1 / 25

Slys/áverkar í mjöðm og nára

Slys/áverkar í mjöðm og nára. Nokkuð algengir hjá íþróttafólki Sérstaklega í fótbolta, íshokkí, skíðagöngu, grindahlaupi, hástökki. Sænsk rannsókn sýndi að 5% af öllum meiðslum hjá fótboltafólki var í mjöðm/nára Algengustu meiðslin eru rifnir vöðvar.

pillan
Download Presentation

Slys/áverkar í mjöðm og nára

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Slys/áverkar í mjöðm og nára • Nokkuð algengir hjá íþróttafólki • Sérstaklega í fótbolta, íshokkí, skíðagöngu, grindahlaupi, hástökki. • Sænsk rannsókn sýndi að 5% af öllum meiðslum hjá fótboltafólki var í mjöðm/nára • Algengustu meiðslin eru rifnir vöðvar. • Bólga í slímbelg kemur bara fyrir í slímbelgnum yfir trochanter major.

  2. Bólga í slímabelg • Slímbelgurinn yfir trochanter major verður oft fyrir höggi eins og þegar handboltafólk dettur á mjöðmina. • Þá krmst hluti af slímhimnunni í belgnum sem leiðir til blæðingar og bólgu. • Einkenni: Sársauki og bólga yfir trochanter major sem stundum leiðir niður lærið. Aðfærsla og fráfærsla læris með beint hné veldur sársauka

  3. Bólga í slímabelg • Meðferð: Minnka álag á mjöðminni, bólgueyðandi og annarskonar þjálfun sem ekki leiðir til meira álags á mjöðmina. Ef sársaukinn er hunsaður verða oft þessi meiðsl krónísk.

  4. Rifinn aðfærsluvöðvi (adductor) • Þau meiðsl sem hvað oftast fyrirkemurí mjúku hlutunum (add. brevis, longus, magnus, gracilis) • Oftast í add. longus þar sem sin og vöðvi koma saman eða í festingunni á lífbeininu. • Orsök: Kröfug fráfærsla (abduction) læris t.d. við tæklingu í fótbolta • Einkenni: Mikill og skyndilegur sársauki í nára eða innan á læri við stærri meiðsl. Bólga. Við samdrátt í aðfærsluvöðvum finnur oft sá meiddi sársauka þannig að auðvelt er að staðsetja meiðslin.

  5. Rifinn aðfærsluvöðvi (adductor) • Meðferð: Strax skal meðhöndla meiðslin eftir RICE meðferðinni. • Hægt er að gefa bólgueyðandi í stuttan tíma. Það dempar bólguviðbrögðin og þar af leiðaldni stærðina á örvefnum á svæðinu. Er einnig sársaukastillandi. • Eins fljótt og sársaukinn leyfir á sá meiddi að byrja með æfingar á meidda vöðvanum. Mikilvægt að ganga hægt fram þar sem þessi skaði getur auðveldlega orðið króniskur ef það er gert.

  6. Rifinn aðfærsluvöðvi (adductor) • Létt styrktarþjálfun eftir 3-4 daga með léttum teygjum. Þegar hægt er að teygja vel á án þess að finna fyrir sársauka má byrja með mikið álag í styrkarþjálfuninni. • Hjól/sund eru góð hreyfiform í eftirmeðferðinni • Nokkuð algeng meiðsl eru líka rifnir vöðvar eins og rectus femoris, iliopsoas og rectus abdominis

  7. M. iliopsoas

  8. M. Rectus femoris

  9. Bólga í sinum aðfærsluvöðvanna • Algengasta orsökin að krónískum sinabólgum í aðfærsluvöðvum er þegar of geyst er farið af stað eftir að vöðvi hefur rifnað. • Einnig getur þessi krónísku meiðsl líka komið án þess að vöðvi hafi rifnað við ofálag á svæðinu sin/vöðvi eða þar sem sinin festist við lífbeinið, sérstaklega adductor longus

  10. Bólga í sinum aðfærsluvöðvanna • Einkenni: Oft sársauki sem erfitt er að staðsetja alveg í nára eða yfir sininni á adductor longus þar sem hún festist við lífbeinið. Þegar sársaukinn er orðinn meira krónískur getur hann leitt bæði upp og niður. Aðrir vöðvar og vöðvafestingar á svæðinu geta valdið sársauka þar sem vitlaust álag kemur oft á þessa vöðva við meiðslin.

  11. Bólga í sinum aðfærsluvöðvanna • Vöðvinn er oft stífur fyrst á morgnanna og við byrjun æfingar og þegar hann hitnar hverfiur stífleikinn en sársaukinn eykst. Þegar vöðvinn kólnar verður hann aftur stífur. • Ef ekkert er gert eykst sársaukinn og einstaklingurinn getur að lokum ekki æft og sársaukinn kemur jafnvel við venjulegann gang.

  12. Bólga í sinum aðfærsluvöðvanna • Meðferð: Getur tekið langann tíma. Rólegar teygjur og æfingar sem bæta blóðflæðið strax og það er hægt. • Styrktaræfingar um leið og sjúklingurinn þolir það. Sársaukamörk!Þegar vöðvinn styrkist koma eftirgefandi styrkaræfingar meira inn og einnig samhæfingaræfingar. Þegar þú getur teygt vel á vöðvanum án þess að finna sársauka getur þú byrjað smám saman með keppnislíkar æfingar. • Getur tekið langann tíma og gæti þurft uppskurð.

  13. Sársauki í sin rétta lærvöðvansRectus femoris-tendinose • Skotæfingar í fótbolta eða hjá spretthlaupurum í startæfingum • Einnig ef oft geyst er farið af stað eftir að vöðvinn hefur rifnað. • Einkenni: Sársauki sentralt í náranum við álag og sérstaklega við spretti • Meðferð: Aðalmeðferðin er styrktar- og liðleikaþjálfun með stígandi álagi eins og við sársauka í aðfærsluvöðvunum.

  14. Sársauki í sin rétta lærvöðvansRectus femoris-tendinose • Hægt að setja kortisonsprautu ef sársaukinn gefur sig ekki þannig að erfitt er að byrja þjálfun • Auðveldari meðferð en við sársauka í aðfærsluvöðvum.

  15. Blæðing inn á lærvöðva • Algengustu slysin/áverkarnir í íþróttum. • 14 % af fótboltameiðlsum (sænsk rannsókn) • Einkenni: Sársauki, bólga og minni hreyfigeta. • Meðferð • Blæðingin getur verið intermuskulær eða intramuskulær

  16. Intramusklulær blæðing

  17. Intermuskulær blæðing

  18. Blæðing inn á lærvöðva • Þegar blæðingin er intramuskulær er blæðingin inni í vöðvahimnunum og þrýstingur eykst. • Þegar blæðingin er intermuskulær fer blóðið þar sem minnst mótstaða er oftast niður í átt að hné. Það verður ekki aukinn þrýstingur, ekki aukinn sársauki eða minni hreyfigeta.

  19. Blæðing inn á lærvöðva • Einkenni: Sársauki, síðan bólga og minni hreyfigeta. Mar eftir nokkra daga ef blæðingin var intermuskulær. • Ef ekki er hægt að beygja hnéð yfir 90 gráður er skaðinn oftast intramuskulær. • Meðferð: RICE. Ef skaðinn er framan á lærinu ætti að gera RICE með mjöðm og hné beygð. Það leiðir til mótþrýstings inni í vöðvanum og minnkar blæðinguna. Það verður líka léttara að ná aftur liðleika.

  20. Blæðing inn á lærvöðva • Æfingar mega byrja eftir 4-5 daga við alvarleg meiðsli, 2-3 við minni meiðsli. • Byrja með æfingar sem auka blóðflæði eins fljótt og hægt er. (Hjóla, nudd) • Tekur oft langan tíma að ná fullum bata ef blæðingin er intramuskulær (6-12 vikur) Intermusklulær blæðing er oft orðin góð á 1-2 vikum.

  21. Beinbrot vegna álagsStressfracture • Nokkuð algengt á lærleggshálsi (collum femoris) • Hjá langhlaupurum er brot þarna um 7 % af öllum álagsbrotum • Oft vegna of mikillar álagsaukningar eða vegna þess að farið er af mjúku undirlagi á harðara. • Einhæf hlaup á malbiki eru eitt af því sem eykur hættuna á þessum meiðslum. Einnig getur mismunur á fótalengd skipt máli

  22. Beinbrot vegna álagsStressfracture • Einkenni: Sársauki í mjöðm við álag. Sársaukinn hverfur við hvíld en kemur strax aftur þegar byrjað er að æfa. • “Hoppprófið • Meðferð: Hækjur til að létta álag í 4-6 vikur • Önnur þjálfun (sund, hlaup í vatni, hjól og almenn styrkarþjálfun)

  23. Beinbrot vegna álagsStressfracture • Fyrirbyggjandi: Góðir hlaupaskór og skipta oft á milli undirlags

More Related