Juridische aspecten

Juridische aspecten Cursus informatiebeveiliging Eric Laermans – Tom Dhaene

Bekeken aspecten • Informaticacriminaliteit en strafrecht • Regelgeving rond bescherming van privacy • Regelgeving rond elektronische handel Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Strafrecht • Strafrecht • geheel van regels dat gedragingen in onze samenleving strafbaar stelt • strafwetboek bepaalt • welke gedragingen strafbaar zijn (delictomschrijving) • welke straffen voorzien zijn (strafmaat) • hoe regels toegepast worden (procedures) • wie bevoegd is voor handhaven van strafrecht • evolueert met de tijd en met de maatschappij Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Strafrecht • Wat met informaticacriminaliteit? • strafrecht voor groot deel uit 19e eeuw • niet altijd aangepast om aspecten van informatiemaatschappij te behandelen • valt vervalsen van digitale handtekening onder “valsheid in geschriften”? • waaronder valt “phishing”? • is “stelen” van vertrouwelijke gegevens diefstal? • is inbreken in computernetwerk te vergelijken met inbraak? • is bijhouden van “gestolen” vertrouwelijke informatie heling? • kan men bij huiszoeking toegang vragen tot bestanden die op extern systeem opgeslagen zijn? Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Strafrecht • Nood aan aanpassingen • wet van 2000-11-28 inzake informaticacriminaliteit • gepubliceerd in Staatsblad van 2001-02-03 • in werking getreden op 2001-02-13 • generisch geschreven • niet gebonden aan specifieke technologieën • zorgt ervoor dat informaticacriminaliteit niet meer onbestraft blijft • zeker geen vervanging van preventiemaatregelen • overtreders zijn nu eenmaal mensen die zich niet aan regels/wetten houden Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wetgeving of beveiliging? • Wetgeving ≠ beveiliging 2005-05-11 Mike Luckovich Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Verscheidene aspecten • valsheid in informatica (art. 210bis) • in boek II, titel III, hoofdstuk IV • informaticabedrog (art. 504quater) • in boek II, titel IX, hoofdstuk II • misdrijven tegen de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informaticasystemen en van de gegevens die door middel daarvan worden opgeslagen, verwerkt of overgedragen (art. 550bis en 550ter) • in boek II, nieuwe titel IXbis • gelinkt aan art. 259bis en 314bis (afluisteren/geheim van privé-(tele)communicatie) • wet 1994-06-30/49, van kracht sinds 1995-02-03 Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Valsheid in informatica (art. 210bis) • via datamanipulatie vervalsen van juridisch relevante computergegevens • bv. vervalsen/namaken van kredietkaarten, valsheid inzake "digitale contracten" • gebruik maken van vervalste gegevens ≡ vervalsen • strafmaat: • 6 md tot 5 jr gevangenis en/of 26 tot 100 000 frank boete • (poging) 6 md tot 3 jr gevangenis en/of 26 tot 50 000 frank boete • kan verdubbeld worden bij herhaalde overtreding (binnen 5 jaar na uitspraak) van 1 van artikels uit vorige slide • OPM. met opdeciemen en conversie • 1 frank boete in strafwetboek ≡ 6€ boete effectief te betalen Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Informaticabedrog (art. 504quater) • bedrieglijke gegevensmanipulatie om zich te verrijken • bv. “phishing” • strafmaat: • 6 md tot 5 jr gevangenis en/of 26 tot 100 000 frank boete • (poging) 6 md tot 3 jr gevangenis en/of 26 tot 50 000 frank boete • kan verdubbeld worden bij herhaalde overtreding van 1 van artikels over informaticacriminaliteit (210bis, 259bis, 314bis, 504quater of titel IXbis) Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • “Inbraak” in informaticasysteem (art. 550bis) • dekt verschillende aspecten van hacking (ook pogingen) • door buitenstaander (§1) • misbruik door rechtmatige gebruiker (§2) • “collaterale schade” van hacking (§3) • met bedrieglijk opzet hackertools verzamelen, verspreiden (§5) • opdrachtgeven (§6; strengst bestraft) • “heling” (§7) • strafmaat: • van 3 md tot 5 jr gevangenis en/of 26 tot 200 000 frank boete • afhankelijk van exact gepleegd misdrijf • kan verdubbeld worden bij herhaalde overtreding van 1 van artikels over informaticacriminaliteit Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • “Data- en informaticasabotage” (art. 550ter) • kwaadwillige verstoring van goede werking informatiesystemen • schaden van data-integriteit (§§1 en 2) • belemmeren van beschikbaarheid (§3) • met bedrieglijk opzet ontwerpen, verspreiden van software hiervoor (§4) • bv. malware, denial-of-service • strafmaat: • van 6 md tot 5 jr gevangenis en/of 26 tot 100 000 frank boete • afhankelijk van exact gepleegd misdrijf • kan verdubbeld worden bij herhaalde overtreding van 1 van artikels over informaticacriminaliteit Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Afluisteren • Wet over afluisteren (art. 314bis) • afluisteren van privé-(tele)communicatie • waar men niet aan deelneemt, zonder toestemming van alle deelnemers (§1) • gebruik maken van onwettig afgeluisterde communicatie (§2) • poging op zelfde manier gestraft (§3) • strafmaat: • van 6 md tot 2 jr gevangenis en/of 200 tot 20 000 frank boete • afhankelijk van exact gepleegd misdrijf • kan verdubbeld worden bij herhaalde overtreding • art. 259bis • specifieker voor politie, rechters,… voor afluistering buiten gevallen bepaald door wet Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Enkele uitspraken: • vonnis van de Correctionele Rechtbank van Eupen (4e Kamer), 15 december 2003 • jongeman uit omgeving van Eupen • probeerde binnen te breken in één van de computersystemen van internetdienstenleverancier Euregio.net • maakte gebruik van programma dat automatisch wachtwoorden uitprobeerde • pogingen mislukten, kort daarna opgepakt. • veroordeeld wegens computerinbraak (art. 550bis) • opschorting van strafuitspraak + schadevergoeding van 1000 € aan Euregio.net. Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Enkele uitspraken: • Vonnis van de Correctionele Rechtbank van Hasselt (15e Kamer), 21 januari 2004 • gebruiker van internetbankierdienst van Bacob • wijzigde gegevens op systeem wegens gebrekkige beveiliging • meldde twee weken later beveiligingsprobleem aan bank • kort daarna werd klacht ingediend door Bacob • veroordeeld wegens computerinbraak (art. 550bis) • ondanks afwezigheid van kwaad opzet • opschorting van strafuitspraak + geen schadevergoeding • kosten voor dichten van beveiligingslek niet verhaalbaar op “hacker” Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Voor meer informatie: • Jeff Keustermans en Tina De Maere,“Tien jaar wet informaticacriminaliteit”in Rechtskundig Weekblad 2010-11, nr. 14, 2010-12-04,pp. 562-568 http://www.dbkv.be/UserFiles/dbkv/Tien%20jaar%20wet%20informaticacriminaliteit.pdf http://www.ethesis.net/informaticacriminaliteit/informaticacriminaliteit.htm Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Wet inzake informatiecriminaliteit • Enkele slotbemerkingen • vaak moeilijke identificatie van overtreder • beperkte territoriale competentie van gerecht • succes gewenst met een hacker uit Rusland, Vanuatu,… • bepaalde elementen lijken op paniekvoetbal van wetgever • soms uiterst breed, uiterst streng • sociale aanvaarding van wetgeving Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy • Privacy • het recht om persoonlijke informatie voor zichzelf (i.e. privé) te houden • vandaar band met (en vaak verwarring met) vertrouwelijkheidsfunctie in informatiebeveiliging • men kiest zelf wat men over zichzelf openbaar wil maken • persoonlijke informatie is vrij ruim begrip (gezondheid, wedde, aankoopgedrag,…) • fundamenteel mensenrecht • echter geen dekmantel voor illegale activiteiten • gedeeltelijk cultuurgebonden • sterker in maatschappij waar individu centraal staat Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy • 3 aspecten in (Europese) wetgeving • bescherming van persoonsgegevens • Europese richtlijn 1995/46/EG • omgezet in Belgische wetgeving door wet van 1998-12-11 • bescherming van privacy in (tele)communicatie • Europese richtlijn 2002/58/EG • omzettingvereistvoor 2003-10-31 • omzetting in België volledig sinds 2005-08-24 • geamendeerd door 2009/136/EG • bewaring van gegevens in (tele)communicatie • Europese richtlijn 2006/24/EG • omzettingvereistvoor 2009-03-15 • omzetting in België ??? • sinds 2013-03-29voorontwerp van wet + ontwerp van KB Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Europese richtlijn 1995/46/EG • bepaalt wettelijke regeling voor de verwerking van persoonsgegevens • kwaliteit van de gegevens • toelaatbaarheid van gegevensverwerking • striktere regels voor speciale gegevenscategorieën • informatieverstrekking aan de betrokkene • beveiligingsvereisten • exportregels • controle Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Kwaliteit van gegevens (art. 6) • gegevens moeten eerlijk en rechtmatig verwerkt worden • te gebruiken voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden • niet meer gegevens dan nodig verzamelen • gegevens moeten nauwkeurig zijn (en indien nodig wijzigbaar of verwijderbaar) • gegevens niet langer bijhouden dan nodig Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Verwerking persoonsgegevens slechts toelaatbaar (art. 7): • als betrokkene ondubbelzinnig hierin toestemt • indien noodzakelijk voor voorbereiding/uitvoering contract met betrokkene • indien noodzakelijk voor nakomen wettelijke verplichting waaraan verwerker van gegevens onderworpen is • voor bescherming van vitaal belang van betrokkene • voor taken van algemeen belang • voor gerechtvaardigd belang van wie gegevens controleert Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Speciale categorieën • raciale of etnische afkomst, politieke opvattingen, godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging, lidmaatschap vakvereniging, gezondheid, seksueel leven (art. 8) • verwerking alleen mogelijk voor doeleinden die expliciet door nationale wetgeving voorzien zijn • afwijkingen mogelijk voor journalistieke, artistieke of literaire doeleinden om vrijheid van meningsuiting te verzoenen met recht op persoonlijke levenssfeer (art. 9) Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Informatieverstrekking (art. 10-15) • informeer betrokkene wanneer gegevens over hem verzameld worden • informeer betrokkene indien gegevens naar derden worden doorgestuurd • nodige informatie: • identiteit van de beheerder, doelstelling, ontvangers van gegevens, rechten van betrokkene • toegangsrecht • betrokkene heeft recht geïnformeerd te worden over gegevens die over hem verwerkt worden Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Beveiliging (art. 16-17) • verwerkers en beheerders moeten passende beveiligingsmaatregelen treffen • “passend”: rekening houdend met stand van techniek en uitvoeringskosten, gelet op risico's die verwerking en aard van te beschermen gegevens met zich meebrengen Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Exportregels (art. 25-26) • verbod van export van persoonsgegevens naar derde landen (niet-EU) zonder passend beschermingsniveau • “passend”: te beslissen door Europese Commissie • talrijke uitzonderingen: • akkoord van de betrokkene • modelcontract • … • VS: “safe harbour agreement” met EU (?) Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Bescherming van persoonsgegevens • Toezicht (art. 28-30) • EU-lidstaten moeten autoriteit oprichten om toezicht te houden op uitvoering van beschermingsregels • in België: “Commissie voor de bescherming van depersoonlijke levenssfeer” (ook bekend als “Privacy-commissie”) (http://www.privacycommission.be/nl) • voor alle projecten die op grote schaal gegevens verwerken of gevoelige gegevens verwerken • contacteer nationale toezichtsautoriteit Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Europese richtlijn 2002/58/EG • geamendeerd door 2009/136/EG • introduceert nieuwe regels voor: • algemene beveiliging • vertrouwelijkheid • cookies • verkeersgegevens • lokatiegegevens • abonneelijsten • ongewenste communicatie (spam) • bewaring van gegevens Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Beveiliging van de verwerking (art. 4) • voor aanbieders van diensten en netwerkbeheerders • passende technische en organisatorische maatregelen • in verhouding tot betrokken risico • rekening houdend met stand van techniek en uitvoeringskosten • vereiste van een beveiligingsbeleid voor verwerking van persoonsgegevens • meldingsplicht bij inbreuken Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Vertrouwelijkheid (art. 5) • principe van vertrouwelijkheid van communicaties en van verkeersgegevens • verbod op afluisteren, aftappen, opslaan of andere vorm van onderscheppen van communicatie • zonder toestemming van betrokken gebruikers • uitgezonderd indien wettelijk toegelaten • slaat niet op technische opslag nodig voor communicatie zelf • bv. cookies, caching,… • maar trackingcookies voor reclame waarschijnlijk problematisch • uitzondering: • bewijs voor commerciële transactie • zakelijke communicatie Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Verkeersgegevens (art. 6) • moeten gewist of geanonimiseerd worden zodra niet meer nodig voor communicatie • facturatiegegevens mogen verwerkt worden tot einde van periode waarin betaling kan afgedwongen of aangevochten worden • uitzondering • marketing van communicatiedienst na toestemming van gebruiker • verplichting gebruiker of abonnee te informeren over verwerkte gegevens • beperking van verwerking tot bevoegd personeel Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Lokatiegegevens (art. 9) • mogen verwerkt worden indien geanonimiseerd of met toestemming van gebruikers • beperkt tot duur nodig voor levering van dienst met toegevoegde waarde • verplichting gebruikers te informeren (welke gegevens, welke doeleinden, duur, mededeling aan derden) vóór toestemming bekomen wordt • mogelijkheid voor gebruikers tot intrekking toestemming • te allen tijde • ook tijdelijke intrekking mogelijk indien gewenst • eenvoudig en kostenloos • beperking van verwerking tot bevoegd personeel Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Abonneelijsten (art. 12) • verplichting abonnees in te lichten over gebruik van hun gegevens in abonneelijsten • abonnees moeten kunnen bepalen of hun gegevens in publieke abonneelijst opgenomen worden • niet opgenomen zijn in openbare abonneelijst is kosteloos • verificatie, correctie of verwijdering persoonsgegevens van dergelijke lijsten is kosteloos Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Ongewenste communicatie (art. 13) • gebruik van automatische oproep- en communicatiesystemen, fax of e-mail voor direct marketing: • alleen na voorafgaande toestemming abonnees • behalve e-mail naar eigen klanten voor direct marketing van gelijkaardige producten (mogelijkheid voor klant bezwaar te maken) • andere vormen van ongevraagde communicatie voor direct marketing: • alleen na toestemming abonnee en niet naar abonnees die dergelijke communicatie niet wensen te ontvangen • verbod op spam • e-mail voor direct marketing met gemaskeerde of verborgen afzenderidentiteit, of zonder geldig adres waaraan ontvanger verzoek tot beëindiging van dergelijke communicatie kan richten. Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Privacy in (tele)communicatie • Bewaring van gegevens (art. 15) • mogelijkheid voor lidstaten om bereik van deze richtlijn te beperken • indien noodzakelijke, redelijke en proportionele maatregel in democratische samenleving om volgende redenen: • nationale veiligheid (staatsveiligheid) • landsverdediging • openbare veiligheid • voorkomen, onderzoeken, opsporen en vervolgen van strafbare feiten of van onbevoegd gebruik van het elektronische-communicatiesysteem • o.a. mogelijkheid om maatregelen te treffen voor bewaring van gegevens voor beperkte periode voor hier genoemde redenen Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Europese richtlijn 2006/24/EG • bewaring van gegevens in (tele)communicatie • explicitering van inhoud van art. 15 uit Richtlijn 2002/58/EG • harmonisatie van bestaande nationale maatregelen • betreft locatie- en verkeersgegevens • kritieken • vrij vaag (!) • niet altijd voor 100% duidelijk wat bewaard moet en mag worden • veel data vervalsbaar • bruikbaarheid? Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Verplichting gegevens te bewaren (art. 3) • includeert oproeppogingen zonder resultaat • tenminste indien opgeslagen en gelogd • Toegang tot gegevens (art. 4) • noodzakelijkheid en evenredigheid Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Te bewaren categorieën gegevens (art. 5) • bron van communicatie • bestemming van communicatie • tijdstip van communicatie • type communicatie • gebruiktetelefoon- (oproep, SMS,…) of internetdienst • info over communicatieapparatuur • bv. IMEI voormobieletelefonie • locatiegegevens • bv. Cell ID voormobielediensten • geengegevenswaaruitinhoud van communicatiebepaaldkanworden Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Bewaringstermijnen (art. 6) • min. 6 maand • max. 2 jaar • Gegevensbescherming en gegevensbeveiliging (art. 7) • o.a. vernietiging gegevens na bewaarperiode Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Opslagvoorschriften voor bewaarde gegevens (art. 8) • gegevens moeten opgevraagd kunnen worden door bevoegde autoriteiten • Toezichthoudende autoriteit (art. 9) • zoals voor 1995/46/EG Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Statistieken (art. 10) • verplichting om jaarlijks statistieken over databewaring aan EC te communiceren • over gevallen waar gegevens opgevraagd werden • over bewaartijd voor opvragingen • over niet ingewilligde opvragingen Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Toekomstige maatregelen (art. 12) • lidstaten “met specifieke omstandigheden” mogen vragen aan EC om tijdelijke beperkte verlenging van termijnen • goedkeuring of verwerping door EC binnen 6 maanden na aavraag Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Dataretentie • Verhaal in rechte, aansprakelijkheid en sancties (art. 13) • sancties moeten voorzien worden bij onrechtmatig gebruik van bewaarde data • Evaluatie (art. 14) • evaluatieverslag van EC aan EP en Raad uiterlijk op 2010-09-15 • afgeleverd op 2011-04-18 (Celex-nr: 52011DC0225) • dataretentie nodig • weinig uniforme transpositie • uiteenlopen gebruik • problemen met recht op privacy Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Elektronische handel • In Europese wetgeving • elektronische handtekening • Europese richtlijn 1999/93/EG • elektronische contracten • in Europese richtlijn 2000/31/EG over elektronische handel • elektronische facturen • Europese richtlijn 2001/115/EG Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Elektronische handtekening • Doelstellingen Europese richtlijn 1999/93/EG • open Europese markt voor producten en diensten rond elektronische handtekeningen • geen nationale licenties • wederzijdse erkenning • erkenning van certificaten uit derde landen • bevordering van elektronische handel • geschikte beveiliging • … Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Elektronische handtekening • Europese richtlijn 1999/93/EG: definities • “elektronische handtekening”: • elektronische gegevens gebruikt als authenticatie en vastgehecht aan of logisch geassocieerd met andere elektronische gegevens • bv. naam van afzender in e-mail • “geavanceerde elektronische handtekening”: • een elektronische handtekening die voldoet aan zekere eisen: • op unieke wĳze aan ondertekenaar verbonden • maakt identificatie ondertekenaar mogelĳk • gerealiseerd m.b.v. middelen die exclusief door ondertekenaar gecontroleerd kunnen worden • zorgt voor nodige data-integriteit • wat we tot nu toe als een digitale handtekening beschouwd hebben Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Elektronische handtekening • Europese richtlijn 1999/93/EG: • rechtsgevolgen van elektronische handtekeningen • geavanceerde elektronische handtekening (op basis van veilig aangemaakt gekwalificeerd certificaat) • zelfde waarde als handgeschreven handtekening • als bewijsmiddel toegelaten in gerechtelĳke procedures • andere elektronische handtekeningen mogen niet a priori geweigerd worden, louter op grond van het feit dat: • de handtekening in elektronische vorm is gesteld, of • niet is gebaseerd op een gekwalificeerd certificaat, of • niet is gebaseerd op een door een geaccrediteerd certificatiedienstverlener afgegeven certificaat, of • zĳ niet met een veilig middel is aangemaakt. Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Electronische contracten • Europese richtlijn 2000/31/EG over elektronische handel (art. 9) • lidstaten moeten wettelijke belemmeringen verwijderen voor elektronische contracten • impliceert elimineren van formele vereisten die elektronische contracten onmogelijk maken • tijdelijk enkele uitzonderingen toegelaten: • vastgoed • gezinswetgeving • arbeidswetgeving Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Electronische facturen • Europese richtlijn 2001/115/EG • hoofdprincipes: • lidstaten moeten raamwerk hebben dat gebruik van elektronische facturen toelaat zonder voorafgaande toelating (bv. BTW-administratie) • voorwaarde van aanvaarding door ontvanger van factuur blijft • voor de authenticiteit van oorsprong en integriteit van factuur moet geavanceerde elektronische handtekening of EDI (“Electronic Data Interchange”) aanvaard worden Informatiebeveiliging Vakgroep Informatietechnologie – IBCN – Eric Laermans

Juridische aspecten