Podstawy socjologii- wykład II

1. Skąd się wzięła socjologia? Podstawy socjologii- wykład II

2. Socjologia to reakcja na gwałtowną modernizację • Modernizacja jako kataklizm społeczny (refleksja na ładem społecznym) • Problem ładu społecznego (człowiek jako twórca porządku, poszukiwanie nowych podstaw życia społecznego) • Socjologia jako konserwatywna reakcja na modernizację (hybrydyczny charakter socjologii)

3. Paradygmat pozytywistyczny • Praktyczność/ użyteczność socjologii • Zajmowanie się rzeczami, empiria, prawa • Naturalizm • Wiara w naukę i postęp

4. August Comte (1798-1857) • Socjologia jako najważniejsza z nauk • Statyka i dynamika społeczna • Rozwój intelektualny i jego stadia (teologiczne, metafizyczne, pozytywistyczne) • Metody: obserwacja, eksperyment, metoda porównawcza • Socjologia jako religia

5. Herbert Spencer (1820-1903) • Wpływy intelektualne: naturalizm, darwinizm społeczny, leseferyzm, amelioryzm • Społeczeństwo jako organizm- funcjonalizm • Koncepcje ewolucji społecznej • Rola instytucji społecznych

6. Émile Durkheim (1858-1917) • Twórca socjologii akademickiej • Socjologia a filozofia (fakty społeczne) • Socjologia a psychologia ( fakty społeczne jako rzeczy) • Realistyczne spojrzenie na społeczeństwo • Homo-duplex • Rola instytucji społecznych (religia) • Pojęcie anomii społecznej • Reformizm społeczny

7. Karol Marks (1818-1883) • Waga ekonomicznych aspektów życia społecznego • Pojęcie formacji społeczno-ekonomicznej • Koncepcja rozwoju życia społecznego • Krytyka systemu kapitalistycznego (alienacja, wyzysk, fetyszyzm towarowy)

8. Paradygmat humanistyczny • Antynaturalizm (W.Dilthey) • Interakcjonizm • Jednostka jako świadomy aktor życia społecznego • Rozumienie • Socjologia jako źródło społecznej samowiedzy

9. Max Weber (1864-1920) • Koncepcja socjologii • Działanie społeczne • Rozumienie jako metoda socjologii • Rola kultury w życiu społecznym (koncepcja narodzin kapitalizmu) • Odczarowanie świata i proces racjonalizacji • Koncepcje panowania i władzy

10. George Herbert Mead (1863-1931) • Jednostka jako samosterowny aktor życia społecznego • Koncepcja interakcji społecznej- życie społeczne jako sieć społecznych interakcji • Idea konstruowania życia społecznego

11. Florian Znaniecki (1882-1958) • Twórca polskiej socjologii akademickiej • Współczynnik humanistyczny • Socjologia jako nauka humanistyczna • Źródła socjologicznej wiedzy o życiu społecznym.

12. Zagadnienia do egzaminu i lektura • Zagadnienia do egzaminu: • Scharakteryzuj trzy główne przyczyny powstania socjologii • Co to jest statyka i dynamika społeczna ? (A. Comte) • Co to jest darwinizm społeczny ? (H.Spencer) • Na czym według Spencera polega rozwój społeczny? • Co to znaczy, iż socjologia bada fakty społeczne ? (E. Durkheim) • Na czym polega rola instytucji społecznych według Durkheima? (wyjaśnij na podstawie roli religii w życiu społecznym) • Na czym według Marksa polega rozwój społeczny? • Jakie są główne przyczyny krytyki systemu kapitalistycznego przez Marksa? • Na czym polega antynaturalizm socjologii humanistycznej? • Czym według Webera jest działanie społeczne? • Na czym polega proces odczarowywania świata? • Dlaczego Mead twierdzi, iż jednostka jest samosterownym aktorem życia społecznego? • Co to jest współczynnik humanistyczny? • Z jakich źródeł ,według Znanieckiego , socjolog może czerpać informacje o życiu społecznym? • Lektura: Ritzer G., Klasyczna teoria socjologiczna, Poznań, 2004, r. 1, Historia teorii socjologicznej: początki, str. 14-37 • Zagadnienia do lektury obowiązkowej: • 1.Na czym polegały różnice pomiędzy socjologią, a myślą oświeceniową? • 2. Na czym według Marksa polega zjawisko alienacji?