Przygotowanie spektaklu szkolnego

1. Przygotowanie spektaklu szkolnego Praca metodą projektu z uczniem nie tylko zdolnym Opracowała: Ewa Bajon

2. Czym jest publikacja: Scenariusze przedstawień szkolnych? • Zbiorem gotowych scenariuszy na uroczystości szkolne. • Wynikiem pracy w różnych szkołach. • Materiałem inspirującym nauczycieli do własnych poszukiwań. • Tekstami gotowymi do samodzielnej obróbki. • Dzieleniem się moimi doświadczeniami. • Ukłonem w stronę moich uczniów.

3. Czym jest projekt edukacyjny? • Projekt edukacyjny: zespołowe, planowe działanie uczniów, mające na celu rozwiązanie konkretnego problemu, z zastosowaniem różnorodnych metod

4. Dlaczego praca metodą projektu? • uczniowie potrafią wyjaśniać zjawiska przyrodnicze w sposób naukowy, • uczniowie mają problem z rozumowaniem naukowym (wykorzystywania wyników i dowodów), • przyczyna - sposób nauczania poprzez przekazywanie dużej ilości wiedzy teoretycznej, nacisk na wiadomości szczegółowe kosztem zrozumienia ich w szerszym kontekście, • wniosek -wyuczenie odpowiedzi powoduje, że wiadomości szybko ulegają zapomnieniu i nie zostają wykorzystane podczas ćwiczeń, • „Zaciekawienie i nauczenie zadawania pytań jest najprostszą drogą rozwoju[…]takie sposoby postępowania i rozumowania budują trwały fundament wiedzy”, • wg piramidy zapamiętywania Dale’a zapamiętujemy 90% tego, co mówimy i robimy, • „ To, co słyszę, zapominam, to, co widzę, pamiętam, to, co robię, rozumiem.” – Konfucjusz,

5. Zakres tematyczny projektu • Zakres tematyczny projektu edukacyjnego może dotyczyć wybranych treści nauczania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub wykraczać poza te treści.

6. Etapy realizacji projektu • Projekt edukacyjny jest realizowany przez zespół uczniów pod opieką nauczyciela • Obejmuje następujące działania: 1) wybranie tematu projektu edukacyjnego, 2) określenie celów projektu edukacyjnego i zaplanowanie etapów jego realizacji, 3) wykonanie zaplanowanych działań, 4) publiczna prezentacja projektu.

7. Jak sformułować problem, czyli temat? • Problem najlepiej sformułować w postaci pytania. (Jak? W jaki sposób? Co możemy zrobić, żeby…itp.) • Problem powinien być bliski uczniom, jak najbardziej realny, życiowy. To zwiększa ich zaangażowanie i motywację do pracy. • Warto szukać „zakotwiczenia” tematu w podstawie programowej, ale można poza nią wykraczać. • Tytuł projektu powinien być w miarę krótki. (W gimnazjum: wpis na świadectwie, na innych etapach nauczania w dziennikach lekcyjnych)

8. Cele edukacyjne • Cele te formułowane są przez nauczyciela, najczęściej powiązane z podstawą programową. • Cele edukacyjne określają, czego uczniowie się dowiedzą, co nauczą się robić lub jakie predyspozycje rozwiną podczas realizacji projektu. • Na przykład podczas pracy nad projektem; Przygotowanie spektaklu na uroczystość ślubowania klas pierwszych,uczniowie: - kultywują tradycje szkolne, - ćwiczą umiejętność pracy zespołowej, - tworzą teksty literackie, - wcierają się w role bohaterów spektaklu, - poznają pracę realizatorów spektaklu ( reżyser,scenograf, sufler, dźwiękowiec, charakteryzator ….itp.), - prezentują publicznie rezultaty swojej pracy teatralnej.

9. Cele praktyczne Cele praktyczne: wyznaczają kierunki działań. • Uczniowie z pomocą nauczyciela przedstawiają je w kategoriach rezultatów, które chcą osiągnąć. Np. Projekt: Przygotowanie spektaklu na uroczystość ślubowania klas pierwszych - przygotowanie scenariusza, - przydział ról w spektaklu, - wykonanie dekoracji i kostiumów, - przygotowanie podkładu muzycznego, - wyznaczenie odpowiedzialności za przydzielone zadania, - ustalenie dat prób i ich przeprowadzenie, - publiczna prezentacja spektaklu.

10. Warunki dobrej realizacji projektu • Praca nad projektem według przygotowanego harmonogramu. • Zaangażowanie wszystkich uczniów według zaplanowanego przydziału zadań cząstkowych. • Systematyczne sprawdzanie przez nauczyciela kolejnych etapów realizacji projektu.

11. Ocenianie uczniów za udział w projekcie • Ocenianie zawsze powinno być informacją zwrotną. • Niezależnie od przedmiotu oceny, zasady oceniania powinny być jasne, trafne i sprawiedliwe. • Kryteria oceniania powinny być opracowane przed przystąpieniem do realizacji projektu. • Kryteria oceniania powinny być znane uczniom. • Uczniowie powinni brać udział w opracowywaniu kryteriów. • Oceniamy przede wszystkim proces – nie tylko efekt. • Na każdym etapie realizacji projektu należy stosować ocenianie kształtujące zawierające informację zwrotną. • Uczeń jest zmotywowany poprzez przejmowanie odpowiedzialności za własne działanie.

12. „Dekalog” nauczyciela pracującego metodą projektu 1. Wspieraj, a nie wyręczaj swoich uczniów. 2. Pozwól uczniom poczuć się „właścicielami, twórcami” ich projektu. 3. Pobudzaj ich do rozwijania swoich zainteresowań. 4. Zachęcaj do twórczego rozwiązywania problemów. 5. Zachęcaj do korzystania z różnych źródeł informacji. 6. Stwarzaj możliwości do dyskusji i negocjowania proponowanych rozwiązań. 7. Zachęcaj do analizy popełnionych błędów i wyciągania z nich wniosków na przyszłość. 8. Pamiętaj, że efekt pracy uczniów nie musi być całkowicie zbieżny z Twoim początkowym wyobrażeniem o nim. 9. Pomagaj uczniom rozwiązywać pojawiające się problemy i konflikty w grupie. 10.Współpracuj z innymi nauczycielami, ponieważ każdy projekt, nawet przedmiotowy, ma pewien wymiar interdyscyplinarny.

13. Korzyści dla ucznia Uczniowie, pracując w projekcie, w szczególności uczą się: • podejmowania decyzji: sami wybierają lub doprecyzowują temat, • planowania pracy swojej i zespołu:( praca wg harmonogramu); • poszukiwania: szukają sposobów zbadania i możliwości rozwiązania problemu; • odpowiedzialności za podjęte działanie i przyjętą rolą w zespole: (np. asystent reżysera, dźwiękowiec itp.wg potrzeb zespołu i tematu projektu • przedsiębiorczości i elastyczności: wytrwale i w przemyślany sposób dążą do realizacji założonego planu pracy; gdy pojawiają się poważne przeszkody starają się je przezwyciężyć lub modyfikują swoje działanie w wyniku dyskusji w grupie i konsultacji z nauczycielem prowadzącym projekt; • prezentowania swojej pracy innym: przygotowują przeprowadzają publiczną prezentację projektu; • oceniania pracy swojej i innych:oceniają swoje wysiłki i ich ostateczny efekt (z punktu widzenia „kryteriów sukcesu”, określonych wcześniej).

14. „Dekalog” uczniów wykonujących zespołowe projekty 1. Współpracując w zespole możecie osiągnąć więcej niż jedna osoba. 2. Projekt jest przedsięwzięciem Twoim i Twojego zespołu – przyjmijcie odpowiedzialność za jego wykonanie i efekty. 3. Ustalajcie ostateczny temat projektu w efekcie negocjacji pomiędzy zespołem a nauczycielem prowadzącym projekt. 4. Dyskutujcie nad sposobem wykonania projektu. (każdy pomysł dobry) 5. O waszych dobrych pomysłach informujcie grupę. (ważne argumenty) 6. Rozdzielajcie zadania wykorzystujcie mocne strony każdego. 7. Zbierając potrzebne informacje, korzystajcie z różnych źródeł, jeżeli tego wymaga projekt, prowadźcie badania również poza szkołą. 8. Cały zespół odpowiada za realizację projektu – każdy powinien wywiązywać się z przyjętych na siebie obowiązków. 9. Dbajcie o dobrą atmosferę pracy w zespole – szukajcie dobrych rozwiązań konfliktów, sami lub z pomocą nauczyciela. 10.Nawet najlepszy projekt nie ma szans na uznanie, jeżeli nie jest dobrze zaprezentowany – wykorzystajcie różne pomysły prezentacji.

15. Wyznaczniki metody projektu • Progresywna rola nauczyciela: - zmiana roli nauczyciela, tu duża samodzielność uczniów, - dostosowanie samodzielności do możliwości uczniów, - wsparcie, zwłaszcza w początkowej fazie realizacji projektu, - zachęcanie uczniów do samodzielności i powstrzymywanie się od podawania gotowych rozwiązań. • Podmiotowość uczącego się: - potraktowanie pracy nad projektem jako możliwości rozwoju osobowości ucznia, - uwzględnianie indywidualnych zainteresowań i zdolności ucznia, - wsparcie, gdy grupie jest potrzebna refleksja nad pracą lub pomoc w rozwiązaniu pojawiających się konfliktów i problemów.

16. Projekty w klasach I-III szkoły podstawowej • Dobre strony: - od najmłodszych lat uczenie pracy w grupie, - każde dziecko ma swoje zadanie, - nawet małe dzieci mają dobre pomysły, - możliwość zaprezentowania się przed rodzicami i rówieśnikami, - ciekawa forma realizacji podstawy programowej, - poznanie mocnych stron uczniów, - nauka staje się ciekawsza, - rozwijanie kreatywności dzieci.

17. Projekty w klasach I-III szkoły podstawowej • Przykładowe tematy: - Jak przygotować i zorganizować w naszej klasie spektakl teatralny na temat …….? - W jaki sposób zachęcić kolegów z innego miasta do odwiedzenia Sopotu? - Jak planować sobie swój dzień? - Jak wyglądało życie naszych rówieśników bez telewizji i komputera? - Jaką roślinność spotykamy podczas naszych spacerów? - Jak przemieszczamy się po drogach, torach, na wodzie i w powietrzu?

18. Projekty w klasach IV-VI szkoły podstawowej • Dobre strony: - uczymy pracy w grupie, - uczymy odpowiedzialności za wykonanie podjętego zadania, - zbieramy dobre pomysły uczniów, - umożliwiamy uczniom zaprezentowanie się przed rodzicami i rówieśnikami, - realizujemy elementy podstawy programowej w ciekawej formie, - możemy poznać mocne strony swoich uczniów, - organizujemy pracę uczniów tak, by nauka stała się im bliższa i ciekawsza, - umożliwiamy rozwój kreatywności dzieci, - pomagamy naszym uczniom w działaniach interdyscyplinarnych.

19. Projekty w klasach IV-VI szkoły podstawowej • Przykładowe tematy: - Jak przygotować i wydać klasowy tomik poezji o rodzinie? - Jaki samochód będzie najlepszy dla 4 osobowej rodziny? - Nasze rady zdrowotne dla Babci i Dziadka. - Jak planować swoje małe wydatki? - Dlaczego deszcze są ważne? - Jak podróżowali nasi przodkowie? - Jak uczcimy 50-lecie naszej szkoły? (spektakl teatr.) - Jakie dyscypliny sportowe można uprawiać w naszym mieście? - Jak ekonomicznie korzystać z wody i energii?

20. Projekty w gimnazjach • Co wynika z rozporządzenia? - Uczniowie gimnazjum biorą udział w realizacji projektu edukacyjnego. - Udział w projekcie jest odnotowany na świadectwie ukończenia szkoły. - Udział w projekcie jest uwzględniany przy ustalaniu oceny zachowania. - Podstawą do wpisania udziału ucznia w realizacji projektu edukacyjnego na świadectwie ukończenia gimnazjum jest spełnienie przez niego minimalnych przyjętych przez Radę Pedagogiczną warunków, takich jak: • czynny udział w pracy zespołowej nad projektem, • wykonanie konkretnego wskazanego zadania, • doprowadzenie prac nad projektem do końca, • przygotowanie konkretnego fragmentu pisemnej dokumentacji projektu, • udział w publicznej prezentacji projektu. - Rozporządzenie nie zakazuje wystawiania ocen z przedmiotów.

21. Projekty w gimnazjach • Pamiętajcie!!! • Korzystajcie ze swobody, jaką daje rozporządzenie – to w szkole ustala się zasady. • Twórzcie elastyczne, proste procedury – i tak będziecie je modyfikować. • Minimalizujcie dokumentację. • Dajcie uczniom samodzielność. • Nauczyciele w projekcie nie uczą, tylko przyjmują rolę przewodnika w działaniach uczniów.

22. Projekty w gimnazjach • Przykładowa dokumentacja: • teczka projektu założona przez zespół, • karta projektu prowadzona przez nauczyciela, • karta projektu prowadzona przez ucznia, • dziennik projektu, • karta samooceny ucznia, • karta oceny prezentacji.

23. Projekty w gimnazjach - przykład kontraktu • Temat projektu: Spektaklem żegnamy szkołę i nauczycieli • Zakres prac projektowych: Pracą objęta będzie klasa 3a. • Przedmiotem działań będzie: Przygotowanie scenariusza i realizacja wystepu. Terminy konsultacji z nauczycielem: np.raz w miesiącu (ustalić daty) • Terminy oceny etapowej (zakres oceny zgodny z harmonogramem): np. 9.11.2010, 23.11.2010 • Termin zakończenia projektu: np. 10 czerwca 2012 roku • Konsekwencje za niedotrzymanie terminu: ( tu krótki opis konsekwencji) • Uczniowie zobowiązują się do wykonania projektu zgodnie z założeniami zawartymi w kontrakcie, do uczestniczenia w konsultacjach z nauczycielem oraz udziału w prezentacji projektu. • Nauczyciel prowadzący projekt zobowiązuje się do prowadzenia konsultacji z uczniami w ustalonych terminach oraz służenia uczniom pomocą w sytuacjach, gdy zespół wykonujący projekt tego potrzebuje. • Data zawarcia kontraktu: 12.10.2011 • Wykonujący projekt (uczniowie) - nazwiska i podpisy • Prowadzący projekt (nauczyciel) - nazwisko i podpis

24. Projekty w gimnazjach - publiczna prezentacja • Publiczna prezentacja – efekt pracy uczniów, może przybierać różną formę: • albumy ilustrowane zdjęciami, wykresami, szkicami, mapkami itp.; • plakaty collage, inna forma plastyczna; • książka, broszura, ulotka, gazetka; • prezentacja komputerowa, multimedialna; • model zjawiska, makieta z opisem; • film, nagranie dźwiękowe; • piknik naukowy i/lub obywatelski; • relacja z debaty lub publiczna dyskusja; • szkolna lub międzyszkolna wystawa, festiwal, „targowisko” prac ucz. • wspólny raport z przeprowadzonego badania; • relacja z konferencji naukowej z prezentacjami i warsztatami prowadzonymi przez uczniów; • przedstawienie teatralne, inscenizacja; • edukacyjna gra plenerowa (uliczna lub szkolna).

25. Projekty w gimnazjach • Przykładowe tematy: - Spektaklem żegnamy szkołę i nauczycieli, np. Anielskie pióra - Co możemy zrobić , by wyeliminować wulgaryzmy z języka uczniowskiego? - W jaki sposób zareklamować Sopot koledze z zagranicy? - Wycieczka realna czy wirtualna? - Dlaczego wody Bałtyku mają dziwny zapach latem? - Co zmieniło się w naszym mieście w ostatnim 10-leciu? - Jakie środki przekazu są najlepszym źródłem informacji? - Jakiej muzyki słuchali nasi dziadkowie, rodzice, a jakiej słuchamy my? - Dlaczego mydła myją, a proszki piorą? - Jak radzić sobie ze stresem egzaminacyjnym? - Jakie gatunki fauny i flory objęte są ochroną w najbliższej okolicy? - Jak można wykorzystać energię wiatru? - W jaki sposób małym dzieciom opowiedzieć historię naszego miasta?

26. Projekty w szkołach ponadgimnazjalnych • Dobre strony: - przygotowanie do pracy zespołowej w pracy zawodowej, - przygotowanie do prezentacji maturalnej, - rozwijanie umiejętności korzystania z rożnych źródeł, - kształcenie umiejętności wykorzystywania i łączenia wiadomości z różnych dziedzin, - rozwijanie komunikacji interpersonalnej, - wykorzystywanie różnych narzędzi badawczych, - rozwijanie odpowiedzialności za podjęte działanie, - uczenie dyscypliny terminowej, - rozwijanie umiejętności samooceny i odbierania informacji zwrotnej - utrwalanie przekonania, że twórcze myślenie jest w cenie.

27. Projekty w szkołach ponadgimnazjalnych • Przykładowe tematy: - Spektakl: Miłość niejedno ma imię, (Jak na przestrzeni wieków mówiono o miłości?) - W jaki sposób prawa fizyki wykorzystywane są w gospodarstwach domowych? - Co możemy zrobić, aby nasze domy były bardziej ekologiczne? - W jakim zakresie praca samorządu lokalnego spełnia oczekiwania młodych mieszkańców? - Jak zmienił się samochód na przestrzeni ostatnich 100 lat? - Media jako źródło informacji i dezinformacji. - Moda szkolna w XIX i XX wieku. - Co wiemy o sąsiadach Polski? - Jak powstaje gazeta szkolna? - Nasz świat w kamerze filmowej. - W jaki sposób geometria inspiruje architektów?

28. Podsumowanie • Projekt poprzez rozwiązywanie problemu: Uczenie metodą projektu ze strategią PBL (ang.Problem Based Learning) otwiera pytanie poznawcze skierowane do uczniów wymagające od nich zgłębienia kluczowych dla danej dziedziny pojęć i zagadnień, a na koniec zaobserwowania ich w otaczającym świecie. Sprawia to, że uczniowie „uczą się, jak się uczyć” oraz współpracują w zespołach, poszukując rozwiązania problemów, z którymi stykają się w świecie pozaszkolnym. Problemy te mają zaciekawić uczniów i zaangażować ich w działalność poznawczą.

29. Korzyści z pracy nad spektaklem szkolnym • Uczeń odnosi same korzyści: - pracuje twórczo, - poznaje tajniki pracy teatralnej, - przyjmuje na siebie różne role, - ćwiczy swą pamięć, - uczy się odpowiedzialności, - pracuje w zespole, - występuje publicznie, - osiąga sukces, - wzmacnia poczucie swojej wartości, - docenia pracę innych, - czuje się ważnym ogniwem całości, - uzyskując uznanie, wpisuje program na całe życie: „jestem dobry w publicznych występach”

30. Na koniec… • Teatr szkolny pomaga w przygotowaniu dzieci i młodzieży do samodzielnego, twórczego życia. • Nauczyciel to ktoś wyjątkowy, kto potrafi wykorzystać swoją pomysłowość, dobroć i dociekliwy umysł do wypracowania rzadkiej umiejętności zachęcania innych do myślenia, marzenia, poznania, próbowania, działania! Beverly Conklin