KORISTI I RIZICI LIJEKOVA U GINEKOLOGIJI I OPSTETRICIJI

1. KORISTI I RIZICI LIJEKOVA U GINEKOLOGIJI I OPSTETRICIJI Prof dr sc Igor Francetić Zavod za kliničku farmakologiju Klinika za unutrašnje bolesti Rebro VIII HRVATSKI KONGRES O ENDOKRINOLOGIJI U GINEKOLOGIJI I OPSTETRICIJI Brijuni .8.-11.- 9.2011.

2. KORISTI I RIZICI LIJEKOVA • KORIST BEZ RIZIKA NE POSTOJI • U POČETKU KLINIČKE PRIMJENE RAČUNA SE NA KORIST • SLIJEDI FAZA RAZOČARENJA RADI USTANOVLJENIH RIZIKA • FAZA OBJEKTIVNE PROCJENE VRIJEDNOSTI LIJEKA

3. KORIST I RIZICI PRIMJENE LIJEKOVA • OSNOVNI PRINCIP USPJEŠNE FARMAKOTERAPIJE JEST PROCJENA-VAGANJE – KORISTI I RIZIKA • OTEŽAVAJUĆA OKOLNOST JE NEPOTPUNO POZNAVANJE RIZIKA/ KORISTI

4. LIJEKOVI :ODUŠEVLJENJE I RAZOČARANJE • PREDRASUDA /WISHFUL THINKING/: LIJEK DJELUJE SAMO NA CILJANI RECEPTOR/SUSTAV/PATOFIZIOLOŠKI MEHANIZAM • LJUDSKI ORGANIZAM RASPOLAŽE BROJNIM KOMPENZATORNIM MEHANIZMIMA KOJIMA MODIFICIRA UČINAK LIJEKA

5. KORISTI I RIZICI • INHIBITORI PROTONSKE PUMPE PROTONSKA PUMPA VAŽNA ZA ISHRANU LEĆE-UBRZAN NASTANAK KATARAKTE OSTEOBLASTI/OSTEOKLASTI RESORPCIJA Ca-OSTEOPOROZA • INHIBITORI TNF PORAST INFEKCIJA (TBC) LIMFOM?

6. KORISTI I RIZICI • BLOKATORI BETA ADRENERGIČKIH R ISPRVA ANTIARITMICI PA ANTIHIPERTENZIVI BRONHOSPAZAM U ASTMATIČARA (I PRI LOKALNOJ PRIMJENI) METABOLIČKI UČINCI VAZOKONSTRIKCIJA

7. KORISTI I RIZICI • DIETILSTILBESTROL UČESTALOST Ca VAGINE • HORMONSKA NADOMJESNA TERAPIJA TROMBOEMBOLIČKI INCIDENTI KARDIOVASKULARNI RIZICI? SMANJENA UČESTALOST Ca KOLONA POVEĆAN RIZIK Ca DOJKE , OVARIJA

8. KORISTI I RIZICI • ANTIDEPRESIVI POVEĆAN RIZIK OSTEOPOROZE POVEĆANA SUICIDALNOST UČINAK NA TERMOREGULACIJU

9. KORISTI I RIZICI • NEHORMONALNO LIJEČENJE VAZOMOTORNIH SIMPTOMA U MENOPAUZI • 60-90% ŽENA U MENOPAUZI IMA VMS I NAJČEŠĆI SU POJEDINAČNI SIMTOM U MENOPAUZI ZNAČAJNO REMETE NORMALAN ŽIVOT, PREKLAPAJU SE SA SIMPTOMIMA STARENJA

10. VAZOMOTORNI SIMPTOMI U MENOPAUZI • LIJEČENJE ESTROGENIMA TERAPIJA IZBORA ,ali: • RIZICI ESTROGENSKE TERAPIJE /POSEBNO U NEKIH ŽENA/ NALAŽU DRUGE TERAPIJSKE MODALITETE

11. VAZOMOTORIKA UREGULACIJI TOPLINE • VMS POSLJEDICA POREMEĆAJA KOMPLEKSNOG SLIJEDA U REGULACIJI TEMPERATURE • REGULACIJA TEMPERATURE IZ PREOPTIČKIH NUKLEUSA U HIPOTALAMUSU/BOGAT SEROTONINERGIČKIM STRUKTURAMA I ESTROGENSKIM RECEPTORIMA

12. VAZOMOTORIKA U REGULACIJI TOPLINE • NEUTRALNA TERMOREGULATORNA ZONA • PROMJENE TEMPERATURE UNUTAR NORMALNIH GRANICA /NTRZ/ BEZ ODGOVORA REGULATORNIH MEHANIZAMA • SIMPTOMATSKE ŽENE IMAJU SUŽENU NTRZ – RANIJE UKLJUČIVANJE REGULATORNIH MEHANIZAMA

13. NEHORMONALNO LIJEČENJE VMS • SSRI / INHIBITORI PONOVNE POHRANE SEROTONINA/ • SNRI /SELEKTIVNI INHIBITORI POHRANE NORADRENALINA • GABAPENTIN

14. NEHORMONALNO LIJEČENJE VMS • SSRI RACIONAL:SEROTONIN UKLJUČEN U TERMOREGULACIJU SEROTONIN UZROKUJE VAZODILATACIJU INDIREKTNO PREKO OTPUŠTANJA NO , A VAZOKNSTRIKCIJU PREKO SEROTONINSKIH RECEPTORA

15. SSRI U HRVATSKOJ • fluvoksamin FEVARIN • fluoksetin* FLUSETIN,FLUVAR,PORTAL, PROZAC,PROZAC DISPENSIBILE • sertralin ASENTRA,HALEN,LUXETRA, SONALIA,TRALIN, ZOLOFT • paroksetin* DEPROZEL,PALUXON, PAROKSETIN,PAROXIN,SEROXAT • citalopram CITALON,CITALOPRAM, STARCITIN, • escitalopram CIPRALEX, CITRAM, ELICEA, STRACITIN ES *ne uz tamoksifen,smanjen učinak tamoksifena

16. OSTALI ANTIDEPRESIVI U HRVATSKOJ/SSRI i SNRI/ • venlafaksin ALENTA, EFEXIVA, VELAFAKS,VEXIN • duloksetin CYMBALTA

17. SSRI ISNRI U LIJEČENJU VMS • VENLAFAKSIN = PAROKSETIN • > FLUOKSETIN,CITALOPRAM • >SERTRALIN

18. VMS I DEPRESIJAU MENOPAUZI • DEPRESIJA 2X ČEŠĆA U MENOPAUZI • VEĆA UČESTALOST DEPRESIJE U ŽENA SA VMS • LIJEČENJE VMS POBOLJŠAVA LIJEČENJE DEPRESIJE • POVEZANOST VMS I DEPRESIJE U MENOPAUZI (MEHANIZAM ?)

19. VMS I DEPRESIJA U MENOPAUZI • Citalopram 20-60 mg/ ( 20 mg) uspješan u liječenju depresije i VMS u menopauzi primjenjen sam kao i u kombinaciji sa estradiolom • 87% vs 91 % • Soares, 2003 g

20. VMS I DEPRESIJA U MENOPAUZI • ESCITALOPRAM 10-20mg vs HRT (ETINILESTRADIOL 5ug/ noretisteron1 mg/d) • VMS 56% vs 31,2% • Depresija 75% vs 25% • Soares , 2006

21. VMS I DEPRESIJA U MENOPAUZI • FLUVOKSAMIN 50/mg/d + HRT vs HRT • VMS 6,5/d --0,9/d 6,5/d--1,8/d • Nagata ,2005

22. TERAPIJSKE OPCIJE ZA VMS • ESTROGENI • SSRI: BLAGI/UMJERENI VMS(14 TJ) • SNRI:UMJERENI/OZBILJNI VMS (50TJ) • GABAPENTIN

23. KORISTI I RIZICI LIJEKOVA (ANTIDEPRESIVA)

24. ANTIDEPRESIVI I OSTEOPOROZA • NAJPROPISIVANIJAGRUPA LIJEKOVA U SAD • ZNAČAJAN PORAST POTROŠNJE U HRVATSKOJ • SEROTONIN IZ CRIJEVA (95%) SUPRIMIRA PROLIFERACIJU OSTEOBLASTA • SUPRESIJA PONOVNE POHRANE SEROTONINA ŠTETNA ZA PROLIFERACIJU OSTEOBLASTA • SEROTONIN IZ CNS-a(5%)POTIČE OSTEOBLASTE

25. FRAKTURE U STARIJIH OSOBA I ANTIDEPRESIVI • META ANALIZA 2011 • 73072 BOLESNIKA NA ANTIDEPRESIVIMA • 2916 SEK AMINI • 4701 TERC AMINI • 56941 SSRI • 8516 ATIPIČNI Gagne, 2011

26. FRAKTURE U STARIJIH OSOBA I ANTIDEPRESIVI

27. FRAKTURE U STARIJIH OSOBA I ANTIDEPRESIVI • ANTIDEPRESIVI SA NISKIM SEDATIVNIM POTENCIJALOM I VISOKIM AFINITETOM ZA 5HTT(SEROTONINSKI TRANSPORTNI RECEPTOR) IMAJU NAJVEĆU UČESTALOST FRAKTURA • PROFIL SSRI

28. KORISTI I RIZICI LIJEKOVA • U ČASU REGISTRACIJE PRETEŽU KORISNI UČINCI • S VREMENOM RASTU SAZNANJA I SVIJEST O RIZICIMA • POTREBNO VRIJEME I BROJ IZLOŽENIH LIJEKU ZA POTPUNIJU SLIKU • ZNANJE JE KRHKO ,ODLUKA TEŠKA , A POVOLJNI TRENUTAK PROLAZI BRZO