Przygotowanie biznesplanu

1. Przygotowanie biznesplanu Szymon Woźniak

2. Program • Cel sporządzenia • Zawartość biznesplanu • Układ biznesplanu • Zawartość i wskazówki sporządzania kolejnych części

3. Cel sporządzenia biznesplanu Celem opracowania biznesplanu jest: • Uporządkowanie informacji na temat pomysłu na biznes • Zaprezentowanie własnego pomysłu • Zanalizowanie kosztów i korzyści z biznesu • Zdobycie finansowania

4. Dobrze napisany biznesplan powinien: • prezentować dokładnie przemyślany pomysł, • być napisany w sposób maksymalnie zwięzły i jasny, • posiadać logiczną strukturę wewnętrzną, • przekonać, że kierownictwo firmy posiada umiejętności pozwalające odnieść sukces, • pokazać, że działalność firmy będzie przynosić zyski.

5. Układ wzorcowy biznesplanu • Strona tytułowa i spis treści • Streszczenie biznesplanu • Prezentacja pomysłu • Posiadane zasoby: wiedzy, środki trwałe… • Osoby zarządzające i struktura organizacyjna firmy • Rynek i konkurencja • Marketing i dystrybucja • Forma organizacyjna przedsiębiorstwa • Plany finansowe – kosztorys, prognoza przychodów • Ocena ryzyka

6. 1. Strona tytułowa • Kwestia formalna • Minimum informacji: • logo i nazwa firmy, • imię i nazwisko autora, • adres firmy i pozostałe dane kontaktowe, • aktualna data i numer wersji biznesplanu • Klauzula poufności • Klauzula poufności np. „Informacje zawarte w niniejszym opracowaniu mają charakter poufny i nie mogą być udostępniane osobom trzecim bez pisemnej zgody … (nazwa firmy). Przedłożone dokumenty mogą być wykorzystywane jedynie do celów opiniodawczych. Wszelkie prawa zastrzeżone: … (nazwa firmy)”. • Spis treści na kolejnej stronie

7. 2. Streszczenie • Cel – wzbudzenie zainteresowania inwestora • Prezentuje: skondensowane informacje na temat planowanego produktu/usługi, czynniki powodzenia i ryzyka, oczekiwane wyniki finansowe • Maksymalnie 2-3 strony ma • Przygotowuje się je zawsze na końcu, tzn. wówczas, gdy mamy opracowane wszystkie pozostałe części biznesplanu.

8. 2. Streszczenie cd. Powinno odpowiedzieć potencjalnym inwestorom na pytania: •  Na czym polega pomysł na biznes? •  Co jest rynkiem docelowym? •  Jaką wiedzę i doświadczenie posiadają wspólnicy (pracownicy)? •  Ile pieniędzy potrzeba na realizację pomysłu? •  Jakie cele są do osiągnięcia (obroty, udział w rynku itd.)? •  W jaki sposób firma osiągnie założone cele? •  Na czym polega nasza przewaga konkurencyjna? •  Co może stanowić zagrożenie dla realizacji biznesu?

9. 3. Prezentacja pomysłu • Jeżeli biznesplan sporządza istniejąca firma – opis dotychczasowej działalności • Cel – prezentacja korzyści jakie produkt lub usługa dostarczy potencjalnym klientom • Co nowego proponuje nasz pomysł, w tym z punktu widzenia przyszłych klientów i w świetle dotychczasowej działalności • Unikatowe cechy produktu i sposób, w jaki nasz produkt lepiej zaspokaja potrzeby konsumentów, niż produkty konkurencji • Może zawierać analizę SWOT produktu/usługi

10. 3. Prezentacja pomysłu cd. Cel - wyjaśnienie następujących kwestii: •  Jak dokładnie wygląda produkt lub usługa? •  Czy produkt znajduje się w fazie planowania, czy też już funkcjonuje na rynku? •  Czy można skorzystać z ochrony patentowej? •  Jak wygląda plan dalszego rozwoju? •  Czego potrzeba do ewentualnej produkcji lub świadczenia usługi? •  Jak wysokie są koszty własne? • Grupa docelowa i jej potrzeby? • Czym nasza oferta się wyróżnia spośród konkurencji ?

11. 3. Prezentacja pomysłu ĆWICZENIE Zadanie dla grupy: Przygotowanie prezentacji wybranego pomysłu Szczególne uwzględnienie: • Unikatowości produktu/usługi • Porównanie z konkurencją Na podstawie przeprowadzonej analizy SWOT

12. 4. Osoby zarządzające • Z punktu widzenia czytającego biznesplan (np. potencjalny inwestor) informacja o tym, komu ma powierzyć pieniądze jest bardzo istotna • Prezentacji kwalifikacji i doświadczenia, które mogą mieć znaczenie dla realizacji przedsięwzięcia • W przypadku start-up’ów jest to główny, a często jedyny zasób

13. 4. Osoby zarządzające Część ta powinna odpowiedzieć na pytania: •  Jakie kwalifikacje mają autorzy biznesplanu? •  Jakie jest ich doświadczenie i największe sukcesy zawodowe? •  Jak wygląda podział zadań i odpowiedzialności? •  W jakim zakresie przedsiębiorstwo będzie korzystać z pomocy zewnętrznej (biuro rachunkowe, doradca podatkowy itd.)?

14. 5. Rynek i konkurencja • Im więcej szczegółowych informacji na temat rynku i konkurencji, tym większe prawdopodobieństwo przeprowadzenia prawidłowych kalkulacji biznesowych. Konieczne jest dokładne poznanie: • rynku (branży) w jakiej będziemy działać • konkurencji i jej produktów • charakterystyki klientów i ich potencjału nabywczego

15. 5. Rynek i konkurencja cd. SKŁADOWE • Analiza produktów lub usług alternatywnych, które na pierwszy rzut oka nie stanowią konkurencji (z punktu widzenia klienta zaspokajają one jednak tę samą potrzebę) • Analiza rynku (branży) - wielkość i potencjał wzrostowy • Analiza konkurencji - konkurencyjne firmy i ich oferta, ocena słabych i mocnych stron • Analiza klientów – opis i korzyści z konsumpcji naszego produktu/usługi

16. 5. Rynek i konkurencja cd. Ma wyjaśnić: •  Jak duży jest rynek i czy wykazuje tendencję wzrostową? •  Jakie czynniki (pozytywne i negatywne) wpływają na popyt? •  Jacy są najwięksi konkurenci i jakie są ich udziały w rynku? •  Co oferuje konkurencja i czym różni się jej oferta od naszej?

17. 5. Rynek i konkurencja cd. Ma wyjaśnić: • Jak wygląda marketing i dystrybucja produktów konkurencji? •  Jak wypada porównanie oferty cenowej - naszej i konkurencji? •  Jaką mamy przewagę nad konkurencją? •  Na jakim poziomie planujemy sprzedaż? •  Jaki udział w rynku chcemy osiągnąć?

18. 5. Rynek i konkurencja ĆWICZENIE Zbadanie rynku i konkurencji w 4 aspektach dla wybranego produktu/usługi • Analiza produktów lub usług alternatywnych, • Analiza rynku • Analiza konkurencji • Analiza klientów

19. 6. Marketing i dystrybucja Jeden z najważniejszych elementów biznesplanu Celem działań marketingowych jest rozpoznanie potrzeb klientów i przygotowanie odpowiedniej pod ich kątem oferty Pierwszy krok- określenie strategii wejścia na rynek, czyli pokazanie, w jaki sposób nasza firma i jej produkt lub usługa będzie wprowadzana na rynek i jak będzie na nim funkcjonować.

20. 6. Marketing i dystrybucja cd • Pierwszy krok w opracowaniu strategii Określenie strategii wejścia na rynek: • w jaki sposób firma i produkt/usługa będzie wprowadzana na rynek i jak będzie na nim funkcjonować • sposób wpływu na zachowania klientów • pozyskanie klientów i ich utrzymanie

21. 6. Marketing i dystrybucja cd • Krok drugi Ustalenie strategii marketingowej • w oparciu o analizę rynku i konkurencji • uwzględnia reakcję konkurencji np. na wojnę cenową • jak strategia wpływa na plan finansowy firmy

22. 6. Marketing i dystrybucja cd • Krok ostatni - Marketing Mix 4P: • produkt lub usługa (Product) opisanie jego wyglądu, określenie jakości, sposobu pakowania i przedstawienie koncepcji serwisu dla klientów • cena (Price) proponowana cena (po wcześniejszej wnikliwej analizie), ewentualne bonusy i rabaty • sprzedaż (Place) prezentacja wykorzystywanych kanałów dystrybucji • promocja (Promotion) przekaz reklamowy, grupy docelowej, do której jest kierowany, kanały komunikacji (media), oczekiwanych rezultatów kampanii

23. 6. Marketing i dystrybucja cd Wyjaśnienie: • Jaki jest pomysł na wprowadzenie biznesu na rynek? •  Jak wygląda harmonogram działań? •  Jaka strategia marketingowa została wybrana (i dlaczego)? •  Jakie ceny zostały określone dla danego produktu lub usługi? •  W jaki sposób produkt lub usługa będzie sprzedawana? •  Jakie wydatki zostaną poniesione na marketing i dystrybucję? •  Jak będzie wyglądać kampania reklamowa? •  Co jest celem działań reklamowych i w jakim horyzoncie czasowym? •  Jaki budżet jest konieczny do realizacji działań promocyjnych?

24. 6. Marketing i dystrybucja ĆWICZENIE Przygotuj strategię marketingową z użyciem techniki „4P” dla wybranego produktu/usługi

25. 7. Forma organizacyjna przedsiębiorstwa Informacje na temat sposobu zorganizowania firmy od strony formalnoprawnej oraz jej nazwy Wybór powinien wynikać z ekonomicznych i podatkowych interesów firmy

26. 7. Forma organizacyjna przedsiębiorstwa Regulowane przez: • Kodeks cywilny (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny) • Ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz.1807 z późn. zm.). • Kodeks spółek handlowych (ustawa z dnia 15 września 2000r.)

27. 7. Forma organizacyjna przedsiębiorstwa cd Możliwe formy prowadzenia działalności: • indywidualna działalność gospodarcza • spółka cywilna, • spółka jawna, • spółka partnerska, • spółka komandytowa, • spółka komandytowo-akcyjna, • spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, • spółka akcyjna.

28. Indywidualna (jednoosobowa) działalność gospodarcza Dla osób, które chcą działać na własny rachunek, to prawie idealna forma prowadzenia działalności Rozmiar działalności w żaden sposób ograniczony, łatwo ją rozszerzyć lub zlikwidować (zawiesić) Stosunkowo prosto uzyskać koncesje i zezwolenia

29. Indywidualna (jednoosobowa) działalność gospodarcza Największa wada: odpowiedzialność całym majątkiem, również majątkiem małżonka. Konieczność opłacania składek ZUS, nawet kiedy firma nie przynosi przychodów Formy opodatkowania: Karta podatkowa, Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów lub pełna księgowość.

30. 7. Forma organizacyjna przedsiębiorstwa cd Forma prawna przedsiębiorstwa określa odpowiedzialność udziałowców: Pełna odpowiedzialność własnym majątkiem w: • Jednoosobowej działalności gospodarczej • Spółce cywilnej Odpowiedzialność do wysokości wniesionego wkładu w spółkach handlowych • Spółka jawna • Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

31. 7. Forma organizacyjna przedsiębiorstwa cd NAZWA Dobra nazwa powinna ułatwiać promocję firmy i jej produktów (usług). Regulowane przez DZIAŁ III kodeksu cywilnego „PRZEDSIĘBIORCY I ICH OZNACZENIA” Zgodnie z KC przedsiębiorca działa pod FIRMĄ Art. 433. § 1. Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku § 2. Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia

32. 7. Forma organizacyjna przedsiębiorstwa Wyjaśnienie:   • Dlaczego firma nazywa się w określony sposób? •  Czy logo i nazwa firmy podlegają prawnej ochronie? •  Jaka forma prawna firmy została wybrana i dlaczego? •  Kim są udziałowcy i jak wygląda struktura udziałów?

33. 8. Plany finansowe CEL: udowodnienie że przestawiony pomysł jest opłacalny. Wyjaśnienie jak przedsiębiorstwo będzie finansowane przez najbliższe trzy lata działalności. Kolejne kroki: • Koszty, planowane ceny poszczególnych produktów/usług, prognozowana wielkość sprzedaży w ilościach bezwzględnych • Najważniejsze inwestycje i koszty zatrudnienia personelu

34. 8. Plany finansowe cd • Przygotowanie rachunku zysków i strat RZS – dla pierwszego roku działalności w wymiarze miesięcznym, dla dwóch następnych lat w cyklach kwartalnych RZS wykazuje, co zostanie w firmie po policzeniu wszystkich jej przychodów i kosztów. Dzięki niemu wiadomo, czy firma osiągnęła dodatni czy ujemny wynik ekonomiczny.

35. 8. Plany finansowe cd • Zaplanowanie przepływów finansowych CASH FLOW: określenie wysokości i terminów przychodów i wydatków (w cyklach jak wyżej) pokazuje wszystkie wpłaty, które powinny wpłynąć do firmy oraz wszystkie płatności, do których firma jest zobligowana Firma utrzymuje płynność finansową, gdy środki którymi dysponuje przewyższają konieczne wypłaty. W odwrotnej sytuacji różnica musi zostać pokryta z kapitału firmy. Analiza CASH FLOW pozwala uniknąć pułapki niewypłacalności oraz umożliwia określenie zapotrzebowania na kapitał. • Zapotrzebowane na kapitał, tzn. określenie jego wielkości i źródeł pochodzenia.

36. 8. Plany finansowe cd • W efekcie z połączenia RZS i CASH FLOW powstanie BILANS Prezentuje obraz kondycji finansowej firmy w danym momencie. Pokazuje, co firma posiada i jaka jest jej wartość. Daje możliwość oceny na ile ryzykowna jest inwestycja. • Określenie okresu zwrotu i progu rentowności (break even point), czyli momentu, w którym pojawią się pierwsze zyski (przychody przekroczą koszty).

37. 8. Plany finansowe cd Wyjaśnia • Jak będą kształtować się przychody i koszty działalności w okresie najbliższych trzech lat? •  Czy przedsiębiorstwo ma szansę na przetrwanie (czy nie grozi mu utrata płynności finansowej)? •  W jaki sposób będzie finansowana działalność firmy? •  Czy inwestycja w firmę może być rentowna (bardziej opłacalna od nieruchomości lub obligacji)?

38. 9. Ocena ryzyka i alternatywne scenariusze Ryzyka dla realizacji przedsięwzięcia mogą pojawić się wewnątrz firmy (opóźnienie w produkcji, chybiona kampania reklamowa, zdobycie dużego zamówienia) lub mieć charakter zewnętrzny (załamanie koniunktury, zmiany kursów walutowych, porażka największego konkurenta) Mogą mieć charakter POZYTYWNY I NEGATYWNY CEL - zidentyfikowanie ryzyk oraz przedstawienie środków zaradczych/dostosowawczych

39. 9. Ocena ryzyka i alternatywne scenariusze cd Opracowanie ALTERNATYWNYCH SCENARIUSZY Co najmniej 3: • Optymistyczny • Pesymistyczny • Najbardziej prawdopodobny Umożliwiają opisanie przyszłego rozwoju firmy z uwzględnieniem zmiennych uwarunkowań Należy zwracać uwagę na płynność finansową, usytuowanie progu rentowności oraz rachunek zysków i strat

40. 9. Ocena ryzyka i alternatywne scenariusze cd Ma wyjaśnić: •  Kiedy przedsięwzięcie osiągnie próg rentowności? •  Jakie są zagrożenia i szanse dla przedsięwzięcia? •  Jak firma zareaguje na potencjalne szanse i zagrożenia? •  Jak wyglądają plany finansowe firmy w korzystnym i niekorzystnym scenariuszu rozwoju? •  W jaki sposób i na jak długo zostanie zapewniona płynność finansowa w sytuacji wystąpienia niekorzystnego scenariusza rozwoju wydarzeń?

41. 9. Ocena ryzyka i alternatywne scenariusze ĆWICZENIE Sporządź listę potencjalnych ryzyk (pozytywnych i negatywnych) oraz strategii postępowania w przypadku wystąpienia dla wybranego pomysłu