961 likes | 3.03k Views
TORAKS RADYOLOJİSİ. Prof.Dr.MAHMUT OĞUZ Ç.Ü TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ. TOPOGRAFİK ANATOMİ. GÖĞÜS KAFESİ TOPOGRAFİK ANT. GÖRÜNÜM TOPOGRAFİK POST. GÖRÜNÜM AKCİĞER İÇ YÜZLER AKCİĞER LOB VE SEGMENTLER BÜYÜK DAMARLAR MEDİASTEN LENFATİK DİRENAJ. KLASİK TORAKS GRAFİLERİ. PA GRAFİ
E N D
TORAKS RADYOLOJİSİ • Prof.Dr.MAHMUT OĞUZ • Ç.Ü TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ
TOPOGRAFİK ANATOMİ • GÖĞÜS KAFESİ • TOPOGRAFİK ANT. GÖRÜNÜMTOPOGRAFİK POST. GÖRÜNÜM • AKCİĞER İÇ YÜZLER • AKCİĞER LOB VE SEGMENTLER • BÜYÜK DAMARLAR • MEDİASTEN • LENFATİK DİRENAJ
KLASİK TORAKS GRAFİLERİ • PA GRAFİ • SOL LATERAL GRAFİ • AP SUPİN GRAFİ • LATERAL DEKUBİTUS GRAFİ • OBLİK GRAFİLER • APİKOLORDOTİK GRAFİ • İNSPİRİYUM-EKSPİRİYUM GRAFİLERİ • FLOROSKOPİK İNCELEME
AKCİĞER GRAFİSİ • Yaygındır,kolay elde olunur • Kısa sürede sonuç verir • Ekonomiktir • Noninvazif ve sıkıntısızdır • Alınan radyasyon düşüktür • Tek grafide geniş alan değerlendirilir • Film kayıt,gösterim ve arşiv amaçlıdır
YENİ TEKNOLOJİK YÖNTEMLER • YENİ EKRAN-FİLM KOMBİNASYONLARI • DİJİTAL TORAKS GÖRÜNTÜLEME • FİLM DİJİTALİZASYON YÖNTEMLERİ
DİKKAT EDİLECEK VERİLER • HASTANIN KİMLİK BİLGİSİ • değişen isimler • kayıt,çekim,dosyalama,saklama hataları • başkasının sevki • etiket silinmesi • grafinin karışma ihtimali varsa elinizdeki • film büyük olasılıkla yanlış hastaya aittir
KİMLİKLE İLGİLİ DİKKAT EDİLECEKLER • Kadın-erkek ayırımı(meme,kosta kalsifik) • Yaş ayırımı-çocuk,erişkin (toraks boyutu) • Genç erişkin-yaşlı ayırımı(aortta aterom plağı,kosto-sternal kalsifikasyon,dejeneras.) • Piknik-astenik ayırımı
VERİLER-TARİH • Tetkikin doğru zamanda yapılması(klinik korelasyon) vasküler olaylar ve travma saatler,enfeksiyon günler,tümör aylar içinde değişkenlik gösterir • Hastalık erken veya geç dönemde negatif • Tetkik tedavi-operasyon öncesi ,sonrası • Birden çok tetkikin doğru tarih sıralaması
VERİLER-TARİH • ESKİ FİLMLER ESKİ DOST GİBİDİR-gerektiği zaman çok yardımcı olurlar • FİLM DOSYASINA SON BAKAN KİM? • Radyolog-PA -lateral grafiler doğru sırada • Dahiliye -PA doğru sırada - lateral karışık • Cerrah-Filmlerin hepsi karışık • Ortopedist-Bazı filmler kaybolmuş
VERİLER-KLİNİK-LAB. • Hastanın hastalık öncesi durumu-sağlıklı,geçirilmiş ops.,tbc,bronşektazi • Ayni görünüm için; ateş-öksürük (pnömoni),travma (hemoraji),kalp yetmezliği (pulmoner ödem),kilo kaybı,sedimantasyon artışı(alveoler Ca) • Algılamayı etkilememek için önce filme sonra istem kağıdına bakılmalıdır)
PA AKCİĞER GRAFİSİ OPTİMALTEKNİK • UYGUN POZİSYON (PA,ayakta,simetrik, omuzlar dışarıda,santralize) • DERİN İNSPİRİYUM(9.kostaların arka kesimleri diafragma üzerinde) • UYGUN PENETRASYON(kalp arkası vertebralar silüet şeklinde,diafragma altı ve kalp arkası damarlar seçiliyor) • UYGUN FİLM BOYUTU(büyük toraks) • ARTEFAKT YOK(kaset,banyo,giysi,saç)
STANDARD AKCİĞERİN OKUNMASI(ATMAABİ) • Serbest okuma-planlı okuma-bakma mesafesi • Abdomen • Toraks Duvarı • Mediastinum • Akciğer parankimi tek taraflı • Akciğer parankimi Bilateral
LATERAL GRAFİNİN ÖNEMİ • Üçüncü boyut- lokalizasyon (ön-orta-arka) • Patolojilerin %10’u sadece lateralde izlenir (saklı alanlar;kalp arkası,posterior kostofrenik sinüs,retrosternal mesafe) • Şüpheli lezyonun teyidi ve şekli
TORAKSTA ELEMENTER LEZYONLAR • OPASİTE ARTIŞI • İnfiltrasyon-konsolidasyon • Alveoler opasite-silüet belirtisi-hava bronkogramı • Kollaps ve atelektazi • İnterstisiyel opasiteler • Nodül ve kitleler
SİLÜET BELİRTİSİ • KOMŞUYLA KAYNAŞMA • Patolojinin lokalizasyonunda yardımcı • Patolojinin farkedilmesinde yardımcı • Film uygun dozda çekilmiş ise pozitif silüet belirtisi hemen daima anormal bulgu • Negatif olması patolojiyi ekarte etmez
HAVA BRONKOGRAMI • Lezyonun pulmoner olduğunu gösterir • Bronş obstrukte ise veya sekresyonla dolu ise izlenmeyebilir • Sol alt lob kalp tarafından gizlendiği için hava bronkogramı farketmeyi kolaylaştırır • En sık pnömoni,pulmoner ödem ve pulmoner infarktta izlenir
TORAKSTA ELEMENTER LEZYONLAR-ATELEKTAZİ • KOLLAPS daha geniş ve fazla ,atelektazi daha az ve lokalize hacim kaybını ifade eder • Rezorptif-obstruksiyon sonucu • Passif-relaksasyon sonucu • Sikatrizan • Adhezif tipleri bulunur • Çocukta en sık mukus tıkacı,yabancı cisim gençte benign kitle,yaşlıda bronş Ca
ATELEKTAZİ • Golden’in S bulgusu • Sağ orta lob sendromu-sağ orta lob atelektazsisinde hiperaere üst ve alt lobun sıkıştırmasıyla sağ orta lobun tekrar havalanmaması sonucu kronik nonobstruktif atelektazi