Download
1 / 92
1.42k likes | 2.83k Views
حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی گذشته حال آینده. دکتر محمد حسین علیزاده دانشیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران. مقدمه. اهمیت و ضرورت ایجاد حوزه حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی کارکردهای حوزه حرکات اصلاحی و آسیب گستردگی عمل و جمعیت تحت پوشش خدمات آن
E N D
حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشیگذشته حال آینده دکتر محمد حسین علیزاده دانشیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران
مقدمه • اهمیت و ضرورت ایجاد حوزه حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی • کارکردهای حوزه حرکات اصلاحی و آسیب • گستردگی عمل و جمعیت تحت پوشش خدمات آن • جایگاه حوزه های مرتبط با آن مثل فیزیوتراپی ورزشی. پزشکیار ورزشی....
حرکات اصلاحی • هدف مهم حرکات اصلاحی شناسایی پیشگیری. آموزش و درمان ناهنجاری های وضعیتی است. • وضعیت بدنی خوب به معنای تعادل دستگاه اسکلتی عضلانی بدن است که افراد را در مقابل ناهنجاریها پیشرونده و یا آسیبها محافظت میکند. وضعیت بدنی چه ایستا و چه پویا در کسب ظاهری زیبا مهم است و موجب عملکرد مناسب و مقرون به صرفه مکانیکی بدن می شود
حرکات اصلاحی • اما وضعیت بدنی ضعیف که ناشی از رابطه ضعیف بخش های مختلف بدن با یکدیگر است موجب تحمل فشار افزایش یافته بر روی ساختارهای محافظتی بدن است که در نتیجه منجر به خستگی عضلانی (کشش عضلانی؛ تون ضعیف عضلانی) میشود. از سوی دیگر وضعیت بدنی ضعیف موجب کاهش اعتماد به نفس نیز خواهد شد.
موضوع شناسی در حرکات اصلاحی • وضعیت بدنی و سوماتوتایپ (چاق-لاغر-عضلانی) • وضعیت بدنی ورزشکاران رشته های مختلف ورزشی • وضعیت بدنی و جنس (زن-مرد) سن (کودکی؛ نوجوانی؛ سالمندی...)- وزن – قد (بلند قد؛ کوتاه قد...) • وضعیت بدنی و آسیب های ورزشی • وضعیت بدنی و موضوعات روانی • وضعیت بدنی معلولین • وضعیت بدنی بیماران • وضعیت بدنی جمعیت های خاص (مشاغل؛ معتادان؛...)
وضعیت بدنی ورزشکاران • به نظر می رسد یکی از مهمترین شاخص های انتخاب یک فرد مستعد برای یک رشته ورزشی وضعیت بدنی وی باشد. برخی از مربیان اعتقاد دارند که وضعیت بدنی یک فرد مزیت خاص یا ویژه برای وی در یک رشته ورزش شمرده میشود
وضعیت بدنی ورزشکاران • بسیاری از وضعیت های ضعیف بدنی در اثر استفاده مکرر از یک بخش از بدن در یک رشته ورزشی است Overuse syndromes)) که موجب بروز ناهنجاری های وضعیتی و آسیب ورزشی می شود
وضعیت بدنی ورزشکاران • خطر رشد یک طرفه بدن Overdevelopment در تمامی ورزشکارانی که با یک طرف بدن فعالیت می کنند وجود دارد(بدمینتون، تنیس، اسکواش، تنیس روی میز، هاکی،...)، حال آنکه در رشته های ورزشی که ورزشکار با دو طرف بدن کار میکند (شناگران، کشتی گیران، ژیمناستها،...) در خطر ناهنجاری های قدامی خلفی بدن مانند شانه گرد، قوس تشدید یافته کمر،و... خواهند بود که مهمترین علت آن نیز برنامه تمرینی فشرده آنان است
ورزش های راکتی یکی از مشخصه های مهم در رشته های ورزشی راکتی حرکت خیلی سریع در فواصل کوتاه است. برای نیل به سرعت زیاد ورزشکار نیازمند طول گام کوتاه و سرعت در گام برداری است. با کوتاهی طول گام میزان تماس ورزشکار با زمین بیشتر شده و تعادل ایستا و پویای فرد افزایش مییابد
ورزش های راکتی • ورزشکاران با پای چرخش یافته به داخل در جابجایی مسافت های کوتاه مانند بازی در زمین های تنیس و یا... برتری مشهودی دارند زیرا چرخش استخوان درشت نی به داخل موجب کوتاهی عضله همسترینگ، در نتیجه مانع از طول گام زیاد ورزشکار می شود.
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز زانوی ضربدری در این ورزش بدلیل نشستن روی زانوها با پاهای باز و پنجه های رو به بیرون برای تسلط و حرکت پابکس ، احتمال بروز زانوی ضربدری وجود دارد .
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز گردن رو به جلو وضعیت زدن سرویس و بعضی ضربه های کات در این ورزش احتمالاً سبب به جلو آمدن سر و گردن می شود .
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز کج گردنی در حین زدن ضربه های تنیس روی میز معمولاً به علت حرکت دست بازی ( مسطح ) و دست آزاد و همچنین دید بهتر ، گردن به سمت حرکت دست بازی کج می شود و به مرور احتمال عارضه کج گردنی بوجود می آید.
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز شانه نامتعادل در بعضی ضربه های تنیس روی میز مثل های لوپها (High Loop ) به علت بالا آمدن دستها در انتهای ضربه احتمال بروز شانه های نامتعادل وجود دارد .
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز کج پشتی همانطور که گفته شد تکرار بعضی ضربه ها و یا دفاع ها احتمالاً موجب بروز کج پشتی خواهد شد . همچنین تکرار و تمرین تکنیکهای تنیس روی میز به علت استفاده از یک دست ، سبب حجیم تر شدن عضلات همات سمت شده و نتیجتاً باعث ناهنجاریهای مختلف ستون فقرات از جمله کج پشتی و شانه های نامتعادل می شود .
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز پشت گردی Kyphosis معمولاً ورزشکاران برای تسلط بیشتر ، با استفاده از زانوها و همچنین پشت و کمر ، قد خود را متناسب با میز می کنند . این خمیدگی در پشت به ویژه در حین دفاع و سرویس احتمالاً سبب پشت گرد می شود . پست صافFlat Back احتمالاً به علت وضعیت خمیده پشت و کمر ، عارضه فلت بک ایجاد خواهد شد .
وضعیت بدنی در ورزش تنیس روی میز کف پای صاف Flat Foot این عارضه احتمالاً بدلیل زانوی ضربدری و فشار وزن بر روی کف پاها بوجود خواهد آمد .
ورزش های آبی • Swimmer with square shoulders,شناگران با بدنی چهارشانه و پاهای چرخش یافته به داخل از موقعیت خیلی خوب برای شنای کرال پشت و سینه یا شنای پروانه برخوردارند. در شناگران، پای باز شده یا خیلی شایع است ( Leg hyperextension)و برخی بر این باورند که این وضعیت یک مزیت برای شناگران محسوب می شود زیرا امکان استفاده از دامنه حرکتی قدامی و خلفی بیشتر را در مفصل زانو فراهم می کند
Deformities in front crawl 1.Spinal dysfunction 2.Idiopathic scoliosis without rib hump 3.Lax shoulder 4.Rotated arms
Deformities in back stroke 1.The tallest swimmers 2.Stright forward shoulders 3.Lumbar lordosis
ژیمناستیک • ژیمناست ها با قوس کمر زیاد و چرخش قدامی لگن قادرند تا کمر را بیش از اندازه باز کنند. آنها همچنین از مزیت باز شدن مفصل ران نیز برخوردار هستند.
Spondylolysis & Spondylolisthesis • نقص در بخش هاي بين مفصلي پنجمين مهره کمريلغزندگي مهره پنجم کمري روي مهره اول استخوان خاجي ناشي از فشار و نيروهاي زياد در ناحيه کمري ويا شکستگي استخوان
دوچرخه سواری • دوچرخه سواران مقداری پشت گرد دارند و با پدیده ای به نام پاهای حجیم روبرو هستند که ناشی از وضعیت عضلانی در ران ها و باسن است. برخی اعتقاد دارند که تغییرات وضعیت بدنی دوچرخه سواران در اثر تمرینات سنگین در این رشته ورزشی است.
دوچرخه سواری • يکي از ناراحتي شايع در دوچرخه سواران دردهاي ناحيه گردني بوده که ناشي از تحمل فشار بيش ازحد در اين ناحيه ميباشد.
دوچرخه سواری • پشت گرد • کيفوز پشتي • کاهش لوردز کمري
وضعیت لگن خاصره • تيلت قدامی لگن خاصره
ورزشهای میدانی • وضعیت بدنی خمیده یک مزیت برای ورزشکاران رشته های میدانی است زیرا آنان نیازمند مختصری خمیدگی در ناحیه پشتی و کمر هستند. به نظر می رسد که ورزشکاران با شانه های گرد در مقایسه با ورزشکاران با ستون فقرات صاف از مزیت بیشتری برخوردارند.
هاکی شانه گرد وضعیت قرار گیری بدن در طول بازی موجب کشش عضلات پشت وکوتاهی عضلات سینه ای • پشت صاف • به علت خمیدگی طولانی مدت د رطول بازی و بخصوص در زمان تمرین این عارضه بوجود می آید . در این حالت عضلات ناحیه پشت دچار کشیدگی شده واین عارضه بوجود می آید
سر به جلو (Forward head) در ورزشهای میدانی وتوپی که توپ زمان زیادی در روی زمین قرار دارد این عارضه شایع می باشد در ورزش هاکی نیز به علت شرایط ویژه بازی حجم واندازه توپ وکنترل مشکل وسرعت زیاد توپ وانجام حرکات بسیار ظریف که نیازمند دقت وتوجه میباشد افراد برای کنترل آن مجبور به توجه زیاد بر روی توپ می باشند واین عامل در دراز مدت باعث ایجاد عارضه سر به جلو می شود
شانه گردRoun shoulder • نحوه گرفتن چوب وحمل آن در طول بازی ودر تمامی • مراحل از قبیل ضربه ،حفظ توپ، وحتی در زمان حرکت • باتوپ، امکان ایجاد این عارضه وجود دارد • ایجاد کوتاهی در عضلات سینه ای بزرگ وعضلات • چرخاننده داخلی وضعف وکشیدگی عضلات پشت
اسکولیوز(scoliosis) در این ورزش افراد مجبور به خم شدن و تمایل بدن به یک طرف می باشندواین خمیدگی بیشتر به طرف وسمت دست برتر و طرف راست بدن می باشد و این خمیدگی در زمان ضربات و در مواقع مهار توپ دارای شدت وفشار بیشتری میباشد که باعث ایجاد کوتاهی در یک سمت از بدن وایجادکشیدگی در سمت دیگر ازبدن می باشد
زانوی ضربدری(Genu valgus) این عارضه به علت کشیدگی موجود در عضلات داخلی و کوتاهی در عضلات خارجی ران ایجاد می شودواین حالت دربازیکنان بلند قد بیشتر دیده میشود زیرا این افراد برای پایین آوردن مرکز ثقل و تسلط بیشتر بر بازی و توپ مجبور به خمیدگی بیشتر در اندام تحتانی می باشند
دو و میدانی • ورزشکاران دو و میدانی بویژه دوندگان سرعت اغلب دارای باسن های برجسته هستند (ورزشکاران افریقایی بیشتر از ورزشکاران اروپایی و آسیایی از این وضعیت برخوردارند). در این وضعیت ورزشکاران قادر خواهند بود تا پای خود را بیشتر باز کنند و از طول گام بهتری برخوردار باشند
دو و میدانی • دوندگان دوهای نیمه استقامت نیز از وضعیت بدنی مشابهی برخوردار هستند با این تفاوت که هر چه بر مسافت مسابقه افزوده می شود مشخصه پشت صاف در ورزشکاران تظاهر بیشتر می یابد.
عملکرد ورزشکاران پرتابی به حجم بدن بستگی دارد و هیچ مشخصه خاصی را نمی توان برای آنان برشمرد
