310 likes | 495 Views
WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W GDAŃSKU. Warunki życia i pracy NORWEGIA. Ewa Staniewicz Doradca EURES Gdynia, 14.10.2010. Norw egia - ” droga na północ”. O G Ó L N E I N F O R M A C J E. Stat ystyka : Długość: 1750 km 4,8 mil. ludności 19 regionów Największe miasta : Oslo (522 000)
E N D
WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W GDAŃSKU Warunki życia i pracyNORWEGIA Ewa Staniewicz Doradca EURES Gdynia, 14.10.2010
O G Ó L N E I N F O R M A C J E Statystyka: • Długość: 1750 km • 4,8 mil. ludności • 19 regionów Największe miasta: • Oslo (522 000) • Bergen (237 000) • Trondheim (154 000) • Stavanger (112 000) Położenie i powierzchnia • Europa Północna, Półwysep Skandynawski, wybrzeże Morza Północnego i Oceanu Atlantyckiego, na zachód od Szwecji. • stolica: Oslo • powierzchnia kraju: 387.000km²
O G Ó L N E I N F O R M A C J E Klimat • umiarkowany ciepły na południu, subpolarny na północy i wschodzie • średnia temperatura w Oslo waha się od 4,7o C w styczniu, do 17,3o C w lipcu. Strefa czasowa: • przesunięcie do przodu o 1 godzinę latem o 2 godziny Waluta: • korona norweska NOK
J Ę Z Y K • Podstawową odmianą jest Bokmaal (język książkowy) i Nynorsk, oparty przede wszystkim na dialektach norweskiej prowincji. • Większość Norwegów mówi w j. angielskim • ….. Ale większość norweskich pracodawców chce, abyś mówił w j. norweskim lub innym języku skandynawskim • Pytaj doradców Eures Adviser o kursy językowe w swoim kraju • Norweskie Urzędy nie zapewniają obywatelom UE/EOG bezpłatnych kursów nauki j. norweskiego
Bezrobocie w Norwegii (Sierpień 2010) 3.5% 2.5% 3.0% 2.8% 2.5% 3.0% 2.8% 2.4% 2.2% 2.5% 4.0% 2.6% 2.8 • Stopa bezrobocia: 2.9 % • Liczba zarejestrowanych • osób bezrobotnych: 76 100 3.3% 3.6% 3.2% 2.3% 3.4% 3.0%
Norweski rynek pracy Niedobory: • Mechanicy (skilled workers) • Inżynierowie • Specjaliści IT • Usługi medyczne (lekarze, pielęgniarki, asystujące pielęgniarki, pielęgniarki ze specjalizacją) • Branża hotelowo- turystyczna (sezonowo – szefowie kuchni, kelnerzy) • Pracownik sprzedaży Na dłuższe kontrakty: • Pracownicy do produkcji energii odnawialnej
P R Z E M Y S Ł M O R S K I • Wysoka konkurencja • Wysoko wykwalifikowany personel z długoletnim doświadczeniem • Niedobory: inżynier nafciarz
B R A N Ż A IT • duża aktywność pod koniec lat 90 • 2002/2003: upadłość i zwolnienia • 2006: wzrost zapotrzebowania • 2010: duże zapotrzebowanie na wysoko wyspecjalizowany personel
S E K T O R M E D Y C Z N Y • Dentyści: sektor publiczny • Lekarze specjaliści • Lekarze do pracy na terenach wiejskich • Pielęgniarki: specjalistyczne wykształcenie • Pielęgniarki asystujące • Brak zapotrzebowania na personel niewykwalifikowany
B U D O W N I C T W O • Wzrost zapotrzebowania na wykwalifikowanych pracowników: • Stolarze • Elektrycy • Pracownicy do budowy konstrukcji budowlanych • Preferowana znajomość j. skandynawskiego
TRANSPORT • Wzrost zapotrzebowania na: • Kierowców samochodów ciężarowych • Kierowców autobusów • Pracowników magazynowych • Ważne certyfikaty • Wahania sezonowe
BRANŻA HOTELOWO - TURYSTYCZNA • Szefowie kuchni • Kelnerzy • Barmani • Znajomość języka • Praca sezonowa • Duże zapotrzebowanie w Oslo, Akershus, Buskerud, Telemark, Oppland
POLACY W NORWEGII • Możliwość przebywania na terenie kraju: • Pobyt do 3 miesięcy nie wymaga rejestracji. • Pobyt do 6 miesięcy bez podejmowania pracy nie wymaga rejestracji • Pobyt powyżej 3 miesięcy z zamiarem podjęcia pracy - należy zarejestrować się on - line • https://selfservice.udi.no/ a następnie zgłosić się na Policję lub do Centrum Obsługi Pracowników Zagranicznych. • Po dokonaniu rejestracji zostaje wydany certyfikat rejestracji (brak jakichkolwiek opłat), który nie wymaga odnawiania. • Dokumenty wymagane w procedurze rejestracji: • - Pracobiorcy: dowód osobisty lub paszport; zaświadczenie o zatrudnieniu lub umowa o pracę, której zapisy są zgodne z norweskim prawem pracy • Rejestracja w najbliższym Urzędzie Ewidencji Ludności w celu otrzymania tzw. D-nummerwww.folkeregisteret.no • Rejestracja w urzędzie podatkowym (Skattekort ) przy podjęciu pracy
POSZUKIWANIE PRACY www.eures.europa.eu www.eures.no www.nav.no Bezpośredni kontakt z pracodawcą www.gulesider.no wersja angielska
Poszukiwanie pracy - Norweski Urząd Zatrudnienia NAV Każdy ma prawo zarejestrować się w NAV jako osoba poszukująca pracy • Biura pracy NAV zapewniają : -oferty pracy, -dostęp do komputerów/Internetu, -dostęp do telefonu/faksu oraz fotokopiarek. • NAV Servicesenter udostępnia przez telefon informacje na temat wolnych miejsc pracy Tel: (+47) 800 33 166 poniedziałek – piątek 8.00–18.00 • Rejestracja → osobiście → drogą poczty elektronicznej na http://www.nav.no
Poszukiwanie pracy II • Przygotuj Curriculum Vitae (CV) w j. angielskim: • Dane osobowe (imię i nazwisko, adres, telefon, e-mail itp.) • Wykształcenie • Doświadczenie zawodowe • Kursy/szkolenia • Umiejętności językowe • Hobby • Referencje (poprzedni pracodawca + numer telefonu) • Pamiętaj, że w CV zwyczajowo podaje się dane w kolejności od ostatniej szkoły / ostatniego miejsca pracy.
Poszukiwanie pracy III • Szukaj pracy na portalach internetowych: • www.eures.europa.eu • www.nav.no (choose English) • Zarejestruj swoje CV na www.eures.no/NAV EURES in English/CV-baza dla poszukujących pracy z terenu Unii Europejskiej • Skontaktuj się z doradcą EURES w danym regionie
Useful web sites Recognition of qualifications: www.nokut.no. (vocational and higher education) www.safh.no. (authorization of health personnel) www.invia. (information about recognition of foreign education and professional qualifications)
Warunki pracy i płacy • Pracownikowi przysługuje prawo do umowy o pracę • Wynagrodzenie jest ustalane pomiędzy pracownikiem a pracodawcą - nie ma płacy minimalnej ! • Zatrudnienie na czas nieokreślony z reguły rozpoczyna się okresem próbnym( max 6 miesięcy - 2 tygodniowy okres wypowiedzenia) • Normalny czas pracy nie powinien przekraczać 9 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo • Nadgodziny płatne są dodatkowo 40% • Prawo do corocznego urlopu wypoczynkowego – 25 dniroboczych ( wraz z sobotami) • Prawo do wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego • O terminie wykorzystania urlopu ma prawo decydować pracodawca ale ma on równieżobowiązek przedyskutowania tego z pracownikiem • Państwowa Inspekcja Pracy- obsługuje infolinię obsługiwaną również w języku polskim, tel. 815 48 222 (następnie wybierz cyfrę 1) podaj hasło POLSKI po otrzymaniu odpowiedzi Infolinia czynna jest we wtorki i piątki od 09.00 do 15.45
Urząd Podatkowy • Osoby pracujące w Norwegii muszą posiadać kartę podatkową • Aby otrzymać kartę podatkową należy stawić się, w Urzędzie Podatkowym odpowiednim dla miejsca zamieszkania w Norwegii i przedstawić komplet dokumentów: - ważny paszport lub inny dokument tożsamości - pozwolenie na pobyt lub pracę, - umowę o pracę, - D-nummer lub norweski pesel • Kartę tę należy następnie przekazać pracodawcy • Brak karty podatkowejpotrącenia 50%Twego wynagrodzenia z tytułu należnego podatku • Ważne: podanie prawidłowego adresu zamieszkania w Norwegii i w kraju rodzinnym Wprzybliżeniu płacimy 35% do 40 % podatku
Krajowy Zakład Ubezpieczeń • Nie jest wymagana rejestracja osobista - procedura ubezpieczenia jest przeprowadzana przez pracodawcę • Składka potrącana z pensji jako część podatku • Stawki: 7,8 % dla pracowników, 10,7% dla samo-zatrudnionych • Jako członek Norweskiego Systemu Ubezpieczeniamasz prawo do zasiłków takich jak: • Zasiłek dla bezrobotnych(również E301, E303) • Zasiłki chorobowe, rehabilitacyjne • Emerytury/renty • Zasiłek na dzieci • Inne świadczenia i zasiłki NAV SERVICE Tel: 810 33 810 (norweski, angielski, polski)
Opieka medyczna • Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) - gwarantuje dostęp do pomocy medycznej w nagłych przypadkach na takich samych zasadach jak osoby objęte norweskim systemem ubezpieczenia zdrowotnego www.nfz.gov.pl • Udział własny opłata zryczałtowana nie podlegająca refundacji. Dotyczy to również osób objętych norweskim systemem ubezpieczenia zdrowotnego Przykładowe wysokości udziału własnego: wizyta u lekarza podstawowej opieki - 125 NOK w ciągu dnia, - 210 NOK wieczorem, - w nocy oraz w dni świąteczne (wizyta domowa – odpowiednio 170 i 280 NOK Wizyta u lekarza specjalisty w ciągu dnia – 265 NOK. • Leczenie stomatologiczne jest pełnopłatne • Dzieci do lat siedmiu otrzymują wszystkie świadczenia medyczne bezpłatnie • Koszty leczenia w Norwegii są bardzo wysokie pełna cena wizyty u lekarza internisty to 400–600 NOK, stomatolog 1000–1500 NOK, koszt jednej doby w szpitalu – ok. 3000 NOK, bez zabiegów i operacji
Norwegia to drogi kraj • Przeciętne ceny są o 200 - 300 % wyższe niż w naszym kraju. • 1 NOK około 0,46 złotego. • Przykładowe ceny wybranych produktów: • chleb 10 - 25 kr, • mleko 10 kr, • jogurt 5 kr, • piwo 0,33 l. 20 – 45 kr, • 1 kg mięsa 100 kr, • czekolada 20 kr. Tańsze produkty można kupić w supermarketach. • Transport - przejazd autobusem na odcinku 200 km to ponad 100 zł, dlatego warto zainteresować się ofertą tanich przewoźników lotniczych lub transportem morskim • Koszt minuty połączenia do Polski to od 1 do 5 koron w zależności od operatora.
ZAKWATEROWANIE • Aby wynająć mieszkanie, najczęściej daje się ogłoszenie w lokalnej lub regionalnej gazecie lub korzysta z pośrednictwa maklera nieruchomości. • Informacje o mieszkaniach do wynajęcia można znaleźć : - w lokalnych gazetach np. „Aftenposten” www.aftenposten.no/english/ - w Internecie www.finn.no, www.htl.no • Koszt wynajmu mieszkania w Oslo / na miesiąc ( 2010 r.) to ok. 1 pokojowe - NOK 4500 (550 Euro) 2 pokojowe - NOK 7000 (850 Euro). 3 pokojowe - NOK 8500 (1050 Euro) Cena wynajęcia pokoju to ok. 3.000 NOK • Osoba zamierzająca wynająć mieszkanie lub dom powinna zawrzeć umowę najmu z właścicielem. Umowy te są zawierane zwykle na rok a potem na okres pięciu lat. Okres wypowiedzenia wynosi zazwyczaj 3 miesiące.
WAŻNE ADRESY • Ambasada RP W Oslo OlavKyrresPlass 1, 0244 Oslo tel. (0047) 24110850/851 email: ambpol@online.no www.oslo.polemb.no • Ambasada Królestwa Norwegii w Gdyni ul. T. Wendy 15, 81-341 Gdynia tel. (58) 6618004 email: norconsulate@mar-law.pl • Norweski Urząd ds. Cudzoziemców www.udi.no • Norweski Urząd Podatkowy www.skatteetaten.no • Oficjalna strona Norwegii w Polsce www.amb-norwegia.pl • Centrum Obsługi Pracowników Zagranicznych www.sua.no www.norway .no www.toll.no (Urząd Celny) www.husbanken.no ( bank mieszkaniowy)
Good ideas • Nauka j. norweskiego • Sprawdź jakie posiadasz kwalifikacje i jakich ofert pracy możesz poszukiwać • Wyślij CV i list motywacyjny • Korzystaj ze stron internetowych w celu znalezienia informacji
Więcej informacji www.eures.europa.eu www.eures.praca.gov.pl WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W GDAŃSKU Ul. Podwale Przedmiejskie 30 80-824 Gdańsk www.wup.gdansk.pl