420 likes | 858 Views
CİNSEL SORUNA YAKLAŞIM. Uz. Dr. Ejder Akgün YILDIRIM. Tanı ile başvuru yakınması çoğu zaman uyuşmaz. Çiftlerde cinsel sorunun sahibi ile başvuru yakınmasında bulunan aynı birey olmayabilir. Cinsel sorun. İkincil cinsel sorun. Kişiler arası sorun Partner sorunu. Partnerde cinsel sorun.
E N D
CİNSEL SORUNA YAKLAŞIM Uz. Dr. Ejder Akgün YILDIRIM
Tanı ile başvuru yakınması çoğu zaman uyuşmaz. Çiftlerde cinsel sorunun sahibi ile başvuru yakınmasında bulunan aynı birey olmayabilir.
Cinsel sorun İkincil cinsel sorun Kişiler arası sorun Partner sorunu Partnerde cinsel sorun
Birleşme korkusu İkincil cinsel sorun Cinsel isteksizlik Kişiler arası sorun Partner sorunu Partnerde cinsel sorun Erektil disfonksiyon
Öykünün Önemi İyi bir cinsel öykü, tanıya götüren en önemli araçlardan biridir. Cinsel öykünün ayrıntıları, tedavi planında terapistin en önemli yardımcısıdır.
Öykü Alma Aşamasının Hasta İçin Zorlukları Cinsellik hakkında konuşma alışkanlığı yok, tanımlayıcı sözcük yok. Cinsellik fizyolojisi bilinmez. Cinsel işlev aşamaları bilinmez. Anksiyete Utanma,çekinme
Terapist için Öykü Alma Zorlukları Cinsellik hakkında rahat konuşamama Neyi nasıl soracağını bilememe Ortak dil yaratmakta yetersizlik Cinsel bilgi verme deneyimsizliği Güven verme zorluğu Cinsel işlev ayrıntılarını düzenli sorgulayamama Gerekli bilgiyi alıp sorunu tanımlayamama
İŞTAH UYKU CİNSELLİK
Değer Yargılarımız Ahlakçı yaklaşımlar Cinsiyetçi yaklaşımlar Cinselliğin aşırı önemsenmesi
Öngörülerimiz Evli olunması Heteroseksüel olunması Önyargılarımız • Düşük sosyoekonomik seviye
Cinsiyet Kaygısı Kadın hekim/erkek hekim Hasta rahat edemez. Hekim rahat edemez
Kullandığımız Dil Kullanılan dil – cinselliğe bakış açısı Edep yeri Bayan Ayıp Hastalanmak Sınırlama (hastanın ketlenmesi)
Cinsel Kaygılarımız Bizim için cinsellik Cinselliğimizi kendimize ifade edebilmek Cinselliği partnerimiz ile konuşabilmek
Kaygılarımız Hasta utanır Ben sorarsam beni yanlış anlar Benden uzaklaşır Ben kızarırsam
Kaygı Hekimin kaygısı Hastanın kaygısı Hekimin rahatlığı Hastanın rahatlığı
Soruldukça yanıt alınır. • Hastanın kaygısı varsa azaltılmalıdır. • Hasta en çok hekimin güven veren tutumundan ve konuya hakim olmasından rahatlar. • Öykü alınırken her tür soruya hazırlıklı olunmalıdır. • Orgazm nedir • Masturbasyon nedir
Bireyin Cinsel Öyküsü Yalnız Alınır. Her eşle ayrıayrı görüşülmeli, Geçmiş yaşam öyküleri mutlaka yalnızken alınmalı, Bilgilerinin gizliliğinin diğer eşe karşı korunması.
Cinsel Öykü Alan Terapist, Bireyin sosyo-kültürel düzeyine uygun, ortak bir dil bularak, cinsel işlev aşamalarına ilişkin ayrıntılı sorular sormalıdır.
Tutum ve Dil Kapalı uçlu sorular Kolaylaştırıcı olmak Anlaşılır sorular Rahat bir görünüm
Öykü Evreleri Cinsel sorun/yakınma Cinsel sorunun öyküsü Cinsel gelişim öyküsü Cinsel durum Cinsel eşle görüşme Organik etiyoloji sorunları TANI Ayrıntılı psikiyatrik değerlendirme Cinsel travma Partner/ilişki sorunları
Cinsel Sorun/Yakınma Hastanın tanımladığıdır. Doğrudan ya da dolaylı ifade edilebilir. İfade edilebilir bir ortama ihtiyaç vardır.
Cinsel Sorunun Öyküsü Tanımlanan sorun irdelenir. Ayrıntılı sorular sorulur.
Cinsel Gelişim Öyküsü KRONOLOJİK ÖYKÜ
Çocuklukta cinsel oyunlar (yaş, partner, yakalanma, cezalandırılma....) – her zaman sorulmayabilir. Sünnet (yaşı, tepkisi) Menses (yaş, ön bilgi, tepki) Cinsel bilgilenme (yaş, kaynak, düzey...) Masturbasyon (başlangıç yaşı, sıklık, tutum, fanteziler) Cinsel Gelişim Öyküsü
Evlilik öncesi cinsellik; İlk flört yaşı, Partnerlerin cinsiyeti, sayısı, İlişkilerin süresi Cinsel yakınlık düzeyi (öpüşme, giyinik petting, yarı çıplak sevişme, çıplak sevişme, cinsel organ teması içeren sevişme, cinsel birleşme) Cinsel ilişki sıklığı Cinsel Gelişim Öyküsü
İlk cinsel birleşme; Kişinin yaşı Partnerin türü Partnerin cinsiyeti İşlevsel sorun Kanama, acı Kişisel tepki Partner ile ilişkinin türü; Para karşılığı Kısa süreli ilişki Uzun süreli ilişki Eş Tecavüz Cinsel Gelişim Öyküsü
Evlilik şekli; tanışarak/görücü usulü Premarital ilişki süresi Eşlerin premarital dönemde cinsel yakınlık düzeyi İlk gece (adetler, tepkiler, sorunlar, cinsel birleşmenin olup olmadığı) Cinsel Gelişim Öyküsü
Evlilikte cinsel yaşam özellikleri: Cinsel istek Cinsel ilişki sıklığı Başlatıcı/başlama Ön sevişme (süre, katılım, çeşitlilik) Haz / Subjektif uyarılma Fizyolojik cinsel uyarılma (lubrikasyon/ereksiyon) Cinsel Gelişim Öyküsü- Cinsel Durum
Birleşme (süre, girişte sorun...) Boşalma denetimi Orgazm (cinsel birleşme sırasında, ön sevişmede manual uyarı, oral seks, sürtünmeyle doğrudan klitoral uyarı ile) Cinsel Doyum Cinsel Gelişim Öyküsü- Cinsel Durum
Kaçınmalar; Çıplaklık Aydınlık Genitaller Beden parçaları Meni ...... Cinsel gelişim öyküsü- Cinsel Durum
Öykü Evreleri Organik etiyoloji sorunları Ayrıntılı psikiyatrik değerlendirme Cinsel travma Partner/ilişki sorunları TANI
Başlama zamanı: Cinsel yaşamın başından beri ya da sonradan... Başlama biçimi: Birdenbire ya da yavaş seyirle... Bozukluğun gidişi: Epizodik, kronik.. Bozukluğun durumsal faktörlerden etkilenip etkilenmediği: Yalnız kendi partneriyle, masturbasyonla ilgisi
Bozukluğun öncesinde yaşanan stres verici olay: Tıbbi hastalık, İlaç kullanımı, Kaza, felaket (deprem, ekonomik kriz vb..), Evlilik, boşanma, eş hastalığı, hamileliği ya da kaybı, Çocuğunun olması, Evlilik dışı ilişki, Diğer önemli yaşam olayları.