1 / 70

DİYABET VE KADIN SAĞLIĞI

DİYABET VE KADIN SAĞLIĞI. Doç. Dr. E. Zeynep Tuzcular Vural. M ENOPOZ. Kadında cinsel olgunluk çağından yaşlılığ a geçiş dönemi. Menopoz. Yunancada Meno: “ay” Poz:“son” Pratik hayatta, menopoz= kadının doğurganlığının bitişi Östrojen azalmasına bağlı olarak adet görmenin sonlanması

erasto
Download Presentation

DİYABET VE KADIN SAĞLIĞI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DİYABET VE KADIN SAĞLIĞI Doç. Dr. E. Zeynep Tuzcular Vural

  2. MENOPOZ Kadında cinsel olgunluk çağından yaşlılığageçişdönemi

  3. Menopoz • Yunancada • Meno: “ay” • Poz:“son” • Pratik hayatta, menopoz= kadının doğurganlığının bitişi • Östrojen azalmasına bağlı olarak adet görmenin sonlanması • genellikle 45-55 yaşları arasında • En az bir yıl adet görmemiş kadında kesinleşmiştir.

  4. Türkiye’de Durum . 45 yaşın altı erken menopoz 55 yaşın üstü geç menopoz Menopoz bir anda ortaya çıkmaz, yavaş yavaş ilerleyen bir süreçtir.

  5. Menopoz Yaşını Etkileyen Faktörler Kalıtım Irk Beslenme Doğum sayısı Sigara Ameliyatlar Radyoterapi, kemoterapi Sosyoekonomik düzey

  6. Kanama Düzensizlikleri Yumurtlama yok Sarı cisim yok Yumurta sayı/ yanıtlarında düşüş Östrojen azalır Progesteron azalır Rahim iç duvarı uyarısı yok Rahim iç duvarı değişimi olmaz Kanama düzensizlikleri

  7. Menopoz Belirtileri Duygudurum değişimleri – Depresyon,ağlama krizleri, sinirlilik Uyku bozukluğu – uykuya dalma zorlaşır – tüm uyuma süresi kısalır Osteoporoz 5. yıldan itibaren artmış kalça ve vertebra kırığı riski Sıcak Basması Terleme Çarpıntı Adet düzensizlikleri Cilt ve tırnaklarda incelme • Vaginal kuruluk, cinsel ilişkide ağrı,kaşıntıveyayanma Kalp ve kan yağları değişiklikleri – MI ve inme

  8. Fiziksel Değişiklikler • Ateş basması, gece terlemeleri, çarpıntı • Baş dönmesi, baş ağrıları, halsizlik • Uyku bozuklukları • Kas ve eklem ağrıları • Cinsel organlarda çekilme, kuruluk, ağrılı ilişki • Sık sık idrara çıkma veya idrar kaçırma • İştah artışı ve kilo alma • Tüylenme

  9. Psikolojik Değişiklikler • Kaygı, depresyon • Unutkanlık, sinirlilik, kolay ağlama, üzücü olayları daha çok hatırlama • Konsantrasyon eksikliği • Cinsel istekte azalma Menopoza ait belirtiler sadece bir ay sürebileceği gibi yıllarca da devam edebilir.

  10. MENOPOZ VE KAN LİPİD PROFİLİ Total Kolesterol ⇑ LDL Kolesterol ⇑ Lp (a) ⇑ Trigliseridler ⇑ HDL Kolesterol ⇓

  11. Menopozda oluşabilecek problemler Kemik Hastalıkları Yetersiz kalsiyum alımı, fiziksel aktivite azlığı, hormonal dengesizlik ve emilme yeteneğinin azalması nedeniyle kemiklerden kalsiyum çekilmesi artar. Kalp ve damar hastalıkları Östrojen düzeyini azalmasıyla birlikte kolesterol ( LDL düzeyi) artar. Aşırı kolesterol damarlarda tıkanma oluşturur. Kalp krizi ve felç riski artar.

  12. Bel 20 yıl Kalçalar BMI Bel Kalçalar Kalça/bel orantısı BMI Bel Kalçalar Kalça/Bel orantısı YaşlaBirlikteVücutKitleİndeksiArtışı

  13. Vücut Kitle İndeksi Artışı seks hormonları Yağ dağılımı E A jinoid yağ dağılımı premenopozal E A android yağ dağılımı postmenopozal Yağ dağılımında değişim EstroJenin azalmasına bağlı olarak devamlı bir androJen yüksekliği olur rölatif hiperandrogenizm Vücut yapısında değişim

  14. İdrar yolları ve cinsel organlardaki değişiklikler • Vajinal Belirtiler • Kuruluk • Ağrılı cinsel ilişki • vajinal kanamalar • Tekrarlayan vajinal iltihaplar • Üriner Belirtiler • Sıkışma • Ağrılı işeme • Stresle idrar kaçırma • Tekrarlayan idrar yolu iltihapları

  15. Vajinal kuruluk Vajinal nemlendiriciler Vajinal lubrikanlar Östrojenli kremler Ağızdan hormon tedavisi

  16. Hormon tedavisi (HT)Amaç • Menopoz dönemindeki kadınlarda östrojen eksikliğine bağlı semptomları gidermek • KADININ YAŞAM KALİTESİNİ YÜKSELTMEK • Östrojen + Progesteron • siklik (kesintili –ardışık) • kontinü(kesintisiz)

  17. Hormon tedavisi (HT) • Ateş basmaları, • Kadınlık organlarında çekilme ve işlev bozuklukları (atrofi) • Kemik erimesinin önlenmesi için uygulanabilir. HT ağızdan alınan ilaçlar, buruna sıkılan sprey, cilte sürülen krem veya yapıştırılan bantlar ya da vaginal fitillerle uygulanabilir.

  18. Hormon tedavisi • felç, kan pıhtılaşması ve meme kanseri risklerini arttırabilir. • Bu nedenle yaş, ırk, aile ve sağlık geçmişi gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

  19. KİMLER HT KULLANAMAZ? • Meme kanseri • Rahim kanseri • Melanom • Tekrarlayan tromboembolik ataklar • Tromboemboli (akut dönem) • Akut dönemde miyokard enfarktüsü • Karaciğer hastalıkları

  20. En Son Kabul Gören Görüş • Tedavi kişiselleştirilmeli! • Her hasta için özgün hedefler belirlenmeli • Hastanın beklentilerini karşılayacak en iyi tedavi seçeneği belirlenmeli • - Aile öyküsü (KVH, meme ca) • - Hormonal/Nonhormonal • - Doz,uygulama yolu • - Yaşam tarzı değişimleri (diyet, egzersiz…) • Yıllık kontrollara uyum sağlanmalı • - Jinekolojik muayene ve pelvik USG • - Vaginal smear • - Kan biyokimyası • - Mamografi

  21. Osteoporoz

  22. Osteoporoz “Kemik miktarının azalması” “İskeletin belirli kısımlarında, kırıklara aday olacak veya hatta kırık bulunacak şekilde incelmesine neden olacak derecede ilerlemiş kemik kaybı”

  23. Normal Osteoporotik Ağır Osteoporotik

  24. Osteoporoz gelecekteki sağlık ve yaşam kalitesini etkileyecek ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.

  25. Yaşın ve Menopozun Kemik Üzerine Etkisi Konsolidasyon Kemik Kitlesi Pik kemik kitlesine ulaşma Yaşa bağlı kemik kaybı Erkek Kadın Menopoz Yaş 0 10 20 30 40 50 60 70

  26. Kemik Dengesi Kemik yapımı - Osteoblast Denge Kemik yıkımı - Osteoklast

  27. Osteoporoz: Kemik Kompartmanları ve Osteoporotik Kırıkların Oluştuğu Üç Ana Nokta Omurlar Bilek Menopoz sonrası en sık kırık; - Omurlar (%43) - Femur boynu (%17) - Radius distali (%13) Kalça

  28. DEXA

  29. Osteoporozda Risk Faktörleri • İlerleyen yaş • Kalıtım • Östrojen eksikliği • Kalsiyum alımında yetersizlik • Zayıf vücut yapısı, boy-kilo oransızlığı • Sigara • Fazla kafein, alkol Hareketsizlik • Tiroid hastalıkları • Bazı ilaçlar (idrar söktürücüler, müshiller, kortizon...) • Güneşe yetersiz maruz kalma

  30. Osteoporozdan Korunma Yolları • Yeterli kalsiyum alımı (günde en az 600 mg) en iyi kaynak süt ürünleri,yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller • Egzersiz • Erken yaşta başlanmalı • Egzersiz alışkanlığı düşme ve buna bağlı kırıkları %25 azaltır • D Vitamini (800 IU/gün) • Östrojen

  31. Güneşlenme Florür alımı Aşırı protein ve tuztüketiminden kaçınılmalı Aşırı çay, kahve ve kola tüketiminden kaçınılmalı Sigara bırakılmalı

  32. EGZERSİZ Yararları: bağışıklık, kalp-damar, kemik, duygudurum, eklemler, KŞ, sıcak basmaları Koruyucu: osteoporoz, memekanseri Aerobik - 30-45 dak/ 4-5 kez / hafta Ağırlık çalışmaları - 2-3 kez/ hafta

  33. EGZERSİZ • Vücudun insüline duyarlılığını arttırır • İnsülin reseptör sayısını arttırır • İnsülin reseptörlerinin duyarlılığını arttırır • Vücut yağını azaltır ve kas kütlesini arttırır • Bel-kalça yağ oranını azaltır • Kolesterol ve TG düzeyini düşürür • Kan basıncını düşürür

  34. EVDE EGZERSİZ • Yerinde yürüyüş veya koşu (Yumuşak zemin üzerinde) • İp atlamak ( 10 ip atlama- 10 adım gezinti) • Basamak çıkma (40x40 üst yüzey ve 15-20 cm yükseklik) • Dans etmek • Kondüsyon bisikleti • Koşu bandı

  35. Pratik öneriler • Arabanızı gideceğiniz yerden uzağa park edin. • Yürüyen merdiven-asansör yerine merdiven kullanın. • Yürüyerek gidebilecekseniz araba kullanmayın. • Alışverişinizi uzak yerden yapın. • Otobüse bir durak sonra binin veya bir durak önce inin. • Haftanın 3-4 günü düzenli olarak yürüyün. • Ev ve bahçe işleri yapın

  36. Beslenme önerileri ↓ yağ, iyiyağ(Zeytin yağı, keten tohumu,Omega-3 yağ asitleri) ↑lif İşlenmemiş gıdalar Meyve- sebze Tahıllar, baklagiller, yağlı tohumlar Su Kafein, alkol, şeker ø Destekler Ca1200 mg/g Vitamin D 800 ünite/g Magnezyum Multivitaminler Antioksidanlar

  37. İyi beslenme, iyi yaşam Bitkiler ve Vitaminler Soya Keten tohumu Hohoş kırmızı yonca Melek otu Kedi otu Çuha çiçeği Vit E 800u/gün Vit C 1200mg/gün Kalsiyum 1200-1500 mg/gün SSRI’lar (Prozac, Zoloft, Celexa, Lexapro vs) Egzersiz HT alternatifleri Sıcak basmaları

  38. Bitkisel ajanlar: Keşke!!!! Kesin kanıtlar ve güvenlik?? Etkinlikle ilgili kanıtlar?? Kalite standartları??

  39. Kedi otuValerian Root (Valeriana officinalis) Uykusuzluk, endişe

  40. Melissa otu Lemon Balm (Melissa officinalis) Rahatlatıcı etki

  41. Black cohosh Hohoş(yılanotu, kızılderili otu, tahta biti otu) Ateş basmaları

  42. Keten tohumuFlax Seed , Linseed Kabızlık Kolesterol yüksekliği Sıcak basmaları Taze öğütülmüş olarak tüketilir 2 çorba kaşığı/gün

  43. Soya fasulyesi izoflavonlarısoy isoflavones Sıcak basmaları Kemik kaybı yavaşlar Kısa ve uzun dönem hafıza düzelir Lipid profilinde iyileşme Türkiye'de yetiştiği halde tıbbi olarak pek kullanılmayan bitkilerdendir.

  44. Sarı kantaron,St. John's wort Depresyon Endişe Sıcak basmaları (binbirdelik otu, kanotu, kılıçotu, koyunkıran, kuzukıran, mayasılotu, yaraotu)

  45. Stres Yönetimi Doğa Destek gurupları Danışmanlık Aile ve arkadaşlar Umutlar ve hayaller Manevi uğraşlar

  46. Üçü de 50 YAŞINDA! 1925 2005

  47. Hormon kullansam da kullanmasam da daha iyi bir yaşam için ne yapmalıyım? Daha fazla hareket Sigara Ø Dengeli beslen,kilona dikkat et Düzenli check-up(Pap smear, KB, boy ölçümü, kemik yoğunluğu, görme, kalp,diyabet kontrolü) Kalsiyum, vitamin D kullan Kan şekerini ve yağlarını düzenle Meme muayenesi ol,mammografi çektir…

  48. Değiştirilemez Cinsiyet Yaş Genetik Yatkınlık Meme değişiklikleri Irk Çevresel etkenler İlk adet-menopoz yaşı Değiştirilebilir İlk doğum yaşı HRT kullanımı Alkol kullanımı Kilo MEME KANSERİRisk Faktörleri

More Related