DEVINPRO Gjetjet Kryesore – Shqipëria dhe Kosova

1. Qendra e Studimeve Ekonomike dhe Sociale Migration Development Initiative DEVINPRO Gjetjet Kryesore – Shqipëria dhe Kosova Peja, Gjilan, Prishtina, 01-03 Prill 2009 Dr. Ilir Gedeshi, CESS Nicolaas de Zwager, NEXUS

2. Hyrje • Globalisht, rreth 150 milion migrantë kanë dërguar në familjet e tyre në vendet në zhvillim, më shumë se 310 miliardë USD gjatë vitit 2007 • Në shumë vende pritëse shuma e dërgesave ndikon dukshëm në masën dhe përbërjen e aseteve financiare • Debati vazhdon mbi mënyrat se si flukset financiare që kanë lidhje me migrimin mund të mbështesin më mirë proceset e zhvillimit • Kontributi i këtyre flukseve financiare mund të rritet duke inkurajuar më tepër kursimet dhe investimet në vendin e origjinës

3. DEVINPRO • DEVINPRO u realizua nga Agjensia Ndërkombëtare për Informacion mbi Vendet Marrëse (IASCI - NEXUS) dhe Qendra për Studime Ekonomike dhe Sociale (QSES) • Projekti është sponsorizuar nga Fondi Ndërkombëtar për Zhvillim Bujqësor (IFAD), një agjensi e specializuar e OKB-së dhe nga Raiffeisen Bank në Shqipëri dhe Kosovë, • Konsorciumi ka 10 anëtarë në Shqipëri dhe Kosovë Projekti adreson një mosfunksionim të tregut, i cili është i zakonshëm për vendet në tranzicion dhe ata në zhvillim Baza e projektit: Njohja e migrantëve dhe përfituesve të tyre si një segment i veçantë i tregut

4. Objektivat • Të lidhë migrimin, dërgesat dhe ndërmjetësimin financiar me zhvillimin e qëndrueshëm • Të mbështesë migrantët që të bëjnë eksperiencën e tyre ‘më të susksesshme’ • Të tërheqë dërgesat dhe transfertat e migrantëve drejt ndërmjetësimit formal financiar dhe investimeve produktive në Shqipëri dhe Kosovë • Të nxisë partneritete strategjike midis qeverisë, aktorëve të shoqërisë civile dhe ndërmjetësuesve financiarë formalë • Të zhvillojë dhe testojë modele biznesi të replikueshme dhe të qëndrueshme, të cilat zgjerojnë kufijtë e shpërndarjes së remitancave, kursimeve dhe investimit

5. Këndvështrimi • Të kombinojë ekspertizën dhe pozicionimin në treg të partnerëve kryesorë të konsorciumit me njohuritë në menaxhimin e migrimit/zhvillimit • Njohuri të kompletuara rreth tregut, kuadreve rregullatore dhe ekspertizës në shërbimet bankare • Projekt piloti përfshin tre faza të ndërlidhura me njëra-tjetrën: • Faza I: Analizë e plotë tregu e komuniteteve të migrantëve dhe ëorkshope • Faza II: Zhvillimi i produkteve dhe shërbimeve novatore që kanë lidhje me migrantët • Phase III: Testimi në treg i produkteve dhe shërbimeve; vlerësimi i impaktit dhe hartimi i modeleve të biznesit dhe i rekomandimeve për qeveritë

6. Hipotezat • Dërgesat do të ulen në afat të mesëm/gjatë, ndërsa do të mbeten një forcë kundërpeshuese për shkëmbimet e jashtme në periudhën afatmesme deri afatgjata • Një pjesë në rritje e dërgesave do të orientohen drejt kursimeve dhe investimeve, duke u larguar nga konsumi • Transfertat e migrantëve (kursimet e grumbulluara) do të vazhdojnë të përfaqësojnë një burim të madh financimi ende të pashfrytëzuar • Si rrezultat, hapsira gjeografike dhe tregu potencial për dhënësit e shërbimeve financiare, në Shqipëri dhe në Kosovë, pritet të vazhdojë të rritet • Rrjetet e migrimit dhe grupimet sigurojnë mundësi më të mëdha për marketing

7. Metodologjia • Pyetësor me migrantët në pikat hyrëse kryesore • Kosovë:714 anketa • Shqipëri: 2,303 anketa • Pyetësor me familjet në 8 rajone gjeografike • Kosovë: 728 anketa • Shqipëri: 800 anketa • Rishikim të literaturës • Intervista cilësore dhe Fokus grupe (Në Fazën e dytë)

8. Gjetjet Kryesore • Maturimi i ciklit migrator që evidentohet nga niveli i lartë i legalizimit dhe unifikimit të familjeve në vendet e migrimit (90.3% Shqipëri; 99.5% Kosovë) • Një vlerë më e ulët e transfertave të remitancave në vitin 2008 që rrezulton në një ulje të mëtejshme të shumës totale të tyre ( 663 milionë Euro në Shqipëri; 479 milionë Euro në Kosovë) • Një përqindje në rritje kursimesh po grumbullohet në vendet e origjinës (18.5% os € 130 milionë në Shqipëri, dhe 29% ose 140 milionë Euro në Kosovë) • Strategjitë për ndërgjegjësim mund të ndërtohen bazuar në grupimin dhe sjelljet e komunikimit të komuniteteve të familjarëve të migrantëve në vendin e origjinës

9. Karakteristikat Financiare * # Familjet në Kosovë: 149,000 # Familjet në Shqipëri: 404,000

10. Kanalet e Komunikimit • Tendencë e qartë e migrantëve shqiptarë që të grupohen në vendet e migrimit: 56.7% jetojnë me “shumë shqiptarë të tjerë” ose me “disa shqiptarë të tjerë” (Kosova: 69%) • Migrantët nga Shqipëria komunikojnë me familjet dhe shokët e tyre në Shqipëri me telefon dhe SMS • 69.9% e migrantëve vizitojnë Shqipërinë një ose dy herë në vit, kryesisht në Gusht (Kosova: 86%) • Mënyrat e komunikimit më të rëndësishme ndërmjet migrantëve shqiptarë janë kontakti ditor në punë (52.9%) ose me telefon (43%)

11. Njohja e bankave shqiptare nga komuniteti i migrantëve • Vetëm 26.3% e migrantëve Shqiptarë përmendin Raiffeisen Bank

12. Njohja e bankave të Kosovës nga komuniteti i migrantëve • Vetëm 30.9% e migrantëve Kosovarë përmendin Raiffeisen Bank • Raiffeisen Bank është në vend të dytë në Kosovë (pas ProCredit)

13. Arësyet kryesore për mospasjen e një llogarie bankare në Kosovë dhe Shqipëri

14. Kanalet e Transfertave Financiare

15. Metodat e Kursimeve që Përdoren nga Migrantët

16. Objektivat e Kursimeve

17. Arësyet e zgjedhjes së Vendit të Migrimit

18. Hapat e mëtejshëm • Konsiderata strategjike dhe drejtime për zhvillimin e produkteve, shërbimeve dhe ndërhyrjeve • Të vazhdojë analizën e të dhënave bazuar në prioritetet e sipërpërmendura • Të përcaktojë kërkesat për studime të mëtejshme, në veçanti FG dhe intervista në thellësi (Dritare mundësie: Pashkët 2009) • Të përcaktojë strategjinë për veprimet e qeverisë • Të hyjë në diskutime për ndërmarrjen e nismave të ngjashme me Opportunity International

19. Faleminderit Ky prezentim eshte mundesuar nga FES Prishtina RR. Mujo Ulqinaku( Qyteza Pejton) 4/9 038 243 785;contact@fes-prishtina.org