830 likes | 1.03k Views
جلسه بررسی روند تراز تجاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه. تهیه کننده: - به روز رسانی در شهریور ماه 1387 اداره کل بازرگانی کشورهای عربی و آفریقایی. ویژگیهای جغرافیایی کشور سوریه. جغرافیای طبیعی ، انسانی و سیاسی نام رسمی : جمهوری عربی سوریه
E N D
جلسه بررسیروندتراز تجاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه تهیه کننده: - به روز رسانی در شهریور ماه 1387اداره کل بازرگانی کشورهای عربی و آفریقایی
ویژگیهای جغرافیایی کشور سوریه • جغرافیای طبیعی ،انسانی و سیاسی • نام رسمی :جمهوری عربی سوریه • موقعیت جغرافیایی : واقع در جنوب غربی قاره آسیا،در کناردریای مدیترانه و در همسایگی کشورهای ترکیه در شمال، عراق در شرق وجنوب شرقی، اردن در جنوب، فلسطین در جنوب غربی، لبنان در غرب • وسعت سرزمین خشکی : 050/184 کیلومتر مربع آب : 130/1کیلومتر مربع • جمعیت: 7/19 میلیون نفر • نرخ رشد جمعیت : 1/2% • گروه های نژادی:3/90% عرب، 7/9% اکراد و ارامنه
ادیان: 74% مسلمان سنی، 16% شیعه، اسماعیلی و دروزی، 10% مسیحی • زبان:زبان رسمی عربی، 90% مردم به آنتکلممی کنند، 6% زبان کردی، 3% زبان ارمنی و 1% سایر زبان ها • پایتخت: دمشق • تاریخ استقلال:هفدهم آوریل سال 1946 • نوع حکومت: جمهوری سوسیالیستی( از سال 1963) • رئیس جمهور: آقای بشار اسد( از 17 جولای 2000) • نخست وزیر:آقای محمود ناجی عطری ( از 10 سپتامبر 2003)
ساختار اقتصادی و بازرگانی کشور سوریه • وضعیت شاخصهای کلان اقتصادی سوریه و نقش بخشهای مختلف در GDP (2006) • تولید ناخالص داخلی (GDP): 09/87 میلیارددلار(براساس شاخص برابری قدرت خرید) تولید ناخالص داخلی (GDP): 76/37 میلیارددلار(براساس نرخ مبادله رسمی) • میزان رشد تولید ناخالص داخلی: 9/3 درصد • درآمد سرانه : 4500 دلار • سهم بخش های مختلف در GDP: کشاورزی (6/23 درصد)، صنعت (5/27 درصد) و خدمات (9/48 درصد) • نیروی کار در بخشهای مختلف:کشاورزی(2/19 درصد) ، صنعت (5/14 درصد ) و خدمات ( 3/66 درصد) • جمعیت زیر خط فقر: 9 درصد • نرخ تورم : 7 درصد • نیروی کار: 4/5 میلیون نفر
میزان ذخائر نفتی : 5/2 میلیارد بشکه • میزان تولید نفت: 380 هزار بشکه در روز • صادرات نفت : 150 هزار بشکه در روز • محصولات عمده صنعتي:كنسروسازي، مواد شيميايي، منسوجات و تنباکو • نرخ رشد صنعت: 5/2 درصد • محصولات عمده كشاورزي: گندم، جو، ذرت، نخود، خشكبار، لوبيا، عدس، پنبه، زيتون، گوشت گاو وگوسفند، تخم مرغ، ماکیان، شیر • محصولات عمده معدني: فسفات، نمك، سنگ آهن، نفت خام و گاز • واحد پول كشور: لير سوريه • نرخ ارز: 51 لير = يك دلار امريكا
میزان ذخائر گاز طبیعی : 240 میلیارد (متر مکعب ) • میزان تولید گاز طبیعی : 8/7 میلیارد ( متر مکعب ) • میزان مصرف گاز طبیعی : 4/4 میلیارد ( متر مکعب ) • میزان صادرات گاز طبیعی : N/A • میزان واردات گاز طبیعی: 0 • ارزش صادرات: 4/11 ميليارد دلار • ارزش واردات: 9/10 ميليارد دلار • موازنه بازرگاني:5/0 + میليارددلار
کالاهای عمده صادراتی سوریه به جهان • نفت • منسوجات • ميوه و سبزيجات • نخ پنبهاي لباس • گوشت و حيوانات زنده
کشورهای عمده واردکننده کالا از سوریه وسهم آنها از واردات از این کشور • عربستان سعودی(3/12%) • چین (9/7%) • مصر( 2/6% ) • امارات (6%) • ایتالیا(9/4%) • اکراین (8/4%) • آلمان(7/4%)
کالاهای عمده وارداتی سوریه از جهان • ماشينآلات و تجهيزات حمل و نقل • ماشین آلات مولد برق • موادغذايي • فلزات و مصنوعات فلزی • مواد شيميايي و محصولات آن • کاغذ
کشورهای عمده صادرکننده کالا به سوریه و سهم آنها از صادرات به این کشور • آلمان(2/12%) • لبنان(5/9%) • ایتالیا(6/6%) • مصر(3/5%) • عربستان سعودی (7/4%)
وضعیت بخش های کشاورزی، صنعت و معدن، خدمات و توریسم در كشور سوريه بخش كشاورزي • به عنوان یکی از بخشهای مهم و حياتي اقتصاد سوريه • براساس آمار سال 2006 دارای 2/19% نيروي كار • 26% زمینها قابل كشت • يكي از مهمترين مشکلات كشاورزي سوريه، نوسان سقف توليدات سالانه كشاورزي به دلیل نداشتن سيستم آبياري مناسب و كمآبي • سهم بخش كشاورزي در توليد ناخالص داخلي در سال 2006 برابر با6/23% • توجه خاص دولت به توليد گندمو در حال حاضر خود کفایی تقریبیاز این محصول • دارا بودن مزیت نسبی در بخش کشاورزی به دلیل وجود آب و هوای نسبتا مناسب و نیروی کار ارزان
بخش صنعت و معدن • بخش صنايع از جمله بخشهای توسعه نیافته این کشور • فعالیت اكثر صنايع بطور محدود و براي مصارف داخلي • صادرات بخش ناچيزياز جمله منسوجات، مواد غذايي و مواد شيميايي به چند كشور عربی و اروپاي شرقي • دارا بودن ذخاير قابل توجه ای از فسفات، سنگ آهن، گاز طبيعي، كروم، منگنز، مرمر، گچ و نفت خام
بخش خدمات • از مهمترین بخشهای اقتصادی این کشور • 9/48 درصد از سهم تولید ناخالص داخلی • بخش حمل و نقل به عنوان یکی از مهمترین بخشهای خدماتی
بخش توریسم • جهانگردي در سوريه بعنوان بخش مهم اقتصادي • تلاشهای دولت سوريه به منظور دستيابي به ارز خارجي و درآمد حاصل از اين بخش • انجام اقدامات نسبتاً وسيعدر مناطق سياحتي كنار دريا و مناطق باستاني به منظور جلب جهانگردان خارجي • وجود صنعت توریسم قابل قبول در این کشور به دلیل موقعيت سياحتي ويژه سوريه، تمدن كهن و فرهنگ غني اين كشور، آثار باستاني، مساجد، كليساها و مقبرهها و اماكن مذهبي و زيارتي • زیارت سالانه حدود 500 هزار زائر ایرانی از اماکن متبرکه و تاریخی سوریه
چشم اندازاقتصادیسوریه • منابع اصلی تامین بودجه سوریه:درآمدهای حاصل از فروش نفت خام و فرآورده های نفتی، صادرات کالاهای کشاورزی و مواد خام، خدمات توریستی، مالیات، عوارض گمرکی، • گام های موثردولت سوریه در زمینه انجام اصلاحات و بهبود زیرساخت های اقتصادی از جملهآزادسازی نظام ارزی،صدور مجوز برای فعالیت های بانک های خصوصی وتاسیس بازار بورس و فراهم نمودن امکان خروج سود سرمایه گذاری خارجی از کشوردر سال های اخیر
نظام تجاری کشور سوریه • دولت سوریه در موارد ذیل اجازه ورود موقت کالا و بدون پرداخت مالیات را به سایر کشورها اعطا مینماید: • پروژه های خارجی • سازمانهای بین المللی • توریسم • نمایشگاه های تجاری • کارخانجات
زیر ساختهای سوریه بخش بانکداری • سیستم بانکی در سوریه تحت کنترل و دراختیار دولت قرار دارد • تمامی بانکها زیر نظر وزارت اقتصاد و تجارت خارجی سوریه فعالیت می نمایند • بانک مرکزی سوریه مسئول انجام تمامی عملیات مربوطه تجاری و بانکداری در داخل و خارج سوریه می باشد • روند تأسیس و فعالیت بانکهای خصوصی طی سالهای اخیر روبه رشد بود ه است
بخش راه ها و حمل و نقل • موقعیت جغرافیایی سوریه به عنوان یک کشور خاورمیانه ای در حاشیه دریای مدیترانه و در همسایگی کشورهای ترکیه، عراق، اردن و لبنان و قرارداشتن این کشور در مسیر کریدورهای شمال- جنوب و شرق- غرب فرصت مناسبی را برای تبدیل این کشور به یک گذرگاه منطقه ای فراهم نموده است • بخش اعظم ترانزیت کالاهای ترکیه و لبنان به کشورهای حوزه خلیج فارس تاکنون از طریق سوریه بوده است • بخش حمل و نقل از نظر اهمیت چهارمین بخش مهم اقتصادی سوریه پس از کشاورزی، انرژی و بازرگانی است • طول خطوط جاده ای سوریه 91795 کیلومتر بوده و وضعیت جاده های سوریه نسبتاً خوب و بهتر از وضعیت راه آهن این کشور می باشد
بین شهرهای اصلی و بنادر سوریه ارتباط ریلی وجود دارد و طول خطوط راه آهن سوریه 2711 کیلومتر است • هم اکنون راه آهن سوریه به ترکیه و شمال عراق متصل است • سوریه دارای پنچ فرودگاه اصلی در شهرهای دمشق، حلب، قامشلی، لاذقیه و دیرالزور بوده و در حمص، پالمیرا، رقه، حسکه نیز فرودگاه های جدیدی در دست ساخت می باشد
حضور در گروه بندیهای بينالمللي • سازمان كنفرانس اسلامي (OIC) • جنبش عدم تعهد (NAM) • كميسيون سازمان ملل براي تجارت و توسعه (UNCTAD) • سازمان اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي ملل متحد (UNESCO) • كميسيون اقتصادي و اجتماعي غرب آسيا (ESCWA) • صندوق بينالمللي پول (IMF) • اتحاديه عرب (AL) • بانك توسعه اقتصادي عرب (ABEDA) • صندوق توسعه اقتصادي و اجتماعي عرب (AFESD) • صندوق پول اعراب(AMF) • سازمان خواروبار و كشاورزي ملل متحد (FAO) • گروه 24 (G-24) • گروه 77 (G-77) • آژانس بينالمللي انرژي اتمي (IAEA) • بانك بينالمللي ترميم و توسعه وابسته به بانك جهاني (IBRD) • اتاق بازرگاني اسلامي (ICC) • بانك توسعه اسلامي (IDB) • و ...
وضعیتمبادلات تجاری سوریه با جهان طی سال های2006- 1980 واحد ارزش : ميليون دلار
صادرات گروه های کالایی مختلف کشور سوریه به جهانطی سالهای 2006 – 2001 میلادی (ارزش:هزار دلار)
صادرات گروه های کالایی مختلف کشورسوریه به جهانطی سالهای 2006 – 2001 میلادی(ارزش:هزار دلار)
صادرات گروه های کالایی مختلف کشورسوریه به جهانطی سالهای 2006 – 2001 میلادی (ارزش:هزار دلار)
صادرات گروه های کالایی مختلف کشورسوریه به جهانطی سالهای 2006 – 2001 میلادی (ارزش:هزار دلار)
عمده ترین کالاهای صادراتی سوریه به جهان طی سال 2006 ارزش:هزار دلارسهم : درصد
ارزش:هزار دلارسهم : درصد مأخذ: نقشه تجاری محصول – مرکز تجارت بین الملل (2008)
واردات گروه های کالایی مختلف کشور سوریه از جهانطی سالهای 2006 – 2001 میلادیارزش به هزار دلار)
عمده ترین کالاهای وارداتی سوریه از جهان طی سال 2006 ارزش:هزار دلارسهم : درصد
عمده ترین کالاهای وارداتی سوریه از جهان طی سال 2006 ارزش:هزار دلارسهم : درصد ماخذ:نقشه تجاری محصول – مرکز تجارت بین الملل (2008)
مروری بر همکاریهای دو جانبه دو کشوراهم موافقتنامه ها و تفاهم نامه های موجود بین دو کشور
اجلاس های کمیسیون مشترک و کمیته عالی سیاسی- اقتصادی برگزارشده فیمابین دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه
تشکیل شورای مشترک بازرگانی- اتاق بازرگاني صنايع و معادن ايران • در سال 1383 اتاق هاي بازرگانی دوكشور با معرفي اعضاي ايراني- سوري شوراي بازرگانان دو كشور، همكاري هاي خود را در زمينه سرمايهگذاري مشترك در سوريه، اجراي پروژههاي مشترك در كشورثالث، ايجاد ارتباط مستمر ميان دو اتاق، مبادله اطلاعات خصوصاً مناقصهها، مبادله هياتهاي دواتاق، تشويق صاحبان صنايع براي همكاري صنعتي و اطلاع از نيازهاي كارخانجات سوريه متمركز نمودند • درجریان اجلاس دهم دو کشور موافقتنامه تأسیس شورای بازرگانان دو کشور را به امضا رسانیدند و پس از آن اعضای هیأت مدیره خود را به یکدیگر معرفی نمودند. • راه اندازی یک سایت مشترک جهت درج اطلاعات تجاری و قوانین هریک از دو کشور از موارد مورد توافق طرفین می باشد. ایجاد تسهیلات حمل و نقل 1- حمل و نقل جاده ای • موافقتنامه حمل و نقل جاده ای در سال 1363 به امضای دو کشور رسید و لازم الاجرا است و سالانه بیش از 5 هزار دستگاه اتوبوس و کامیون ایرانی به سوریه تردد دارند. • در گمرک و مرز ورودی باب الحواء سوریه وسایل نقلیه ایرانی چندین بار بازرسی می شوند و بعضاً وجوهات غیر قانونی مطالبه می شود .
2- حمل و نقل هوايي • موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دو کشور در سال 1376 به امضا رسیده و لازم الاجرا است • ایران و سوریه هرکدام – هر هفته ، پرواز هایی از تهران به دمشق و بالعکس دارند • علاوه بر پرواز های برنامه ای ، پروازهای چارترنیز بین دو کشور توسط شرکتهای ایرانی در تمامی ایام هفته انجام می شود • برنامه طرف ایرانی جهت پروازهای هوایی به سوریه ، افزایش تعداد پروازها و برقراری پرواز از سایر نقاط ایران به دمشق و سازماندهی پروازهای چارتر می باشد 3 - حمل و نقل ریلي • براساس قرار داد سال 1379 قطار مسافر بری تهران – دمشق هفته ای یکبار دراین مسیر مسافرین را جابجا می کند.استفاده طرف سوری از واگنهای نامناسب ، تأخیر در انتقال بار و مسافر و خدمات نازل ارایه شده از سوی طرف سوری مشکلات حمل و نقل ریلی با سوریه می باشد.
4- حمل و نقل دريايي • موافقتنامه کشتیرانی تجاری – دریایی در سال 1378 به امضاء رسیده و لازم الاجرا است • كشتيرانيجمهوري اسلامي ايران داراي سرويس منظم در منطقه درياي مديترانه و خاورميانه ميباشد • شرکت کشتیرانی با توجه به آغاز فعالیت دفتر نمایندگی و ترمینال کانتینری خود در بندر مالتا، آمادگي خود جهت حمل محمولات كشور سوريه به بنادر ايران و ساير كشورها و بالعكس را با نرخ های رقابتی اعلام نموده است • مشکلات:طولانی بودن مدت توقف شناورهاي جمهوري اسلامي ايران در بنادر سوريه و عدم ارايه خدماتو سرويسهاي موردنياز به شناورها، ضعف امکانات بندری در بنادر عملیاتی کشور سوریه (لاذقیه و طرطوس)، عدم وجود جرثقیلهای مخصوص در محوطه کانتینری جهت تخلیه و بارگیری، عدم پاسخگویی مناسب مقامات بندری
سرمایه گذاری و صدور خدمات فني و مهندسي • ارزش قراردادهای منعقده خدمات فنی و مهندسی جمهوری اسلامی ایران با کشور سوریه طی سال های 1380 لغایت 1386بیش ازیک میلیارد دلار بوده که این میزان با احتساب ارزش قرار دادهای در دست بررسی بالغ بر 1 میلیارد دلار میباشد برقراری ترتیبات بانکی • الف ) بانک صادرات • بانک صادرات ايران در مورد تشکیل بانک مشترک با بانک تجاری سوریه در دمشق توافق نموده است وتأسیس این بانک مشترک مورد پیگیری مقامات دو کشور می باشد.
ب ) بانک توسعه صادرات • براساس توافقات به عمل آمده، به منظور توسعه صادرات غیرنفتی به سوریه بانک توسعه صادرات اعلام نموده که می تواند در چارچوب زیر تسهیلات صادراتی اعطا نماید: • تأمین مالی صادرات کالاهای سرمایه ای و اجرای خدمات فنی و مهندسی توسط صادرکنندگان/ پیمانکاران ایرانی تحت پوشش مؤسسه اسلامی بیمه سرمایه گذاری و اعتبار صادراتی (ICIEC) بصورت موردی. • اعطای اعتبار مستقیم به خریداران /کارفرمایان سوری (در صورت اعتبار سنجی و تایید خریدار /کارفرمای سوری توسط صندوق ضمانت صادرات ایران). • همچنین سقف پوشش صندوق ضمانت صادرات ایران برای اعتبارات کوتاه مدت اعطایی به کشور سوریه، معادل 50 میلیون دلار و برای اعتبارات میان و بلند مدت 100 میلیون دلار تعیین گردیده است.
برقراری رابطه کارگزاری با بانک COMMERCIAL BANK OF SYRIA در کشور مذکور • بانک توسعه صادرات ایران در سال 1382 ، 1383 ، 1384 ، 1385 و 1386 به ترتیب 8/11، 4/2 و 7/17 و 17/48 و 85/22 میلیون دلار ضمانتنامه صادراتی صادر و 9/18، 2/12 و 3/117 و 6/237 و 06/38 میلیون دلار اعتبارات اسنادی درخصوص صادرات کالا و خدمات کشور دریافت نموده است.
انجمن دوستیایران و سوریه • باتوجه به سوابق و پیشینه تاریخی ، فرهنگی و روابط دیرینه دوستی میان دو کشور ، انجمن دوستی ایران و سوریه درتاریخ 2/3/1381 تشکیل گردید و دراداره ثبت شرکتها به ثبت رسید. • این انجمن دارای 4 کمیته کاری اجرایی می باشد که برای تحقق اهداف انجمن ، زیر نظر ریاست آن فعالیت می نماید . کمیته های یاد شده عبارتند از : • کمیته فرهنگی ، تاریخی ، هنری ، ورزشی ، گردشگری • کمیته علمی ، آموزشی و پژوهشی • کمیته اجتماعی و ارتباطات • کمیته اقتصادی ( صنعتی ، بازرگانی و تجاری )
فعالیتهای نمایشگاهی • برگزاری نخستین نمايشگاه اختصاصي و با حق فروش سوريه از تاريخ 24 خردادماه 1382 به مدت 10 روز در تهران • مشارکت همه ساله در نمایشگاه های بین المللی دمشق توسط شرکت سهامی نمایشگاه های بین المللی جمهوری اسلامی ایران • برگزاری اولین نمایشگاه اختصاصی کالاهای ایرانی در سوریه در بهمن ماه 1386 و باحضور حدود 140 شرکت فعال درزمینه های مختلف صنعتی ، کشاورزی ، دارویی و... • تفاهم نامه همکاری های متقابل نمایشگاهی فیمابین این شرکت و سازمان نمایشگاه های بین المللی سوریه در تیرماه سال 1387برابر با جولای سال 2008 میلادی با اعتباری دو ساله به امضا رسیده است.این تفاهمنامه بصورت دو سالانه بین دو کشور به امضا می رسد.
میزان قراردادهای منعقده خدمات فنی و مهندسی جمهوری اسلامی ایران باکشور سوریه طی سال های 1380 لغایت1386
میزان قراردادهای منعقده خدمات فنی ومهندسی جمهوری اسلامی ایران با کشور سوریه طی سال های 1380 لغایت 1386
میزان قراردادهای منعقده خدمات فنی ومهندسی جمهوری اسلامی ایران با کشور سوریه طی سال های 1380 لغایت 1386
میزان قراردادهای منعقده خدمات فنی ومهندسی جمهوری اسلامی ایران با کشور سوریه طی سال های 1380 لغایت 1386
اهم مشكلات فراروي شرکت های خدمات فني و مهندسي ایران در زمينه اجرايپروژههاي پيمانكاري در سوريه • تفسیرهای یک جانبه قرارداد و به زیان شرکت ها از طرف کارفرمای سوری • انعطاف ناپذیری کارفرمای سوری در قبال مفاد قراردادهای منعقده با شرکت های ایرانی • اخذ مالیات به میزان 30% مبلغ کل کالاهای وارداتی • کارمزد بسیار بالای تمدید قراردادهای منعقده که توسط دولت سوریه (به عنوان حق تمبر) از شرکت های ایرانی اخذ می گردد. • مشکلات صدور مجوز ورود مصالح مورد نیاز پروژه ها شامل انواع میلگرد، آهن آلات، قیر، سیمان و ... • اخذ عوارض گمرکی از مصالح مورد نیاز شرکت ها در پروژه ها • طبق ماده (161) قانون مالیات های کشور سوریه 5% مالیات بر در آمد (از مبلغ کل قرارداد) و 1% مالیات بر حقوق پرسنل از شرکت های فعال اخذ می گردد. • بروکراسی شدید دولتی در وزارتخانه ها و دستگاه های ذیربط در کشورهای ایران و سوریه
کارفرمای سوری شرط شروع کار یا پروژه را منوط به یکی از سه شرط گشایش اعتبار اسنادی (L/C)، پرداخت، پیش پرداخت و یا تحویل سایت به پیمانکار نموده است. • عدم قبول و به رسمیت نشناختن سیستم بانکی دو کشور نسبت به یکدیگر. • به نظر می رسد مد نظر قراردادن برخی موارد می تواند از بروز پاره ای مشکلات در زمینه صدور خدمات فنی و مهندسی جلوگیری به عمل آورد. این موارد عبارتند از: • خودداری از ایجاد اعتماد کاذب در حین مذاکرات • انجام عملیات دریافت و پرداخت صرفاً از طریق سیستم بانکی و با افتتاح اعتباراسنادی • تنظیم اسناد حمل و نقل کالا به صورت کاملاً مستند و دقیق • تماس و مشاوره با بخش اقتصادی سفارت پیش از امضا قرارداد • امضا قراردادهای حقوقی و قانونی با مشورت حقوق دان سوری جهت صدور خدمات فنی و مهندسی