200 likes | 517 Views
CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI. CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI. CİNSEL KİMLİK ERKEN YAŞLARDA YERLEŞİR BAZI KİŞİLER BU YAŞLARDA KENDİLERİNİ KARŞIT CİNSİYETTE OLDUKLARINI HİSSETMEYE BAŞLARLAR
E N D
CİNSELKİMLİKBOZUKLUKLARI • CİNSELKİMLİK ERKEN YAŞLARDA YERLEŞİR • BAZI KİŞİLER BU YAŞLARDA KENDİLERİNİ KARŞIT CİNSİYETTE OLDUKLARINI HİSSETMEYE BAŞLARLAR • DSM-IV’TEKİ CKB KATEGORİSİ KENDİ ANATOMİK CİNSİYETİNDEN MEMNUN OLMAYANLAR VE KARŞI CİNSTEN OLMAK İSTEYEN KİŞİLERİ KAPSAR • BU DURUM AÇISINDAN EN UÇTA OLANLARA TRANSSEKSÜELLER DENİR
CİNSELKİMLİKBOZUKLUKLARI • CKB OLAN KİŞİLER GENELLİKLE DURUMLARINDAN DOLAYI DEPRESYON VE KAYGI YAŞARLAR • ERKEKLER KARŞI CİNS GİBİ GİYİNDİKLERİNDE BÜYÜK SORUNLAR YAŞAYABİLİRLER FAKAT KADINLAR BÖYLE BİR DURUMDA ÇOK SORUN YAŞAMAZLAR • CKB’NİN GÖRÜLME SIKLIĞI ERKEKLERDE 30.000’DE 1 KADINLARDA 100.000’DE 1’DİR
CKB’NİN NEDENLERİ • YAPILAN ARAŞTIRMALAR TRANSSEKSÜELLERİN HORMONEL AÇIDAN NORMAL CİNSİYET KİMLİĞİ OLAN KİŞİLERDEN FARKLI OLDUKLARINI DÜŞÜNDÜRMÜŞTÜR • GLAUDE(1987) CKB OLAN HETEROSEKSÜEL VE EŞCİNSEL ERKEKLER ARASINDA HORMONEL AÇISINDAN NEREDEYSE HİÇBİR FARK BULAMAMIŞTIR • FAKAT BU TÜR ÇALIŞMALARIN BAZI ZORLUKLARI VARDIR BU YÜZDEN CKB’NI HORMONEL AÇIDAN AÇIKLAMAYA ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİ DESTEKLEMEMEKTEDİR
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE CKB • CKB OLAN YETİŞKİNLERİN ÇOCUKLUK DÖNEMLERİNDE DE KARŞIT CİNSİN DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİ GÖRÜLMEKTEDİR • CKB TANISI TAMAMEN KADINSI ERKEK ÇOCUKLAR YA DA ERKEKSİ KIZ ÇOCUKLARINA KONULMAKTADIR • CKB OLAN BİRÇOK ÇOCUK BÜYÜDÜKÇE CİNSEL ORGANLARININ KARŞI CİNSE ÖZGÜ CİNSEL ORGANLARA DÖNÜŞECEĞİNE İNANIRLAR • AİLELER ÇOCUKTAKİ KARŞIT CİNS DAVRANIŞLARINI SERGİLEDİĞİNİ GENELLİKLE 3 YAŞINDAN ÖNCE FARKEDERLER • CKB ÇOCUKLARDA DAHA YAYGINDIR (ERKEK ÇOCUKLARINDA %3, KIZ ÇOCKLARINDA %1
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ CKB’NİN NEDENLERİ • ÇOCUKLARIN KADINSI VEYA ERKEKSİ OLARAK GÖRÜLMESİ DEĞER YARGILARINA VE KALIPLARA ÇOK BAĞLIDIR • FAKAT BU DAVRANIŞLARIN FİZİKSEL NEDENLERİ DE OLDUĞUNU GÖSTEREN VERİLER DE VARDIR • ÇOCUKLARIN ÇOĞUNDA KARŞIT CİNSE ÖZGÜ DAVRANIŞLAR GÖRÜLÜR VE BUNLAR ÇOĞUNLUKLA AİLELER VE AKRABALAR TARAFINDAN PEKİŞTİRİLİR • BÖYLE DAVRANIŞLAR ÇOCUĞUN ANATOMİK CİNSİYETİ İLE CİNSEL KİMLİĞİ ARASINDAKİ ÇATIŞMAYI ARTTIRMAKTADIR
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDEKİ CKB’NİN NEDENLERİ • ERKEK GİBİ DAVRANAN KIZLARIN BABALARINA DAHA DÜŞKÜN OLDUKLARI YANİ ONLARI MODEL ALDIKLARI GÖRÜLMÜŞTÜR • CKB OLAN ÇOCUKLARIN ÇOĞU YETİŞKİNLİKTE BÖYLE BİR BOZUKLUK GÖSTERMEZ • ERKEK ÇOCUKLARININ KADINSI DAVRANIŞLARININ ÖZELLİKLE KIZ ÇOCUK SAHİBİ OLMAK İSTEYEN ANNELER TARAFINDAN DESTEKLENDİĞİ HİPOTEZİ ÇALIŞMALARLA DESTEKLENMEMİŞTİR • HANGİ AKTİVİTELERİN ERKEKSİ HANGİLERİNİN KADINSI OLDUĞU KÜLTÜRDEN KÜLTÜRE BÜYÜK FARKLILIK GÖSTERMEKTEDİR
CKB’NİN TERAPİSİ • BAŞLICA 2 ŞEKİLDE YAPILIR 1. KİŞİNİN VÜCUDUNUN KİŞİNİN PSİKOLOJİSİNE UYGUN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ 2. KİŞİNİN PSİKOLOJİSİNİN KİŞİNİN VÜCUDUNA UYGUN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ
CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATI • AMELİYAT NASIL YAPILIR? • NE KADAR YARARLIDIR? • SOSYAL UYUM AÇISINDAN KADINDAN ERKEĞE DÖNENLER DAHA BAŞARILIDIR • 130 ERKEĞE DÖNME AMELİYATININ %97’Sİ 220 KADINA DÖNME AMELİYATININ %87’Sİ TATMİNKAR OLARAK DEĞERLENDİRİLMİŞTİR
CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATI • AMELİYAT SONRASINDAKİ UYUMU YORDAYAN AMELİYAT ÖNCESİ FAKTÖRLER ŞUNLARDIR 1. DUYGUSAL AÇIDAN MAKUL DÜZEYDE İSTİKRARLI OLABİLMEK 2. YENİ ROLE AN AZ 1 YIL BOYUNCA BAŞARILI ŞEKİLDE UYUM YAPABİLMEK 3. AMELİYATLA İLGİLİ KISITLILIKLARI VE SONUÇLARI MAKUL BİR ŞEKİLDE KABUL EDEBİLMEK 4. BELİRLENMİŞ BİR CİNSEL KİMLİK PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE PSİKOTERAPİ ALMAK
CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATI • BU AMELİYATLARIN BAŞARILILIĞI AMELİYAT SONRASINDA PİŞMANLIK DUYUP DUYMAMAYA GÖRE BELİRLENİR • BU KİŞİLERDE CİNSEL TATMİNİN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ARTTIĞI BİLDİRİLMİŞTİR • BU KİŞİLER GENELLİKLE AİLE ÜYELERİ VE GEÇMİŞ YAŞAMLARIYLA OLAN BAĞLARINI KOPARIRLAR
CİNSEL KİMLİĞİN DEĞİŞTİRİLMESİ • DAVRANIŞÇI TERAPİ YOLUYLA CİNSEL KİMLİĞİN DEĞİŞTİRİLMESİNDE BAŞARILI SONUÇLAR ALINABİLMEKTEDİR • REKER VE LOVAAS(1974) • BARLOW,REYNOLDS VE AGRAS(1973)
TECAVÜZ • ZORLAYARAK TECAVÜZ • REŞİT OLMAYAN BİRİNE TECAVÜZ • SADİSTİK TECAVÜZ DURUMUNDA TECAVÜZ EDEN KİŞİ KUBANIN VÜCÜDUNA CİDDİ ZARARLAR VERİR,ONU ÖLDÜRÜR YA DA SAKAT BIRAKIR • AMERİKALI KADINLARIN %25’İ TECAVÜZE UĞRAMAKTADIR VE BUNLARIN %80’İ POLİSE BİLDİRİLMEMEKTEDİR • TECAVÜZE UĞRAYANLAR HEM FİZİKSEL HEM DE ZİHİNSEL OLARAK TRAVMA YAŞARLAR • KURBANLAR TECAVÜZ SIRASINDA YAŞAMLARINDAN ENDİŞE DUYARLAR • ÖFKE VE ÇARESİZLİK DUYGULARI YAŞARLAR
TECAVÜZ VE SONUÇLARI • TECAVÜZ EDEN KİŞİLER ÇOĞU ZAMAN SİLAH KULLANIRLAR • DİRENME, ŞİDDETİ DAHA DA ARTIRIR • TECAVÜZE UĞRAYANLAR HEM FİZİKSEL HEM DE ZİHİNSEL OLARAK TRAVMA YAŞARLAR • KURBANLAR TECAVÜZ SIRASINDA YAŞAMLARINDAN ENDİŞE DUYARLAR • ÖFKE VE ÇARESİZLİK DUYGULARI YAŞARLAR • TECAVÜZDEN AYLAR SONRA BİLE KİŞİ KENDİNİ AŞIRI GERGİN VE AŞAĞILANMIŞ HİSSEDEBİLİR • SUÇLULUK VE ÖÇ ALMA DUYGULARI ORTAYA ÇIKAR • DEPRESYON VE KENDİNE SAYGININ YOK OLMASI SIK RASTLANAN DURUMLARDIR
TECAVÜZ VE SONUÇLARI • BAZI KİŞİLER TECAVÜZÜN YAŞANDIĞI YERE BAĞLI OLARAK AÇIK YA DA KAPALI ALAN, KARANLIK KORKUSU GELİŞTİREBİLİRLER • DSM-4’DE TECAVÜZ, TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNA NEDEN OLAN ÖNEMLİ BİR TRAVMA OLARAK ELE ALINMAKTADIR • TECAVÜZE UĞRAYANLARIN ÇOĞU CİNSELLİĞE KARŞI OLUMSUZ BİR TUTUM GELİŞTİRİRLER • MÜDAHELE EDİLMEMESİ DURUMUNDA KAYGI,DEPRESYON, TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU UZUN YILLA SÜREBİLİR • AYRICA BEDENSEL PROBLEMLER DE ARTMAKTADIR
TECAVÜZ EDEN KİŞİ • TECAVÜZLERİN ÇOĞU ÖNCEDEN PLANLANIR • TECAVÜZ EDEN KİŞİNİN SADİSTLERLE KARIŞTIRILMAMASI GEREKİR • TECAVÜZ EDEN BİRÇOK KİŞİ SALDIRI SIRASINDA ORGAZMA ULAŞMAZ, BAZILARINDA SERTLEŞME BİLE GERÇEKLEŞMEZ • 170 KİŞİYLE YAPILAN BİR ÇALIŞMADA NORMALDE ORTAYA ÇIKMAMASINA RAĞMEN , TECAVÜZ SIRASINDA 1/3’ÜNDE ERKEN YA DA GEÇ BOŞALMA, SERTLEŞEMEME GİBİ PROBLEMLER ORTAYA ÇIKTIĞI BİLDİRİLMİŞTİR • DENEKLERİN SADECE ¼’ÜNDE HİÇBİR CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU ORTAYA ÇIKMAMIŞTIR • BU KİŞİLER GENELLİKLE ÇOK ALKOL ALMAKTADIRLAR
TECAVÜZ EDEN KİŞİ • TECAVÜZ EDEN ERKEKLERİN ORTAK ÖZELLİĞİ KADINLARA DUYDUKLARI ÖFKEDİR. • BU KİŞİLERDEN ELDE EDİLEN BİLGİLERE GÖRE TECAVÜZ ETMEM DÜRTÜSÜ KENDİLERİNİ YALNIZ, ÖFKELİ, AŞAĞILANMIŞ, YETERSİZ VEYA REDDEDİLMİŞ HİSSETTİKLERİNDE ARTMAKTADIR • KONTROLLÜ BİR DENEYSEL ÇALIŞMADA, TECAVÜZÜN KABUL EDİLEBİLİR Bİ CİNSEL DAVRANIŞ OLMADIĞINI BELİRTEN EREKEK KOLEJ ÖĞRENCİLERİNİN, VİDEODA TECAVÜZ SIRASINDA ORGAZM YAŞIYORMUŞ GİBİ GÖRÜNEN KADINLARDAN UYARILDIKLARI GÖRÜLMÜŞTÜR • BİR ÇALIŞMADA İSE TECAVÜZ EDENLERİN %33’ÜNÜN TECAVÜZÜ CİNSEL DOYUMA ULAŞMAK İÇİN DEĞİL, ÖFKELERİNİ İFADE ETMEK İÇİN GERÇEKLEŞTİRDİKLERİ ORTAYA KONULMUŞTUR
TECAVÜZ EDENLERİN TERAPİSİ • BU PROBLEMİN TEMELİNDE BİRÇOK NEDEN OLABİLİECEĞİ DİKKATE ALINMALIDIR • BAZI HAPİSANELERDE KİŞİLERİ YAPTIKLARININ SORUMLULUĞUNU ALMAYA TEŞVİN EDEN YÜZLEŞTİRİCİ TERAPİLER UYGULANMAKTADIR • HAPSEDİLME YENİDEN TECAVÜZ ETME ORANININ DÜŞÜRÜLMESİNDE PEK ETKİLİ DEĞİLDİR • CERRAHİ KASTRASYON VE TESTOSTERON DÜZEYİNİ AZALTAN KİMYASAL MADDELERİN KULLANILMASI
TECAVÜZE UĞRAYANLARIN TERAPİSİ • TECAVÜZLE İLGİLİ DANIŞMA YAPANLAR BU KADINLARI İÇLERİNE KAPANMAMALARINI SAĞLAMAYA ÇALIŞIRLAR • TERAPİDE ÖNCELİKLE KADININ DEVAM EDEN İLİŞİKİLERİ ÜZERİNDE ODAKLANILIR • TECAVÜZ SONRASINDA UYGULANAN TERAPİ YAKLAŞIMI STRES SONRASI TRAVMA BOZUKLUĞU İÇİN UYGULANAN TERAPİ YAKLAŞIMINA ÇOK BENZER • KADININ TECAVÜZ SIRASINDAKİ ROLÜNÜ YENİDEN DEĞERLENİRMESİ GEREKİR • İNKAR VE KAÇINMA BU KİŞİLERİN EN SIK BAŞVURDUKLARI BAŞAÇIKMA YOLLARIDIR
TECAVÜZE UĞRAYANLARIN TERAPİSİ • RESİCK TARAFINDAN GELİŞTİRİLMİŞ BİLİŞSEL-DAVRANIŞÇI TERAPİDE, TRAVMA İLE İLGİLİ ANILAR BİLİŞSEL OLARAK YENİDEN YAPILANDIRILIR.