Download
1 / 19
200 likes | 921 Views
OBJEKTIVAT …. N ë këtë prezantim, objektivat që do të arrijmë janë: Duhet të jemi të aftë që të përcaktojmë vendodhjen se ku u mbajt Magna Karta. Të zbulojmë historikun e krijimit të saj në vite. Të vëm në dukje shfuqëzimin e klauzolave në shekullin e XIX.
E N D
OBJEKTIVAT… • Në këtë prezantim, objektivat që do të arrijmë janë: • Duhet të jemi të aftë që të përcaktojmë vendodhjen se ku u mbajt Magna Karta. • Të zbulojmë historikun e krijimit të saj në vite. • Të vëm në dukje shfuqëzimin e klauzolave në shekullin e XIX. • Të jemi të aftë të përshkruajmë përmbajtjen e Magna Kartës. • Të trajtojmë dy idetë themelore të saj. • Të bëjmë dallimet midis parlamentit të atëhershëm dhe atij të sotëm. • Të vëmë në dukje vështirësitë e leximit të Magna Kartës. • Të përcaktojmë saktë se përse ka me shumë se një Magna Kartë. • Të përshkruajmë vlefshmërinë e saj në ditët e sotme. • Duhet të përcaktojmë influencën që Magna Karta pati në hartimin e kushtetutave. • Në bazë të këtyre njohurive të marra duhet të nxjerrim përfundimet rreth risive që solli në sistemin e qeverisjes.
MAGNA CHARTA 1-Askush nukduhettëshesë , tëmohojëtëdrejtën. -Drejtësianukvononë!!! 2- Aspiratademokratikenukështëthjeshtfaza e funditnëhistorinë e njerëzimit. . . Ajoishteshkruarnë Magna Carta ".
Email • Favorite • Save • Flag • Embed l e x i s M o r t A o La w 12 ~ S e p t e n m b e 20 1 1 h a t i s t r h M a g n a C a r t e a ? A n gl i s h c h ar t e r t h a t c h a l l e n r d t h e m o n a r c h (K i n o h n ) a n d t h e i p ge o e r s I s s ue d i e n 2 1 5 P as s e d 1 i n t l i n 1 2 2 5 M o o f i e d a n d r e i di s s u e d l at e r i n t h e 1 3 th c I s a l s o r r f e r r e d t o as ‘ T h e G r e a t C h ar t e w ’
KU? Me 15 qershor 1215, Magna Karta ishtenënshkruar ne fushën e Runnymede ne Enghem, Surrey, nëAnglinëJugore.
HISTORIKU I MAGNA KARTËS -Magna Karta erdhi për shkak se Mbreti Xhon (I ciliu bë mbret në 1199,pas vdekjessëvellaittëtijMbretit Richard).Kishte një reputacion për të qenë tiranik. Mbretërimi i tij u pengua nga humbjet e vazhdueshme të luftës, duke filluar me humbjen e Normandisë për Philippe Auguste të Francës dhe duke përfunduar me Anglinë e prekurnga lufta civile. Mbreti Xhon rrezikonte të largohej nga pushteti për shkak të keqmenaxhimit të tij. Nga 1215, fisnikëria e Anglisë e ngopur me pagesën e tatimit shtesë. U rebeluan dhe pushtuanLondrën. Në qershor, mbreti u takua me baronët në Runnymede mbi lumin Thames për tëarriturnë një marrëveshje paqësore.Mbreti ra dakort për kërkesat e tyre duke nënshkruar Magna Karta më 15 qershor 1215. Ajo kishte për qëllim të kufizojë pushtetin e monarkut dhe shpalli liritë e caktuara për "freemen".
VAZHDIM... • Anglia kishte për vite në pronësi disa toka në Francë. Mbretërit e kishin siguruar mbrojtjen e këtij territori duke paguar dy burra. Tradicionalisht, mbreti i kishte konsultuar gjithmonë baronët për ngritjen e taksave (të cilët merreshin me mbledhjen e tyre) dhe duke kerkuar për burrat që ishin në shërbimin ushtarak. Kjo ishte pjesë e një sistemi fudal. • Ndërsambretëritishinushtarakishttësuksesshëm jashtëvendit, marrëdhënietndërmjetmbretërvedhebaronëveishintëmira. Xhon nukishteisuksesshëmnëfushatat e tijushtarakejashtëvendit. Kërkesat e tijtëvazhdueshmepërmëshumëparadheforca mbrojtësendikuan duke vendosur humbjen e tij në pjesën veriore të Francës.Nëpërgjigjetëkësaj, Xhon futi taksatëlarta, pa ipyeturbaronët. Kjoishtekundërtëdrejtësfeudale. Madje gabimet e ti vayhduan edhe në fusha të tjera si, zemëroi Kishën katolike.
VAZHDIM... - Papa zemërohet me shërbimet e kishës në Angli, në 1207, kështu që mbreti Xhon pranon fuqinë e Kishës duke u dhënëatyreprivilegjetëshumtanë 1214. Ky ishtenjëvitikobshëmpër Xhoninpërnjëarsyetjetër. Edhenjëherë, aipësoidisfatënushtarakenënjëpërpjekjepërtëmarrëpërsërinëterritorin e tijçështjet, rezultati i të cilave ishte Magna Karta. Ai u kthyenëLondër duke kërkuarmëshumëparame anë të taksave.Këtëherëbaronëtnukishintëgatshëmpërtëdëgjuar. Ata u rebeluankundërpushtetittëtij. Megjithatë, ata ia arritën ta mundin Xhonin dhe ne Pranverën e viti 1215, të dyja palët ishin të gatshëm për të diskutuar Francën veriore.
SHEKULLI I XIX-të • Në këtë shekull do të shohim fillimin e shfuqizimit të disa prej klauzolave të Kartës së Madhe të Lirive. • Këto klauzola megjithëse qenë të vjetra ato u bën pjesë e legjislacionit të mëvonshëm. • Magna Karta qe besuar të ishte hapi kryesor në formimin e njerëzve anglezë. • “ Magna Karta ishte korrigjuar nga përgjegjësit e demokracisë në Angli dhe këto të mira ishin për të gjithë , përfshirë këtu edhe përfaqësuesit e dhomës së deputetëve”. • ( Stellar and Yeatman)
-Magna Karta ndryshe,"Kartae Madhe". Ajo përcaktonte të drejtat të cilat u bënë pjesë e ligjit anglez dhe të cilat tani janë themeli i Kushtetutës e të gjitha vendeve që flasin anglisht. Ajo nuk ka dhënë asnjë të drejtë te re, por ajo kishte mbrojtur të drejtat ekzistuese me shkrim. Këto të drejta përfshinin të drejtën themelore të të gjithë të dënuarve për një krim,për një gjykim të jurisë, mbrojtja e pronës private; kufijve të arsyeshëm për taksa dhe një shkallë të lirisë fetare të garantuar.Magna Karta kishte një ndikim të rëndësishëm në proçesin e gjatë historik që ka rezultuar në sundimin e ligjit kushtetues sot.
Çfarëpërmbante MAGNA CHARTA? • MbretinukduhettëndërhyjëmbiKishën. • Kurnjë baron trashëgontokënaiduhettipaguajëmbretitjomëshumë se £ 100. • Mbretinukmundtëmbledhëtaksa pa miratimin e peshkopëvedhebaronëve. • Asnjënjeriilirënukmundtëburgoset pa gjyqnganjëjuri. • Drejtësia nuk duhet të vonojë. • Tregtarëtduhettëjenënëgjëndjetëudhëtojnëlirisht pa pasurnevojëtëpaguajnëtarifa. • Njerëzit e mbretitnukduhettimarrin mallrat askujt pa paguarpër to. • Ne rastrrezikimitëpaqes,tëgjithëtregtarët e huajduhettëlargohenngavendi.
DY IDETË THEMELORE TË MAGNA KARTËS: • Habeas corpus- Parimiqëpersonat e akuzuarnukmundtëmbahennë burg pa pëlqimin e gjykatës. • Gjyqësoriipavarur-idejaqëgjyqtarëttëjenë pa kontrollinmbretëror.
PARLAMENTI: • Më parë… • Njëkëshillifisnikëvedhetëzakonshmëvetëkrijuarpërtëkëshilluarmbretin. • SOT… • ËshtëorganiligjbërësqëqeverisAnglinë. Edward I ishtedjaliimadh i MbretiXhonicilikrijoiparlamentin në 1295.
Përse Magna Karta është e vështirëpërtulexuar? -Kurskribët, prodhuan Magna Karta-ën tëshkruajturnëlatinishtenmesjetarepërdorëndorëshkrimettipikeqëgjendennëdokumentetanglezenëfillimtëshekullittë 13-të. Skribëtgjithashtukanëndjekurpraktikën e zakonshmetë abbreviating ,fjalëpërtëkursyerhapësirë nëpergamenë, sepseajoishteaq e shtrenjtëpërtuprodhuar. Nësejushkoni ne menyreinteraktivenëkëndin e kundërttëdhomës duke përdorurzmadhuesin e sajmagjikpërtëparëmëhollësishttekstinlatinisht, sidhenjëpërkthim ne anglisht.
Përse ka mëshumë se një Magna Karta? -Nuk ka asnjë dëshmi se Magna Karta është shkruar dhe vulosur kur mbreti Xhon u takua me baronëve në Runnymede në 1215. Në vend të kësaj, sapo kushtet e Magna Karta ishin finalizuar, baronët rinovuan betimet e tyre për besnikëri ndaj mbretit. Në ditët që pasuan, kushtet e marrëveshjes janë shkruar në mënyrë retrospektive deri në një grant nga skribët që punoninnë arkivën mbretërore. Shumë kopje të këtij granti, te cilëtmë vonë u bënëtenjohur si Magna Karta, u dërguan jashtë tekipeshkët, sherifët dhe zyrtarëte tjerë në të gjithë vendin. Ne nuk e dimë saktësisht se sa janë lëshuar, por tani vetëmkatërkanë mbijetuar, një në Lincoln, një në Salisbury dhe dy në Bibliotekën Britanike.
Sa e vlefshmeështë sot Magna Karta? -Vetëmtrenga 63 prejklauzolave në Magna Karta janëendetëvlefshme sot. Këtojanëdispozitat e para ne garantimin e liriveteKishës, klauzolatkonfirmuarprivilegjet e qytetittëLondrësdheqytetevetëtjerasidhedispozitatmëtëfamshme ,qëdeklaronin se asnjënjeriilirënuk do tëburgoset, dëbohet, osetëinternohet pa outlawed (gjykimiiligjshëmitij), osetëjenëtëbarabartëngaligjiivendit. 60 Klauzolat e tjera u lanëjashtëose u konfirmuannga Magna Karta, osejanëbërëtëtepërtadhejanëshfuqizuarnëkohëtmoderne.
Ndikimet e Magna Kartës: • Njëngadokumentet e parapërtëmbrojturtëdrejtat e njerëzve. • Ajofilloiproçesin e parëqësollidemokracinënëAngli. • Disangaidetë e sajjanënëKushtetutën e SHBA-së.
-Zhvillimiprofesionalnjerëzorduhettëjetëpjesë e arsimittëofruarpërstudentët. Paul: “Magna Karta sot paraqethapin e ardhshëmdrejtlirisësënjerëzve, njëtransformimrrënjësorimendjes. Ne keminevojëpërtëliruarvetennganevojajonëpër të qenë në gjendje ,që të përballojmë sfida ,si kriza ekonomike dhe globale."
PËRFUNDIME: -Kydokumentmesjetarkonsiston në formimin e qeverisë së sotme.Kurmbreti John u detyruatënënshkruajë, Magna Kartënngabaronët, ajotregoi se liderëtatëherëdhetaninukjanëmbipopullin e tyre. Pa këtëdokument ne mendojmë se sistemet e qeverisjestëAnglisesëVeriut do tëjetëmëshumë se njëdiktaturë. Magna Karta idhapushtetpopullitdhekjoështëarsyejapseajoështëaq e rëndësishme. Gjatëhulumtimittonëkemiardhurnëdisafakteinteresante. Ne mësuam se ka vetëmkatër kopje origjinaletë Magna Karta-s nëbotën e sotme. Gjithashtunjegjetjeinteresanteishtevendndodhjadhenënshkruesit e saj. Ne nukishimnëgjëndjetëgjeniminformacion se përseatazgjodhën Runnymede si vend. Njëgjetjetjetërintrigueseishte se ata u takuanjashtëdhengritënkampin e tyrenëtendaderisa u arritennegociatat ,qësollënnënshkrimin e Magna Kartësnë 1215 ngaMbretiXhon. Kuraivdiqdjaliitijgjithashtunënshkroinjë version të Magna Karta-ësnë 1216 dhe 1217, porkëtodokumentenukpatënsukses.
