1.87k likes | 2.6k Views
UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI. Prof. Dr. Oğuz KÖKTÜRK Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi. UYKU. Organizmanın çevreyle iletişiminin, çeşitli uyaranlarla geri döndürülebilir biçimde, geçici, kısmi ve periyodik olarak kesilmesidir. UYKU.
E N D
UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Prof. Dr. Oğuz KÖKTÜRK Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi
UYKU Organizmanın çevreyle iletişiminin, çeşitli uyaranlarla geri döndürülebilir biçimde, geçici, kısmi ve periyodik olarak kesilmesidir.
UYKU “Ölümün kardeşi” “Hayatın geçici bir tatili”
UYKU NREM Evre 1-4 REM
UYKU • Solunum sisteminde rezistansın arttığı, • Solunum hızı ve ritminin bozulduğu, • Kimyasal ve mekanik reseptörlerin duyarlılığının ve ventilasyonun azaldığı, • Kan gazlarında olumsuz değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir
UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Uyku sırasında solunum paternindeki değişikliklere bağlı olarak gelişen ve bu hastalarda morbidite ve mortalitenin artmasına yol açan klinik tablolardır
APNE 10 sn veya daha fazla süreyle ağız ve burunda hava akımının durmasıdır
HİPOPNE 10 sn veya daha fazla süreyle hava akımınında en az %50 azalma ile birlikte oksijen satürasyonunda %3’lük düşme veya arousal gelişimidir
Apne-Hipopne İndeksi (AHİ) Bir saatlik uyku sırasında oluşan apne ve hipopne sayısıdır
UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Basit horlama Üst solunum yolu rezistansı sendromu (UARS) Obstrüktif uyku apne sendromu (OSAS) Santral uyku apne sendromu (CSAS) Overlap sendromu (OVS) Obezite hipoventilasyon sendromu (OHS) Uyku hipoventilasyon sendromu (UHS)
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU TANIM (ASDA 1997) Uyku sırasında tekrarlayan üst solunum yolu obstrüksiyonu epizodları ve sıklıkla kan oksijen satürasyonunda azalma ile karakterize bir sendromdur
OSAS PREVALANSI % 1 - 5 Stradling JR.Thorax,1995 ÜLKEMİZDEKİ OSAS PREVALANSI % 0.9 - 1.9 Köktürk O. Tüberküloz ve Toraks, 1997
TANI YÖNTEMLERİ Risk faktörleri Semptomlar KLİNİK TANI MR BT RADYOLOJİK TANI İlişkili hast. Fizik muayene ENDOSKOPİK TANI POLİSOMNOGRAFİ EKG Sefalogram DİĞER Kan gazları SFT
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU MAJÖR SEMPTOMLAR • Horlama • Tanıklı apne • Gündüz aşırı uyku hali
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU KARDİYOPULMONER SEMPTOMLAR Uykuda boğulma hissi Atipik göğüs ağrısı Noktürnal aritmiler
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU NÖROPSİKİYATRİK SEMPTOMLAR Uyanınca baş ağrısı Yetersiz ve bölünmüş uyku İnsomnia Karar verme yeteneğinde azalma Hafıza zayıflaması, unutkanlık Karakter ve kişilik değişiklikleri Çevreye uyum güçlüğü Depresyon, anksiyete, psikoz Uykuda anormal motor aktivite
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU DİĞER SEMPTOMLAR • Ağız kuruluğu • Gece terlemesi • Noktürnal öksürük • Noktüri, enürezis • Libido azalması, empotans • İşitme kaybı • Gastro-özofageal reflü
RİSK FAKTÖRLERİ Cinsiyet Yaş Irk Obezite Boyun çevresi Sigara Alkol kullanımı Sedatif kullanımı Genetik faktörler
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU İLİŞKİLİHASTALIKLAR • Üst solunum yolu patolojileri Hipertrofik tonsil, adenoid vejetasyon, septum deviasyonu, allerjik rinit, nazal polip, makroglossi, mikro ve retrognathia, larenks hastalıkları • Endokrin hastalıklar Diabetes mellitus, hipotiroidi, akromegali, obezite • Kardiovasküler hastalıklar ASKH, hipertansiyon, kalp yetmezliği, aritmiler • GİS hastalıkları GER
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU İLİŞKİLİ HASTALIKLAR • Akciğer hastalıkları Obstrüktif (astma, KOAH), restriktif akc.hast. • Kollagen doku hastalıkları SLE, RA, Crest sendromu • Nörolojik hastalıklar Nöropatiler, primer kas hast., spinal hast., M.Gravis • Psikiyatrik hastalıklar Depresyon, psikoz • Diğer uyku hastalıkları PLMS, narkolepsi, insomnia
OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU FİZİK MUAYENE • Kesin tanı koydurucu bir bulgusu yok • Multidisipliner yaklaşımla muayene önemli (Göğüs hast., Nöroloji, Psikiyatri, KBB, Diş hek.) • Çoğu obez, kısa-kalın boyunlu olgular • Sıklıkla ÜSY’ na ait bulgular mevcut • Eşlik eden hastalık bulguları tanıda yardımcı (KOAH, hipotiroidi, akromegali vs.) • Hipertansiyon, aritmiler, siyanoz, sağ kalp yetmezliği ve kor pulmonale bulguları • Uyku sırasında yatak başı gözlemleri önemli
ALTIN STANDART TANI YÖNTEMİ POLİSOMNOGRAFİ
EMG EOG EEG