1 / 47

PANKREAS HORMONLARI

PANKREAS HORMONLARI. Langerhans adacıkları Hücre tipi % Hormon A (  ) %25 glukagon B (  )  %60 insülin D (  ) %10 somatostatin F eser pankreatik polipeptid.

manasa
Download Presentation

PANKREAS HORMONLARI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. PANKREAS HORMONLARI • Langerhans adacıkları • Hücre tipi % Hormon A () %25 glukagon B () %60 insülin D ( ) %10 somatostatin F eser pankreatik polipeptid

  2. İNSÜLİN • Yapısı : polipeptid A zinciri 21 AA • B zinciri 30 AA • + 3 disülfid köprü • 2 tane zincirlerarası (A7-B7,A20-B19 ),1 tane zincir içi (A6-A11 ) • İnsan,domuz,öküz insülinleri benzer •  hücresinde bulunan çinko,insülin ve proinsülin ile kompleks yapar.

  3. Fizyolojik konsantrasyonlarda monomerik,yüksek konsantrasyonda ise hekzamer şeklinde bulunur Primer yapıdaki değişikliklere rağmen tüm insülinlerde biyolojik aktivite 25-30 IU/kuru ağırlık

  4. Biyosentezi: • Preprohormon (23 AA – hidrofobik, lider sekuens ) molekülü ER a yönlendirir ve ayrılır  • Prohormon (aktivitesi insülinden %5 az )  (proteoliz,endopeptidaz) • İnsülin + C peptid

  5. Proinsülin yapısı:Amino terminalden başlayarak B zincir-bağlayıcı C peptid-A zincir Proinsülin ribozomlar tarafından kaba ER da sentezlenir,Golgi aygıtına taşınır,salgı veziküllerinde (granül ) paketlenir Proinsülinin %95 i insüline dönüşür.

  6. Uyarı geldiğinde olgun granüller plazma membranıyla birleşir---eksositozla ECF e atılım C peptid kristalin yapı oluşturmaz Proinsülinin çözünürlüğü ve izoelektrik noktası insülinle aynıdır C peptidin biyolojik aktivitesi yoktur.

  7. C peptid düzeyi endojen insülin miktarının göstergesidir,B hc. fonksiyonunu gösterir. Pankreastan günlük insülin sekresyonu 40-50 ünitedir.Bu miktar bezde depolanan hormonun %15-20 sidir.

  8. İnsülin salgılanmasını arttıran faktörler • Glukoz(80-100 mg/dL eşik değer ) • max 300-500 mg/dL • -adrenerjik agonistler • Büyüme hormonu • Kortizol • Prolaktin • Östrojen • Progestin • Sulfonilüre bileşikleri • Epinefrin ,insülin salınımını inhibe eder.

  9. Taşıyıcı protein yok • Yarılanma süresi 3-5 dak.dan kısa • Karaciğer (%50) - insülin spesifik • Böbrek proteaz • Plasenta - hepatik GSH- insülin transhidrogenaz

  10. Etki mekanizması : • Hücre membranında insüline özgü reseptör • Tirozin kinaz aktivitesi • Otofosforilasyon • ETKİLERİ KAS KARACİĞER ADİPOZ HÜCRE *eritrosit ve beyinde insüline yanıt yok

  11. Karbonhidrat metabolizmasına etkileri • İnsülin hepatik glikolizi  • Glukokinaz • Fosfofruktokinaz • Piruvat kinaz  (defosforil ...) • Glukoz 6 fosfataz  • Kas ve karaciğerde insülinin glikojen yapımını uyarıcı anabolik etkisi vardır. • Glikojen sentaz  (defosforil...) • Fosforilaz kinaz  ( " ) • Fosforilaz  ( " )

  12. c AMP metabolizmasına etkileri: • Fosfodiesteraz  (fosforilasyon...) • cAMP bağımlı protein kinaz  • İnsülin glukoneojenezi inhibe eder • Fruktoz 1,6 fosfataz • Fosfoenol piruvat karboksikinaz  • Piruvat karboksilaz

  13. GLUT-2----KC (glukokinazla ilişkili ) GLUT-4---yağ dokusu,kalp kası,iskelet kası (heksokinaz II ile ilişkili ),glukoz uptake ini kontrol eder İnsülin GLUT-4 ün hc. içi havuzdan plazma membranındaki aktif bölgeye translokasyonunu sağlar

  14. İnsülinin lipid metabolizmasına etkileri • Lipojenik etkileri (anabolik ) • Hormona duyarlı lipaz  (defosforil...) • Asetil-CoA karboksilaz  (fosforil...) • HMG-CoA redüktaz  (defosforil...) • Triaçilgliserol lipaz  (defosforil...) • Asetil-CoA sağlar  yağ asidi NADPH sentezi gliserol sağlar  trigliserid sentezi

  15. VLDL aracılı lipidlerin KC den periferik hc.ye transportunu arttırır. Periferik dokuda insülin endotelyal lipazı uyarır

  16. İnsülinin protein ve nükleik asit metabolizmasına etkileri • Anabolik etki • Protein sentezi  aminoasitlerin • Protein yıkımı  hücre içine alınımı kolaylaşır • RNA,DNA sentezi  • FGF,EGF,PDGF 

  17. İnsülinin diğer etkileri: • Kas ve karaciğer hücresinin K+ alımını  • Hücre dışına Na+ çıkışını 

  18. İnsülinin glukoz transportu,glikoliz,glikojenez ve RNA sentezine etkileri san.-dak. da gerçekleşir. Uzun süreli etki glukoneogenezi inhibe etmesidir. İnsülin K.C. ve Y.D nda lipolizin güçlü bir inhibitörüdür.(indirek anabolik etki )

  19. İnsülin reseptörü : Tirozin kinaz aktivitesi Heterodimer,4 alt ünite 2 alfa,2 beta disülfid bağ Alfa alt ünite ekstraselüler,insülini bağlar

  20. Beta alt ünite transmembran protein,ATP bağlama bölgesi ve tirozin kinaz aktivitesi,oto fosforilasyon bölgesi------sinyal transdüksiyonunda görevli Her 2 alt ünitede glikozile Sialik asid ve galaktozun uzaklaşmasıyla insülin bağlanması ve etkisi azalır

  21. İnsülin reseptörü yarı ömrü 7-12 saat,tek peptid zinciri halinde kaba ER da sentezlenir,Golgi aygıtında glikozillenir. Hc.membranında lokalize reseptörle insülin bağlanması----reseptör fosforilasyonu-----IRS (1-4) fosforilasyonu-----

  22. Proteinlerin SH2 domainine bağlanma (adaptör proteinler,GabI,Shc,GrbI---- İnsülin protein kinaz yolunu aktifler İnsülinin etkileri plazma membran/sitoplazma seviyesinde görülür,ayrıca gen ekspresyonunu etkiler

  23. GLUKAGON (hiperglisemik glikojenolitik faktör) • Yapı :polipeptid (29 AA ) • Gastrointestinal hormonlara benzer • Proglukagon • Taşıyıcı proteini yok • Yağ asit • Glukoz • İnsülin glukagonu inhibe • IGF-1 ederler • Somatostatin

  24. Enteroglukagonla ortak immunofizyolojik ve fizyolojik özellikler taşır Yarılanma ömrü 5 dak KC de inaktive olur. Portal vendeki glukagon seviyesi periferik dolaşımdan çok yüksektir.

  25. Etki mekanizması • Hücre membran reseptör adenil siklaz  cAMP  (2. haberci)---- • cAMP bağımlı protein kinaz aktivasyonu----fosforilaz aktivasyonu----glikojen degradasyonu,glikojen sentaz inaktivasyonu • Primer hedef doku :KC

  26. Etkileri : • İnsüline antagonist etki (KETOJENİK) • Glikojenoliz  • Lipoliz  (hormona duyarlı lipaz ) • Glukoz 6 fosfataz  • PEPCK  • Fruktoz 1,6 bifosfataz  • Glikojenolizi uyarıcı etkisi sadece karaciğere özgüdür.Epinefrin hem kas,hemde KC de etkilidir

  27. Hormona duyarlı lipaz  • İnsülin salınımını  • GFR  • Na+, K+, Cl-, fosfor,ürik asit atılımı  • Aminoasitler • GIP • Gastrin,sekretin glukagon  • CCK • katekolamin

  28. SOMATOSTATİN Siklik peptid (14 amino asit ) Hipotalamus,GIS, pankreas,SSS

  29. Büyüme hormonu salınımını baskılayıcı etki • Nörotransmitter • İnsülin salınımlarını baskılar • Glukagon • Glukozun emilimini yavaşlatır  mide boşalımı gecikir

  30. gastrik asit  • sekretin  • Duodenal motilite  • Safra kesesi kontraksiyonu  • Pankreasın ekzokrin sekresyonunu azaltır (sindirim enzimleri ) • Splanik kan akımını azaltır

  31. PANKREATİK POLİPEPTİD (PP) 36 amino asitlik peptid Proteinli beslenme,açlık,egzersiz,akut hipoglisemi-----PP artar IV glukoz,somatostatin----PP azalır

  32. GASTROİNTESTİNAL HORMONLAR • GASTRİN • Kısmen sindirilmiş proteinler • Aminoasitler • Alkol gastrin • Kafein pH 5-7 • Ca 2+ • Hipoglisemi max • N.Vagus uyarılması

  33. Mide asiti • Sekretin • Somatostatin gastrin ↓ • Glukagon pH=1.0 • GİP (min) • VİP • Gastrinoma gastrin • Zollinger-Ellison Sendromu

  34. KOLESİSTOKİNİN (CCK) • Karma besin maddelerini içeren bir yemeğin sindirimi (CCK)  • Somatostatin CCK inhibisyonu yapar

  35. SEKRETİN • pH  4.5  sekretin salgılanır • Duodenumdaki asiti azaltır (doğal antiasit) • Kolesistokinin  pankreas enzim  • Mide motilitesi inhibisyonu • Duodenum • Gastrin salınım inhibisyonu • Mideden HCl

More Related