadą równego traktowania - deklaracje beneficjentów typu: „w naszym projekcie zatrudnimy 60% kobiet”, „przy rekrutacji do zespołu projektowego będziemy preferować kobiety nie realizują standardu minimum” (pkt. 6 standardu) Możemy preferować daną płeć tylko, gdy kwalifikacje merytoryczne K i M są porównywalne a dana płeć jest niedoreprezentowana w danym sektorze - w przypadku znanego już składu zespołu projektowego, podanie danych z podziałem na płeć nie ma związku z równościowym zarządzaniem projektu

18. Jak przygotować projekt równościowy? Aby zarządzanie projektem było równościowe należy: • Określić obowiązki związane z realizacją zasady równości szans kobiet i mężczyzn, np. zbieranie danych z podziałem na płeć, przygotowanie materiałów z uwzględnieniem równościowej zasady komunikacji • Uwzględnić wzmocnienie kompetencji zespołu w stosowaniu zasady równości szans kobiet i mężczyzn poprzez zaplanowanie i organizację warsztatów, szkoleń • Zapewnić, że w proces podejmowania decyzji w projekcie zaangażowani są zarówno mężczyźni jak i kobiety • Wprowadzić rzeczywiste możliwości godzenia życia zawodowego i prywatnego całego zespołu –elastyczne formy pracy, dogodny czas spotkań

19. Jak przygotować projekt równościowy? 4. Budżet Planując finanse projektu warto przeanalizować budżet pod kątem tego, ile dokładnie pieniędzy zostanie przeznaczonych na bezpośrednią pomoc kobietom i mężczyznom Wszystkie działania związane z realizacją zasady równości szans kobiet i mężczyzn powinny mieć odzwierciedlenie w budżecie – szkolenia, zakupy podręczników, itp.

20. Jak przygotować projekt równościowy? 5.Monitoring i ewaluacja Należy uwzględniać zasadę równości kobiet i mężczyzn również w tych etapach realizacji projektu poprzez zdefiniowanie i używanie wskaźników dotyczących osobno kobiet i mężczyzn biorących udział w projekcie

21. Źródła danych • Krajowy System Monitorowania Równego traktowania Kobiet i Mężczyzn www.monitoring.rownystatus.gov.pl • Bank Danych Regionalnych • www.stat.gov.pl/bdr_n/ • Regionalne Obserwatoria Rynku Pracy • System Informacji Oświatowej

22. Publikacje • Poradnik „Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”, Warszawa 2009 • Praktyczny poradnik w zakresie równego traktowania kobiet i mężczyzn w funduszach strukturalnych, Warszawa 2003 • Polityka równości płci. Przewodnik Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, warszawa 2005 • Polityka równości płci w praktyce. Podręcznik, Warszawa 2006 • Wdrażanie perspektywy równości szans kobiet i mężczyzn w projektach EFS PO KL, Warszawa 2008

23. Publikacje • Raport Kongresu Kobiet Polskich 2009 • Raport GUS „Kobiety w Polsce” 2008 • Raport UNDP „Polityka równości płci – Polska 2007” • Raport PARP „Rola kobiet w innowacyjnej przedsiębiorczości wysokich technologii” • Raport „Wieloaspektowa diagnoza sytuacji kobiet na rynku pracy” MPiPS • Projekt PIW EQUAL „Elastyczny pracownik, partnerska rodzina” – równość poprzez przedszkola, elastyczne formy pracy

24. Dziękuję za uwagę Hanna Jaworska Świętokrzyskie Biuro Rozwoju RegionalnegoBiuro Programu Operacyjnego Kapitał Ludzkiul. Jagiellońska 70tel. 041-335-05-02fax 041-335-06-07pokl-sekr@pokl.sbrr.pl