Fazy realizacji projektu

1. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA GOSPODARKI REGIONU NA SIŁĘ ROBOCZĄ W UKŁADZIE SEKTOROWO-BRANŻOWYM I KWALIFIKACYJNO-ZAWODOWYM W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM Rekomendacje dla monitoringu i pożądanych form oddziaływania na rynek pracy w województwie dolnośląskim Badanie współfinansowane przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach programu Kapitał Ludzki Poddziałanie 8.1.4.: Przewidywanie Zmiany Gospodarczej.

2. Fazy realizacji projektu ETAP I Analiza struktury zawodowej mieszkańców Dolnego Śląska i kierunków rozwoju ETAP II Analiza zapotrzebowania na kadry w branżach uznanych za strategiczne dla dolnośląskiego rynku pracy ETAP III Prognoza rozwoju dolnośląskiego rynku pracy i rekomendacje • Realizowany projekt, rozpoczęty w lutym 2009 roku, miał na celu przede wszystkim przeprowadzenie analizy rozwoju regionu oraz prognozowanie zmian społeczno-gospodarczych zachodzących w regionie na rzecz wzrostu poziomu wiedzy uczestników rynku pracy, w szczególności przedsiębiorców oraz władz regionalnych i lokalnych • Niniejsza prezentacja jest podsumowaniem zrealizowanej wspólnie z gronem ekspertów diagnozy sposobów monitoringu rynku pracy w województwie dolnośląskim oraz wypracowanych na bazie tej diagnozy rekomendacji odnośnie niezbędnych zmian w zakresie monitoringu • Analiza danych wtórnych • Wywiady z ekspertami • Badanie ilościowe wśród przedsiębiorstw • Wywiady ze specjalistami z branż strategicznych • Panel ekspercki (monitoring rynku pracy) • Opracowanie publikacji końcowej

3. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

4. Diagnoza aktualnych narzędzi monitoringu rynku pracy • Realizowane w ramach monitoringu rynku pracy działania w województwie dolnośląskim nie stanowią aktualnie spójnego systemu zarządzanego przez jedną instytucję koordynującą • Część działań wynika z obowiązków ustawowych na szczeblu centralnym, które obligują powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy do monitorowania zjawisk zachodzących w obszarze rynku pracy, a także analizy zjawiska bezrobocia • Część działań związana jest z wdrażaniem funduszy unijnych na poziomie regionalnym, które przewidują finansowanie działań związanych z monitorowaniem rynku pracy • Obecnie wśród narzędzi monitorujących możemy wyszczególnić dwie główne grupy: • zbieranie i opracowywanie danych statystycznych – dane i opracowania GUS, Wojewódzkiego Urzędu Pracy i Powiatowych Urzędów Pracy • badania i analizy rynku pracy – realizowane głównie ze środków PO KL

5. Ocena aktualnego systemu monitoringu rynku pracy w województwie dolnośląskim • Brak spójnego systemu i koordynacji działań związanych z monitoringiem rynku pracy, brak strategii ich prowadzenia na poziomie regionu i koordynowania strategii z podziałem środków unijnych • Pozytywnym zjawiskiem jest intensyfikacja działań związanych z monitoringiem sytuacji na dolnośląskim rynku pracy w ostatnich latach • Pozytywnie można ocenić systematyczną realizację ustawowych zadań urzędów pracy w zakresie monitoringu bezrobocia oraz oceny aktywności zawodowej ludności • Słabe rozpoznanie strony popytowej rynku pracy, w szczególności w zakresie popytu na poszczególne zawody i kwalifikacje oraz prognozowanych zmian • Słaba jakość dostępnej informacji o popycie na pracę, ze względu na brak spójnej metodologii i systematyczności badań. Niedopracowana metodologia analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych • Rozproszenie informacji i ograniczony dostęp do nich • Niski stopień wykorzystania informacji pochodzących z monitoringu rynku pracy przez system edukacyjny, pracodawców, uczniów i studentów, władze lokalne i potencjalnych pracowników

6. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

7. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

8. Rekomendacje odnośnie modelu funkcjonowania systemu monitoringu • Konieczność ustanowienia jednej instytucji koordynującej działania w obszarze monitoringu rynku pracy • Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego lub • Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy • Konieczność powołania Jednostki Koordynującej – komórki/zespołu odpowiedzialnego za system monitoringu • Zaplanowania wymaga finansowaniesystemumonitoringu i zapewnienie ciągłości jego funkcjonowania. Istotną rolę powinno tu odegrać właściwe planowanie podziałuśrodkówunijnych • Niezbędna jest zmiana podejścia do realizacji zadań związanych z monitorowaniem rynku pracy – zastosowanie podejścia systemowego i zaprojektowanie kompletnego modelu funkcjonowania monitoringu

9. Proponowany schemat monitoringu rynku pracy Dostawcy i zakres informacji GUS Urzędy Pracy Pracodawcy Pracobiorcy Władze samorządowe Instytucje edukacyjne • Dane makroekonomiczne • Struktura i aktywność zawodowa ludności • Popyt na pracę, wynagrodzenia • Edukacja • Oferty miejsc pracy • Bezrobocie • Zawody nadwyżkowe i deficytowe • Oferta kursów i szkoleń • Oferty miejsc pracy • Plany zatrudnieniowe • Oczekiwania wobec pracowników • Plany zawodowe • Losy zawodowe absolwentów • Strategia rozwoju regionu • Plany inwestycyjne • Oferta edukacyjna • Liczba uczniów i studentów • Losy zawodowe absolwentów Narzędzia zbierania informacji Jednostka koordynująca Urząd Marszałkowski/ Dolnośląski WUP Platformy współpracy Narzędzia rozprowadzania informacji Odbiorcy informacji Urzędy Pracy Władze samorządowe Pracobiorcy Pracodawcy Instytucje edukacyjne

10. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

11. Propozycje zmian w zakresie zbieranej informacji o rynku pracy • Określenie zakresu zbieranej informacji powinno uwzględniać zróżnicowanie potrzeb poszczególnych grup odbiorców w sposób umożliwiający selekcję informacji potrzebnej w danym czasie indywidualnemu odbiorcy • Postuluje się stworzenie „koszyka” informacji o rynku pracy tak, by maksymalizować użyteczność systemu dla wszystkich grup odbiorców • Definicja zakresu informacji wymaga także określenia stopnia szczegółowości zbieranych danych na poziomie regionu i na poziomie powiatu • Dostawcami informacji do systemu monitoringu rynku powinny być: GUS, urzędy pracy, władze regionalne, pracobiorcy, pracodawcy oraz instytucje edukacyjne • W celu identyfikacji zjawisk zachodzących w obszarze podaży na rynku pracy niezbędne jest zbieranie danych o charakterze demograficznym, społecznym oraz z sektora edukacyjnego • W celu identyfikacji zjawisk zachodzących w obszarze popytu na pracę niezbędne jest analizowanie czynników o charakterze gospodarczym oraz instytucjonalno-prawnym

12. Mapa potrzeb informacyjnych poszczególnych grup odbiorców

13. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

14. Dane Badania ilościowe i jakościowe wtórne 1. Dane statystyczne 1. Badania ilościowe wśród 2. Informacja o zawodach przedsiębiorstw deficytowych i nadwyżkowych 2. Badanie jakości kształcenia 3. Liczba uczniów kształcących się 3. Analiza ofert pracy z ogłoszeń w poszczególnych zawodach prasowych i internetowych 4. Artykuły prasowe 4. Monitoring płac 5. Informacje o wydarzeniach 5. Analiza barier w dostępie do Pozyskiwanie informacji kształcenia ustawicznego Urząd Marszałkowski/ Dolnośląski WUP Narzędzia monitoringu rynku pracy • W zaproponowanym modelu systemu monitoringu metody i narzędzia pozwalające na pozyskanie informacji dotyczącej rynku pracy ze zidentyfikowanych źródeł, jak również przetwarzanie pozyskanej informacji możemy podzielić na dwie podstawowe grupy: analizę danych wtórnych oraz badania (ilościowe i jakościowe) Przetwarzanie informacji

15. Źródła danych wtórnych • W ramach analizy danych wtórnych Jednostka Koordynująca powinna być odpowiedzialna za gromadzenie dostępnych danych od różnych podmiotów oraz ich przetwarzanie • W szczególności z GUS i/lub Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego powinna być pozyskiwana informacja dotycząca sytuacji demograficznej i społecznej województwa wraz z opracowywanymi prognozami • Istotne dane przydatne w ramach monitoringu rynku pracy, a niepublikowane przez Główny Urząd Statystyczny, to dane dotyczące sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw oraz wielkości zatrudnienia w układzie branżowym • Z WUP (i za jego pośrednictwem z powiatowych urzędów pracy) powinna być pobierana informacja o liczbie zarejestrowanych bezrobotnych, liczbie ofert pracy wg zawodów oraz informacja o zawodach deficytowych i nadwyżkowych • Dane dotyczące liczby uczniów kształcących się w poszczególnych zawodach w zasadniczych i średnich szkołach zawodowych oraz w szkołach policealnych są dostępne, ale niepublikowane powszechnie, zarówno w GUS jak i w MEN • Dodatkowe informacje - bieżące artykuły prasowe, informacje o wydarzeniach związanych z tematyką rynku pracy (konferencje, spotkania, warsztaty)

16. Rekomendacje odnośnie prowadzenia analizy danych wtórnych • Wszystkie dane statystyczne pozyskiwane z różnych źródeł powinny być pobierane w formie elektronicznych baz danych, tak aby następnie mogły być one w łatwy sposób poddane elektronicznemu przetwarzaniu • Niezbędne do tego celu narzędzie informatyczne mogłoby być pozyskane poprzez modyfikację dostępnych już rozwiązań: • Regionalne Badanie Rynku Pracy - komputerowy system zarządzania danymi KSZD • wykorzystywany aktualnie do monitoringu rynku pracy miasta Wrocławia oraz powiatu wrocławskiego program Populus • W przypadku trudności z dostępem lub modyfikacją istniejącego oprogramowania niezbędne byłoby opracowanie nowego narzędzia informatycznego

17. Rola Jednostki Koordynującej w planowaniu badań ilościowych i jakościowych • Niezwykle istotna jest rola postulowanej Jednostki Koordynującej w zakresie planowania prac badawczych na terenie województwa • zapewnienie, by kolejne projekty stanowiły pogłębianie realizowanych badań, a nie powielały je • Rolą Jednostki Koordynującej powinno być nawiązanie kontaktu z poszczególnymi samorządami powiatów oraz Powiatowymi Urzędami Pracy w celu pozyskiwania przygotowywanych przez PUPy systematycznych raportów dotyczących sytuacji na lokalnych (powiatowych) rynkach pracy i włączaniu tych raportów do budowanej bazy informacji o rynku pracy

18. Rekomendacje odnośnie prowadzenia badań ilościowych i jakościowych • Wskazane jest na poziomie regionalnym zwiększenieudziałubadańjakościowych – IDI, paneli eksperckich, foresightu regionalnego (w tym branżowego), jak również benchmarkingu (analizy porównawczej z innymi krajami europejskimi), a w przypadku badańilościowych – realizowanie ich szybko i systematycznie • Istotna z tego punktu widzenia jest bardziej pogłębiona analiza strategiczna poszczególnych sektorów dolnośląskiej gospodarki – w szczególności branż strategicznych oraz branż kluczowych, w ramach których zatrudniona jest istotna część mieszkańców regionu • Na poziomie powiatów należy pozyskiwać informacje od pracodawców o wolnychmiejscachpracy i potrzebach kwalifikacyjno-zawodowych pod kątem kształcenia ustawicznego – szkoleń (informacja dla PUP i potencjalnych pracowników) – poprzez badaniaankietowe i bezpośrednikontakt z kluczowymi pracodawcami • Postulowane jest włączenie do systemu monitoringu badańefektywnościsystemuedukacyjnego

19. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

20. Rekomendacje pozwalające na poprawę przepływu informacji • Jednostką odpowiedzialną za przesyłanie informacji z systemu monitoringu do poszczególnych grup odbiorców, w zakresie zgodnym z ich potrzebami informacyjnymi, powinna być również Jednostka Koordynująca cały system • Konieczność stworzenia platformyinternetowej agregującej informacje pozyskiwane w ramach systemu monitoringu • Uwzględnienie takich narzędzi przepływu informacji poprzez Internet jak newslettery, portale społecznościowe, itp. • Uwzględnienie również bardziej tradycyjnych metod przepływu informacji – konferencje, spotkania i warsztaty, broszury i publikacje drukowane • Poprawa obecności informacji w mediach

21. Kanały przepływu informacji z systemu monitoringu Narzędzia rozprowadzania informacji

22. Rekomendacje pozwalające na poprawę wykorzystania informacji • Konieczne jest wsparciesystemudoradztwazawodowego, zarówno pod kątem finansowym, jak i merytorycznym • Niezbędne jest wprowadzenie rozwiązańzachęcających szkoły ponadgimnazjalne oraz uczelnie wyższe do dostosowywaniaswojejofertydopotrzeb rynku pracy – szczególnie w zakresie oceny jakości kształcenia i sukcesu absolwentów poszczególnych szkół • Usprawnienia wymaga współpracaurzędówpracy z przedsiębiorstwami, w tym celu niezbędna jest poprawawizerunkuurzędówpracy i jakości świadczonych przez nie usług

23. Agenda • Diagnoza i ocena aktualnego systemu monitoringu • Rekomendacje poprawy systemu monitoringu • 2.1. Założenia proponowanego modelu • 2.2. Zakres zbieranej informacji • 2.3. Metody i narzędzia monitoringu • 2.4. Przepływ i wykorzystanie informacji • Rekomendacje współpracy: edukacja-pracodawcy

24. Rekomendacje odnośnie współpracy sektora przedsiębiorstw z sektorem edukacyjnym • Niezbędne jest tworzenie platformwspółpracy (seminariów, konferencji, warsztatów roboczych), pozwalających na bezpośredniprzepływinformacji pomiędzy pracodawcami a środowiskiem edukacyjnym, w tym platform branżowych • Unowocześnienia i uelastycznienia wymaga systempraktyk i staży zawodowych. Warto wprowadzać również dodatkoweformywspółpracy, takie jak: wizyty studyjne, promocję absolwentów wśród pracodawców, opracowywanie prac dyplomowych we współpracy z przyszłymi pracodawcami • W celu podnoszenia jakości nauczania oraz jego lepszego dostosowywania do potrzeb pracodawców niezbędne jest stałedokształcaniekadrynauczycielskiej i akademickiej przy udziale pracodawców • Monitoringsukcesuzawodowegoabsolwentów szkół ponadgimnazjalnych i szkół wyższych pozwoliłby na dodatkową ocenę efektywności kształcenia i mógłby stanowić istotną motywację dla uczniów na etapie wyboru ścieżki kariery

25. Platformy współpracy między sektorem edukacyjnym a pracodawcami Władze samorządowe • Platforma współpracy w formie konferencji, seminariów, warsztatów roboczych, forum dyskusyjnego • Istotna rola władz samorządowych w zachęcaniu do uczestnictwa we współpracy Odbiorcy informacji - sektor edukacyjny i pracodawcy Sektor edukacyjny Sektor przedsiębiorstw Pracodawcy Instytucje edukacyjne PLATFORMA WSPÓŁPRACY Zrzeszenia pracodawców Instytucje poradnictwa zawodowego Organizacje branżowe

26. Dziękuję za uwagę.