180 likes | 309 Views
Konsekwencje związane z używaniem azbestu. Azbest. • Azbest chryzotylowy Mg6[Si4O10](OH)8 (z grupy serpentynów) – najbardziej rozpowszechniony i był najczęściej stosowany, o temperaturze topnienia 1500 – 1550 o C. • Azbest amfibolowy Na2Fe3 2+Fe2 3+ [Si4O11]2(OH,F)2 ( z grupy
E N D
Azbest • • Azbest chryzotylowy Mg6[Si4O10](OH)8 (z grupy serpentynów) – • najbardziej rozpowszechniony i był najczęściej stosowany, o • temperaturze topnienia 1500 – 1550 o C. • • Azbest amfibolowy Na2Fe3 • 2+Fe2 • 3+ [Si4O11]2(OH,F)2 ( z grupy • amfiboli) – występuje w znacznie mniejszych ilościach, o • temperaturze topnienia ok. 1150 o C – odmiany: krokydolit, • antofyllit, amosyt i inne. • • Odporny na działania wielu chemikaliów, niepalność, • izolacyjność cieplna, dźwiękochłonność, odporność • mikrobiologiczna. • • Wytrzymałość na rozciąganie pojedynczych włókien zbliżona do • wytrzymałości włókien ze stali o zbliżonej średnicy. • • Włókniste minerały (długość włókien do ok. 10 cm) o doskonałej • podzielności, podatne na tkanie i filcowanie.
DAWNE, GŁÓWNE WYKORZYSTYWANIEAZBESTU • Klasa I – wyroby o gęstości objętościowej < 1000 kg/m3, o zawartości • azbestu > 20 %, o małej ilości spoiwa - wyroby tzw. miękkie. Jako tkanina • (zawartość azbestu 12 – 100 %): ubiory i rękawice dla strażaków, hutników • i pracowników przemysłu chemicznego, koce gaśnicze, przeciwpożarowe • kurtyny teatralne, tkactwo artystyczne, uszczelnienia i szczeliwa • Klasa II – wyroby o gęstości objętościowej > 1000 kg/m3, o zawartości • azbestu < 20 %, o dużej ilości spoiwa – wyroby tzw. twarde. W • budownictwie (zawartość azbestu 12 – 15 %): eternit (cementowo azbestowe • płyty), rury do transportu wody i ścieków, płytki podłogowe, • elementy stropowe, ścianki działowe, tynki, W motoryzacji – okładziny • szczek hamulcowych, tarcze sprzęgłowe (zawartość azbestu 15 – 75 %). • W przemyśle chemicznym – elementy urządzeń w produkcji chloru i zasad. • W energetyce – uszczelnienia kominów, płyty azbestowo – cementowe w • chłodniach, izolacja rurociągów (w połączeniu z gipsem).
PRZENIKANIE WŁÓKIEN AZBESTU DO SRODOWISKA • Obróbka mechaniczna materiałów azbestowo cementowych - • ciecie, wiercenie, łamanie, szczotkowanie, przemieszczanie • (tarcie). • Rozpuszczanie przez „kwaśne deszcze” spoiwa cementowego i • uwalnianie włókien (Np. z płyt dachowych azbestowo • cementowych). • Korozja biologiczna – mechaniczne uszkadzanie materiałów • na skutek wzrostu głównie glonów i grzybów na powierzchni • materiałów azbestowo cementowych. • Ścieranie się materiałów zawierających azbest – szczeki i • klocki hamulcowe, oraz tarcze sprzęgłowe w pojazdach • mechanicznych. • Starzenie się materiałów i ich mechaniczny rozpad.
Uszczelnienie na złączach tłumików drgań w przewodachwentylacyjnych
WYROBY AZBESTOWE ODPADEM NIEBEZPIECZNYM • „Azbest jest substancja o udowodnionym działaniu rakotwórczym, • o poważnym zagrożeniu dla zdrowia • przy oddziaływaniu na drogi oddechowe” • W pęcherzykach płucnych odkładają się włókna 1 – 10 μm ( w największej • ilości bo a 90 % włókna 1 – 5 μm ) wywołując chorobę nowotworowa. • Włókna <1 μm są wydychane, a włókna > 10 μm osiadają na śluzówkach • i nie docierają do pęcherzyków płucnych.
AZBEST W SRODOWISKU • Woda transportowana rurami azbestowo cementowymi • zawiera do 50 000 wł/dm3 (brak danych o szkodliwości • takich stężeń). Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) • azbestu w wodzie pitnej to 12 000 wł/dm3. • W gruncie poddawanym obróbce mechanicznej (rolnictwo, • komunikacja) NDS < 0,02 %. • Na stanowisku pracy ( 8 godzin) NDS < 200 000 wł/m3. • Powietrze mieszkalne: kraj < 1000 wł/m3, w Niemczech • < 500 wł/m3. • NDS = Najwyższe Dopuszczalne Stężenie
AZBEST W SRODOWISKU CD. • Przebywanie przez 15 miesięcy w środowisku o stężeniu • 15 000 wł/m3 powoduje zmiany w rentgenowskim obrazie • płuc. • Pryzma płyt azbestowo cementowych w odległości kilku • metrów emituje ok. 1 700 wł/m3. • Wiercenie otworów w płytach azbestowo cementowych, • ich szczotkowanie emituje w odległości 1,5 m • ok. 10 000 wł/m3. • Przy demontażu nie zwilżonych woda płyt azbestowo • cementowych emitowane jest 40 000 – 80 000 wł/m3.
AZBEST W KRAJU I JEGO USUWANIE • Zużycie azbest w kraju w latach 1960-1990 wynosiło ok. 1,5 kg/M/rok. • Produkcja płyt azbestowo cementowych w 1980 r – 50 mln m2/rok. • Całkowita ilość w/w płyt w kraju ocenia się na 2,5 mld m2. • Trwałość płyty azbestowo cementowej ocenia się na ok. 30 lat. • Koszt usuwania płyt azbestowo cementowych ok. 20 zł/ m2. • Koszt usuwania torkretu (tynk azbestowo cementowy) ok. 50 zł/ m2. • Koszt składowania wyrobów azbestowych 400- 600 zł/Mg
AZBEST W KRAJU I JEGO USUWANIE • PROGRAM USUWANIA AZBESTU I WYROBÓW • AZBESTOWYCH • (M. P., 2003, nr 11, poz. 159) • 2003 – 2012 r - 5 413 275 Mg • 2013 – 2022 r - 6 186 600 Mg • 2023 – 2032 r - 3 866 623 Mg • Szacunkowe koszty usuwania wyrobów azbestowych • (2003 – 2032r); • środki publiczne – 821 mln zł • środki prywatne - 48 mln zł • środki zagraniczne – 212 mln zł
PRACE PRZY DEMONTAU PŁYT DACHOWYCH Z UYCIEMSPECJALNEGO ODKURZACZA
OPAKOWANE PŁYTY AZBESTOWO CEMENTOWE NAPALETACH PRZED TRANSPORTEM NA SKŁADOWISKO