Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole

1. Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole W-MODN w Olsztynie Filia w Ełku Małgorzata Burba

2. Pomoc psychologiczno- pedagogiczną dzieciom i młodzieży świadczą poradnie psychologiczno- pedagogiczne, przedszkola, szkoły i placówki w oparciu o następujące przepisy: • Ustawę z 7 września 1991 roku o systemie oświaty( Dz. U. z 1996r. nr 67, poz. 329, z póź.zm.) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 roku w sprawie udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 11 poz. 114 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad działania poradni psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. nr 5 poz. 46 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2003 roku w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz. U. nr 23 poz. 193 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2003 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania ( Dz. U. nr 23 poz. 192 )

3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 roku w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. nr 83 poz. 562 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 roku w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. nr 19 poz. 166 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2005 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2005 roku nr 10, poz. 75 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Nauki i Sportu z dnia 12 lutego 2002 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002 roku nr 15, poz. 142 ) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 roku nr 26 poz. 226 ).

4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu1)z dnia 7 stycznia 2003 r.w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 1.Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega w szczególności na: 1)diagnozowaniu środowiska ucznia; 2) rozpoznawaniu potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwianiu ich zaspokojenia; 3) rozpoznawaniu przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych;

5. 4) wspieraniu ucznia z wybitnymi uzdolnieniami; 5) organizowaniu różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej;

6. 6) podejmowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki, o których mowa w odrębnych przepisach oraz wspieraniu nauczycieli w tym zakresie;

7. 7) prowadzeniu edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów, nauczycieli i rodziców;

8. 8) wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniu informacji w tym zakresie; 9) wspieraniu nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;

9. 10) wspieraniu nauczycieli i rodziców w działaniach wyrównujących szanse edukacyjne ucznia; 11) udzielaniu nauczycielom pomocy w dostosowaniu wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych przez nich programów nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom;

10. 12) wspieraniu rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych; 13) umożliwianiu rozwijania umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli;

11. 14) podejmowaniu działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych.

12. 2. Zadania, o których mowa w ust. 1, są realizowane we współpracy z: 1) rodzicami; 2) nauczycielami i innymi pracownikami przedszkola, szkoły lub placówki; 3) poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi; 4) innymi przedszkolami, szkołami i placówkami; 5) podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.

13. Spójny system działań

14. Funkcja poradni psychologiczno- pedagogicznej • Diagnoza specjalistyczna wieloaspektowa- opinie/orzeczenia • Pomoc specjalistów (psycholog, logopeda, terapeuta pedagogiczny) • Realizacja oddziaływań postdiagnostycznych na terenie poradni

15. ZRÓŻNICOWANIE OCEN I OPINII NA TEMAT PORADNI RÓŻNYCH GRUP ODBIORCÓW UDZIELANEJ PRZEZ NIE POMOCY

16. Badani przedstawiciele środowiska szkolnego nie spostrzegają poradni psychologiczno- pedagogicznej jako placówki wspomagającej szkołę, a raczej jako „głównie odpowiedzialną” za wszelką pomoc psychologiczno- pedagogiczną uczniom. • Same poradnie nie mają rozeznania w środowisku każdej szkoły, każdego ucznia- szkół wszystkich typów w Polsce jest powyżej 28 tysięcy, a pracowników pedagogicznych zatrudnionych w poradniach 7 tysięcy. • Pracownikom poradni brak znajomości procesu kształcenia, umiejętności doboru strategii, form, środków kształcenia do możliwości uczniów o SPE

17. Nauczyciele mają niewystarczającą wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej, dotyczącą procesów poznawczych i emocjonalnych potrzebną do planowania i realizacji działań dydaktycznych i wychowawczych, szczególnie w kontekście specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów. • Sam pedagog czy nawet pedagog z psychologiem w szkole niemający oparcia merytorycznego, warsztatowego, superwizyjnego w szerszym zespole profesjonalistów, to też rozwiązanie nieefektywne.

18. Organizacja pomocy psychologiczno- pedagogicznej/wewnątrzszkolny system • Dyrektor to główna osoba odpowiedzialna za organizację zadań statutowych kierowanej przez siebie placówki i dążenia do wysokiej jakości pracy, m. in. w zakresie organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej, dobrze jest jeśli dąży do wypracowania wewnątrzszkolnego modelu rozpoznawania potrzeb edukacyjnych i różnych zagrożeń oraz sposobów i warunków ich realizacji.

19. Czynniki mające wpływ na funkcjonowanie systemu • stały rozwój kwalifikacji zawodowych i warsztatu pracy pracowników szkoły, • wzbogacanie zespołu pracowników o osoby dysponujące specjalistycznymi umiejętnościami, pozyskiwanie do współpracy i realizacji zadań pomocowych specjalistów z innych instytucji, • aktywna współpraca z innymi placówkami i instytucjami, stowarzyszeniami, np. w zakresie diagnozy, terapii, profilaktyki uzależnień, promocji zdrowia, orientacji zawodowej uczniów (policja, PPP, służba zdrowia ), • rozdział kompetencji, zadań i ustalenie zasad współpracy między poszczególnymi osobami i zespołami problemowymi w celu wymiany doświadczeń, informacji, weryfikacji celów( pedagog, psycholog, nauczyciele,

20. Czynniki mające wpływ na funkcjonowanie systemu- cd. • skuteczny i efektywny system komunikacji, • weryfikacja skuteczności realizowanych zadań pomocowych, • wspieranie i wspomaganie nauczycieli poprzez sprawne działanie doradztwa, • uaktualnianie znajomości zmieniającego się prawa oświatowego w zakresie pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz procesu kształcenia dzieci i młodzieży, np. dotyczącego dostosowania wymagań edukacyjnych, • wypracowanie w szkole systemu wstępnej diagnozy (diagnoza funkcjonalna dziecka i rodziny, dokonywana w środowisku szkolnym ), realizacja zaleceń postdiagnostycznych.

21. Spójny system działań

22. Wewnątrzszkolny system pomocy psychologiczno- pedagogicznej: • Rozwijanie potrzeb edukacyjnych i wspomaganie wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży. • Każde dziecko ma niepowtarzalną drogę rozwoju i ważne, by w swoim życiu spotkało dorosłych potrafiących rozpoznać jego potrzeby rozwojowe. W związku z tym proces kształcenia, a więc organizację, treści i metody nauczania, należy dostosować do możliwości psychofizycznych uczniów.

23. Co znaczy w praktyce „dostosować wymagania edukacyjne do..." ? • W zależności od rodzaju dysfunkcji dostosowanie wymagań edukacyjnych będzie dotyczyło albo formy sprawdzania wiedzy, albo treści, albo i formy, i treści, czyli zindywidualizowanego w zakresie tempa i wymagań programu, adekwatnych metod nauczania, specjalnych form odpytywania i sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności (oceniania wewnętrznego i zewnętrznego). • Dotyczy to przede wszystkim uczniów o SPE

25. Kryteria diagnostyczne uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Kryterium organiczne: - uczniowie z dysfunkcjami ruchowymi-dzieci i młodzież z zaburzeniami w rozwoju motoryki małej (artykulatory, manipulacja) i motoryki dużej (nadmierne bądź niskie napięcie mięśniowe, synkinezja, stereotypie ruchowe, brak koordynacji ruchowej). -uczniowie z dysfunkcjami wzrokowymi-dzieci i młodzież niedowidzące i niewidome. • uczniowie z dysfunkcjami CUN- dzieci i młodzież z mózgowym porażeniem dziecięcym, epilepsją, afazją dziecięcą. -uczniowie z deficytami rozwojowymi w zakresie poszczególnych funkcji poznawczych (dysleksja rozwojowa -uczniowie przewlekle chorzy.

26. Kryterium psychiczne (psychologiczne): • Uczniowie szczególnie uzdolnieni, • Uczniowie upośledzeni umysłowo, • Uczniowie z zaburzeniami rozwoju psychicznego -dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy i języka, ze specyficznymi zaburzeniami umiejętności szkolnych i funkcji motorycznych, • Uczniowie z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi – dzieci autystyczne, • z zaburzeniami dezintegracyjnymi, hiperkinetycznymi.

27. Uczniowie z zaburzeniami zachowania i emocji – dzieci z nadpobudliwością ruchową, z zaburzonym zachowaniem, z zaburzeniami emocjonalnymi, z zaburzeniami funkcjonowania społecznego (w oparciu o DSM- IV i ICD-10).

28. Dokumentacja opieki postdiagnostycznej na terenie szkoły • Dokumentowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej (dzienniki) • Wpis o dostosowaniu wymagań edukacyjnych • Zapis potwierdzający wykonanie zaleceń wobec ucznia o SPE

29. Jak oceniać, by wspierać ucznia? Ocena szkolna dotyczy lub co najmniej powinna dotyczyć rozwoju ucznia. Ponieważ zasadniczym celem kształcenia jest wspomaganie ucznia w jego rozwoju, zatem i szkolne ocenianie powinno realizować ten cel.

31. Dziękuję za uwagę.