590 likes | 893 Views
Percaktimi i kerkesave te sistemit. Analize sistemesh informacioni dhe modelim Leksion 06. Objektivat. Intervistat dhe plani per zhvillimin e tyre Efektet e observimit te punonjesve Llogaritjet kompjuterike Sesionet Joint Application Design Perdorimi i prototipeve
E N D
Percaktimi i kerkesave te sistemit Analizesistemeshinformacionidhemodelim Leksion 06 Iralda Mitro
Objektivat • Intervistat dhe plani per zhvillimin e tyre • Efektet e observimit te punonjesve • Llogaritjet kompjuterike • Sesionet Joint Application Design • Perdorimi i prototipeve • Menyra moderne per percaktimin e kerkesave • Data flow diagrams (DFDs) Iralda Mitro
Vendosja e kerkesave Iralda Mitro
Procesi i percaktimit te kerkesave • Karakteristikat e njeanalistisistemi: • (Impertinence)—pyet per gjithcka • (Impartiality)—gjetja e zgjidhjes me te mire per cdoceshtje • (Relaxing constraints)—supozo se gjithckaeshte e mundur • (Attention to details)—cdofaktduhetmarreparasysh • (Reframing)—sfidoveten ne menyratereja Iralda Mitro
Dorezimetdherezultatet(Deliverables and Outcomes) • Rezultati i percaktimit te kerkesave: • Nga intervistat dhe observimet • Nga dokumenta te shkruara ekzistuese • Nga dokumenta te kompjuterizuara ekzistuese Iralda Mitro
Metodatradicionale per percaktimin e kerkesave • Intervistimi i individeve • Intervistimi i grupeve • Observimi i punonjesve • Studimi i dokumentave te biznesit Iralda Mitro
Intervistimi dhe degjimi • Nje nga menyrat kryesore nga merren te dhenat dhe kerkesat • Guida e intervistave – dokument per zhvillimin, planifikimin dhe drejtimin e intervistave Iralda Mitro
Udhezime per intervistim efektiv • Planifiko intervisten • Pergatit te intervistuarin: takimi, pyetjet • Pergatit axhende, pyetje dhe liste per tu plotesuar • Degjo me vemendje dhe mbaj shenime (regjistro me ze nese ju lejohet) • Rishiko shenimet brenda 48 oreve • Ji neutral • Kerko per pamje te ndryshme Iralda Mitro
Zgjedhja e pyetjeve te intervistes • Cdo pyetje mund te permbaje informacion verbal ose jo-verbal. • Pyetje te hapura: pyetje qe nuk kane pergjigje te specifikuara • Pyetje te mbyllura: pyetje qe duhet tu pergjigjesh midis pergjigjeve te specifikuara Iralda Mitro
Grupet e intervistimit • Disavantazhe te intervistave individuale: • Kontradikta dhe inkonsistenca midis te intervistuarve • Diskutimet ne vazhdim te harxhojne kohe • Intervista te reja mund te nxjerrin pyetje te reja te cilat u duhen bere edhe atyre qe jane intervistuar me pare Iralda Mitro
Grupet e intervistimit • Intervistimi i disa njerezve kyc sebashku • Avantazhe • Perdorim me efektiv i kohes • Mund te degjosh njeheresh marreveshjet dhe mosmarreveshjet • Mundesia per sinergjite • Disavantazhe • Veshtire per te vendosur nje takim Iralda Mitro
Teknikanominale ne grup -Nominal Group Technique (NGT) • Njeprocesithjeshtuarqesuportongjenerimin e idevengagrupet • Procesi • Anetaretmblidhen ne njegrup, por ne fillimpunojnesecili me vete • Cdo person shkruanide • Dikushilexontegjithaidete me zedheishkruan ne njetabele • Grupiidiskutonidete per tiqartesuar me tej • Idete: u vendosetprioritet, kombinohen, perzgjidhen, reduktohen Iralda Mitro
Observimi direkt i perdoruesve • Observimidirekt • Te shikoshperdoruesit duke berepunen e tyre • Marrjae matjeveobjektiveteveprimtarise se punonjesve me sistemet e informacionit • Mundtebejeqenjerezittendryshojnesjelljen e tyrenormaleteveprimeve • Kerkonshpenzimkohedhe ka nje limit kohe per teobservuar Iralda Mitro
AnalizimiiProceduravedhedokumentavetetjere • Analiza e dokumentave • Rishikim i dokumentave ekzistues te biznesit • Mund te jape nje pamje historike dhe formale te kerkesave te sistemit Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere • Informacioni qe mund te zbulohet: • Probleme me sistemin ekzistues • Mundesite per te arritur nevojat e reja • Drejtimi organizacional • Emrat e individeve kyce • Vlerat e organizates • Kushte te vecanta te procesimit te informacionit • Arsyet e sistemit aktual • Rregullat e procesimit aktual te te dhenave Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere • Dokumentidobishem: procedurateshkruaratepunes • Per njeindividosegruppune • Pershkruansikryhetnjepuneosedetyre e caktuar • Perfshintedhenatdheinformacionin e perdorurdhetekrijuar ne proces • Probleme: • Mungojneprocedura • Mundtejenetevjeteruara • Mundtekeneinformacionekontradiktoretemarranepermjetintervistave Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere • Sistemet Formale: menyra zyrtare si punon nje sistem sic pershkruhet ne dokumentacionin e organizates (dokumentat) • Sistemet joformale: menyra se si punon nje sistem ne te vertete (intervista, observime) Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere • Dokument i dobishem: formulari i biznesit • Perdoret per te gjithe llojet e funksioneve te biznesit • Percakton cfare te dhenash hyjne dhe dalin nga sistemi dhe te dhenat e nevojshme per funksionimin e tij • Jep informacion thelbesor per natyren e organizates Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere FIGURA 6-4 Shembull I nje formulari biznesi Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere • Dokument i dobishem: Raporti • Output primar i sistemt aktual • Lejon te gjesh te dhenat e nevojshme per te gjeneruar raportin • Dokument i dobishem: pershkrim i sistemit te informacionit aktual Iralda Mitro
Analizimi i Procedurave dhe dokumentave te tjere Iralda Mitro
Metodabashkekohore per percaktimin e kerkesavetesistemit • Joint Application Design (JAD) • Mbledhperdorueskyce, manaxheredheanalistesistemi • Qellimi: mbledhkerkesasisteminjekohesishtnganjerezkyce • Sisteme per grupe • Ndihmojnendarjen e idevedheshprehjen e opinioneve per kerkesat e sistemit • Mjetet CASE • Per teanalizuarsistemetekzistuese • Ndihmon per gjetjen e kerkesave per plotesimin e kushtevetebiznesit • Prototipet e sistemit • Proceszhvillimiiterativ • Ndertohetnje version sistemirudimentar Iralda Mitro
Joint Application Design (JAD) • Teknike intensive me grupe per percaktimin e kerkesave • Anetaret e skuadres takohen per nje periudhe te gjate kohe • Me fokusim te larte • U nis nga IBM ne vitet ’70 Iralda Mitro
Joint Application Design (JAD) FIGURA 6-6 Ilustrim i nje dhome tipike per JAD Iralda Mitro
Joint Application Design (JAD) • Pjesemarresit JAD: • Drejtuesi i sesionit: lehteson procesin e grupit • Perdoruesit: pjesemarres aktive dhe foles • Manaxheret: pjesemarres aktive dhe foles • Sponsorat: pjesemarrje e limituar dhe ne nivel te larte • Analiste sistemi: duhet te degjojne me se shumti • Stafi IS: duhet te degjojne me se shumti Iralda Mitro
Joint Application Design (JAD) • Rezultati perfundimtar • Dokumentacion qe detajon sistemin ekzistues • Vecorite e sistemit te propozuar Iralda Mitro
Perdorimiiprototipevegjatepercaktimittekerkesave • Konverton shpejt kerkesat ne nje version sistemi qe punon • Kur perdoruesi shikon kerkesat te konvertuara ne nje sistem, do te kerkoje modifikime ose do te gjeneroje kerkesa shtese Iralda Mitro
Perdorimiiprototipevegjatepercaktimittekerkesave • Me iperdorshemkur: • Kerkesat e perdoruesitjanetepaqarta • Ne sistemperfshihenpakperdorues • Dizenjimetjanekompleksedhekerkojnenjeformekonkrete • Ka paturproblemetemeparshmekomunikimi midis perdoruesvedheanalisteve Iralda Mitro
Perdorimiiprototipevegjatepercaktimittekerkesave • Disavantazhe • Tendence per teshmangurdokumentimin formal • I veshtire per tupershtatur ne nje audience me tegjereperdoruesish • Ndarja e tedhenave me sistemet e tjerenukkonsiderohet • Systems Development Life Cycle (SDLC) zakonishtkapercehen Iralda Mitro
Metodaradikale per percaktimin e kerkesavetesistemit • Qellimet • Riorganizotegjitherrjedhen e tedhenave ne organizate • Eliminohapatepanevojshem • Kombinohapat Iralda Mitro
Identifikimiiproceseve per turi-inxhinieruar • Procesetkycetebiznesit • Aktivitetetestrukturuaradhetematura per prodhimin e njeoutputi per njeklientapotregtecaktuar • Fokusohettekklientetdherezultatet • Perdorentenjejtatteknikasi per percaktimin e kerkesave Iralda Mitro
Teknologjitenderprerese • Teknologjite e informacionitduhetteaplikohen per tepermiresuar ne menyreradikaleproceset e biznesit • Teknologjitenderprerese (Disruptive technologies) janeteknologjiqethyejnerregullat e vjetratebiznesit ne menyreqetebehenndryshimeradikalebiznesi Iralda Mitro
Teknologjitenderprerese Iralda Mitro
Percaktimiikerkesave duke perdorurmetodologjite Agile • Perfshirje e vazhdueshme e perdoruesit • Zevendeso SDLC tradicionale (waterfall) me cikliniterativanalizo-dizenjo-kodo-testo • Dizenjim Agile iorientuarndajperdorimit • Fokusohet ne qellimet e perdoruesve, rolet, detyrat • Loja e planifikimit • Bazuar ne programimekstrem Iralda Mitro
Perfshirje e vazhdueshme e perdoruesit Iralda Mitro
Strukturimi I kerkesave te sistemit Iralda Mitro
Modelimiiprocesit Iralda Mitro
Modelimiiprocesit • Prezantografikishtprocesetqekapin, manipulojne, ruajnedheshperndajnetedhenatndermjetnjesistemidhekomponentevetetij • Perdorinformacionin e mbledhurgjatepercaktimittekerkesave • Modelohenprocesetdhestrukturat e tedhenave IraldaMitro
Rezultatet • Context data flow diagram (DFD) • Shtrirja e sistemit • DFD e sistemitaktual • Vetemdetajet e nevojshme • DFD e sistemitteri • Varetngateknologjiadhetregonrrjedhen e tedhenave, kerkesat e strukturesdhefunksionaletesistemitteri • Pershkrimicdodiagrame Iralda Mitro
Definicionedhesimbole FIGURA 7-2 Simbolet e diagramave DFD >DeMarcoand Yourdon >Ganeand Sarson Iralda Mitro
Definicionedhesimbole • Procesi: puneosedetyraqekryhenmbitedhenat (brendasistemit) • Data store: tedhenat (brendasistemit) • Source/sink: entitetijashtem q eshteorigjineosedestinacion per tedhenat (jashtesistemit) • Data flow: rrjedha e tedhenaveqeparaqitet me shigjeta per tetreguarlevizjen e tedhenave Iralda Mitro
Diagramekonteksti Iralda Mitro
Level-0 Diagram FIGURA 7-5 Diagramat e nivelit 0 janetenjenivelitelarte. Ato do tezberthehen me vone ne diagramatetjera. Iralda Mitro
Rregullatediagramave Data Flow Iralda Mitro
Rregullatediagramave Data Flow Iralda Mitro
Level-1 DFD FIGURA 7-8 Diagrama e nivelit 1 tregondekompozimin e procesit 4.0 ngadiagrama e nivelit 0 Procesetemerohen 4.1, 4.2, etj. Ketotefunditmundtedekompozohen me tutje ne DFD tetjera. Iralda Mitro
4 tipet e DFD-ve • Fizikeaktuale • Logjikeaktuale • Fizike e re • Logjike e re Iralda Mitro
Rregulla per vizatimin e DFD-ve • Plotesia • DFD duhetteperfshijetegjithekomponentet e nevojshemtesistemit. Cdokomponentduhettepershkruhet mire • Konsistenca • Gjeresia e informacionitqepermbahet ne njenivelte DFD duhetteperfshihetedhe ne niveletetjera • Koha • Kohanukparaqitet mire ne nje DFD • Menyra me e mire per tendertuar DFD eshteqetemendojmeqeprocesinuk ka filluarendedhenuk do teperfundojeasnjehere Iralda Mitro
Rregulla per vizatimin e DFD-ve • Zhvillimiiterativ • Analistet do teduhettevizatojnedisa here diagramatpara se tearrijne ne njesistemteperafert me ate ckapomodelohet • DFD Primitive • Niveli me iuletlogjikidekompozimit • Duhettevendoset se deri ne cfareniveli do tevazhdohetdekompozimi Iralda Mitro