HET RENDEMENT VAN SCHOLING en TRAINING

1. HET RENDEMENT VAN SCHOLING en TRAINING Prof. dr. Henriëtte Maassen van den Brink Voorzitter beoordelingscommissie Werken en Leren, Jurylid Ginjaar-Maasprijs U N I V E R S I T E I T V A N A M S T E R D A M Schooling Labor Market Economic Development Faculteit der Economische Wetenschappen en Econometrie S C H O L A R Research Institute

2. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt • Flexibilisering van de arbeidsmarkt (ontwikkelen en bijhouden van kennis wordt belangrijker) • Demografische veranderingen (vergrijzing, ontgroening, verandering in gezinssamenstelling, multiculturele samenleving (onderwijs- en arbeidsmarktpositie allochtonen en lageropgeleide autochtonen is slechter) • Technologische veranderingen (noodzakelijk her/bijscholen) • Internationalisering, Europese Integratie • Veranderingen in maatschappelijke verhoudingen (individuele verantwoordelijkheid (ook in sociale zekerheid) individualisering, veranderende hierarchische verhoudingen, sociale uitsluiting) S C H O L A R

3. De kosten van een laaggeschoolde beroepsbevolking • Grotere kans op werkloosheid en arbeidsongeschiktheid: meer kosten voor sociale zekerheid • Minder geïnformeerd over gezond gedrag, ongezondere leefstijl: meer kosten voor gezondheidszorg • Minder geïnformeerd over actualiteit, minder maatschappelijke participatie en betrokkenheid: meer kosten voor leefbaarheid buurt, grotere kans op criminaliteit, etc. (Geen Pracht Wijken maar Geletterde Wijken) S C H O L A R

4. Het belang van Leren en Werken • Globalisering: voorbereiden op arbeidsmarkt van de toekomst (meer concurrentie werknemers andere EU landen) • Meer ruimte voor plaatsgebonden activiteiten en beroepen • Via leerwerk trajecten alsnog een (start)kwalificatie halen (naast leerwerkloketten, herintroductie van bedrijfsscholen en bedrijfsopleidigscentra) • Kwaliteit en productiviteit van beroepsbevolking ophogen door financiering van LLL en certificering (onderinvestering in LLL door externe opbrengsten) S C H O L A R

5. Scholingsuitgaven zijn laag • Jaarlijks volgt ruim een derde van de werknemers een cursus of opleiding • Bedrijven besteden bijna 1.5% van de loonkosten aan scholing • Gemiddelde uitgaven zijn 500 euro per werknemer per jaar S C H O L A R

6. Omslag artikel Elsevier (2007) • “Onderwijs voor volwassenen lijkt nuttig, maar is weggegooid geld” • Keur van ‘deskundigen’ beweren dat scholing voor werkenden vrijwel geen enkel effect heeft. S C H O L A R

7. Onderzoek naar opbrengsten van scholing voor werkenden in Nederland • Eerste Nederlandse onderzoek in 1991 in opdracht van SZW (W. Groot (1994), Het rendement op bedrijfsopleidingen, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, VUGA, 's-Gravenhage) • Het beloningsrendement voor werknemers die ooit scholing ontvingen is 21% • Het gemiddelde beloningsrendement is 4% • Gemiddelde productiviteitstoename door scholing 16% S C H O L A R

8. Onderzoek naar opbrengsten van scholing voor werkenden in Nederland • Recent Nederlandse onderzoek vindt geen rendement (E. Leuven & H. Oosterbeek (2004), ‘Evaluating the effect of tax deductions on training’, Journal of Labor Economics 22, p. 461-488) • Beperkingen van dit onderzoek • Alleen gekeken naar training gedurende afgelopen 12 maanden, niet naar cumulatief effect training • De auteurs geven zelf aan dat het wellicht langer duurt voordat lonen reageren op deelname aan training • Er is gekeken naar beloning van training voor werknemer (in de vorm van loon) waarvoor werkgever kosten maakt; niet naar productiviteitseffecten S C H O L A R

9. Internationaal onderzoek vindt dat rendement hoog is • Een toename van bedrijfsopleiding met 1% leidt tot toename arbeidsproductiviteit met 0.6% en toename bruto uurloon met 0.3% (L. Dearden, H. Reed & J. van Reenen (2006), ‘The impact of training on productivity and wages: evidence from British panel data’, Oxford Bulletin of Economics and Statistics 68, p. 397-421) • Zowel werknemers als werkgevers profiteren van bedrijfsopleiding (G. Ballot, F. Fakhfakh & E. Taymaz (2006), ‘Who benefits from training and R&D, the firm or the workers?’, British Journal of Industrial Relations 44, p. 473-495) S C H O L A R

10. Internationaal onderzoek vindt dat rendement hoog is • Werknemers die een bedrijfsopleiding hebben gevolgd verdienen zowel bij de huidige als bij toekomstige werkgevers meer (2.4-7.8%) (A. Booth & M. Bryan (2005, ‘Testing some predictions of human capital theory: new training evidence from Britain’, Review of Economics and Statistics 87, p. 391-394) • Het rendement van training voor werknemers die training hebben gevolgd is 40-50% (H. Frazis & M. Loewenstein (2005), ‘Reexamining the returns to training: functional form, magnitude and interpretation’, Journal of Human Resources 40, p. 453-476) S C H O L A R

11. CONCLUSIES UIT RENDEMENTSONDERZOEK • Rendement is hoog • Grote variëteit in uitkomsten door: • Verschillen in statistische technieken • Verschillen in definitie en vormen van training • Institutionele verschillen S C H O L A R

12. DE WAARDE VAN EVC’s • Erkenning verworven competentie • Instrument op onderwijs-arbeidsmarkt (bijzondere groepen, startkwalificaties) • 100 evc aanbieders (publiek en privaat), 3500 EVC procedures, 10.000 EVC per jaar gegenereerd • EVC op weg: kwaliteitscode, toegankelijkheid, transparantie, vergelijkbaarheid • Civiel effect: vertrouwen op uitgifte certificaten S C H O L A R

13. DE WAARDE VAN EVC’s • Omvang gebruik door werkgevers • Geen economisch onderzoek naar: - waarde leeropbrengsten van nonformeel en informeel leren - beloningseffecten/productiviteit werknemer - productiviteitseffecten werkgever - toegankelijkheid S C H O L A R

14. DOELGERICHT INVESTEREN IN LEREN EN WERKEN • overheid maak innovatief arbeidsmarkt- en onderwijsbeleid: • Certificering en financiering: (belastingen, subsidies, informatieverstrekking, wet en regelgeving (incluis controle) • Voor invoering beleid wordt vereist dat beleidsmaatregelen complementair zijn aan bestaande maatregelen dat wil zeggen elkaar versterken en niet tegenwerken of substituten van elkaar zijn • Meer intersectoraal beleid is nodig, alleen beleid met een positieve kostenbaten afweging komt in aanmerking • Om effectiviteit van deze integrale aanpak te vergroten worden bedrijfsleven en werknemers intensiever bij beleid betrokken (insteek Projectdirectie Leren en Werken) • Verschillende geldstromen beter op elkaar afstemmen -individueel (scholing en sociale uitkering) -bedrijf scholingsfondsen,certificering,leerrekening) -onderwijsinstellingen (productviteit: leer- en informatiefficientie, aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt) - overheid internaliseren van extene effecten S C H O L A R

15. ‘Maak werk van leven lang leren’ U N I V E R S I T E I T V A N A M S T E R D A M Schooling Labor Market Economic Development Faculteit Economie en Bedrijfskunde S C H O L A R Research Institute