KAMU KURULUŞLARINDA STRATEJİK YÖNETİM

1. KAMU KURULUŞLARINDA STRATEJİK YÖNETİM Nezir Ünsal STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI nunsal66@gmail.com

2. Günün sözü Bir problemi onu ortaya çıkaran bilinç düzeyi ile çözemezsiniz! Einstein

3. Amaç Stratejik yönetimin temel kavramlarının paylaşılması

4. Kapsam • Strateji • Stratejik yönetim • Kamu yönetimine yeni arayışlar • Stratejik Planlama süreci

5. Planlamadaakımlar • 1946 dan sonra : Uzun Vadeli Planlama • 1950 : Kalite Kontrollü Yaklaşım (son ürün muayenesi) • 1960 : Süreç Kontrollü Yaklaşım • 1975 : TKY (TQM) Anlayışı -Sürekli Kalite Geliştirme -Stratejik Planlama -Stratejik Yönetim Sistemi

6. 1980-.. Stratejik Yönetim • Stratejik değişimin yönetimi • Üst yönetimin liderliği belirgin • Strateji oluşturma ve uygulama • Her düzeyden çalışanların katılımı • İç unsurlar da kapsam içinde • Dinamik

7. Kamu Yönetiminde Stratejik Yönetim • Stratejik yönetimi uygulayan ve uygulamaya çalışan ülkeler arasında ABD, İrlanda, Hollanda, Fransa, İsveç, Avustralya ve Güney Afrika sayılabilir.

8. GÜÇ DENKLEMİ ÜLKENİN GÜCÜ=(SV+PV) x SD x SP x Sİ

9. Strateji nedir? • Strateji kavramı yüzyıllar boyunca askeri bir kavram olarak kullanılmıştır. • Buna göre strateji, savaş sanatı ve bir savaşta sonuca gitmek için yapılacak askeri harekatın planlanması ve uygulanması bilimidir. • Strateji kelimesinin Türkçe karşılığı yoktur.

10. Strateji nedir? • TDK tanımı: Bir ulusun veya uluslar topluluğunun, barış ve savaşta benimsenen politikalara en fazla desteği vermek amacıyla politik, ekonomik, psikolojik ve askeri güçleri bir arada kullanma bilimi ve sanatı

11. Strateji nedir? Kelimenin kökeni konusunda anlaşmazlık olmasına rağmen, genel bir yaklaşımla tüm tanımlamaların da benzer anlamlar taşıdığı söylenebilir. Bu da; yön göstermeyle ilgilidir.

12. STRATEJİ • Belirlenen bir amaca veya hedefe ulaşabilmek üzere metod geliştirebilme becerisi • Hedefe, hızlı, farklı, yaratıcı çözümler üreterek ulaşmak • Kazanma oyunu • Başarılı olmak için yaptıklarımız • Kafalarımız içinde oluşan uzlaşıları kırmak sureti ile başarıyı yakalamaktır.

13. Strateji Nedir? • Ulaşmaya değer bir gelecek için bugünden çalışmaktır. • Amaçlanan geleceğe ulaşabilmek için Fırsatları ve Tehditleri, Güçleri ve Zaafları bir kaldıraç olarak kullanabilmektir.

14. Bazen, bazı şeyleri hiç öyle düşünmemişizdir, biri kalıpların dışında birşey söyleyince yaratıcılık bu deyip, şapka çıkarırız......

15. Stratejik düşünce nedir? Stratejik düşünce, stratejinin oluşumunu sağlayan değerler sistemi, felsefesidir. Zihniyet değişikliğidir.

16. Ne’ye stratejik diyoruz? • Stratejik işbirliği • Stratejik ürün • Stratejik ortak • Stratejik karar • Stratejik önem • Stratejik plan

17. Bir konunun stratejik olabilmesi için; • Önemli sorunları içermelidir • Uzun vadeli bakışla oluşturulmuş işbirliği • Riskleri yönetmemizi sağlamalı • Oyun teorisine uygun • Kaynak temini ve kullanımını göstermesi

18. Stratejik Yönetim • Yönetim biliminde strateji, “bir organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar” • Bugünden geleceğe doğru bir planlama değil, gelecekten bugüne doğru bir planlama vardır

19. STRATEJİ Planlama ufku uzun kararlar dizisidir. Örgütün nereye ve nasıl gitmesinin istendiğine karar vermektir.

20. STRATEJİK YÖNETİM Örgütün amaçlarını, hedeflerini ve bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemlerin belirlemesini gerektirir.

21. Stratejik yönetim • Stratejik yönetim, stratejik planlama ve denetimi de kapsayacak şekilde, kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu ifade eder (DPT).

22. Vizyon Nerede olmayı hayal ediyoruz? Stratejik Amaçlar 5 yıl sonra nerede olmak istiyoruz? 5 Misyon Neden varız? 4 3 Mevcut Durum Analizi Şu anda neredeyiz? 2 1 Yıllık hedefler Stratejik Yönetim

23. Stratejik Yönetim Döngüsü

24. STRATEJİK YÖNETİM 1. Planlama4. Kontrol Stratejik planı hazırla Plan sonuçlarını kontrol et 2. Uygulama3. Karşılaştırma Stratejik planı uygula Planı elde edilen sonuçlarla karşılaştır.

25. Stratejik Yönetim Ne Değildir? • Sihirbaz oyunları ile dolu bir torba ya da bir teknikler paketi ? DEĞİL Analitik düşünmektir, kaynakların harekete geçirilmesidir. • Geleceğin tahmini? DEĞİL Geleceği değiştirecek girişimlerin düşünülüp uygulanmasıdır. • Gelecek kararlarla uğraşmak? DEĞİL Bugünkü kararların geleceği ile uğraşmaktır.

26. Stratejik Yönetim Ne Değildir? • Riski yok etme/azaltma çabası ? DEĞİL Risksiz büyünmeyeceğine göre doğru risklerin seçimi esas konudur. • Rakamları yönetici muhakemesinin yerine koymak? DEĞİL Aksine sistematik planlama yöneticinin muhakeme, liderlik ve vizyonerliğini güçlendirmek için vardır.

27. MERAK • Bazen sırf insani bir merak uğruna pazarlamacıların tuzağına düşeriz, para verip almak tatlıgelir.....

28. GELENEKSEL ANLAYIŞ Merkezi planlama Merkezden yönetim Hiyerarşik yönetim Kuralcı ve bürokratik içe dönüklük Girdi odaklı Mevzuata uygunluk denetimi MODERN ANLAYIŞ Stratejik planlama Yerinden yönetim Katılımcı ve paylaşımcı yönetim Saydam ve hesap verebilir Çıktı ve hedef odaklı Performans denetimi

29. Stratejik Planlama: Arka Plan-1 • 5018 Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanunu: 2003 • Acil Eylem Planı • Yüksek Planlama Kurulu Kararları: 2003; 2004

30. Stratejik Planlama: Arka Plan-2 • 5436 sayılı kanun • Pilot kuruluşlarda çalışmalar: Ocak 2004 • SP Yönetmelik • Faaliyet Raporları Yönetmeliği • MEB Genelge (2006/55)

31. Kamu yönetiminde yeni arayışlar neye dayanıyor? • Vatandaşlar, aldıkları kamu hizmetlerinin daha iyi olmasını istiyor, Ama • Daha iyi hizmet almak için daha fazla vergi vermek istemiyor, Çünkü • Ödedikleri vergilere orantılı olarak hizmet aldıklarına inanmıyorlar

32. Arayışların amacı: Bürokratik kültürden vatandaş odaklı kamu hizmeti kültürüne geçiş • Hizmetin ve yönetimin kalitesini iyileştirmek • Vatandaşın memnuniyetini artırmak • Daha az maliyetle daha etkili verimli ve kaliteli hizmet sunmak

33. Stratejik planlama ile • Kaynakları etkin, verimli ve ekonomik kullanmak amaçlanmaktadır. • Stratejik yönetimin aracıdır.

34. Stratejik Plan - Stratejik yönetim A: İşi doğru yapma B: Doğru işi yapma A: Etkinlik B: Etkililik

35. Etkinlik-Etkililik • Etkinlik: Girdi-çıktı ilişkisi- çıktıların elde edilmesinde girdilerin nasıl kullanıldığı • Etkililik: Önceden belirlenmiş amaçlara ulaşma düzeyi- çıktılarla elde edilen sonuçlar

36. Stratejik planlama =geleceğin haritalanması

37. 2014 2013 2012 2011 2010 Stratejik Planlama • Bulunduğumuz nokta ile ulaşmayı arzu ettiğimiz durum arasındaki yoldur.

38. 5 Birim Değer A 1 Birim Değer A 2010–2011– … –2013– … Önemli Olan Planlanan süre içerisinde planlanan faydanın elde edilmesidir

39. Stratejik Planlama • Sonuçların planlanmasıdır, • Değişimin planlanmasıdır, • Gerçekçidir, • Kaliteli yönetimin aracıdır, • Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur, • Katılımcı bir yaklaşımdır.

40. Diğer yandan Stratejik Planlama • Günü kurtarmaya yönelik değildir, • Bir şablon değildir, • Salt bir belge değildir, • Sadece bütçeye dönük değildir.

41. Stratejik Planlama-3 4N Neredeyiz? Nereye ulaşmak istiyoruz? Nasıl ulaşabiliriz? Nasıl ölçer ve değerlendiririz?

42. Stratejik Planlama Süreci

43. Stratejik plan unsurlarının organizasyonu

44. Neden stratejik planlama? Alice:“Lütfen söyler misin, hangi yoldan gitmeliyim? Kedi:“Bu büyük ölçüde nereye ulaşmak istediğine bağlı” Alice: “Nereye gideceğim çok da fark etmez” Kedi: “O zaman hangi yolu takip edeceğin de fark etmez” Alice: “... bir yere ulaştığım sürece...” diye açıklar... Kedi: “Şüphe yok ki bunu yapabilirsin... çok yürümeyi göze aldığın sürece...”

45. Neden stratejik planlama? • Geleceğe/ileriye yönelik düşünme • Politika oluşturma kapasitesinin güçlendirilmesi • Orta/uzun vadeli ve somut hedeflere dayalı yönetim anlayışının geliştirilmesi • Sonuçlara ve performansa odaklanma • Katılımcılık, şeffaflık ve hesap verme sorumluluğu

46. Stratejik Planda Bulunması Gerekenler • DURUM ANALİZİ (ÖZET) • MİSYON • VİZYON • DEĞERLER • AMAÇLAR • HEDEFLER • STRATEJİLER • 5 YILLIK TAHMİNİ MALİYET

47. Performans Programında Bulunması Gerekenler • EYLEM PLANLARI/PROJELER • KAYNAKLAR • BÜTÇE

48. Stratejik Planlama Süreci

49. Hazırlık Çalışmaları Benimse(t)me • Çalışmaların sahiplenilmesinin sağlanması • Organizasyonun oluşturulması • İhtiyaçların tespit edilmesi • İş planı • Hazırlık programı

50. Planlama Sürecinin Organizasyonu • Koordinatör birim • Kuruluşun üst yöneticisi • Stratejik planlama ekibi