1.15k likes | 1.68k Views
PROGRAM TASARISI HAZIRLAMA VE HEDEFLERİN BELİRLENMESİ - YAZIMI. Ölçme-. Bir program tasarısı ;. Öğelerinden oluşur. Hedef “ Niçin ? “ İçerik “ Ne ?” Eğitim Durumları “ Nasıl ? “ Ölçme- değerlendirme “ Ne kadar ? “ Sorularına cevap arar. HEDEF / DAVRANIŞ / KAZANIM
E N D
PROGRAM TASARISI HAZIRLAMA VE HEDEFLERİN BELİRLENMESİ - YAZIMI
Ölçme- Bir program tasarısı ; Öğelerinden oluşur
Hedef “ Niçin ? “ • İçerik “ Ne ?” • Eğitim Durumları “ Nasıl ? “ • Ölçme- değerlendirme “ Ne kadar ? “ Sorularına cevap arar
HEDEF / DAVRANIŞ / KAZANIM • Hedefler, öğrenciye kazandırılmak üzere seçilen istendik özelliklerdir. • Hedef, programın temel öğesi, temel belirleyicisidir. • Hedef, diğer öğelere yön verir Not: Hedef/ Davranış ikilisinin yerine yeni programda KAZANIM ifadesi kullanılmaktadır
Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları1973 tarihli 1739 sayılı Temel Eğitim Kanunu’nda belirtilmiştir. • Eğitimde hedefler • dikey hedefler ve • yatay hedefler olarak ikiye ayrılır.
1. Dikey Hedefler ; • a. Uzak Hedefler:Ülkenin politik felsefesini yansıtır. Örnek: Türkiye’nin Avrupa birliğine girmesi çalışmaları, ülkenin çağdaş uygarlık düzeyine ulaşması uzak hedeflerdir. • b. Genel Hedefler:Öğretim kademelerinin ve okulların hedefleridir. Okulun iş görüsünü yansıtır. Uzak hedeflerin yorumudur. Örnek: İlköğretimin hedefleri, ortaöğretimin hedefleri. • c. Özel Hedefler:Öğrenciye kazandırılması uygun görülen özellikler ya da bir çalışma alanı için hazırlanmış olan hedeflerdir. Örnek: Matematik dersinin hedefleri, ünite hedefleri, konunun hedefleri.
Amaçların Hiyerarşik Sınıflaması Milli Eğitimin Amaçları Okulun Amaçları Dersin Amaçları Konunun Amaçları Uzak Amaçlar Genel Amaçlar Özel Amaçlar Davranışsal Amaçlar
2. YATAY HEDEFLER ( AMAÇLAR ) Hedeflerin aşamalı sınıflandırılmasıdır. Bloom taksonomisine göre yapılır. Amaçlar 3’ ayrılır: Duyuşsal Amaçlar Psiko-motor Amaçlar (Devinişsel ) Bilişsel Amaçlar
BİLİŞSEL HEDEFLER ( Bloom ) KARMAŞIK ÜST BASAMAK DEĞERLEN-DİRME SENTEZ ( Birleştirme – Yaratma ) ANALİZ ( Çözümleme ) UYGULAMA BASİT ALT BASAMAK KAVRAMA ( Anlama ) BİLGİ ( hatırlama )
Bloom Düzenlenmiş Bloom • Yaratmak • Değerlendirme • Değerlendirmek • Sentez • Analiz etmek • Analiz • Uygulamak • Uygulama • Anlamak • Kavrama • Bilgi • Hatırlamak
BİLİŞSEL HEDEF ÖRNEKLERİ: • 1. Bilgi Basamağı ( Hatırlama ): Bilgiyi olduğu gibi tekrar etmek. Öğrenme, hatırlama, tanıma; öğrenci kendinden bir şey katmaz. • Örnek; • Eğt. Plan. Ve Değ. İle ilgili temel kavramların bilgisi • Bilgisayarda donanım parçalarını tanıyabilme • Bilgisayar donanımıyla ilgili terimler bilgisi • Sosyal bilgiler dersinde geçen başlıca tarihi olguların • bilgisi • Fen bilgisi dersinde başlıca kavramların bilgisi
2. Kavrama ( Anlama ) Basamağı:(kavrayabilme, açıklayabilme, yorumlayabilme vs.) Bilgiyi kendi cümleleri ile ifade etme kendisine ait örnekler vermek • Örnekler • Eğitimde program modellerinin özelliklerini • kavrayabilme • Coğrafya dersi ile ilgili haritaları okuyabilme • İstatistik dersinde bazı ölçme puanlarını grafikle • gösterebilme • Bilgisayar dersinde kelime işlem programlarının • özelliklerini kavrayabilme
3. Uygulama Basamağı:(Yapabilme, hazırlayabilme, uygulayabilme vs.) Bilgileri yeni bir sorunun çözümünde kullanma. Bilgileri yeni duruma uygulama • Örnekler • Eğt. Planlama dersinde kendi alanı ile ilgili günlük plan hazırlayabilme • Eğt. Planlama dersinde kendi alanına uygun öğretim yöntemlerini kullanabilme • Matematik dersinde dört işlemden yararlanarak problem çözebilme • Bilgisayar dersinde donanım parçalarını kurallarına uygun şekilde çıkarabilme • Bil. Dersinde bilgisayarın temel donanım bileşenlerinin kurulumunu yapabilme
4. Analiz ( Çözümleme ) Basamağı:(Ögelerine ayırabilme, analiz edebilme, çözümleyebilme vs.) Parçalara ayırma, parçalar arasındaki farklılıkları bulma, benzerlik ve farklılıkları bulma, ilişkileri saptama. Birey durumu kendisi çözümler. Başkasının bilgilerini tekrarlamaz. Akıl yürüterek sonuca ulaşır. • Örnekler • Eğt. Planlama dersinde program ögeleri arasındaki ilişkileri ayırt edebilme • Kimya dersinde bir doğal bileşiği elementlerine ayırabilme • Bilgisayarda verilerin nasıl işlendiğini saptayabilme
5. Sentez ( Yaratma ) Basamağı:(geliştirebilme,, önerebilme, düzenleyebilme vs.) Çözümlemenin karşıtı. Küçük parçaları birleştirerek yeni bir şey ortaya çıkarmak. Orijinal bir fikir üretmek. Yeni fikirler ekleyerek yeni şeyler ortaya çıkarır. • ( Not:Bu basamak son düzenlemeye göre , en son basamak olarak nitelendirilmiştir) • Örnekler • Eğt. Planlama dersinde alanıyla ilgili yeni bir program tasarısı hazırlayabilme • Bil. Programlama dersinde özgün bir program yazabilme
6. Değerlendirme Basamağı:(Yargılayabilme, eleştirebilme, değerlendirebilme vs.) Bir ürünü belli ölçütlere göre eleştirme. Sonucu değerlendirme. İç ve dış ölçütlere göre değerlendirme. • Örnekler • Bir ders planını, plan hazırlama ilkelerine göre değerlendirebilme • Pprogram modellerini karşılaştırıp, ülkemize uygunluğunu değerlendirebilme • Materyal geliştirme dersinde hazırlanmış olan powerpoint sunusunu, sunu hazırlama ilkelerine göre eleştirebilme
KPSS 2011 CEVAP E
DUYUŞSAL HEDEFLER KARMAŞIK KİŞİLİK HALİNE GETİRME ÖRGÜTLEME DEĞER VERME BASİT TEPKİDE BULUNMA ALMA
Kişilik Haline Getirme: • Kişinin bu basamaktaki davranışları onun karakterini yansıtır. Bir bakıma dünya görüşünü, yaşam anlayışını ortaya koyar. Kişinin tüm yaşamı boyunca oluşturduğu duyuşsal özelikleri, bu basamakta hem tutarlı olmuş hem de kapsam bakımından genişlemiş ve zenginleşmiştir. Artık kişinin davranışları büyük bir olasılıkla kestirilebilir.Yeni değerler sistemi ile tutarlı tepkide bulunmaktır. • Örnek: Trafik kurallarına uymayı alışkanlık haline getirme.
PSİKO-MOTOR ( DEVİNİŞSEL) HEDEFLER YARATMA KARMAŞIK DURUMA UYDURMA BECERİ HALİNE GETİRME MEKANİKLEŞME BASİT KLAVUZ DENETİMİNDE YAPMA KURULMA ALGILAMA ( UYARILMA )
PSİKO-MOTOR ALAN • 1. UYARILMA (UYARILMA ) Bu basamakta kişi, doğru becerinin nasıl yapıldığını önce dikkatlice izler. Belli bir durumu duyu organlarını kullanarak tanır. • Beden Eğitimi dersinde vücut hareketlerini gözleyebilme • Fen Bilgisi dersinde temel doğal maddeleri çeşitli duyu organlarıyla tanıyabilme • Bilgisayar birimlerini tanıyabilme
2. KURULMA ( HAZIRLIK ) • Kurulma bireyin bir yaşantıya ya da davranışa karşı hazır bulunulduğunu ifade eder. Bu basamakta kişi belirli bir beceriyi gerçekleştirmek için vücudunu ya da duyu organlarını uygun konuma getirir. • Örnek: Bedenini bisiklet kullanmaya hazır duruma getirme, • Keman çalmak için vücudu uygun konuma getirme
3. KLAVUZ DENETİMİNDE YAPMA (Davranışlar öğretmen yardımıyla, öğretmenin gözetimi ya da denetiminde yapılır.) Örnek; • Fen Bilgisi dersinde basit deneyleri laboratuarda öğretmen yardımıyla yapabilme • Öğretmen yardımıyla istenilen bir enstrümanı çalabilme • Bilgisayarın donanım parçalarını öğretmen gözetiminde sökebilme
4. MEKANİKLEŞME • Bu basamakta kişi söz konusu beceride otomatikleşmiştir. Ancak beceriyi sergilerken hala öğretmen gözetimindedir. • Örnek: Resim dersinde fırçayı hareket ettirebilme, basit bir dans adımını gösterme
5. BECERİ HALİNE GETİRME • (Öğrenci, davranışları kendi başına, hiç kimseden yardım almadan; istenilen nitelikte, istenilen sürede ya da istenilen yeterlikte yapabilir.) • Örnek: • Müzik dersinde melodiyi ezgisine uygun icra edebilme • İlk yardım hizmetlerini kurallara uygun yapabilme • Bilgisayarda on parmakla yazı yazabilme • Bilgisayar donanım parçalarını kurallarına uygun bir şekilde sökebilme • Beden Eğ. De.de yüz metreyi 13 saniyenin altında zorlanmadan koşabilme
6. DURUMA UYDURMA (Kazanılan becerilerin yeni bir problem durumuna kolayca uygulanmasıdır. Bilgi transferi söz konudur.) • Elde ettiği becerilerle ilk kez karşılaştığı başka bir müzik aletini çalabilme • Elde ettiği becerilerle, ilk kez karşılaştığı bir elektronik aleti kolayca sökebilme • Elde ettiği becerilerle, programların yeni versiyonlarını kolayca çalıştırabilme
7. YARATMA(Senteze eşdeğerdir. Yeni, orijinal bir şey ortaya koyma esastır.) • Yeni ve orijinal bir hareket yapabilme • Duygu ve düşünlerini anlatan özgün bir resim yapabilme
HEDEFLERİN NİTELİKLERİ • 1. Hedefler öğrenci davranışlarına yönelik olmalıdır. • 2. Hedefler öğrenenin kazanması gereken özelliği açık seçik belirtmelidir. • 3. Hedefler öğretmenin değil, öğrencinin yapacaklarını ifade etmelidir. • 4. Hedefler öğrenme sürecine değil, öğrenme ürününe dönük olmalıdır.
HEDEFLERİN NİTELİKLERİ • 5. Hedefler, öğrenme ürününü gösterecek nitelikte olmalıdır. • 6. Davranışa dönüştürülebilecek nitelikte olmalıdır. • 7. Kendi içinde tutarlı olmalıdır. • 8. Hedefler, tek tip öğrenme ürününü ifade etmelidir. • 9. Hedef, öğrencilerin kazanacağı davranışları gösteren bir eylemi ifade etmelidir.
Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler 1) Hedef cümlelerinin sonunda ne kazanılacağını ifade eden kelime kullanılmalıdır: Bilgisi, becerisi, gücü, yeteneği, alışkanlığı vs. veya “bilme” ekiyle biten bir bileşik sözcük. Örnek: - Matematik dersinde dört işlemden yararlanarak problem çözebilme (çözme yeteneği) - Bilgisayar Programlama dersinde, verilen bir problem durumunun çözümüne en uygun programı hazırlayabilme
2) Hedefler, bir konu alanı ile ilişkili (kenetli) olmalıdır. (Kenetlilik) • Örnek: -Felsefede geçen temel kavramların bilgisi • Bilgisayarda donanım parçalarını tanıyabilme • Bilimsel yöntemi kullanabilme (Yanlış). Doğrusu: • Fen Bilgisi dersinde verilen doğal problemlerin çözümünde bilimsel yöntemi kullanabilme)
3) Açık-Seçiklik: Hedeflerin hangi konu ile ilgili olduğu belirtilmelidir. Yani hedeflerde ders veya konular açıkça belirtilmelidir. • Örnek: - Biyoloji Dersinde sürüngenlerin sindirim sistemi bilgisi • Problem Çözme ile ilgili süreçler bilgisi (Yanlış). Doğrusu: • Mat. Der.de tam sayılarla ilgili problemlerin çözümünde süreçler bilgisi • Bilgisayarda komutları kullanabilme (Yanlış). Doğrusu:Bilgisayarda işletim sistemlerine ilişkin komut işlemlerini yapabilme
4) Öğrenciye Davranışına Dönüklük: • Örnek: - Türkçe Der.de noktalama işaretlerini kullanma becerisinin öğretilmesi (Yanlış). Doğrusu:Türkçe Der.de noktalama işaretlerini kullanabilme • Öğrencilere disket ile ilgili işlemleri yapma becerisi kazandırmak (Yanlış). Doğrusu: • Bilgisayar Dersinde disket ile ilgili işlemleri yapabilme
Genellik ve Sınırlılık • Örneğin: • Türkçe Derinde Günümüz Türkçesiyle yazılmış düzeyine uygun bir metni anlayabilme
Sınırlılık ilkesi: Hedef cümlesi öğrenciye kazandırılacak tek bir özelliği içermelidir. Örnek:- Türkçe Dersinde duygu ve düşüncelerini yazılı ve sözlü olarak anlatabilme (Yanlış) Türkçe Dersinde duygu ve düşüncelerini yazılı olarak anlatabilme (Doğru)