340 likes | 519 Views
Stjarneðlisfræði 1 Sólin (kafli 11). Páll Jakobsson pja@raunvis.hi.is Tæknigarður (314). 5. október 2009. Líkan af sólinni. Sólarfiseindavandamálið. Sólarfiseindavandamálið. Sólarfiseindavandamálið. 1 SNU = 10 -36 hvörf/atóm/s. Super- Kamiokande. Tsjerenkov-geislun.
E N D
Stjarneðlisfræði 1Sólin (kafli 11) Páll Jakobsson pja@raunvis.hi.is Tæknigarður (314) 5. október 2009
Sólarfiseindavandamálið 1 SNU = 10-36 hvörf/atóm/s
Super-Kamiokande Tsjerenkov-geislun
Mikheyev-Smirnoff-Wolfenstein Fiseindakeimar: Fiseind rafeindar (νe) Fiseind mýeindar (νμ) Fiseind táeindar (ντ) M(νe) < 2,2 eV Alsameinuð kenning (GUT)
Sundlaugarvísindi I am astonished when I look back on what has been accomplished in the field of solar neutrino research over the past 4 decades. Working together, an international community of thousands of physicists, chemists, astronomers, and engineers has shown that counting radioactive atoms in a swimming pool full of cleaning fluid in a deep mine on Earth can tell us important things about the center of the Sun and about the properties of exotic fundamental particles called neturinos. Johan Bahcall (2004).
Lofthjúpursólarinnar (sólkóróna) (lithvolf) (ljóshvolf)
Mismunasnúningur 25 dagar 36 dagar
Sólkórónan K kóróna: rafeindir dreifa γ frá ljóshvolfi F kóróna: ryk dreifir γ frá ljóshvolfi E kóróna: ljómlínur (röfuð atóm) Hemlunargeislun (útvarpsbylgjur) Röntgengeislun (t.d. Fe XVI, Fe XVIII, O VIII)
Kórónugeil Opnar segulsviðslínur: sólvindur (streymi rafagna), 750 km/s Lokaðar segulsviðslínur: hægari sólvindur, 400 km/s
Sólvindur Rykhali Röfunarhali
Massatapsólarinnar Við r = 1 AU: Sólvindurinn hefur ekki áhrif á þróun sólarinnar
Blettkragi Blettkjarni (3900 K) Líftími ~ 30 d
Sól(bletta)sveifla Lota ~ 11 ár
Pólstefnanbreytist Sterkt segulsvið kemur í veg fyrir að hólf með heitu efni rísi (varmaburður)
Sólblossar Hæð ~ 100.000 km Orka allt að 1025 J (millljarður megatonna)
Kórónuskvettur (CME) Að meðaltali ~1 á dag! Um 1013 kg á 1000 km/s