Risico’s en contracten

1. Risico’s en contracten Walter Suy CROW NSTT 28 oktober 2008

2. Contract in proces Bedoeld voor: • wie doet wat en onder welke voorwaarden • prijsvorming Praktijk • voor wie is Zwarte Piet als het fout gaat NSTT 28 oktober 2008

3. Onderscheid tussen regime U.A.V. 1989 (bestek) en regime UAVgc (geïntegreerd contract) NSTT 28 oktober 2008

4. Klassieke bouwdriehoek Opdrachtgever Ontwerp DNR 2005 Uitvoering UAV 1989 ontwerper aannemer NSTT 28 oktober 2008

5. Geïntegreerd concept Opdrachtgever adviseur Ontwerp en Uitvoering UAV-GC 2005 DNR? Opdrachtnemer ?? hulppersoon NSTT 28 oktober 2008

6. U.A.V. 1989 versus UAVgc (1) Verantwoordelijkheden/risico’s U.A.V. 1989: • opdrachtgever • ontwerp • bodem • afwijkingen situatie • opdrachtnemer • uitvoering ‘Contractrisico’: prijsvorming (lage prijzen lokken risicogedrag uit) NSTT 28 oktober 2008

7. U.A.V. 1989 versus UAVgc (2) Verantwoordelijkheden/risico’s UAVgc: • opdrachtgever • vraagspecificatie • opdrachtnemer • ontwerp en uitvoering Feitelijke projectrisico’s niet anders dan traditioneel ‘Contractrisico’: risico’s manifesteren zich tijdens de uitvoering van het contract(terwijl daar contractueel niets voor is geregeld) NSTT 28 oktober 2008

8. Ervaringen U.A.V. 1989 • opdrachtgever • zoekt naar laagste prijs • opdrachtnemer • zoekt naar ‘gaten’ in het bestek UAVgc • opdrachtgever • wil een vaste (lage) prijs • opdrachtnemer • zoekt naar ‘gaten’ in de vraagspecificatie NSTT 28 oktober 2008

9. Ervaringen U.A.V. 1989 • opdrachtgever • zoekt naar laagste prijs • opdrachtnemer • zoekt naar ‘gaten’ in het bestek UAVgc • opdrachtgever • wil een vaste (lage) prijs • opdrachtnemer • zoekt naar ‘gaten’ in de vraagspecificatie HET MOET ANDERS KUNNEN EN DAT KAN HET OOK NSTT 28 oktober 2008

10. Hoe dan? • wacht niet tot risico’s zich tijdens de uitvoering manifesteren, maar anticipeer vooraf door duidelijkheid te hebben bij het sluiten van het contract • maak gebruik van de ‘kans’ van risico’s • communiceer al tijdens het aanbestedingstraject open over risico’s NSTT 28 oktober 2008

11. Principe-oplossing • Voorbereiding OG (risicoprofiel, initiële verdeling, nadenken over EMVI) • Creëren contactmomenten OG en ON • Beoordelen risicobeheersing ON en optioneel overnemen risico’s door ON • Vastleggen overeengekomen risicoverdeling (annex bij overeenkomst) NSTT 28 oktober 2008

12. Instrumentarium NSTT 28 oktober 2008

13. Categoriseren risico’s RISMAN brillen • Technisch • Organisatorisch • Ruimtelijk/planologisch • Politiek/bestuurlijk • Juridisch/wettelijk • Financieel/economisch • Maatschappelijk/sociaal NSTT 28 oktober 2008

14. Risicoallocatie: • Zwart-wit risico’s • Geregeld in UAV-gc (§3, § 4, § 9, § 10, § 11, § 12, § 13) • Typische uitvoeringsrisico’s voor ON, typische risico’s OG • ‘Grijsgebied’ risico’s • Verdelen op basis van geobjectiveerde criteria • Verdelen op basis van maatgevende risicoparameter (RV-G) • Verdelen door maximalisatie gevolgen • Delen (samen dragen), ‘alliantiepot’ binnen D&C NSTT 28 oktober 2008

15. Overnemen risico’s door ON OG maakt onderscheid in 4 soorten risico’s: • Vraaggerelateerd, blijft bij OG • Vraaggerelateerd, over te nemen door ON • Vraaggerelateerd, optie op overnemen door ON • Oplossingsgerelateerd, per definitie voor ON NB: 1 niet in inschrijvingssom; 2 en 4 altijd in inschrijvingssom (3) Optie op overnemen risico´s door ON • OG begroot kosten risico (beheersing + restrisico) • Overname door ON voor geringere kosten resulteert in lagere evaluatieprijs NSTT 28 oktober 2008

16. Risicomanagement als kwalitatief gunningscriterium • Visie op risicomanagement/operationalisering van risicomanagement • Volledigheid inventarisatie oplossingspecifieke risico’s • Beheersing van risico’s/beheersmaatregelen • Objectiveren • Oplossingsspecifieke risico’s • Vraaggerelateerde, aan ON gealloceerde risico’s • Bijdrage aan beheersing OG-risico’s NSTT 28 oktober 2008

17. Principe • OG bepaalt wat hij (in €) maximaal over heeft voor kwaliteit (Q max) • Inschrijver: maakt kwaliteitsdeel duidelijk in zijn aanbieding • OG beoordeelt kwaliteitsdeel en geeft rapportcijfer • Rapportcijfer X Qmax = aandeel Q (in €) 10 = 100%Qmax 8 = 50%Qmax 6 = 0%Qmax • Evaluatieprijs = inschrijfsom - aandeel Q NSTT 28 oktober 2008

18. Rekenvoorbeeld = Qmax :max bedrag dat aanbesteder over heeft voor kwaliteit eerst kwaliteit en dan prijs beoordelen NSTT 28 oktober 2008

19. EMVI-beoordeling: kwaliteit en risico’s NSTT 28 oktober 2008

20. RISICO’s (kunnen) LONEN NSTT 28 oktober 2008