5. kafli í Mankiw

1. 5. kafli í Mankiw Teygni og notkun hennar

2. Teygni . . . … mælir viðbrögð kaupenda og seljenda við breytingum á markaðsaðstæðum. . . … og er gagnleg til að skoða framboð og eftirspurn betur

3. Teygni: Almenn skilgreining: Sú hlutfallslega (%) breyting á einhverju . . . . . . sem eins prósentustigs (1%) breyting á öðru veldur.

4. Þrjár tegundir af teygni. . . Verð • Verðteygni eftirspurnar • Tekjuteygni eftirspurnar • Verðteygni framboðs Magn

5. Verðteygni eftirspurnar Eftirspurn Sú hlutfallslega (%) breyting á eftirspurn . . . . . . sem verður þegar verð breytist um eitt prósent (1%). P A B Q

6. Teygni, nokkur hugtök . . . • Fullkomlega óteyginVerðbreytingar hafa næstum engin áhrif á hegðan neytenda • Fullkomlega teyginNeytendur bregðast harkalega við verðbreytingum • Einingarteygni Viðbrögð neytenda eru hlutfallslega jafn mikil og verðbreytingin

7. Verðteygni eftirspurnar Fullkomlega óteygin Fullkomlega teygin

8. Hvaða atriði hafa áhrif á verðteygni eftirspurnar? Eftirspurn er teygin: • ef viðkomandi vara er lúxusvara; • því lengra sem viðmiðunartímabilið er; • því fleiri sem nánar staðkvæmdarvörur eru • því þrengra sem markaðurinn er skilgreindur.

9. Hvaða atriði hafa áhrif á verðteygni eftirspurnar? Eftirspurn er óteygin; • ef viðkomandi vara er nauðsynleg; • því styttra sem viðmiðunartímabilið er; • ef það eru fáar nánar staðkvæmdarvörur; • því víðar sem markaðurinn er skilgreindur

10. Útreikningur á teygni Hlutfallsleg breyting ámagni eftirspurnar • Teygni er reiknuð sem hlutfallsleg breyting á magni eftirspurnar deilt með hlutfallslegri breytingu á verði Verðteygni eftirspurnar = Hlutfallsleg breyting á verði

11. Útreikningur á teygni . M1-M0 M0 Ed = P1-P0 P0

12. Útreikningur á verðteygni ED Eftirspurn eftir ís = (8 - 10) / 10 2.20 ($2.20 - $2.00) / $2.00 2.00 8 10

13. Útreikningur á verðteygni ED Eftirspurn eftir ís = (20%) 2.20 (10%) 2.00 8 10

14. Útreikningur á verðteygni Eftirspurn eftir ís ED 2 = 2.20 2.00 8 10

15. Útreikningur á verðteygni Eftirspurn eftir ís Eftirspurnin erteygin 2.20 ED 2 = 2.00 8 10

16. Útreikningur á teygni Ef teygnin er stærri en 1, þá er eftirspurnin kölluð teygin. Ef teygnin er minni en 1, þá er sagt að eftirspurnin sé óteygin.

17. Teygni og heildartekjur Ef eftirspurn eftir vöru er teygin þá mun verðlækkun auka heildartekjur. Ef eftirspurn eftir vöru er teygin þá mun verðhækkun minnka heildartekjur.

18. Teygni og heildartekjur Ef eftirspurn eftir vöru er óteygin þá mun verðlækkun minnka heildartekjur. Ef eftirspurn eftir vöru er óteygin þá mun verðhækkun auka heildartekjur.

19. Tekjuteygni eftirspurnar Sú hlutfallslega (%) breyting á eftirspurðu magni. . . . . . sem verður þegar tekjur breytast um eitt prósent (1%).

20. Útreikningur á tekjuteygni Hlutfallsleg breyting áþví magni sem eftirspurn er eftir • Reiknuð sem hlutfallslegar breytingar á eftirspurðu magni deilt með hlutfallslegum breytingum á tekjum. Tekjuteygni eftirspurnar = Hlutfallslegar breytingar á tekjum

21. Tekjuteygni...hugtök YD> 0 Venjuleg vara YD < 0 Óæðri vara YD= 0 Tekju-hlutlausar vörur

22. Tekjuteygni...hugtök • Vörur sem neytendur líta á sem nauðsynjavörur eru iðulega óteygnar • Sem dæmi má nefna: matvara, föt, bensín, læknisþjónusta.

23. Tekjuteygni...hugtök • Vörur sem neytendur líta á sem munaðarvöru eru oft teygnar • T.d.: Dýrir bílar, loðfeldir, kampavín og kavíar.

24. Verðteygni framboðs Verð Sú hlutfallslega breyting á framboðnu magni sem leiðir af eins prósents (1%) breytingu á verði. B A Magn

25. Skilgreiningar á teygni • Fullkomlega teyginóendanlegt • Hlutfallslega teygin >1 • Einingarteygni =1 • Hlutfallslega óteygin <1 • Fullkomlega óteygin = 0

26. Verðteygni framboðs Fullkomlega óteygin Fullkomlega teygin

27. Hvaða atriði hafa áhrif á verðteygni framboðs? • Sveigjanleiki eða geta seljenda til að breyta framleiðslumagni • Enginn vandi að framleiða fleiri bækur eða bíla, en fjöldi lóða við Ægissíðu er takmarkaður • Teygni er hærri því lengri sem viðmiðunartímabilið er

28. Útreikningur á framboðsteygni Hlutfallsleg breyting á framboðnu magni • Reiknað sem hlutfallsleg breyting á framboðnu magni deilt með hlutfallslegu breytingu á verði. Framboðsteygni = Hlutfallsleg breytingá verði

29. Æfing í að nota samanburðarjafnvægisgreiningu • Hvort hefur breytingin áhrif á framboð eða eftirspurn? • Í hvora áttina hliðrast línurnar? • Nota framboðs- og eftirspurnar-línurit til að kanna hvernig markaðsjafnvægið breytist.

30. Hvort hefur breytingin áhrif á framboð eða eftirspurn? SA Verð 4.00 DA Magn 2000

31. Í hvora áttina hliðrast línurnar? SA Verð SB Ný tækni eykur framboð. 400 DA Magn 2000

32. Hvernig breytist markaðsjafnvægið? SA Verð SB 400 260 DA Magn 2000 2400

33. Reikna eftirspurnarteygnina (2400 - 2000) / (2000) ED = (260 - 400) / (400) ED = 0.57 (óteygin)

34. Reikna breytinguna á heildartekjum SA Verð SB TekjurSA = 800,000 400 260 TekjurSB = 576.000! DA Magn 2000 2400