ULUSLARARASI ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME PROGRAMI

1. ULUSLARARASI ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME PROGRAMI PISA Programme for International Student Assessment

2. PISA NEDİR? • PISA- TheProgramme for International StudentAssessment (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) kısaltmasıdır. • OECD - Organisation for EconomicCo-operation and Development (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilâtı) tarafından düzenlenir. • 15 yaş grubu öğrencilerinin matematik, fen veokuma becerileri alanlarındaki bilgi ve becerilerinin değerlendirildiği eğitimle ilgili dünyanın en kapsamlıtarama araştırmasıdır.

3. KATILIMCI ÜLKELER • OECD ÜYESİÜLKELER • OECD ÜYESİ OLMAYAN ÜLKELER OECD SEKRETARYASI PISA YÖNETİM KURULU ULUSLARARASI KONSORSİYUM • Kalite standartları ve güvencesi • İletişim • Örneklem • Değerlendirme çerçevesinin hazırlanması • Ölçme araçlarının hazırlanması • Çeviri/doğrulama işlemleri • Değerlendirme ile ilgili işlemler • Veri toplama ve işleme • İstatistiksel analiz • Raporlaştırma ULUSAL MERKEZ • Ulusal Proje Yöneticisi • Ulusal Proje Ekibi AÇIK FORUM (Okuma Becerileri, Fen, Matematik) UZMAN GRUPLAR • Matematik Uzman Grubu • Okuma Becerileri Uzman Grubu • Fen Uzman Grubu • Anket Uzman Grubu • Teknik Uzman Grubu • Gerek duyulan diğerleri

4. Okuma Becerileri • Matematik Okuryazarlığı • Fen Okuryazarlığı • Yapılan değerlendirmeler ile öğrencilerin; • Ayrıca uygulanan anketler ile; • motivasyonları • kendileri hakkındaki görüşleri • öğrenme biçimleri • okul ortamları • aileleri ile ilgili veriler toplanmaktadır.

5. PISA UYGULAMA DÖNGÜSÜ 2009 2006 2003 2012 2000 OKUMA BECERİLERİ OKUMA BECERİLERİ OKUMA BECERİLERİ OKUMA BECERİLERİ OKUMA BECERİLERİ MATEMATİK MATEMATİK MATEMATİK MATEMATİK MATEMATİK FEN FEN FEN FEN FEN

6. PISA NEDEN ÖNEMLİ? • Yarışma veya sınav değil, bir durum belirleme çalışmasıdır. • Yalnızca bilgi düzeyini ölçmek yerine, farklı bilgileri bir araya getirebilme, seçenekleri karşılaştırabilme, gerçek yaşam koşullarında bilgiyi kullanarak sonuca ulaşma gibi becerileri ölçer. • Bireysel olarak öğrencilerin veya okulların değil, ülkelerin eğitim sistemlerinin durumunu ortaya koymaktadır. • Anketlerde toplanan veriler ve öğrencilerin sınavlarda elde ettikleri puanlar birlikte değerlendirilerek farklı ülkelerde uygulanmakta olan eğitim sistemleri birçok açıdan karşılaştırılır ve dünyadaki eğitim sistemlerinin benzer ve farklı yanlarını, güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koyar. • Ülkelerin uluslararası düzeyde kaliteli insan gücü olarak konumunu belirler. • Eğitim alanında yapılan araştırmalara kaynak (veri tabanı) oluşturur.

7. Politika belirleyici özelliği: • Her ülkeye, diğer ülkelere kıyasla ve kendi içlerinde ne durumda olduklarını ve öğrencilerini ne kadar etkili eğittiklerini gösterir. • Yeni politikalar ve eğitim-öğretim programları geliştirmeleri için hükümetlere bilgi sağlar. Günümüzde birçok ülke PISA sonuçlarına göre ulusal hedefler ve ölçütler belirlemekte; eğitim sistemlerinde köklü ve kalıcı reformlar yapmaktadır. • Eğitimde kalite düzeyinin yükseltilmesine yönelik standartlar sağlar.

8. Düzenli olarak yapılması: • Ülkelerin hedeflerinin nekadarına ulaştıklarınıizlemelerine imkân tanır. Geniş coğrafi yapısı: • PISA 2000’e iki uygulama şeklinde (2002’de 11 ülke katılmış) 43 ülke, PISA 2003’e 41 ülke, PISA 2006’ya 30’u OECD üyesi olmak üzere 57 ülke, PISA 2009’a 74 ülke katılmıştır. PISA 2009’a önce 34’ü OECD üyesi olmak üzere toplam 65 ülke katılmış, daha sonra 9 ülkenin katılımı ile bir ek çalışma yapılmıştır. • 2012’de PISA’ya 67 ülkenin katılması planlanmaktadır.

9. 1=PISA 2000’den itibaren katılan ülkeler 4=PISA 2009’dan itibaren katılan ülkeler2=PISA 2003’ten itibaren katılan ülkeler 5=İlk kez PISA 2012’de katılan ülkeler3=PISA 2006 ‘ten itibaren katılan ülkeler PISA 2012’YE KATILAN ÜLKELER

10. Yeni bir “okuryazarlık” kavramı: • Okuryazarlıkkavramı; öğrencilerin bilgilerini günlük yaşamda kullanma, mantıksal sonuçlara varma çeşitli durumlarla ilgili problemleri yorumlamak ve çözmek için öğrendiklerinden çıkarımlarda bulunma kapasitesi olarak tanımlanmaktadır. • PISA, öğrencilerin sadece okulda verilen temel bilgileri öğrenip öğrenemediklerini değil, aynı zamanda öğrendiklerini kullanarak bilinmeyen hakkında tahminde bulunup bulunamadıklarını ve bilgilerini okul içerisinde ve okul dışı durumlarda uygulayıp uygulayamadıklarını da araştırmaktadır.

11. ÖRNEKLEM • PISA öğrenci evreni, okul türüne bakılmaksızın okullarda öğrenim gören, değerlendirmenin yapılacağı tarih itibariyle yaşları 15 yıl 3 ay ve 16 yıl 2 ay arasında değişen, en az altı yıllık örgün eğitimi tamamlamış öğrencilerden oluşmaktadır. 15 yaş grubunun kullanılması, öğrenci başarılarının bütün ülkelerdeki zorunlu eğitimin bitimindeveya zorunlu eğitim tamamlanmadan önce karşılaştırılabilmesini sağlamaktadır. • Öğrenciler zihinsel engelli olma veya yeterli derecede dili kullanamama gibi durumlarda çalışmanın dışında bırakılabilmektedir. PISA 2009’da 65 katılımcı ülkenin 28’inde kapsam dışı bırakılan okulların oranı %1’ den az; tüm ülkelerde ise %5’ten azdır. OECD ülkelerinde örneklemlerdeki öğrenci sayısı 3.608 (İzlanda) ile 38.213 (Meksika) arasında değişmektedir.Ulusal merkezler tarafından tabakalı örnekleme yöntemine göre örneklemin çatısı oluşturulur. Bu çatıda, öğrencilerin ve okulların hangi kriterlere göre örnekleme dâhil edileceği (bölge, program türü, okul türü vb.) belirlenir.

12. PISA 2012 uygulamasına katılan okullar, 12 istatistikî bölgeye (NUTS 1), program türüneve öğrencilerin temsil edilme oranlarına göre uluslararası istatistik firması-Westattarafından 15 yaş grubu öğrencisi olan ve olabilecek tüm okullar arasından seçilmiştir.

13. Uygulamaya katılmak üzere belirlenen okullardaki 15 yaş grubu Ögrenciler arasından KeyQuest istatistik programı kullanılarak uluslararası firmanın kontrolünde seçkisiz yöntemle 35 öğrenci seçilecektir. • Her okuldan 15 yaş grubundaki 35 öğrenci katılacaktır. 170 okuldan 35 öğrenci olmak üzere yaklaşık 5000 öğrencinin uygulamaya katılması planlanmaktadır. OKULLARDAN 15 YAŞ GRUBU ÖĞRENCİ LİSTELERİNİN GELMESİ 35 ÖĞRENCİLİK LİSTEDEN BTD’YE KATILACAK 14 ÖĞRENCİNİN BELİRLENMESİ SÜREÇ OKULDAN KATILACAK 35 ÖĞRENCİLİK LİSTENİN BELİRLENMESİ

14. PISA’DAKİ ÖLÇME ARAÇLARI: ÖLÇME NASIL YAPILMAKTADIR? • Ölçme araçları değerlendirme ünitelerinden (senaryolardan)oluşmaktadır. Bir ünitede metinler, şekiller, tablolar ve/veya grafiklerden oluşan ortak bir madde kökü ile ardından gelen metnin, şeklin, tablonun ya da grafiğin farklı yönleri ile ilgili maddeler bulunmaktadır. • Bu maddelerin yaklaşık yarısı öğrencilerin 4 ya da 5 seçenekten birini işaretledikleri çoktan seçmeli (basit çoktan seçmeli) ya da öğrencilerin bir dizi önermeyi “evet/hayır”, veya“katılıyorum/katılmıyorum” gibi muhtemel iki yanıttan birini seçerek değerlendirdikleri maddelerden (karmaşık çoktan seçmeli) oluşmaktadır. • Kalan maddeler ise, öğrencilerin kısa ya da uzun, kendi yanıtlarını oluşturmalarının istendiği açık uçlu maddelerdir.Sadece bir kısmı doğru olan ya da istenenden daha basit bir açıklama yapılan yanıtlara kısmî puan verilmektedir. Puanlama işlemi, bu konuda eğitim almış kişiler tarafından, detaylı puanlayıcı kılavuzunda yer alan yönergelere göre gerçekleştirilmektedir.

15. A öğrencisinin I’den V’ e kadar olan görevleri başarıyla tamamlaması ve VI’yı da büyük ihtimalle yapması beklenir. Madde VI Yüksek zorluk derecesindeki maddeler Madde V B öğrencisinin I, II, III’ü başarıyla tamamlaması, düşük bir ihtimalle IV‘ü yapması, V ve VI’yı başarı ile tamamlayamaması beklenir. Madde IV Orta derecede zorluktaki maddeler Madde III C öğrencisinin II’den VI’ya kadar olan maddeleri başarıylatamamlayamaması ve I no’lu maddeyi de düşük bir ihtimalle yapması beklenir. Madde II Düşük zorluk derecesindeki maddeler Madde I YETERLİK DÜZEYLERİ • Elde edilen sonuçlar ile belirli sayıdaki okuryazarlık değişkenlerinden her biri için bir ya da daha fazla ölçek tanımlanır. Bu sürekli ölçek ile her bir öğrencinin yerini kestirmek ve o alandaki okuryazarlığının hangi seviyede olduğunu görmek, maddelerin güçlük düzeylerinibelirlemek mümkün olmaktadır. PISA Maddeleri ve Öğrenci Yeterlikleri Arasındaki ilişki

16. PISA 2009 TÜRKİYE UYGULAMASI • PISA 2009 uygulaması ülkemizde 2009 yılının Nisan ayı içerisinde yapılmıştır. Bu uygulamada, 12 istatistikî bölge biriminden (NUTS) 56 il ve okul türlerine gore tabakalandırılarak PISA uluslararası merkez tarafından seçkisiz yöntemle belirlenen toplam170 okuldan 4996 öğrenci yer almıştır. • Türkiye’deki özel okulların oranına paralel olarak PISA 2009 örnekleminin %2’si özel okul %98’i resmî okullardan oluşmaktadır. Uygulamada, bakanlık personeli olan 39 test uygulayıcısı ile okullardaki görevli müdür ve müdür yardımcılarından oluşan 170 okul koordinatörü görev almıştır.

18. PISA 2012 • Ağırlıklı alan Matematik Okuryazarlığı olacaktır. • Matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerileri alanlarında kağıt-kalem değerlendirmesi, isteğe bağlı olarak matematik okuryazarlığı, okuma becerileri ve problem çözme becerileri alanlarında Bilgisayar Tabanlı Değerlendirme yapılacaktır. • Dünya genelinde uygulamaya 67 ülke katılacaktır. • Türkiye; • Matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerileri alanlarında yapılacak olan kağıt-kalem değerlendirmesine, • İlk defa problem çözme alanında yapılacak olan bilgisayar tabanlı değerlendirmeye, • Temel anket değerlendirmelerine (Öğrenci ve Okul anketi) ve Bilişim Teknolojileri anketine katılacaktır. • Türkiye’de uygulama okul koordinatörü, okuldan seçilen test uygulayıcı yardımcısı ve bakanlık tarafından gönderilen test uygulayıcılarının işbirliği ile Nisan ayı içerisinde yapılacaktır.

19. PISA 2012 Kapsamında Yapılan Çalışmalar Genel Müdürlüğümüz tarafından 57 il ve 170 okuldan gelen okul koordinatörleri ile alan öğretmenleri olmak üzere yaklaşık 700 kişiyle 30 Ocak-02 Şubat 2012 tarihleri arasında Antalya-Kemer’de; • Öğrencilerimizin uluslararası standartlarda hazırlanan madde tipleri ile değerlendirilmesi ve açık uçlu madde tipleri ile ilgili çalışmalar yapılması, • Okullarının ülkemizi temsil ettiklerinin bilinciyle öğrencilerin özgüvenleri ve motivasyonlarının artırılması, • Okullardaki öğretim süreçlerinin geliştirilmesi, • İyileştirme ve geliştirme çalışmalarında uluslararası projede illerini temsil eden okullara öncelik verilmesi amacıyla bilgilendirme toplantısı yapılmıştır.

20. Bu toplantıda; • Tüm katılımcılara PISA ile ilgili genel bilgilerin ve tüm açıklanmış PISA sorularının bulunduğu PISA TÜRKİYE kitabı verilmiştir. • YEĞİTEK Durum Belirleme Çalışması (YDBÇ) adıyla, çıkmış PISA sorularından oluşan bir deneme kitapçığı ve kodlama rehberi verilmiştir. Bu denemenin okulda bulunan tüm 15 yaş grubu öğrencilere uygulanması ve kodlamaların (minimum 50 öğrencinin) 1 Mart’a kadar ulusal merkeze gönderilmesi istenmiştir. • Okul koordinatörlerine «Okulumuz Ülkemizi Temsil Ediyor» yazılı afişler ile öğrenci ve velilere dağıtılmak üzere tanıtıcı broşürler verilmiştir.

21. Ayrıca 25 Şubat 2012 tarihinde bilgisayar tabanlı değerlendirme hazırlıklarının yürütülmesinden sorumlu öğretmenlere Başkent Öğretmenevi’nde işleyiş, teknik gereklilikler ve hazırlıklara ilişkin bir bilgilendirme semineri verilmiştir. • Mart ayı içerisinde okullara giderek uygulamayı yürütecek olan test uygulayıcılarına eğitim verilecektir.

22. TEŞEKKÜRLER PISA Türkiye