TOEZICHT OP ONDERWIJSKWALITEIT

1. TOEZICHT OP ONDERWIJSKWALITEIT Utrecht, 18 april 2012 PO Raad Hans Helgers Voorzitter Raad van Toezicht PCOU en Willibrord Voorzitter Raad van Bestuur Stichting De Opbouw

2. Kerngegevens PCOU/Willibrord • PCOU - 29 scholen voor primair en speciaal onderwijs in Utrecht en Amersfoort 7.500 leerlingen en 1.000 medewerkers • Willibrord - 10 scholen voor voortgezet onderwijs in Breukelen, Maarssen, Utrecht, Nieuwegein en Vianen 10.550 leerlingen en 1.250 medewerkers • Samen 18.000 leerlingen, 2.250 medewerkers en 110 miljoen exploitatie per jaar PC en RK identiteit in groot stedelijke omgeving

3. Kerngegevens De Opbouw • Jeugdzorg, gehandicaptenzorg, ouderenzorg en huishoudelijke hulp • Noord-Holland, Utrecht en Gelderland • 5.500 medewerkers, 225 miljoen jaaromzet, ruim 300 locaties • Financiële bronnen: AWBZ, provincies, gemeenten, zorgverzekeringswet, privaat • 7 werkmaatschappijen onder eigen locale namen

4. Zorg en onderwijs overeenkomsten • Wat is kwaliteit? • Kunnen we kwaliteit meten? • Hoe meet je kwaliteit? • Rol van de toezichthouder bij kwaliteitsbewaking

5. Wat is kwaliteit? • Harde en getalsmatig meetbare criteria (rechtstreeks: citoscores, uitvallers, doorstroomcijfers leerlingen, zittenblijvers; of afgeleide cijfers: arbeidsverzuim leerkrachten, aantal leerkrachten per groep, aantal ongediplomeerden, verloop, financiële performance) • Zachte en moeilijk meetbare criteria (met plezier naar school, burgerschap, kunstzinnige vorming, waarden en normen, identiteit, zorgleerlingen, ouderbetrokkenheid) • Niet alles wat gemeten kan worden is van waarde en niet alles wat van waarde is kan gemeten worden Is het ene belangrijker dan het andere?

6. Kunnen we kwaliteit meten? • Zeggen de indicatoren iets over kwaliteit? • Hebben we een P&C systeem om kwaliteitsgegevens op te leveren? • Is er een cultuur waarin verantwoording afleggen over kwaliteit vanzelfsprekend wordt gevonden? (beroep op professionele onafhankelijkheid; verschil PO en VO)

7. Hoe meet je kwaliteit? • Ontwikkeling van inputnormen naar throughputnormen naar outputnormen • Input: klassengrootte, diploma’s, bouweisen, pedagogisch concept • Throughput: protocollen, certificeringen • Output: citoscores, tevredenheidsmetingen • Overheid stuurt primair via input- en de markt via outputcriteria

8. Rol als toezichthouder • Werkgever • Toezicht houden op naleving wetten en statuten en realisatie beleidsdoelstellingen • Adviseur

9. Kwaliteitscriteria in beleidsdoelstellingen • Wel financiële doelstellingen/ bedrijfsvoering/ HRM/ externe relaties • Ook kwalitatieve onderwijsdoelstellingen in beleidsplan? Op stichtingsniveau? Op schoolniveau? Per klas? (bijvoorbeeld: geen zwak scorende scholen meer)

10. Extern en intern toezicht • Is extern toezicht door onderwijsinspectie goed genoeg? (inspectie zit te dicht bij de politiek, intervisie en interne audits vaak kritischer en realistischer)

11. Toegevoegde waarde bestuurder • Goede mensen benoemen • Doelen stellen en monitoren (focus houden) • Zachte informatie organiseren • Voorbeeldfunctie (doen wat je zegt)

12. Toegevoegde waarde Raad van Toezicht • Samenstelling RvT (onderwijsspecialisten vs goede vragen belangrijker dan kennis) • Wel accountant aan tafel niet de onderwijsinspecteur • De zachte informatie is het echte harde werk • Monitoren beleidsplan (helpen focus houden) • Kritisch blijven naar CvB en naar jezelf!

13. Kwaliteitsmeting in onderwijs en zorg is een zoektocht naar: • Definiëren van wat onder kwaliteit wordt verstaan • Ontwikkelen indicatoren om deze kwaliteit te kunnen meten • Opzet P&C systeem om deze indicatoren te genereren • Van input via throughput naar output metingen • Belang van zachte waarden overeind houden (dictatuur van het spreadsheet) • Financiering afhankelijk van kwaliteit?