260 likes | 1.05k Views
YAZIM KURALLARI. Bir dilin sözcüklerinin yazıya doğru olarak aktarılmasını sağlayan kurallara yazım(imla) kuralları denir. Yazım, bir dilin belirlenmiş kurallarına uygun ortak yazma biçimidir. Türkçe’nin yazı dilinde İstanbul ağzı esas alınır. BÜYÜK HARFLERİN YAZIMI.
E N D
YAZIM KURALLARI Bir dilin sözcüklerinin yazıya doğru olarak aktarılmasını sağlayan kurallara yazım(imla) kuralları denir. Yazım, bir dilin belirlenmiş kurallarına uygun ortak yazma biçimidir. Türkçe’nin yazı dilinde İstanbul ağzı esas alınır. Fulya ÖZADALI
BÜYÜK HARFLERİN YAZIMI • Cümlelerin ilk sözcüğü büyük harfle başlar. • Özel isimler,cümle içerisinde olsalar da büyük harfle başlar. • Ünvan sıfatları da büyük harfle başlar. Fulya ÖZADALI
BÜYÜK HARFLER • Ay ve gün adları belli bir tarihi bildiriyorlarsa büyük harfle başlar: Askerliği 15 Kasım 2001’de bitiyor. NOT: Bu tür kullanımlarda “yılında” kelimesi yerine “tarihinde” kelimesi kullanılmalıdır. Fulya ÖZADALI
BÜYÜK HARFLER • Mektuplarda ve resmi yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlar. • Yazı başlıklarının her sözcüğü büyük harfle başlar: Eğitimde Bireysel Takviye Sistemi, Halk Edebiyatı Şiir Türleri... Fulya ÖZADALI
SÖZCÜK VE EKLERLE İLGİLİ YAZIM KURALLARI • “ile” Sözcüğünün Yazımı: “İle” sözcüğü hem tek başına hem de kendinden önceki sözcüğe bitişik olarak yazılabilir. Fulya ÖZADALI
“idi”, “imiş”, “ise” Sözcüklerinin Yazımı • Bu sözcükler hem tek başlarına hem de kendilerinden önceki sözcüğe bitişik yazılabilirler. Fulya ÖZADALI
“iken” Sözcüğünün Yazımı • Tek basına ve bitişik yazılabilir. Babam evdeyken seni arayamam. • Büyük ünlü uyumuna uymaz: Dün akşam sokaktayken aklıma geliverdin. Fulya ÖZADALI
“mi” Edatının Yazımı • Ayrı yazılır; fakat büyük ve küçük ünlü uyumuna uyar ve kendinden önceki sözcüğün son ünlüsüne göre uyuma girer. Ne şirin yer burası gördün mü? • Kendinden sonraki eklerle bitişik yazılır. Su ister misiniz? Fulya ÖZADALI
“ki” Bağlacının Yazımı • “ki” bağlacı ayrı yazılır. Ünlü uyumlarından etkilenmez: Konuş ki rahatlayasın. • Bazı sözcüklerde birleşik yazılan kalıplaşmış kullanımları vardır:sanki, oysaki,mademki,belki, halbuki,çünkü,meğerki Fulya ÖZADALI
“-ki” Ekinin Yazımı • Kendinden önceki sözcüğe bitişik yazılır ve ses olaylarından etkilenmez: Onunki aklındaki her şeyi günlüğüne yazıyor. Fulya ÖZADALI
“-ki” Ekinin Yazımı • Birkaç sözcükte kalıplaşmış kullanımda ünlü uyumuna uyduğu görülür: dünkü, bugünkü, çünkü Fulya ÖZADALI
“de” Bağlacının Yazımı • “de” bağlacı ayrı yazılır ve büyük ünlü uyumuna uyar: Sepette de dün aldığım ekmek vardı. Karakalem de çiziyor, yağlıboya da. Fulya ÖZADALI
“-de” Ekinin Yazımı • “de” eki bitişik yazılır. Büyük ünlü uyumu ve ünsüz benzeşmesi kuralına uyar. Sevinçte, tasada; düğünde, yasta beraberiz. Fulya ÖZADALI
İkilemelerin Yazımı İkilemeler ayrı yazılır. İkilemeyi oluşturan sözcüklerin arasına hiçbir noktalama işareti konmaz: içli dışlı, günden güne, yarım yamalak… Fulya ÖZADALI
Sayıların Yazımı • 30.01.1963’te dünyaya geldi. • 10 milyon lira / On milyon lira • Yaş otuz beş • Kışlanın arkasında on, on beş asker ve çavuş vardı. • 8. sınıfa gidiyoruz. Fulya ÖZADALI
Kısaltmaların Yazımı • K. (Kat) • Dr. (Doktor), İst. (İstanbul) • dilb. (dilbilgisi), yerb.(yerbilim) • TBMM’nin, MTA’nın, TMO’nun… Fulya ÖZADALI
Kesme İşareti(‘) • Konya’ya, Kağızman’ın… • TMO’nun, 1969’da • Karac’oğlan, N’olur • Bağlaç olan de’nin yazımına dikkat et. Fulya ÖZADALI
Kısa Çizgi • Arasöz ve ara cümlelerin başına ve sonuna konur:İsmail Abim -hayatta en çok sevdiğim insan- geldi. • Bir şeyin başlangıcı ile sonunu belirtmek için: 2000-2001 Öğretim Yılı • Ek ve köklerin gösterilmesinde kullanılır: çök-, -ken Fulya ÖZADALI
NOKTALAMA İŞARETLERİ • Nokta(.): Tamamlanmış cümlelerin sonunda Kısaltmaların sonunda Saatler yazılırken saat ve dakika arasında kullanılır. Fulya ÖZADALI
Noktalama İşaretleri • Virgül: Anlam karışıklığını önlemek için kullanılır: Genç,adamın yanından hızla uzaklaştı. Genç adamın yanından hızla uzaklaştı. Fulya ÖZADALI
Noktalı Virgül:Bağlaçlarla birbirine bağlanan cümlelerde bağlaçlardan önce kullanılır: Birçok insan doğru olan davranışları bilir; fakat günlük hayatta uygulamaz. Fulya ÖZADALI
Noktalama İşaretleri • İki Nokta(:) Talebe: Öğrenci Milli spor sayabileceğimiz birçok spor dalı var: Güreş, binicilik, cirit… Fulya ÖZADALI
Üç Nokta(…) • Sıralı Noktalar (………): Söylenmeden geçilen cümle ve satırları belirtmek için kullanılır. Bilinmez ki efendi mi köle mi Yazarın nefsine esir kalemi ………………… Fulya ÖZADALI
Soru İşareti(?) • Ünlem(!): Alay etme ve yerme gayesiyle, ilgili sözcüklerden sonra parantez içinde kullanılır: Sınıfımızın en güzel kızı (!) sensin. • Tırnak İşareti(“”) • Parantez (Ayraç) () • Uzun Çizgi (_) Fulya ÖZADALI