160 likes | 354 Views
Samenwerken binnen netwerken:. een organisatorische kijk op hervormingen ggz Mark Leys, VUB-MESO-OPIH mark.leys@vub.ac.be. Werkt het? . Interorganisatorische netwerken… kunnen bijdragen tot meer effectieve en efficiënte zorg… Maar zijn niet altijd effectief en efficiënt…
E N D
Samenwerken binnen netwerken: een organisatorische kijk op hervormingen ggz Mark Leys, VUB-MESO-OPIHmark.leys@vub.ac.be
Werkt het? Interorganisatorische netwerken… • kunnen bijdragen tot meer effectieve en efficiënte zorg… Maar • zijn niet altijd effectief en efficiënt… Internationaal nog steeds een zoektocht naar kennis over netwerken als onderdeel van innovatiestrategieën in de (geestelijke gezondheids)zorg
Enkele reflecties in “onderdelen” • Deel 1: een paar basisvragen • Deel 2: een interorganisatorisch netwerk • Structuur • Interactie • Omgeving • Change management
Deel 1 Startvragen… …die in de zorg wel eens over het hoofd worden gezien … … en die nuttig kunnen zijn als je “bottom-up” een model moet uittekenen
Samenwerken?Verschillende niveau’s • Tussen personen-klinisch niveau • Tussen verschillende beroepsgroepen met hun eigen expertise, cultuur, visie en belangen • Methodieken zoals case-management • Tussen teams/afdelingen • Tussen afdelingen- en/of organisaties • Binnen een “sector” (een institutioneel veld) • “ketenzorg”: bijv van acute zorg naar postacute of revalidatie • Tussen sectoren • Verschillende “velden” met andere regels, cultuur, aanpak, visie, financiering, ….
Samenwerken?Informeel of Formeel • Informeel/spontane samenwerking • Op basis van spontaan ontstane contacten, toevalligheid, affiniteit,… • = sociaal netwerk • Formeel/ verplichte samenwerking • Op basis van externe druk, vastgelegde opdrachten, afspraken, regels, procedures,
Samenwerken?Coördinatie, collaboratie of integratie? • Gebruik maken (consulteren) van expertise van organisaties en sectoren? Of • Doorverwijzen? • een netwerk van organisaties naar wie mensen kunnen worden doorverwezen ifv hun behoeften Of • Streven naar een gedeelde, gemeenschappelijke aanpak?
Deel 2 Interorganisatorischenetwerkenin het kader van de Belgische GGZ hervormingen
Een ge-deinstitutionaliseerde GGZ • deinsititutionalisering • = inspelen op verschillende behoeften in verschillende levensdomeinen van de patiënt • …in de “thuis”omgeving van personen met een ggz probleem • Met als doel maatschappelijke integratie en particpatie • Ondersteunen van levensdomeinen niet “sequentieel”, maar “synchroon” • Standaardpakketten werken niet omdat • Behoeften zijn niet bij iedereen hetzelfde • Behoeften kunnen variëren over de tijd
Interorganisatorische netwerken • Zelfstandige, autonome, organisaties • Met eigen doelstellingen • Met eigen visie • Met eigen belangen • Met eigen stakeholders • Werkend in uiteenlopende randvoorwaarden • Moeten een gemeenschappelijke werkwijze vinden • Om de vooropgestelde doelstellingen te realiseren
Interorganisatorische netwerken Instappen in interorganisatorisch netwerk vraagt ook veranderingen in intraorganisatorische werkwijzen
Interorganisatorische netwerken • Structurele configuratie van netwerkmodel • Complexiteit (homogene vs heterogene netwerken): • aantal partners, differentiatie van deelnemende partners, aantal sectoren • “deelnetwerken” (cfr regionale opdeling, subnetwerken per functie,…) • Bestuursmodel (governance) • Strategisch versus operationeel bestuur • Rol- en taakverdeling • Interactie binnen netwerkmodel • Verwachtingen, visies/betekenissen, belangen, macht,… • Ontwikkelen van vertrouwen belangrijker dan procedures en regels • Het ontwikkelen van een nieuw “institutioneel veld” • Regionale en subregionale context • Afstemmen van verkokerde sectorgebonden en soms conflicterende regelgeving
Wat weten we? Werkt het? • Er moet over alle dimensies van een netwerk grondig nagedacht worden: • Sturend, maar met voldoende participatie van alle leden • Voor de uitrol, bij het design • Tijdens de implemenatie om bij te sturen op basis van systematische evaluatie • Er wordt echter niet altijd even grondig nagedacht over alle aspecten die komen kijken bij netwerkontwikkeling • Er is vaak te weinig expertise en coaching
Levenscyklus van netwerken • Bureaucratiseer niet alles van bij de start • Een formeel netwerk staat er niet vanaf de eerste dag • Verschillende fasen: ontwerp, experiment/piloot, uitbouw/schaalvergroting, verduurzaming • leren op verschillende niveaus, met verschillende partners • Netwerken ontwikkelen zich niet lineair • Er is niet een uniek of beste netwerkmodel • Cfr context • complexiteit
Wat weten we? Werkt het ? • Netwerkontwikkeling = • Sturing & Bijsturing Change management & evaluatie • Commitment • Participatie • Delen van een visie • Plaats vinden voor tegenstrijdige belangen • Tijd