1.3k likes | 2.46k Views
Polisomnografide Uyku Evrelerinin Skorlanması. Dr. Selma FIRAT GÜVEN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Çıkar çatışması.
E N D
Polisomnografide Uyku Evrelerinin Skorlanması Dr. Selma FIRAT GÜVEN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Çıkar çatışması Son üç yıl içinde:Bir ticari kuruluşta çalışma,mal ortaklığıDanışmanlık,danışma kurulu üyeliği,uzman tanıklıkYazarlık,editörlük,moderatörlük,konuşma ücretleriBağışlar (Araştırma-eğitim-cihaz)Kongre,toplantı sponsorluğu almadığımı beyan ederim.
Uyku evreleri için gerekli elektrodlar: • Elektroensefalogram (EEG) • Elektrookülogram (EOG) • Elektromiyogram (EMG)
Uyku evreleri 30 saniyelik epoklarla skorlanır • Her epok bir evre ile isimlendirilir • İki evre aynı epokta yer alıyorsa, epoğun yarısından fazlası hangi evre ise o evre ile adlandırılır.
Uyku evreleri • NonREM: 3 evreden oluşur. • Evre I-II (N1, N2) yüzeyel uyku, • Evre III (N3) derin uykuya karşılık gelir. • REM (paradoksal uyku)(R)
AMPLİTÜD FREKANS Dalga Özellikleri
UYANIKLIK Yüzeyel Uyku NREM Derin Uyku REM
Evre W (Tanım): • EEG: • Alfa dalgaları: Frekansı: 8-13 cps • Oksipital bölgeden kaydedilir. • Yaş ile birlikte frekansı azalır.
Evre W (Tanım): • EOG: • Göz kırpma • Okuyan göz hareketleri • Hızlı göz hareketleri Göz kırpma: 0.5-2 Hz’lik vertikal göz hareketleridir Okuyan göz hareketleri: Ters istikametlerde önce yavaş sonra takibinde hızlı faz içeren göz hareketleridir. Hızlı göz hareketleri: R evresinde geçerli olmakla beraber uyanık, göz açık ve kişi çevreyi gözleri ile tararken de görülür. İrregüler, sert, keskin pikler tarzında dalgalar mevcuttur.
Sağ ve sol EOG LOC ROC Göz kırpıştırma
Evre W (Tanım): • EMG: • Orta-yüksek voltajda aktivite izlenir
Kurallar A: Epoğun %50’sinden fazlası alfa ise B: Alfa belirgin değilken aşağıdakilerden biri varsa: • Göz kırpma • Okuyan göz hareketi • Normal veya yüksek çene kas tonüsü ile birlikte hızlı göz hareketleri
Evre I (N1): • Tipik olarak uyanıklıktan herhangi bir uyku evresine geçişaşamasıdır. • EEG: • Düşük voltajda karışık frekanslı aktiviteden oluşur:3-7 Hz • Teta aktivitesi baskın durumdadır, alfa aktivitesi azalmıştır. • Verteks dalgaları izlenebilir.
Teta Aktivitesi • Frekansı: 3-7 cps • Santral verteks bölgesinden kaynaklanır • Amplitüd kriteri yoktur • Verteks sharp dalgaları (V dalgaları): • Maksimum 0.5 saniyelik keskin uçlu dalgalar, • Santral bölgelerden alınır, • Bazal aktiviteden net olarak ayrılabilir.
Evre I (N1): • EOG: • Yavaş göz hareketleri (SEM): En az 500 msn.nin üstünde bir defleksiyonla başlayan konjuge, düzenli, sinüzoidal göz hareketleridir.
Kurallar: A: Alfa ritmi olan bir kişide, • Epoğun %50’sinden fazlasında alfa ritminin yerini düşük amplitüdte, karışık frekanslı aktivitenin aldığı durumlar B: Alfa ritmi oluşturamayan kişilerde: • W evresinden en az 1 Hz daha düşük olacak şekilde bazal frekansın yavaşladığı durum • Verteks sharp dalgaları • Yavaş göz hareketleri
Evre II (N2): • EEG: Arka planda teta aktivitesi varken, uyku iğcikleri ve K kompleksleri izlenmeye başlar. Delta aktivitesi de vardır ancak epoğun %20’sinden daha az bir kısmını oluşturur. • EOG: Yer yer EEG’nin aynası gibi EEG dalgalarının yansıması vardır. • EMG: Kısmen tonus azalmış olabilir.
Uyku iğcikleri (sleep spindles) • Frekansı 12-14 Hz • Süresi 0.5-4 saniye • Peşpeşe küçük dalgalardan oluşur
K kompleksi • Önce negatif ardından pozitif defleksiyondan oluşan keskin yavaş dalga şeklidir. • Amplitüd için belirlenmiş bir kriteri yoktur. • Süresi en az 0.5 saniyedir.
Uyku iğcikleri: 12-14 cps K kompleksleri
Kurallar: A: Aşağıdaki kurallar bir epok’un N2 olarak evrelenmesini sağlar • Mevcut epoğun ilk yarısında ya da bir önceki epoğun ikinci yarısında aşağıdakilerden en az birinin olması: • Arousal’ın eşlik etmediği K kompleksi • Uyku iğcikleri
B: N2 evresinin devam etme kuralları • K kompleksi veya uyku iğciği olmaksızın EEG aktivitesinin N2 olarak skorlanmaya devam etmesi için; K kompleksi veya uyku iğciği’nin bir öncekinde olması gerekir
C: N2 evresinin sonlanma kuralları Aşağıdakilerden en az birinin oluşmasında N2 sona erer: • W evresine geçiş • R evresine geçiş • N3 evresine geçiş • Arousal (N1 evresine, K kompleksi veya uyku iğciği ortaya çıkana dek dönüşmek)