120 likes | 425 Views
Kafli 4 – Fjölskylda, hjúskapur og sifjakerfi. Fjölskylda og hjúskapur. Byrjunarreitur til að átta sig á formgerð samfélagsins Formgerð = grunngerð verks, vensl og afstæður innri eininga þess . V erður til í gegnum samskipti fólks og er aldrei fullkomlega stöðug eða endanleg.
E N D
Fjölskylda og hjúskapur • Byrjunarreitur til að átta sig á formgerð samfélagsins • Formgerð = grunngerð verks, vensl og afstæður innri eininga þess. • Verður til í gegnum samskipti fólks og er aldrei fullkomlega stöðug eða endanleg. • Stöður (áunnar eða áskipaðar) • Hlutverk
Fjölskylda og ættrakning Fjölskylda = hópur tveggja eða fleiri einstaklinga sem eru blóðskyldir eða tengdir í gegnum hjúskap eða ættleiðingu Tengist nær alltaf: kynlífi, vinnuframlagi, eignum, umönnun barna, viðskiptum og stöðum
Sifjaspell Líffræðilegt? Bann við sifjaspjöllum er nánast algilt en skilgreint á mjög ólíka máta Leyfð sifjapell t.d. meðal konungs- eða höfðingjaætta Fyrirmyndir faraóa forn-Egypta – Ósíris og Ísis, hjón og systkyni
Innvensl (endogamy) og útvensl (exogamy) • Hvað telst til útvensla? • Hvernig eru t.d. reglur hér á landi? • Parallel/cross cousin marriage • Hugmyndir Lévi-Strauss og útvensl
Hjúskapartegundir • Einvensl • Raðvensl • Fjölvensl • Fjölkvæni • Fjölveri
Sjaldgæfari hjúskapartegundir • Mágsemdarhjúskapur konu (levirate) • Mágsemdarhjúskapur karls (sororate) • Hópkvæni (group marriage) • Gervihjúskapur (fictive marriage)
Sifjakerfi • Sifjar vísa til ættartengsla og frændsemi • Reglur um ættrakningu • Hefur áhrif á önnur skipulagskerfi samfélagsins
Ættkvíslir (lineages) Ættflokkar(Clans) Ættbálkar (Phratries) Helft (Moiety)
Ættrakning • Ættarhópar (descent groups) • Hópar fólks sem getur bent á sameiginlega forfeður • Einhliða ættrakning (unilineal descent) • Í karllegg eða kvenlegg • Ættkvísl er smæsti ættarhópurinn (4-6 kynslóðir) • Ættflokkur útvíkkuð útgáfa af ættkvísl eða samansafn þeirra
Karl Kona Afkomendur Hjónaband Hjónaskilnaður Systkini Sambúð Ættleiðing EGO Tvíburar Kyn ekki vitað
Um sifjaheiti • Hvernig er flokkunarkerfi sifja? • Eskimóa kerfið • Iroquois kerfið • Havaí kerfið