2020 – dokąd zmierzamy, czyli o największych wyzwaniach rozwoju Jarosław Pawłowski

1. 2020 – dokąd zmierzamy, czyli o największych wyzwaniach rozwoju Jarosław Pawłowski Podsekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego I Forum Gospodarcze Podregionu Nadwiślańskiego 22 października 2010 r., Starogard Gdański

2. Najważniejsze zmiany w zarządzaniu rozwojem kraju • Wprowadzenie perspektywy długookresowej do programowania działań rozwojowych: • długookresowa strategia rozwoju kraju o horyzoncie min. 15-letnim (DSRK); • Integracja wymiaru społeczno-gospodarczego i terytorialnego: • wprowadzenie problematyki przestrzennej i związanej z rozwojem regionalnym do podstawowych dokumentów strategicznych (DSRK, ŚSRK); • Zapewnienie spójności wszystkich polityk sektorowych, dziedzinowych i regionalnych: • uporządkowanie dokumentów strategicznych (9 zintegrowanych strategii rozwoju); • Określenie miejsca i roli polityki regionalnej w ramach polityki rozwoju oraz modyfikacja strategicznych celów polityki regionalnej: • wprowadzenie KSRR; • Zaangażowanie w realizację celów polityki rozwoju wszystkich szczebli administracji publicznej; • Stworzenie ośrodka koordynującego działania rozwojowe kraju -Komitet Koordynacyjny ds. Polityki Rozwoju przy KPRM. 1

3. KSRR jako horyzontalna strategia rozwoju Długookresowa strategia rozwoju kraju Średniookresowastrategia rozwoju kraju Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki Strategia rozwoju transportu Strategia zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa Strategia bezpieczeństwa narodowego RP Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko Strategia rozwoju zasobów ludzkich Strategia rozwoju kapitału społecznego Sprawne państwo Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Plan Zagospodarowania Przestrzennego Kraju 2

4. Cele polityki regionalnej • Układ celów odzwierciedla podstawowe obszary oddziaływania KSRR do 2020 r. • Tak sformułowane cele pozwolą stawić czoła wyzwaniom rozwojowym stojącym przed Polską • Układ celów tworzy triadę: konkurencyjność – spójność – sprawność Efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych i innych terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym 3

5. WIZJA 2020 – model polityki regionalnej na miarę XXI wieku W 2020 roku polskie regiony mają stanowić lepsze miejsce do życia dzięki zwiększeniu poziomu i jakości życia oraz stworzeniu takich ram gospodarczo-społecznych i instytucjonalnych, które zwiększają szanse rozwojowe we wszystkich regionach, a także realizacji aspiracji i możliwości zamieszkujących je jednostek i wspólnot lokalnych. • Zawarta w KSRR wizja rozwoju jest wypadkową dwóch elementów: • próby odpowiedzi na stojące przed Polską i jej regionami wyzwania rozwojowe, • świadomości konieczności zmiany paradygmatu polskiej polityki rozwoju regionalnego. 4

6. Cel strategiczny polityki przestrzennego zagospodarowania kraju Efektywne wykorzystanieprzestrzeni kraju i jej terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwojowych kraju – wzrostu, konkurencyjności, zatrudnienia spójności w horyzoncie długookresowym. 5

7. KONKURENCYJNOŚĆ I INNOWACYJNOŚĆ BOGACTWO I RÓZNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA ŁAD PRZESTRZENNY BEZPIECZEŃSTWO SPÓJNOŚĆ WEWNĘTRZNA WIZJA 2030 – pożądane cechy polskiej przestrzeni 6

8. SPÓJNOŚĆ WIZJA: Integracja obszarów funkcjonalnych miast jako ośrodków wzrostu dla słabszych regionów peryferyjnych oraz jako sposób poprawy dostępności do usług i miejsc pracy przy równoczesnym zachowaniu różnorodności funkcjonalnych obszarów wiejskich. 7

9. SPÓJNOŚĆ • wzmocnienie i wykorzystanie struktury policentrycznej systemu osadniczego dzięki czemu możliwe będzie osiągnięcie większej konkurencyjności i innowacyjności polskich metropolii na tle Europy [12 największych miast połączonych siecią powiązań funkcjonalnych – nie tylko ze stolicą, ale przede wszystkim pomiędzy sobą], • zainicjowanie procesów dyfuzji warunkujących wewnętrzną spójność społeczno-gospodarczą i terytorialną kraju pozwalających na objęcie procesami dyfuzji rozwoju obszarów pozametropolitalnych. Wizja opiera się o dwa główne elementy wzajemnie się uzupełniające: 8

10. KSRR i KPZK – co chcemy osiągnąć • realizacja zasady partnerstwa, • zaangażowanie samorządów w planowanie polityki Rządu – tożsamość celów; • procesy dyfuzyjne z metropolii na obszary otaczające; • wizja rozwojowa na poziomie subregionalnym. • grupy gmin planujące i realizujące politykę razem 9

11. Założenia fundamentalne dla polskiej wizji PS 2013+ Bezpośrednia i kompletna odpowiedź nie tylko na kryzys ekonomiczny, ale również na wizję rozwoju, jaki Europa chce osiągnąć do roku 2020, która powinna w związku z tym utrzymać swoje ważne miejsce w budżecie UE. Postulaty Polski: • utrzymanie Celów i narzędzi polityki spójności; • koordynacja wewnątrz polityki spójności oraz pomiędzy politykami UE; • koncentracja tematyczna; • warunkowość (przewaga mechanizmów warunkowości pozytywnej - nagrody finansowe, nad mechanizmami warunkowości negatywnej - kary i sankcje; • podejście terytorialne. 10

12. Podsumowanie • W 2020 roku polskie regiony charakteryzować będą następujące cechy: • konkurencyjność i innowacyjność, • spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna, • skuteczność, efektywność i partnerstwo w realizacji celów rozwojowych, • bezpieczeństwo ekologiczne, wysoki poziom i skuteczność ochrony środowiska oraz zasobów przyrodniczych; Polska przestrzeń • konkurencyjna i innowacyjna • bezpieczna i spójna wewnętrznie, • bogata i różnorodna przestrzennie, • nacisk na ład przestrzenny! Podtrzymane znaczenie polityki spójności, jako instrumentu pomagającego stawić czoła wyzwaniom stojącym przed Europą XXI w. 11

13. Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego www.mrr.gov.pl 12