Mateusz Świętochowski

1. KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I GOSPODARCZYCH Przestępstwa Ubezpieczeniowe Mateusz Świętochowski

2. Umowa ubezpieczenia • W skrócie :umowa pomiędzy osobą ubezpieczoną, a zakładem ubezpieczeń. • Ubezpieczony płaci składkę, a zakład ubezpieczeń zobowiązuje się pokryć szkody z ryzyk (określonych w umowie), które się mogą zrealizować. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

3. Czym jest przestępstwo Ubezpieczeniowe Podstawa Kodeks Karny Art. 298.§ 1. Kto, w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia, powoduje zdarzeniebędące podstawą do wypłaty takiego odszkodowania, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Art. 286. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania,podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

4. Czym jest przestępstwo Ubezpieczeniowe • Jest to czyn zabroniony przez KK oraz inne ustawy, pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek, bezprawny, zawiniony i społecznie niebezpieczny • Przedmiot – dokonane na tle prawnym umów ubezpieczeniowych (umowa ubezpieczenia, umowa o wykonywanie czynności ubezpieczeniowych) • W wyniku przestępstwa Zakład Ubezpieczeń może stać się uczestnikiem postępowania karnego. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

5. Zakład Ubezpieczeń – uczestnik • strona procesowa – postępowanie przygotowawcze – pokrzywdzony; – postępowanie sadowe – pokrzywdzony w określonej roli procesowej, m.in. oskarżyciel posiłkowy; • inny uczestnik procesu karnego k.p.k. Art. 49. § 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. § 3. Za pokrzywdzonego uważa się zakład ubezpieczeń w zakresie, w jakim pokrył szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu przez przestępstwo lub jest zobowiązany do jej pokrycia. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

6. Zjawisko przestępczości ubezpieczeniowej • Definicja Przestępczości ubezpieczeniowej, którą wystosował Europejski Komitet Ubezpieczeń (CEA): Przestępstwo ubezpieczeniowe jest to żądanie bezpodstawnego odszkodowania, albo otrzymanie takiego odszkodowania drogą oszustwa. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

7. Przykłady działań przestępczych • Zgłaszanie roszczeń w związku ze szkodą, która w ogóle nie zaistniała • Przekształcenie nieubezpieczonej szkody w roszczenie ubezpieczeniowe • Umyślne spowodowanie szkody (samemu bądź przez osobę trzecią) • Wielokrotne ubezpieczenie w kilku firmach ubezpieczeniowych. (dot. Majątkowych) • Nadubezpieczenie • Zatajenie informacji przy zawieraniu umowy. • Przestępstwa dokonywane podczas likwidacji szkód ……. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

8. Kto popełnia przestępstwa • Ludzie którzy widzą w tym szanse na szybkie pieniądze (w kryzysie) i traktują ubezpieczycieli jako tych bogatych, od których można coś wyłudzić. • Ludzie, którzy doznali szkody i chcą uzyskać coś więcej – głównie z chęci łatwego dopływu pieniędzy (grupa, która tak robi, robi to w ogólnym przyzwoleniu społecznym) • Zorganizowane grupy przestępcze, które wyspecjalizowały się w wyłudzeniach ubezpieczeniowych www. konusig.wpia.uw.edu.pl

9. Rozmiar przestępczości ubezpieczeniowej www. konusig.wpia.uw.edu.pl

10. Porównanie lat poprzednich www. konusig.wpia.uw.edu.pl

11. Rozmiar przestępczości ubezpieczeniowej dział I • Do najbardziej „lubianych” czynów popełnianych przez ubezpieczonych, : • Zgon ubezpieczonego • Poważne zachorowanie • Pomocni w procederze są często pracownicy zakładów ubezpieczeń. Wartościowo najwięcej prób wyłudzeń/wyłudzeń Ilościowo najwięcej prób wyłudzeń/wyłudzeń www. konusig.wpia.uw.edu.pl

12. Skuteczność czynów ze względu na osobę sprawcy Dział I – ubezpieczenie na życie (ujęcie wartościowe tys. PLN) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

13. Przykłady zdarzeń z ubezpieczenia zdrowotnego i popełniane przestępstwa • Zgon • Samookaleczenia w przypadku Ubezpieczenia od NW • Zatajenia – podawanie nie prawdziwych okoliczności • Przypadki wprowadzania w błąd co do miejsc zdarzeń. www. konusig.wpia.uw.edu.pl

14. Rozmiar przestępczości ubezpieczeniowej dział II • Do najbardziej „lubianych” czynów popełnianych przez ubezpieczonych, : • Z ubezpieczenia AC • OC komunikacyjne Wartościowo najwięcej prób wyłudzeń/wyłudzeń Ilościowo najwięcej prób wyłudzeń/wyłudzeń www. konusig.wpia.uw.edu.pl

15. Przykłady zdarzeń z ubezpieczenia majątkowego i popełniane przestępstwa • Upozorowane kradzieże aut • Upozorowane kolizje • Upozorowane pożary i włamania • Wirtualne straty w przedsiębiorstwach www. konusig.wpia.uw.edu.pl

16. Walka z przestępstwami ubezpieczeniowymi • Zespół Systemowego Przeciwdziałania Przestępczości w Biurze Bezpieczeństwa PZU • Departament Compliance • Komisja ds. Przeciwdziałania Przestępczości Ubezpieczeniowej Polskiej Izby Ubezpieczeń www. konusig.wpia.uw.edu.pl

17. Źródła • www.piu.org.pl • Seminarium Katedry Ubezpieczenia Społecznego SGH i Polskiej Izby Ubezpieczeń : „Przestępczość ubezpieczeniowa i metody jej przeciwdziałania” ,Warszawa, 10 grudnia 2009 r. Prezentacje:dr Piotr Majewski, PIU, Analiza przestępczości ubezpieczeniowej w 2008 r. Jacek Jurzyk PZU S.A. ,Aktywnosc zakładu ubezpieczen w procesie karnym,a przeciwdziałanie przestepczosci ubezpieczeniowej www. konusig.wpia.uw.edu.pl

18. KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I GOSPODARCZYCH Dziękuję za uwagę! Mateusz Świętochowski