250 likes | 567 Views
YAZIM KURALLARI. AYŞE DOKUZ 1090320080. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TÜRKÇE BÖLÜMÜ. Büyük Harflerin Kullanılışı. Cümleler büyük harfle başlar. - Gözlerinden iki damla yaş döküldü. Mektuplarda ve resmi yazılardaki hitaplar büyük harfle başlar.
E N D
AYŞE DOKUZ1090320080 ERCİYES ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TÜRKÇE BÖLÜMÜ
Büyük Harflerin Kullanılışı • Cümleler büyük harfle başlar. - Gözlerinden iki damla yaş döküldü. • Mektuplarda ve resmi yazılardaki hitaplar büyük harfle başlar. - Canım Arkadaşım, Sayın Başkanım vb.
Kitap, dergi, gazete isimleri büyük harfle başlar. - Yaban, Yaprak Dökümü, Zirve, Resmi Gazete vb. NOT:Özel ada dahil olmayan gazete, dergi gibi isimler küçük yazılır.(Bilim Teknik dergisi) • Nokta, ünlem, iki nokta, soru işaretinden sonra gelen kelimeler büyük harfle başlar.
Noktalı virgülden sonra gelen cümleler küçük harfle başlar. • Milli ve dini bayramlar büyük harfle başlar. -Cumhuriyet Bayramı, Ramazan Bayramı vb.
Özel gün, hafta, toplantı ve mevsim adları küçük harfle yazılır. - tiyatro günü, kitap haftası, sağlık haftası vb. • Özel isimler büyük harfle başlar. - Bekir Sıtkı Erdoğan, Yavuz Bülent Bakiler vb.
NOT: Bayram niteliği kazanmış günler büyük harfle yazılır. - Öğretmen Günü, Anneler Günü vb. • Millet, din, dil ve mezhep isimleri büyük harfle başlar. - Ruslar, Türkçe, İslamiyet, Protestanlık vb.
Devlet isimleri büyük harfle başlar. - Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vb. • Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar. - Merkür, Venüs, Mars, Halley vb.
NOT: Dünya, güneş, ay sözcükleri coğrafi terim olduğu zaman büyük harfle başlar, diğer zamanlarda küçük harfle başlar. -Odaya güneş girmiyor. Yarın Güneş tutulması olacak.
Şehir, semt, cadde, sokak vb. isimleri büyük harfle başlar. -Konya, Aydınlıkevler, Atatürk Bulvarı, Uğur Mumcu Caddesi, Yıldız Mahallesi, Susam Sokağı • Kurum, kuruluş, dernek adları büyük harfle başlar. -Türk Dil Kurumu, Verem Savaş Derneği vb.
Dağ , ova, ırmak, göl, okyanus isimleri büyük harfle başlar. -Akdeniz, Karadeniz, Kızılırmak,Tendürek dağı, Toros dağları, Balkaş gölü vb.
NOT: İkinci isim özel isme dahilse, yani iki sözcük bir kavramı karşılıyorsa sözcüklerin her ikisi de büyük harfle başlar. -Beyşehir Gölü, Tuz Gölü, Ağrı Dağı, Konya Ovası, Van Gölü vb.
Ünvan sıfatları büyük harfle başlar. -Mustafa Bey, Yüzbaşı Rıfkı vb. NOT: Akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle başlar. -Güzin teyze, Nuran abla vb. Fakat bu isimler özel isimle özdeşleştirilmemişse büyük harfle başlar.
Tarihi belli gün ve ay isimleri büyük harfle başlar. -17 Mayıs 2006, 21 Haziran 1986 Salı • Yön isimleri başta ise büyük, sonda ise küçük harfle başlar. -Batı Karadeniz<Karadeniz`in batısı
“-mi” Soru Ekinin Yazılışı • “-mi”soru eki her zaman ayrı yazılır. - Bu sınavı sen mi kazanacaksın? Onun güzel mi güzel bir arabası var. Rüzgar esti mi balıkçılar kıyıya çıkar.
“De”nin Yazılışı • Bağlaç olan “de” her zaman ayrı yazılır ve bu bağlacın “ta, te” şekli yoktur. -Sen de bizi bırakıp gitme! • Hal eki olan “-de” bitişik yazılır. -Konya’da güzel parklar var. NOT: ’’de” bağlacı özel isimlerden sonra gelirse kesme işaretiyle ayrılmaz. Yahya Kemal de büyük bir şairdir.
“Ki”nin Yazılışı • Bağlaç olan “ki” ayrı yazılır. - Diyorsun ki ağlaman faydasız… NOT: İlgi zamiri ve sıfat yapan “ki” bitişik yazılır. - Gözlerindeki ışıltı, beni ümitlendirdi.
Ekfiilin Yazılış • Bitişik de yazılabilir, ayrı da yazılabilir. - Kardeşi iki haftadır yatıyormuş. - Son yazdığı roman akıcı idi. NOT: Ekfiili genellikle düşer ve bitişik yazılır. Hasta idi > Hastaydı
Ayrı ve Bitişik Yazımlar • Ses düşmesi ya da ses türemesi gibi ses olayına uğrayan sözcükler bitişik yazılır. - Kaybetmek, Seyretmek, Kahrolmak, Pazartesi vb. • Birleşen sözcüklerin biri ya da ikisi, anlam değişikliğine uğruyorsa bunlar bitişik yazılır. - hanımeli, imambayıldı, mirasyedi vb.
Kurallı birleşik fiiller ayrı yazılır. - ağlayıvermek, gülebilmek, düşeyazmak vb. • Şehir, kasaba, köy, dağ, deniz vb. isimleri iki sözcükten oluşuyorsa bitişik yazılır. - Beyşehir, Adapazarı, Uludağ vb.
Ara yönleri belirten sözcükler bitişik yazılır. - güneydoğu, kuzeybatı vb. • Belirsizlik belirten sözcükler bitişik yazılır. - Biraz, birkaçı, birtakım, birçok, hiçbir, herhangi vb.
Hane sözcüğüyle yapılan birleşik isimler bitişik yazılır. - darphane, hastahane, dershane vb. • Pekiştirilmiş sözcükler bitişik yazılır. - kıpkırmızı, masmavi, tertemiz vb.
Etmek, olmak, kılmak, buyurmak yardımcı fiilleriyle yapılan ses olayı olmuyorsa bunlar ayrı yazılır. - arz etmek, hasta etmek, emir buyurmak, kıl olmak, selam eylemek vb. • Birleşen sözcüklerde bir anlam değişikliği olmuyorsa ayrı yazılır. - kuyruk yağı, Çerkez peyniri, kuru soğan vb.
Özel isimlerin kısaltmalarında büyük harfler kullanılır. - İSKİ, MİT, MGK, TDK gibi NOT:Kısaltmalara getirilen ekler, kısaltmaların okunuşuna göre getirilir. - TBMM’ye MEB’in vb.
Sayılar yazıyla yazıldığında her sözcük ayrı yazılır. - on bir, iki bin bir gibi NOT: Çek ve senetlerde bitişik yazılır. • İkilemeler ayrı yazılır. - usul usul, omuz omuza vb.