Rouw in de derde levensfase en de behandeling Gwendoline Horemans, 1TP-AO

1. Rouw in de derde levensfase en de behandeling Gwendoline Horemans, 1TP-AO i.o.v ICT & Bronnenonderzoek www.refdag.nl

2. Algemeen Rouw =Een van de moeilijkste en meest voorkomende lastdie oudere mensen te overwinnenhebben. Hierbij gaat het vooral over het verlies van mensen in familie of vriendenkring, als gevolg van dood.  voorbijgaande, pijnlijke, maar noodwendige verwerking van een verlies. Trauma = Een algemene aanduiding voor lichamelijk letsel dat het gevolg is van een ongeluk of geweld, of een psychisch zeer aangrijpende gebeurtenis. www.leerwiki.nl

3. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. • Specifieke rouwverwerking bij ouderen • In tegenstelling tot jongeren, want: • Achteruitgang van fysieke en mentale capaciteiten • Achteruitgang van mobiliteit • Inkrimping sociaal netwerk • Aantal sterfgevallen stijgt op latere leeftijd Pas na de hulp en ondersteuning van familieleden, begint de eigenlijke rouwverwerking bij ouderen.  Dit leidt tot een eenzame en moeilijke verwerking, omdat er niemand meer is die hen helpt, aangezien ze er van uit gaan dat de oudere, na een aantal weken, weet hoe ze hiermee moeten omgaan.

4. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. • Het verlies van een dierbare • Wederzijdse afhankelijkheid • - Voor dood: beide hebben hun eigen taken binnen het huishouden • - Na dood: alle taken op één persoon • Teveel taken die in orde gebracht moeten worden • Emotioneel nog te beladen om juiste beslissingen te nemen

5. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. • Andere dingen doen • Overgeblevene ouder moet zich aanpassen aan nieuwe situatie zonder partner • Vergt doorzettingsvermogen en moed • Als ze hier niet in slagen, zullen ze de rest van hun leven afhankelijk zijn van anderen • Aanpassing aan een nieuwe status • Echtgenoot – weduwnaar • Echtgenote – weduwe • Extra teken dat je ‘buitengesloten’ wordt in de maatschappij www.teleac.nl

6. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. • Alleen zijn • Doordringen van eenzaamheid • Vijfde wiel aan wagen • Krijgen geen gehoor van familie en omringende • Leegte opvullen in hun leven • Nieuwe sociale contacten • Aanvaarding nieuwe situatie • Tederheid • - Voor dood: Intimiteit is dagelijkse kost, vooral bij aankleden, verzorgen,… • - Na dood: Geen tederheid meer •  Geen tederheid van familie of hulpverleners, want niet toepasselijk www.jimmykets.wordpress.com

7. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. • Seksualiteit • Nood aan affectie en haptonomie = aanraken en aangeraakt worden • Als ze alleen overblijven, kan dit probleem worden in de rouwverwerking • Praktische problemen • Regelen van financiële aspecten • Maar emoties nog te veel de overhand • Niet altijd de juiste beslissingen • Verhuizen • Verhuizen: ja, nee? • Voor- en nadelen afwegen • Geef de oudere de tijd om een beslissing te maken, anders voelen ze zich niet op hun gemak www.hln.be

8. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Verschil in rouw tussen een man en een vrouw Weduwen Vrouwen leven langer dan mannen Vermijden sociaal contact. Vrouw emotioneel sterker als man, want ervaring in gezin, door vreugde, verdriet, spanningen  Initiatief nemen en contacten leggen voor reïntegratie in maatschappij Weduwnaar Dubbelverlies, want vrouw kwijt en geen ‘service’ meer in huishouden  Snellere reïntegratie in maatschappij door cafés, sport- en hobbyclubs

9. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Betekenis geven aan het verlies Cultuurpatroon Verschillende rituelen in culturen Keuze van ouderen moeten gerespecteerd worden  Eventueel nood aan professionele rouwbegeleiding Het streven naar een doel of doelen Aanmoediging om verder te gaan en te zoeken naar de zin van het leven Meer vrijheid en tijd, waardoor meer tijd om dingen te verwezenlijken die hij vroeger niet kon doen De droom van overledene uitvoeren

10. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Relaties met anderen Gaan als vrijwilliger aan de slag Voelen zich opnieuw betrokken in het leven Voelen zich waardevol bij het helpen van lotgenoten  Nieuwe contacten, sterker zelfbeeld Het levensverhaal Goede en slechte herinneringen aan dierbare overhouden Om vergiffenis vragen Zorgt ervoor dat zijn geliefde nog dicht bij hem is

11. Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. • Het dagboek • Emoties neerpennen • Alleen voor zichzelf bedoelt • Betekenisloos voor anderen • Opluchting • Het belang van lijden Oudere moet zelf antwoord zoeken, want zijn pijn en zijn leed!

12. www.noviomagum.web-log.nl