МОНГОЛЫН МЯНГАНЫ СОРИЛТЫН САН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨСӨЛ ЭРҮҮЛ МЭНДИЙГ ДЭМЖИХ

1. МОНГОЛЫН МЯНГАНЫ СОРИЛТЫН САН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨСӨЛ ЭРҮҮЛ МЭНДИЙГ ДЭМЖИХ Ш. Оюунбилэг, АУД, ЭПОС

2. Хичээлийн агуулга • Эрүүл мэндийг цогцоор ойлгох • Эрүүл мэндийг дэмжих тухай ойлголт • Эрүүл мэндийг дэмжих зарчим

3. Эрүүл мэндийн тодорхойлолт Эрүүл мэнд гэж дан ганц өвчин эмгэггүй байгаад зогсохгүй бие бялдар, сэтгэл санаа болон нийгмийн сайн сайхан байдлыг хэлнэ ДЭМБ, 1946:

4. ЭрүүлмэндэднөлөөлдөгхүчинзүйлүүдЭрүүлмэндэднөлөөлдөгхүчинзүйлүүд *Амьдралын хэв маягийн - 55-70 % *Удамшлын -10-20% *Гадаад орчны -15-25 % * Эмнэлгийн -10 %

5. Эрүүл мэндийг дэмжих • Эрүүл мэндийг дэмжих гэдэг нь • хүмүүс өөрсдийнхөө эрүүл мэндийг хянах • эрүүл мэндээ сайжруулахын төлөө гэр бүл, хамт олон, улс үндсээрээ хамтран ажиллах, • өөрсдийнх нь чадварыг нэмэгдүүлэх, • эрүүл аж төрөх зан үйлийг дэмжих боломж олгоход чиглэгдсэн үйл ажиллагаа юм.

6. Эрүүлмэндийгдэмжих Хүнэрүүлсонголтхийхэдтуслах, эрүүламьдрах, ажиллахбололцоогоорхангадагЭМДорчинбүрдүүлэх (Tones and Tilford,1994) Эрүүлмэндийгдэмжих эрүүл мэндийн боловсрол олгох дэмжих орчин бүрдүүлэх = +

7. ЭрүүлмэндийгдэмжихньНЭМ-ийнтулгамдсанасуудлыгшийдвэрлэхарга зам • ДЭМБ-аас 21-р зуунд эрүүл мэндийн салбарын тэргүүлэх чиглэлийг ЭМД, эрүүл мэндийг хамгаалах гэж тодорхойлсон байна. • хамгийн үр дүнтэй, хямд төсөр арга • улс орны тогтвортой хөгжлийн цөм асуудал • засгийн газрууд хүлээн зөвшөөрч эрүүл мэндийг дэмжих шинэ тунхаглалыг дэвшүүлсэн байна. Дэлхийн чуулган, Бангкок, 2005

8. Оттавагийнтунхаглал • Эрүүл мэндийг дэмжсэн төрийн бодлого бий болгох • Эрүүл мэндийг дэмжсэн орчин бий болгох • Олон нийтийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх • Хувь хүний чадварыг дээшлүүлэх • Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, эрүүл мэндийг дэмжихэд чиглүүлэх ДЭМБ, 1986

9. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙГ ДЭМЖИХ ЗАРЧМУУД • Тодорхой өвчилсөн хүмүүст хандахаасаа илүү нийт хүн амын өдөр тутмын амьдралд чиглэсэн • Эрүүл мэндийг тодорхойлогч хүчин зүйлст чиглэсэн • эрүүл мэндийн салбараас гадна хүний эрүүл мэнд, амьдралын нөхцөлд нөлөө бүхий бусад салбар хоорондын хамтын ажиллагааг шаарддаг. • Янз бүрийн боловсронгуй арга, хандлагуудыг хослон хэрэглэдэг • тухайлбал, мэдээлэл, боловсрол, хууль тогтоомж, бүтцийн өөрчлөлт, хамт олны хөгжил болон эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөлдөг хүчин зүйлийн эсрэг авах шуурхай арга хэмжээ гэх мэт.

10. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙГ ДЭМЖИХ ЗАРЧМУУД • Олон нийтийн бодитой оролцоо шаарддаг • асуудал тодорхойлох ба шийдвэр гаргахад хувь хүн, хамт олны чадварыг хөгжүүлэх оролцооны үр дүнтэй механизмыг шаардана. • ЭМД нь дан ганц эрүүл мэндийн байгууллагын үйлчилгээ, үйл ажиллагаа биш • эрүүл мэндийн ажилтнууд чухал үүрэг гүйцэтгэх боловч, мөн чанараараа нийгэм, улс төрийн ажил • Орон нутгийн өвөрмөц хэрэгцээнд үндэслэж зөв, тогтвортой, үр ашигтай явуулах • тухайн хүн амын эрүүл мэндийг тодорхойлогч хүчин зүйлүүд өөрчлөгдөх ба хувь хүний өөрийн хяналт, сонголт хийх чадвар өөрчлөгдөнө.

11. Урьдчилансэргийлэлт • Өвчин туссан хүмүүсийг эмчлэхээс хамаагүй хямд • Хүмүүс урт насалж, амьдралын чанарыг сайжирна. • Урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээний зарчим нь тодорхой нөхцөлд байгаа эрсдэл бүхий бүлэг хүн амд чиглэгдэнэ. • Үр дүнтэй эрт илрүүлэлт, илрүүлэг үзлэг • зөвхөн тодорхой бүлэгт чиглүүлэн явуулдаг. • умайн хүзүүний илрүүлэг үзлэгт 30-60 насны бэлгийн идэвхтэй амьдрал бүхий эмэгтэйчүүд3 жил тутамд хамрагдах

12. Өвчнийявц, үйл ажиллагаа Эдгэрэх Нас барах Өвчтэй байдал Эрүүлбайдал Хөдөлмөрийн чадвар алдах Анхдагч УСЭМД Хоёрдогч УС Гуравдагч УС

13. Анхдагчурьдчилансэргийлэлт • Эрүүлзанүйлийгтөлөвшүүлэхаргахэмжээ • ЭМБ олгох • Зан үйлийг төлөвшүүлэх МСС • Эрсдэлт зан үйлээс сэргийлэх эрүүлхүмүүстзориулсанарга хэмжээ • Өвөрмөцхамгаалахаргахэмжээ • Осол гэмтлийн сэргийлэлт • Вакцинжуулалт • Бичил элементийн хангамж (иоддутагдал, вит А, Д)

14. Анхаарал тавьсанд баярлалаа