800 likes | 1.6k Views
PSG de Solunumsal Olayların Skorlanması. Prof. Dr. Turan Acıcan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD. Çıkar çatışması.
E N D
PSG de Solunumsal Olayların Skorlanması Prof. Dr. Turan Acıcan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD
Çıkar çatışması Son üç yıl içinde:Bir ticari kuruluşta çalışma,mal ortaklığıDanışmanlık,danışma kurulu üyeliği,uzman tanıklıkYazarlık,editörlük,moderatörlük,konuşma ücretleriBağışlar (Araştırma-eğitim-cihaz)Kongre,toplantı sponsorluğu almadığımı beyan ederim.
TANIMLAR • APNE: Yetişkinde, en az 10 sn tam ya da tama yakın solunumun durması • HİPOPNE: Ventilasyonda kesilme olmaksızın azalma. Oksihemoglobin desatürasyonu (ODE) ya da arousal ile ilişkili ise klinik olarak önemlidir. • Oxyhemoglobin Desatüration Event (ODE): SaO2 de %3-4 ya da daha fazla azalma • DESATÜRE EDİCİ HİPOPNE: Medicare hypopne de denir. ODE de > %4 azalma ile birlikte olan Hipopne Kryger MH, Roth T, Dement W. Principles and practice of sleep Medicine 4. edition &www.sleepmedtext.com 11.04.2011
AASM 2007 ye göre Apne Tanımı(skorlama)(tavsiye edilen) • Termal sensör ile ölçülen akım tepe değerinin %90 ya da daha fazla azalmasıdır • Süre en az 10 sn olmalıdır. • Apne tanımı için minimum desatürasyon şart değildir.
Yetişkinde solunum eforuna göre apne klasifikasyonu (AASM 2007) • Hava akımının olmadığı sırada inspiratuvar solunum çabasının devam etmesi ya da artması ile ortaya çıkan apne obstruktif apne dir. • Hava akımının olmadığı peryodda inspiratuvar efor yokluğu ile karakterli apne santral tiptedir. • Hava akımının olmadığı peryodda başlangıçta inspiratuvar eforun olmadığı daha sonra inspiratuvar çabanın başlaması ile karakterli apne mikst tiptedir.
Obstrüktif Apne Apne Sonucu Gelişen Arousal Obstrüktif Tipte Apne Paradoks Solunum Oksijen Desaturasyonu
Santral Apne Hava Akımı ve Solunum Eforunda Tam Durma Oksijen Desaturasyonu
AASM’ 2007 Hipopne KurallarıA-(tavsiye edilen) Aşağıdaki kuralların hepsi varsa hipopne olarak skorlanır. • Nazal basınç sensoru( ya da alternatif hipopne sensoru) bazalin en az %30 u kadar azalmalıdır • Süre en az 10 sn olmalıdır. • Olay öncesi bazale göre > %4 satürasyon azalması olmalıdır.
B- Aşağıdaki kuralların hepsi varsa hipopne olarak skorlanır(alternatif) • Nazal basınç sinyal dalgasında( ya da alternatif hipopne sensorunda) bazale göre en az %50 azalma olmalıdır. • Düşüklüğün süresi en az 10 sn olmalıdır. • Olay öncesi bazale göre > %3 satürasyon azalması olmalı ya da olay arousal ile ilişkili olmalıdır.
AASM 2007 • PSG raporunda hangi tanımlamaya göre hipopne skorlandığı belirtilmelidir. • Hipopnenin obstruktif, santral ya da mikst olarak klasifiye edilebilmesi için ventilatuvar eforun kantitatif olarak saptanabilmesi gerekir (özefagus manometresi veya kalibre edilmiş /edilmemiş respiratuvar induktans pletismografi veya diafragmatik/interkostal EMG gerekir)
Solunum eforu ilişkili arousal skorlama kuralı (RERA=Respiratory effort-related arousal) RERA Skorlama: (opsiyonel ) (AASM 2007) • Solunumda inspiratuvar çabada artış ile ya da nazal basınç dalgasında flattening ile karakterli en az 10 sn süren ve arousal ile sonuçlanan ancak apne ya da hipopne tanımına uymayan olay. • RERA skorlaması için ideal olarak solunum eforundaki değişimi ölçen özefagus basınç kaydı tercih edilir, nazal basınç ya da indüktans pletismografi de kullanılabilir
Hipoventilasyon kuralı (opsiyonel)AASM 2007 • Uyanıklık supin pozisyona kıyasla uyku sırasında PaCO2 de > 10 mm Hg artış varsa hipoventilasyon olarak skorlanır. • Bu gün için PaCO2 yi ölçen sensor güvenirlikleri direk ve yardımcı yöntemler açısından yetersizdir. • End-tidal CO2 ve transkutanöz CO2, kullanılabilecek yardımcı yöntemlerdir.
Apne İndeksi: Uykuda saat başına düşen apne sayısı. • AHİ: Uykuda saatteki Apne+ Hipopne sayısı • ODI(Oksijen Desatürasyon İndeksi): Uykuda saat başına düşen oksihemoglobin desatürasyon atağı sayısı • RDI(Respiratory disturbance index): Güncel tanımı; Uykuda saat başına düşen Apne+Hipopne+RERA toplamı. Son zamanlarda AHİ ile sinonim.
Uyku Apnesi Sendromu : • Apne, hipopne ve RERA lar temel alınarak tanı konulan uykuda solunum bozukluğu. • AHİ>15/saat veya • AHİ>5/saat+ Klinik mevcudiyeti ile tanı konur (hafif: AHİ=5-15,Orta: 15-30, Ağır: >30/saat)
Apne Sayısı>5/saat ve • Saptanan apnelerin >%50 si Obstruktif = Obstruktif Uyku Apne Sendromu • Saptanan Apnelerin >%50 si Santral = Santral Uyku Apne Sendromu • Mikst Apne, obstruktif olarak sınıflanır.
Cheyne-Stokes Solunumu (CSS) 2007 AASM • A:Konjestif kalp yetmezliği veya serebral nörolojik hastalığın varolması • B:Solunumsal olayların PSG kayıtlarında aşağıdaki özelliklerin bulunması: • Solunum amplitüdünde kreşendo ve dekreşendo gösteren en az 3 adet birbirini takip eden siklus • Aşağıdakilerden en az birinin bulunması: • Uyku saati başına en az 5 santral apne veya hipopne • Kreşendo-dekreşendo siklusunun en az 10 dakikalık bir süre içinde izlenmesi
PSG’de solunum kayıtları hangileridir? Temel solunum kayıtları; • Hava akımı kaydı • Solunum efor kaydı • Oksijen satürasyon kaydı • Horlama
HAVA AKIMINI (FLOW) ÖLÇEN METODLAR • PNEUMOTACHOGRAPH Genellikle yüz maskesine takılarak kullanıldığından hava akım ve volümünü doğru saptar ancak, büyük ve konforu düşük olduğundan uyku çalışmalarında kullanımı kolay değildir.
İnspirasyonda hava yolu basıncı negatif, Ekspirasyonda pozitifdir. Bu basınç değişiklikleri ile hava akımını saptar pnömotakografa yakın bir doğruluk gösterir. NAZAL BASINÇ
İnspire ve ekspire edilen havanın ısısı farklıdır. Bu nedenle burun ve ağız önünde ısı ölçümü ile ekspirasyon saptanabilir. Termistör ısı duyarlı bir rezistördür. Termistör cilde temas ederse vücut ısısına çıkar ve hava akımını tespit edemez Thermistor-Thermocouple
Ekspire CO2 Ölçümü • Ekspirasyon havasında CO2 fazladır. • Bir infrared analizörle CO2 konsantrasyonu ölçülerek ekspirasyon saptanabilir. • Santral apne sırasında CO2 trasesi kardiyojenik osilasyonlar gösterir. Bu dalgalanmalar kalp atımları ile senkronizedir ve üst solunum yollarının açık olduğunun kanıtıdır.
Solunum Efor Kaydı Amaç Göğüs kafesi ve abdominal hareketi & volüm değişikliğini değerlendirmek • Solunum kas EMG’si • Ösafagal basınç ölçümü (Pes) • Gerginlik ölçer, piezoelektrik transducer • Respiratuar indüktans pletismografi (RIP) kullanılmaktadır.
Solunum eforunu ölçmek için kullanılan eski bir teknik, interkostal EMG kaydıdır Uyku Apnesi, R -interkostal EMG, CPAP ile düzelişi Solunum Kas EMG;
Plevral Basınç • Özefagus basıncı ölçümü için kullanılan balon uykuda tolerabl değildir. Ancak daha yeni ince katater tipi piesoelektrik transducerler daha iyi tolere edilir. Klinikte • Santral apne ve hipopne tanısını yüksek kesinlikle saptamak • Üst solunum yolu direnç sendromunun tanısını koymak için kullanılır.
Saatte >10 adet, plevral negatif basıncı derinleşmelerine eşlik eden Arousal saptanan hastalarda Uyku Apne sendromu mevcut değilse, Üst Solunum Yolu Direnç Sendromu vardır.
Gerilim ölçer: Gerilimi ölçen elastik, sıklıkla civa kullanılan elektriksel kondüktör. Bu uzunluk duyarlı elastik tüpler göğüs ve karın çevresine sarılarak akciğer volümlerindeki değişiklikler ölçülebilir. Piezoelektrik transducerler solunum hareketlerini ölçmek için kullanılır ancak, volüm ölçmek için nadir kullanılır(kalibre edilmesi gereklidir) Göğüs-Karın Bantları
Solunum Efor Kaydı:Piezoelektrik transducer • Uzunluk ya da basınçta meydana gelen değişiklikleri kaydeder
Göğüs ve karın duvarı kesit alanı değişiklikleri elektronik olarak saptanabilir Transducer elastik bant üzerine horizontal olarak yerleştirilir. Göğüs kafesi ve abdomen etrafına sarılır. Kalibre edilmiş indüktans pletismografi UARS tanısında faydalıdır Solunum Eforunun Kaydı Respiratuvar İndüktans Pletismografi
Respiratuvar Indüktans Pletismografi • Solunum kas EMG’si, • Plevral basınç (ösafagal basınç ölçümü) • Gerginlik ölçer, piezoelektrik transducer • Respiratuar indüktans pletismografi (RIP) kullanılmaktadır.
İmpedans pnömografi Statik Şarj Duyarlı Yatak Digital Video; Parasomni ve epilepsi değerlendirmesinde yaygın kullanılmakla beraber Uykuda solunum bozukluklarının değerlendirilmesinde destek sağlar. Bir Digital PSG, senkronize bir digital video ile desteklendiğinde; şüpheli ya da değerlendirilmesi zor olayları aydınlığa kavuşturur.
Kan Gazı Değişiklikleri PULSE OKSİMETRE: Gece boyu Oksihemoglobin desatürasyonlarını saptamada standart yöntem olmuştur. 3 sn aralıkla sinyal gönderen uygundur. Parmak, kulak memesi ve burun kenarı üreticilerce önerilir. Parmağa uygulanırsa parmak immobilize edilmelidir. Fizyolojik Sonuçların Tanı Yöntemleri
Uyku ile ilişkili hipoksemi • Uykuda SaO2 < % 90 ( > 5 dk ), en az % 85 veya SaO2 < % 90 ( > total uyku süresinin % 30’u ) Casey KR, et al. Chest 2007; 131:1936-48