Doç. Dr. Sedat KELEŞ Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi, ÇANKIRI

1. Karar Destek Sistemleri ve Orman Amenajmanında Kullanımı Doç. Dr. Sedat KELEŞ Çankırı KaratekinÜniversitesi Orman Fakültesi, ÇANKIRI

2. Karar Verme? • İhtiyaçlara göre şekillenen kasıtlı ve düşünceli seçim. • Çok sayıda seçenekler arasından amaca en uygun bir veya birkaç seçeneği seçme süreci. • Mevcut seçenekler arasından bir seçim, sıralama ya da sınıflandırma yapmak suretiyle bir sorunu çözmeye yönelik süreç.

3. İyi Bir Karar? • Karar verme kalitesini ölçecek tek bir ortak ölçü yoktur • İyi karar verme sanatı sistematik düşünce • İyi bir karar: • - Mantığa dayanır • - Tüm mevcut kaynakları kullanır • - Tüm olası seçenekleri inceler • - Sayısal bir yöntem uygular

4. Karar Verme Süreci • Karar probleminin tanımlanması • - Karar verecek kişi veya kişiler • - Amaç • - Alternatif eylem biçimleri • - Kısıtlayıcı faktörler • - Belirsizlik • Karar probleminin modelinin kurulması • Modelden çözüm elde edilmesi • Modelin çözümünün test edilmesi • Karar verme ve kararın uygulamaya konulması

5. KDS Nedir? • Karar vericilere yardım edecek ve onlara değişik alternatifleri değerlendirme yeteneği sunacak bir araçtır. • Modeller ve farklı işletme faaliyetlerinin sonuçlarını tahmin etmek ve yorumlamak için tasarlanan modelleme kalıplarıdır. • Karar vericiler tarafından en uygun kararların alınması, karar vericinin kendi anlayışları ile bilgisayarların bilgi işleme yeteneklerini bütünleştiren bir modelleme sistemidir.

6. Niçin KDS? • Karar verme süreci karmaşık insan faaliyetlerinden biridir. • Çoğu önemli karar verme süreçlerinde, birbiriyle çelişen veya çatışan faktörler olabileceği gibi, değişik alternatifler arasında çoğunlukla karmaşık bağlantılar ve ilişkiler bulunmaktadır. • Kararlar genellikle bir takım belirsizlik ve risk altında, yeterli veri kaynağı olmadan alınmaktadır. • Karar verme çoğunlukla büyük miktarda veri ve işlemlerin analizini zorunlu kılmaktadır.

7. Nasıl Geliştirilir? Planlama KDS Analiz Uygulama Gerçekleştirim Tasarım

8. KDS’leri * En eski orman amenajmanı planlama sistemi * Doğrusal Programlama, Odun Üretimi TimberRAM * Çok amaçlı sürdürülebilir hasılat planlama sistemi * Doğrusal Programlama, Odun Üretimi MUSYC * Çok amaçlı (odun, yaban hayatı, su üretimi) * Doğrusal Programlama * Konumsal olmayan FORPLAN * Çok amaçlı * Doğrusal-Amaç-Dinamik Programlama * Konumsal özellikleri dikkate alıyor – CBS bağlantısı * Matris kurucu C-WHIZ, Rapor yazıcı SPECTRUM RELMdss * SPECTRUM’dan aldığı uzun dönem plan sonuçlarını kullanır * Konumsal planlama modülüdür

9. KDS’leri? * Meşcere simülasyonu * Doğrusal Programlama * Odun üretimi eksenli uzun dönem planlama sistemi JLP/J/MELA MONSU * Çok amaçlı planlama (odun, rekreasyon, görsel kalite, yaban hayatı, karbon depolama, odun dışı ürün) * Doğrusal Programlama, Tavlama benzetimi, Tabu arama, Genetik algoritma, Rasgele arama ve kombinasyonları) * Konumsal planlama özelliği

10. KDS’leri? WOODSTOCK * Doğrusal programlama, Simülasyon, Kombine Optimizasyon * Üretim planlama, odun üretim analizi, yaban hayatı, karbon depolama vs * Konumsal planlama modulü - STANLEY * CBS entegreli – WOODSTOCK_SPATIAL

11. ETÇAP KDS

12. Katkıları Nedir? • Sistem anlayışı ve bütünsel yaklaşım tarzı • Çok sayıda işletme ve planlama alternatiflerinin üretilmesi • Orman dinamiğinin kavranması • Ekonomik analiz ve yorum • Eğitim, uygulama ve araştırma amaçlı kullanım • Kullanıcıların çok yönlü gelişmesine katkı • İlerde geliştirilecek planlama modellerine altlık • Planların zamanında, hızlı ve ekonomik yapılmasına hizmet • Bilgi akışının sağlanması ve ülke ekonomisi ve kalkınmasına katkı • Uluslar arası, ulusal ve işletme amaç ve hedeflerine ulaşmada kolaylık

13. Teşekkürler…