Definicja książki

1. Definicja książki

2. Struktura książki i czasopisma Książka to zespół treści psychicznych utrwalonych w tekście, elementów materialnych oraz funkcji społecznej, polegającej na oddziaływaniu tych treści na życie umysłowe i społeczne.

3. Książka • Dzieło samoistne pod względem treściowym i wydawniczym należy do dokumentów piśmienniczych publikowanych, które mogą być opracowywane przez jednego, kilku lub wielu autorów (prace zbiorowe). Natomiast jako źródło informacji książki dzielimy na: • naukowe • popularnonaukowe. • Jednak długi cykl wydawniczy książek powoduje, że nie są zbyt szybkim i aktualnym źródłem wiedzy; ustępują czasopismom.

4. Książka składa się z: Tytulatury: • autor (autorzy), współtwórca (redaktor, tłumacz, ilustrator itp.), • tytuł, podtytuł, dodatki do tytułu, • oznaczenia wydania, • numer kolejnego tomu lub części, • adresu wydawniczego (miejsce wydania, nazwa wydawcy, drukarnia), • nazwa instytucji sprawczej, • nazwa serii.

5. Tekstów wprowadzających: dedykacja (zdanie , w którym ofiarowywana jest komuś książka), motto (cytat, aforyzm, sentencja na początku książki lub utworu, rozdziału) adnotacja (krótka informacja o treści i przeznaczeniu książki - na skrzydełkach obwoluty, na odwrocie karty tytułowej, okładce), biografia autora ( krótka informacja o autorze i jego twórczości),

6. Tekstów wprowadzających cd. • przedmowa, wstęp (krótkie omówienie okoliczności powstania książki, jej przeznaczenie lub znawca wprowadza czytelnika w treść dzieła), • posłowie (krótkie omówienie zagadnień związanych z treścią książki, umieszczone na końcu książki), • nota wydawcy ( poprawki i uzupełnienia tekstu, dokonane na podstawie autografu, pierwodruku w czasopiśmie i pierwszego wydania książkowego.

7. Tekstu głównego: • tomy, • części, • rozdziały lub akty, • podrozdziały, ewentualnie sceny, • paragrafy lub odsłony, • ustępy lub śpiewy itp.

8. Materiałów uzupełniających tekst główny: • przypisy (umieszcza się u dołu strony lub na końcu książki. Mogą mieć postać p. bibliograficzynych, biograficznych, informacyjnych, polemicznych, itp.), • tablice (dane słowno-liczbowe), • ilustracje, • aneksy, • bibliografia załącznikowa (wykaz źródeł, literatura przedmiotu).

9. Elementów informacyjno-pomocniczych: • spis treści • słownik użytych terminów, • wykazy skrótów, znaków, tablic, ilustracji, źródeł ilustracji, • indeksy, • streszczenia w językach obcych.

10. Metryki książki: • nazwa instytucji wydawniczej, • miejsce i rok wydania, • kolejny numer wydania, • wielkość nakładu, • objętość w arkuszach wydawniczych i drukarskich, • oznaczenie rodzaju, formatu, klasy i gramatury papieru, • datę złożenia zamówienia, podpisania do druku i jego ukończenia, • numer zamówienia, • nazwę i miejsce drukarni, • cenę książki.

11. Inne ważne pojęcia związane z książką: • Żywa pagina - powtarzający się na każdej stronicy nad tekstem skrócony tytuł dzieła, jego części, rozdziału lub treści stronicy; w encyklopediach i słownikach pierwsze i ostatnie hasło na danej stronie.

12. Tytuł bieżący – tytuł dzieła podawany nad tekstem każdej stronicy, często mylony z żywą paginą. • Errata – kartka zawierająca zauważone i poprawione błędy w tekście, po wydrukowaniu książki.

13. Definicja czasopisma • Wydawnictwo ciągłe (periodyk, wydawnictwo periodyczne, popularnie - pismo), ukazujące się lub mające się ukazywać pod tym samym tytułem z numeracją bieżącą w określonych odstępach czasu. Zaliczamy tu: czasopismo i gazetę. Czasopismo często utożsamia się z periodykiem.

14. Czasopismo składa się z: • tytulatury (tytuł, podtytuł, numeracja – rok kalendarzowy, rocznik – tom, nr), • motta, • stopki (metryki czasopisma) – skład kolegium redakcyjnego, adres i kontakt z redakcją, warunki prenumeraty, nazwę zakładu graficznego, informację o nakładzie, • tytułu bieżącego, • stałych działów i rubryk, • tekstów, • spisu treści, • dodatków.

15. Teksty w czasopiśmie mogą być: • informacyjne - wzmianka, wiadomość, sprawozdanie, • publicystyczne – artykuł (wstępny, redakcyjny, dyskusyjny, okolicznościowy), komentarz, felieton, kronika, rozprawa, esej, reportaż, recenzja, wywiad, polemika, list do redakcji, list otwarty.

16. Zalety książki: • trwałość, • kompleksowe ujęcie problemu, • obecność podstawowych informacji z danej dziedziny, • obecność aparatu naukowego.

17. Dzięki książce: Zdobywamy podstawy wiedzy na dany temat.

18. Zalety czasopisma: • aktualność informacji, • łatwy dostęp, • możliwość szybkiej orientacji w treści, • zwięzłość wynikająca z ograniczonej objętości, • prezentacja obok siebie poglądów różnych autorów na ten sam temat, • możliwość śledzenia aktualnego stanu wiedzy w określonej dziedzinie.

19. Dzięki czasopismu: Możemy aktualizować zdobytą już wiedzę.

20. Bibliografia: • Encyklopedia wiedzy o książce, Warszawa, 1970. • Chaciewicz Krystyna, Metodyka pracy w bibliotece szkolnej, Warszawa, 1989.