100 likes | 613 Views
Krahasime te personalitetit dhe sjelljes njerezore. Prof. Erleta Mato. Krahasime. Femrat si emocionale , me shprehese , me empatike , me te perulura , me te nenshtruara Meshkujt si posedues te karakteristikave ne kah te kundert
E N D
Krahasimetepersonalitetitdhesjelljesnjerezore Prof. ErletaMato
Krahasime • Femratsiemocionale, me shprehese, me empatike, me teperulura, me tenenshtruara • Meshkujtsiposeduestekarakteristikave ne kahtekundert • Ketokarakteristikaveprojne me faktoret e situates dheatoindividuale(pshteqenitihapurpercaktohetedhengatemperamnetiaposituata) • Disakarakteristikandryshojneedhe ne varesitemoshes
KrahasimePersonalitetidhetemperamenti • Personalitetiireferohetkarakterittedukshemtenjeindividi(sjellje, emocionedhemendime) • Temperamentiireferohetgjendjesemocionaledhedisponibilitetit • Zhvillimiipersonalitetit: gjatemoshes 3-11 vjeceshte e vecanteqedjemtetepreferojnelodratekonsideruara per vajzat, ndersa per vajzateshtekrejt e zakonshmetebejnenjegjetetille (6-9 vjecpreferojnefutbollin, etj) • Pas klases se 7 femrattentojnetefitojne me shume pike ne shprehjedheperkujdesje, ndersadjemte ne veprimtariaktivedheinstrumentale
KrahasimePersonalitetidhetemperamenti • Njeroltekonsiderueshemluajnekujdestaret (prinderosemesues). Sipassituatavetendryshmeataedukojnekarakteristikateshprehjesdheperkujdesjesoseataqeballafaqohen me punesimekonkurrueseinkurajojnekaraktaktive. • Dallimetgjinorerritenngafemijeria ne paraadoleshence, mbetenrelativishttelartagjateadoleshences, biengjatestudimeveuniversitarederi ne humbjen e tyre pas ketyrestudimeve • Studimettregojne se gjatemoshes se mesmeburratbehen me tehapurdhe me sociale ne marredheniet me komunitetin, ndersa grate me aktivedhe me tesigurta • Faktoribiologjikluanrol 20 deri ne 48 % tediferencaveindividuale • 52-80 % eshtepasoje e ndikimitambientalspecifik per cdoindivid • Teoria e Frojdit e mbeshteturmbiseksin
KrahasimePersonalitetidhetemperamenti • Temperamenti: Femratshihensi me pasive se meshkujt (nenkupton me shumenenshtrim, mungeseinteresi per marredhenieseksuale, varesi, mungeseaktiviteti, etj) • Foshnjatmeshkujjaneteirritueshem, me paktevemendshem, me pakreaguesngapikepamjasociale se foshnjatfemra • Ne adoleshenceperjetohen me shume 3 nga 12 emocionetbazesigezimi, interesidherreziku • Femratjane me teekspozuaraperkundrejtemocioneve negative sitrishtimi, turpi, ndrojtja, faji, armiqesia me veten; djemteperjetojneemocioneqelidhen me rezultatetdhearritjet • Ne moshetehershmevajzatvuajne me shumengafrika, ndersadjemtengazemerimi duke qenekeshtu me shprehesteemocionevetetyre • Praktikat e socializimitbejneqedjemtengamosha 6 vjectefshehinndjenjat e tyre, ndersavajzatt’Ishprehinhapurato
Modelet e komunikimit • Komunikimi verbal: meshkujttentojnetedominojneverbalishtndersavajzatdegjojne • Duke kundershtuarsteriotipinllafazanestudimettregojne se meshkujtflasin me shumedhe per njekohe me tegjate • Meshkujt I nderpresin me shumetetjeret, kontrollojne me shumetemen e bisedes, bejne me shume humor, flasin me pakgjuhenstandardedhezbatojne me pakrregullat e kortezise ne tefolur (shpirt, vella) ndersafemratjane me pakdirekte ( Eshteftohteapojo? Ndoshta…duke perdoruredhelutjen ”A mundtembyllnipakderen?”)
Modelet e komunikimit • Pseburratndajne me tetjeret me pakndjenjapozitiveapoinformacion personal se grate? (ketollojsjelljeshquhenfemeroredhejanetepapranueshmengashoqeria) • Kufizimiiemocionalitetitdheiafeksionitndikojnenegativishtndajvethapjesintimetenjeburridheshihengjithashtusikeqformim I tij • Si rrjedhim, kompetencaverbale, tefolurit e drejtperdrejte, vethapjaintime e kufizuarreflektojnedominacensocialetemeshkujvedheinteresin e tyre per pushtetdhekonkurrence • Tipi ikomunikimit verbal per grate sitedegjuarit, miresjellja, edukata, vethapja per ceshtjetpersonalereflektonvaresine relative te grave dheperfshirjen e tyre me temadhenderpersonale • Meshkujtqeperdorinstiletfemerorekeqkuptohensihomoseksuale, ndersafemratqeperdorinstilmashkullorperceptohensi “arrogante”
Modelet e komunikimit • Komunikimijoverbal: Femratkane me shumekontakt me sy, buzeqeshin me shpesh, jane me teprekshmedhe me tendjeshmendajngacmuesvejoverbale • Dallimet ne komunikiminjoverbalkanebazesituatocionale, kulturoredhefaktoretqembeshtesinidentitetingjinor • Meshkujtjane me pakshprehes se femrat. Shprehja e fyyreseshtenjengadiferencat me temedhagjinore • Femrattentojneteulen me afergjatebashkebisedimit, pordistancandryshon ne varesitekulturesdhegjuhesqeperdoret • Femratshprehin me shume ne komunikimin e tyrenenshtrimdhengrohtesi, ndersameshkujt me shume dominance dhereagimetenjestatusitelarte
Sjelljetprosociale • Nevoja per lidhjedheshoqeri • Empatia • Perkujdesja • Altruizmi • Moraliteti • Ne fushatprosociale grate jane me teinteresuara se burrat per marredheniet, per ndjenjatdheidete e njerezvetetjere.jane me empatikedhe me perkujdesese, megjitheseburratduket se jane me teprirur per tendihmuar dike tjeter, sidomoskurkyeshteipanjohur.
Sjelljetelidhura me pushtetin • Agresiviteti • Te qenitihapurdheidrejtperdrejte, pozitiv • Dominanca • Lidershipi • Marredhenietintime • Konkurrenca • Suksesi (arritja)