• 320 likes • 899 Views
SİFİLİZDE TANI VE TARAMA TESTLERİ. Hilal AŞIK 0101050096 Halk Sağlığı Stajı 2009- A2 Grubu Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Nuray ÖZGÜLNAR. Sifiliz. Treponema pallidum ile oluşan, kronikleşme eğilimi olan, başlangıcından itibaren sistemik belirtilere yol açabilen,
E N D
SİFİLİZDE TANI VE TARAMA TESTLERİ Hilal AŞIK 0101050096 Halk Sağlığı Stajı 2009- A2 Grubu Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Nuray ÖZGÜLNAR
Sifiliz • Treponema pallidum ile oluşan, • kronikleşme eğilimi olan, • başlangıcından itibaren sistemik belirtilere yol açabilen, • bazen çok belirgin bulgularla seyreden, bazen de yıllarca asemptomatik latent evrede kalan, • fetüse geçiş gösterebilen • tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Geçiş Yolu: • Plasental • Kan transfüzyonu • Cinsel temasla • En fazla bulaştırıcılık erken dönemdedir.
Direkt Mikrobiyolojik Testler • Hızlı • Serolojik test (-) iken (+) olabilir • İndirekt (Serolojik) Mikrobiyolojik Yöntemler
Hayvan Deneyleri • En eski metodlardandır. • Ancak çoğu hayvanda infeksiyon geliştirilememiştir.
Karanlık Saha Mikroskopisi • Islak lezyonlar görüldüğünde ilk seçilecek yöntemdir. • Ancak; genital ve oral ülserlerde bulunabilen diğer treponemalarla ayrımı yapılmalıdır. • Nonpatojenik olanlar yüzey organizmalarıdır. • Ağızda da çok bulunduklarından oral karanlık saha mikroskopisi güvenilir değildir.
Negatif sonuç vermesi hastalığı ekarte ettirmez. • Antimikrobialler kullanıldığında yalancı (-) görülebilir. • En az 3 kere tekrarlanır. • Şankrı olan hastaların üçte biri, serolojik testler pozitifleşmeden başvurduğundan bunun erken tanıda önemi büyüktür.
İmmunfluoresan Mikroskopisi • Lezyon eksüdaları , trakeobronşial sekresyonla, BOS, oküler sıvı, biopsi veya otopsi örneklerinde mikroorganizma antijeninin immunfluoresan yöntemi ile direk gösterilmesi • Oral ve rektal lezyonlar için yararlı • Ticari kitleri mevcuttur.
Nontreponemal Testler (etkene özgü değil) • Tarama testleri • Treponemal Testler (etkene özgü) • Kesin tanı testleri
1. Nontreponemal Testler • Sifiliz sürecinde oluşan 2 tip antikordan biridir. • Hastalıktan hasarlanan hücre lipidlerine karşı oluşan otoantikor niteliğinde antilipoidik antikorlar • Reagin • En uygun antijen insan veya sığır kalbinden kardiolipin
Venereal Disease Research Laboratory flokülasyon testi (VDRL) • Rapid Plasma Reagin (RPR)
Primer sifilizli hastaların %80’ninde enfeksiyondan 4- 8 hafta sonra pozitifleşir • Ucuz, kolay, tarama amaçlı
Titrasyona uygun olması nedeniyle tedavi takibinde de kullanılır. • Tedavi ile hastaların büyük çoğunluğunda 3- 12 ay sonra titre negatifleşir, ancak çok az bir kısmında düşük titrasyonda pozitif sonuçlar elde edilebilir.
Yalancı pozitiflik % 1- 2 oranında görülür. • Teknik nedenlere veya biyolojik nedenlerle bağlıdır. • sıtma infektif endokardit, tüberküloz, lepra, hamilelik, pnömoni, kızamık, suçiçeği, otoimmun hastalıklar…. • Bunlarda pozitiflik düşük titrede olup 6 ay içinde negatifleşir.
Avantajları Hızlı, basit, kolay BOS için VDRL Tekrarlayan infeksiyonda yararlı Tedavi takibinde yararlı Dezavantajları Primer şankrdan 1-4 hafta sonra oluşur Yalancı (+)/ yalancı (-) Reaktive derecesinde ve tedavi izleniminde titre düşüşü önemlidir
2. Treponemal Testler • Duyarlılığı ve özgüllüğü yüksektir. • Nontreponemal testlerle yapılan taramalarda alınan pozitif sonucu kesinleştirmek için kullanılır ve daha pahalıdır
Treponema Pallidum İmmobilizasyon Testi (TPI) • Tanı testi değeri olarak değeri kalmamıştır • Karmaşık yapılı • Duyarlılığı az • Çalışması zor • Araştırma laboratuarlarında
Treponema Pallidum Hem Aglütinasyon Testi (TPHA) • Spesifik antijenlerle duyarlandırılmış olan eritrositler serumda spesifik antikorlar varsa aglutinasyon oluşturur. • Spesifik antikor yoksa eritrosit çöker ve test negatif olarak yorumlanır. • Kolay ve çabuk sonuç • Dezavantajı tedavili hastalarda yaşam boyu pozitif kalması
Mikro Hemaglütinasyon Testi (MHA-TP) • TPHA’nın mikroplaklara uygulanmış şekli • Daha az reaktif ve serumla çalışır • Şüphelide FTA-ABS
Flouresan Treponemal Antikor Absorbsiyon Testi (FTA-ABS) • En duyarlı testlerden biridir. • Ölü antijen kullanılır ve hasta serumu ile inkübe edilir. Serumda özgül antikor varsa treponemalar bunlara yapışır. Daha sonra floresan boya ile birleşmiş anti- human globulin eklenir, bu da treponemalara bağlanmış antikorlara yapışır. Bu olay floresan mikroskopta gözlenir.
Enzyme Linked İmminosorbent Assay (ELISA) • Spesifik Ig M, Ig G testlerinin ayrı ayrı belirlenmesi avantajdır. • Nonspesifik testler gibi bundada tedavi sonrası (-) sonuç alınır. • FTA-ABS ve TPHA subjektif olmasına rağmen bu objektiftir. • Oldukça duyarlı, özgül, pratik
Treponemal testlerin yanlış pozitiflikleri; lyme hastalığı, sistemik lupus eritamatozis, lepra, sıtma, enfeksiyoz mononükleozda görülebilir.
Prenatal Dönemde Tanı:Amniotik sıvıda PCR ile T.pallidumun gösterilmesi, Fetal IgM’nin pozitifliği ile tanı konur. • Meningovasküler Sifilizde Tanı:BOS incelenmesi ile tanı konur. • Basınç artmıştır. • Glikoz düşük, protein yüksektir. • Lökosit sayısı 10- 500/mm³ arasındadır. • Yaymada lenfositoz görülür. • VDRL, TPHA pozitiftir. Doğrulama testi olarak FTA-ABS, PCR kullanılır.
Kaynaklar: • Neyzi O, Özgülnar N. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar tanı ve tedavi rehberi. İnsan Kaynaklarını Geliştirme Vakfı 2006; S80- S109. • Larsen SA, Steiner BM, Ruddolph AH. Laboratory diagnosis and interpretion of tests for syphilis. Clin Microbiol Rev. 1995; 8:1. • Tramont AC. Treponema pallidum (Syphilis). In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R. Principles and Practice of Infectious Diseases. 6. ed. 2005; 2768- 2785. • Topcu AW, Söyletir G, Doğanay M. Sifiliz. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi: Etkenlere göre Enfeksiyonlar 2008; 2: S1570- S1583. • Ağaçfidan A, Anğ Ö. Treponema pallidum: etken, laboratuar tanısı ve tanıda karşılaşılan sorunlar. Cinsel temasla bulaşan hastalıklar 1999; S142- S150. • Hutchinson CM, Hook EW. Syphilis in adults. Med Clin North Am. 1990; 12(2): 187- 209. • Nandwani R, Evans D: Are you sure it’s syphilis? A review of false positive serology, Int J STD AIDS 1995; 6:241 • Aktaş G. Sifilizin serolojik tanısı. Türk Mirobiyol Cem Derg 2005; 35: 73- 79. • Grimprel E, Sanchez PJ, Wendel GD ve arkadaşları. Use of polymerase chain reaction and rabbit infectivity testing go detect Treponema pallidum in amniotic fluid, fetal and neonatal sera and cerebrospinal fluid. J Clin Mikrobiol 1991; 29; 1711- 1718. • Ağaçfidan A,Özarmağan G, Badur S, Yeğenoğlu Y, Çetin ET. Sifilizli hastalarda spesifik IgM ve IgG antikorlarının tedavinin incelenmesindeki önemi ve tanıda kullanılan diğer yöntemlerle karşılaştırılması. Klimik Derg 1991; 4:27. TEŞEKKÜRLER…