100 likes | 754 Views
Kafli 3 - Lotukerfið. Efnisheimurinn. Dmitri Mendeljev. Kom fram með lotukerfið árið 1869 Raðaði efnum í kerfi eftir þyngd efnanna Svipaðir eiginleikar sami hópur (flokkur). Lotukerfið frá 1871. Lotur og flokkar. Lárétt röð í lotukerfi kallast LOTA
E N D
Kafli 3 - Lotukerfið Efnisheimurinn
Dmitri Mendeljev • Kom fram með lotukerfið árið 1869 • Raðaði efnum í kerfi eftir þyngd efnanna • Svipaðir eiginleikar sami hópur (flokkur)
Lotur og flokkar • Lárétt röð í lotukerfi kallast LOTA • Lóðrétt röð í lotukerfi kallast flokkur • 1. flokkur heitir alkalímálmar • 2. flokkur heitir jarðalkalímálmar • 7. flokkur heitir halógenar • 8. flokkur heitir eðalgastegundir • Flokkarnir á milli 2. og 3. flokks nefnast hliðarmálmar
Málmar • Festir eru föst efni við stofuhita • Auðvelt að móta • Gljáandi áferð • Leiða vel rafmagn Járn (Fe) Gull (Au)
Málmleysingjar • Oftast í gasham við stofuhita • Stökkir og molna undan þrýstingi • Mjög fjölbreyttir litir • Leiða rafmagn illa (nema kolefni) Brennisteinn (S)- notaður í áburð, byssupúður og hægðalyf Kolefni (C) - mjög algengt efni og til í mörgum formum
Hálfmálmar • Hafa bæði eiginleika málma og málmleysingja • Hvað með vetni? • Vetni er málmleysingi, en er samt málm- megin í lotukerfinu. Bór (B) Arsen- notað í skordýraeitur
Hvarfgirni frumefna • Hvarfgirni þýðir hversu viljug efnin eru til að ganga í samband við önnur efni • Hvarfgjörn efni eru óstöðug • Eru til í stuttan tíma • Óhvarfgjörn efni eru stöðug • Eru til í langan tíma
Hvarfgirni frh • Alkalímálmar og jarðalkalímálmar eru óstöðugir • Hliðarmálmar eru stöðugir • Halógenar eru óstöðugir og eykst hvarfgirnin eftir því sem ofar dregur í flokknum. • Flúor (F) er hvarfgjarnasta efnið
Málmblöndur • Við búum til málmblöndur til að nýta efnin sem best • Blöndum saman ólíkum málmum • Algengasta málmblandan er stál, búin til úr m.a. járni, kolefni og hliðarmálmum.